Vísir - 13.06.1945, Blaðsíða 7

MiSvikudaginn 13. júní 1945
VISIR
?
(L
o —
4 SZ/oyd cfy. 3Doug/as:

DTv'i/rí/llímz

140
sveifla höndunum. Allar voru hreyfingar hans
frjálsmannlegar og' djarflegar. Maðurinn var
foringjalega vaxinn, hugsaði Marsellus og dáð-
ist að líkamsburðum hans.
En þegar stóri fiskimaðurinn nálgaðist grös-
uga hólinn, hægði liann á göngunni og hakið
var ekki teinrétt eins og áður. Hann nam stað-
ar og strauk óstyrkri liendi um enni sér, sem
var hátt og livelft. Marsellus stóð á fætur og
gekk til móts við hann i brekkunni. Pétur rétti
honum sterklega hendina, en sagði ekkert. Þeir
settust niður i grasinu nálægt gröfunum undan
krossunum þrem og sátu þar þögulir langa
stund.
Að lokum sleit Pétur sig upp úr sínum stóru
minningum og leit á Marsellus og síðan út á
völlinn.
„Eg var hér ekki þann dag,“ sagði hann
djúpri, hárri röddu. „Eg var ekki hjá honum
á kvalastund hans.“ Pétur andvarpaði þungan.
Marsellus vissi ekki, hvað hann átti að segja,
né heldur hvort hann átti nokkuð að segja.
Stórvaxni Galíleumaðurinn sat fullur iðrunar
og horfði í gaupnir sér. Allt yfirhragð hans
var svo dapurlegt, að næst liefði gengið ósvífni
að reyna að slíta hann upp úr minningum sín-
um. Nú leit hann á Marsellus spyrjandi, eins
og hann liefði ekki tekið eftir lionum fyrr en
nú.
„Gríski þrællinn þinn sagði mér, að þú hefð-
ir áhuga á sögunni um Jesú,“ sagði hanri al-
varlegur í bragði. „Og mér liefir horizt lil eyrna,
að þú hafir verið mjög hjálplegur í gær, þegar
okkar hflgprúði Stefanos hvarf liéðan. Bcnjósef
sagðist lialda að þú játaðir kristna trú. Er það
satt, Marsellus Gallíó?“
„Eg er sannfærður um það,“ sagði Marsellus,
„að Jesús er guð. Eg trúi, að liann lifi og sé allt
máttugt. En eg á ennþá margt ólærl um hann.“
„Langt liefir þú komizf með trú þína, vinur
minn!“ sagði Pétur Iilýlega. „Þar sem þú ert
Rómverji, liefir líferni þitt verið allt á aðra
bókina lært, en það sem Jesús kenndi. Vafalaust
hefir þú margt illt gert, sem þú verður að iðr-
ast eftir, ef þig langar að þekkja ríkidóm náð-
ar hans. En eg ætla ekki að Jiiðja þig að iðrast,
fyrr en eg liefi sagt þér frá því, sem eg liefi
drýgt. Hvaða syndir sem þú hefir drýgt, þá
komast þær aldrei í samjöfnuð við ótrúmennsk-
una, sem mér var fy.rirgefin IJann var bezti
vinur minn, og á þeim degi, sem hann þurfti
mín með, sór eg það, að aldrei hefði eg þekkt
hann.“
Pétur grúfði andlitið í hendur sér. Eftir
skamma stund leit hann upp.
/ „Segðu mér nú,“ sagði haun, „livað þú veizt
um Jesú.“
Marsellus svaraði ekki strax, en þegar liann
tók til máls, lalaði liann lágri röddu. Hann
hevrði sjálfan sig segja, eins og einhver annar
væri að tala: ,
„Eg krossfesti liann.“
Sól var lágt á lofti, þegar þcir fóru að hugsa
um að fara aftur til borgárinnar. Á þessum
tveim klukkustundum hafði Marsellus heyrt út
i æsar liina hrífandi sögu, sem áður hafði verið
sögð honum i smábrotum og á þeim tíma, þeg-
ar hugur hans var ekki fær um að meta þau.
Þeim liafði fundizt þeir eiga mikið sameigin-
legt' í iðruninni, en Pétur brann af ákafa vegna
minninganna um meistarann og sagði, að þeir
yrðu eingöngu að hugsa um framtíðina. Sjálf-
ur hafði hann hættusamar áætlanir á prjónun-
um. Hann ætlaði til Sesareu, til Joppu og ef til
vill til Róm!
„Og livað ætlar þú að gera Marsellus?“ spurði
Iiann dálítið ögrandi röddu.
„Eg ætla heim, I?étur.“
„Til að gefa keisaranum skýrslu?“
„Já,“
Pétur lagði stóru liöndina á kné Marsellusar
og liorfði einarðlega í augu honuin,
„Hvað ætlar þú að segja lionúm — um Jesú?“
spurði hann.
„Eg ælla að segja keisaranuín, að Jesús, sem
við héldum dauðan, sé á lifi og að hann sé
hér til að stofna nýtt ríki.“
„Ekki skortir þíg liugrekkið, ungi bróðir!
Keisaranum mun varla geðjast að þvi að heyra
um nýtt ríki i aðsígi. Þér verður án efa refsáð
fyrir dirfsku þina.“
„Svo fari sem fram vill. Eg mun segja hon-
um sannleikann.“
„Þá spyr hann þig, livernig þú vitir, að Jesús
lifi. Hverju svarar þú þá?“
„Eg ætla að segja honum frá dauða Stefan-
osar -— og sýninni, sem liann sá. Eg er sann-
færður um, að hann sá Jesú!“
„Tíherius keisari gerir sig ekki ánægðan með
þess konar gannánir.”
Marsellus var þögull og hugsi um stund. Satt
var það, sem Pétur liafði sagt. Slíkur vitnis-
burður liefði mjög litið gildi í augum manns,
sem fráhverfur væri trúnni. Tíherius myndi
hæðast að slíkum vitnisburði og hver gæti
lika slillt sig um það? Senator Gallió mvndi
segja: „Þú sást deyjandi mann horfa á Jesú.
Hvernig veiztu, að það var hann, sem hann sá?
Er þetta sterkasta stoðin undir trú þinni, að
Galíleumaðurinn lifi? Þú segir, að hann liafi
gert kraftaverk, en sjálfur sást þú hann engin
gera.“
„Komdu,“ sagði Pétur og stóð á fætur. „Við
skulum fara aftur til borgarinnar.“
Þeir þrömmuðu áfram og sögðu fátl. Hvor
var niðursokkinn í sínar eigin hugsanir. Brátt
voru þeir komnir inn í mannþröngina i borg-
inni. Pétur hafði sagzt ætla heim til Jóhannes-
ar Markúsar. Marsellus ætlaði til gistihússins.
Nú gengu þeir fram hjá musterinu. Sólin var
að setjast og maramai’aþrepin, sem á daginn
voru troðfull af betlurum, voru nú mannlaus
að heita mátti.
Einn veslings farlama maður sat hnipinn á
neðsta þrcpinu og hampaði betlikrúsinni og bað
hárri röddu um ölmusu. Fótleggir hans voru
allir snúnir og lioldlausir. Pétur nam staðar.
Marsellus var kominn dálítið á undan, en gekk
til haka, þegar hann tók eflir því, að Pétur og
betlarinn voru að tala saman.
„Hve lengi hefir þú verið svona, vinur?“
sagði Pétur.
„Frá fæðingu, herra,“ kveinaði betlarinn.
„Fyrir guðs sakir -— ölmusu.“
„Peninga á eg enga,“ sagði 'Pélur. „En það
scm eg hefi, það gef eg þér!“ Ilann rétli út háð-
ar hendur yfir ki’ypplinginn, sem vissi ekki,
hvaðan á sig stóð veðrið og sagði: „í nafni Jesú,
stattu upp — og gakk!“ IJann greip tæi’ða liand-
leggi betlai-ans og reisti hann á fætur — og
hann slóð! Frá sér numinn og með slitróltum
andköfum, ýmist hlæjandi eða grátandi, dró
hann fæturna eftir gangstéttinni. Stult, hikandi
skref, eins og til að reyna — en hann gat geng-
ið! Ilann hrópaði upp!
Þyrping tók að safnast. Menn úr nágrenninu,
sem þekktu betlarann, tróðust að til að spyrja
spurninga, æstir og undi’andi. Pétur tók undir
handlegg Marsellusi og þeir liéldu áfram og
gengu þögulir spölkorn. Að lokum yrli Mar-
sellus á hann, en röddin var óstyrk:
„Pétur! Hvernig fórstu að þessu?“
„Þetta var verk anda Jesú.“
„En þetta var óframkvæmanlegt! Maðurinn
var kryppplingur frá fæðingu! Hann hafði aldrei
stigið skref á æfi sinni!“
„Nú getur liann þó gengið,“ sagði Pétur al-
varlegur i hragði.
„Segðu mér Pétur!“ sagði Marsellus. „Vissir
þú, að þú áttir þennan kraft? Hefirðu nokkuru
sinni gert slíkt áður?“
„Nei, ekkert þessu Iíkt,“ sagði Pétur. „Eg
eignast sífellt meiri og meiri fullvissu um ná-
lægð hans. Hann er i mér. Þessi kraftur —■ hann
er ekki minn eigin, Marsellus. Það er andi hans.“
„Kannske kemur hann ekki aftur — nema i
hjörtum manna,“ sagði Mai-sellus.
„Jú!“ sagði Pétur. „Hann mun búa í hjörtum
manna — og gefa þeim kraft anda síns. En, það
það er ekki allt!
Hann mun koma aftur!“
XX. KAFLI.
Allur Iieimurinn vissi, að hvergi voru næl-
urnar háværari en í Róm, en samt vöndust
menn þessu svo, að enginn fann til þess, nema
liann væri að heiman í ár og kæmi svo aftur.
Aðeins hinar tvær ágætu götur, sein skárust
á Forum, Via Sakra og Via Nóva, voru fallega
lagðar mjúkum marmara frá Númidiu. Allar
aðrar götur voru lagðar hnullunguni, suniar
smáum, aðrar stórum.
Til að ykist ekki um of troðningurinn á þess-
,um þröngu og lilykkjóttu götum og hinum
Frá mönnum og merkum atburðum:
,Mið emm til iiásagnaz".
Það var kolniða myrkur og við vorum berfættirj
sárfættir og margir veikir. Það var eins og við ætlj
uðum aldrei að komast til fangabúðanna, og okkur
var sárkalt, þrátt fyrir áreynsluna. Japönsku varð-
mennirnir stóðu ó vagnpöllunum og æptu: „Ðragf
ið“ og „ýtið á“ og létu kylfurnar ganga á höfðuni
okkar og herðum. \
Við þraukuðum. Reiðin ólgaði og sauð í okkurj
og það varð okkur til bjargar. Við urðum því æfari
sem lengur leið, og japönsku varðmennirnir vorii.
orðnir dauðhræddir. Þegar við gengum fram hja
húsi yfirmanns varðliðsins, hófum við söng, þessiú
nöktu, hungruðu, þjáðu Bandaríkjamenn. Við sungf
um af allri lífs og sálar örku, og Japanar voru sv4
skelkaðir, að þeir gerðu ekkert til þess að stöðvú
okkur. Við sungum „God bless America“ (Guð blessi
Bandaríkin), og söngurinn ómaði í kyrrð nætur-
innar.
Hvað sem beið okkar — það kvöld vorum við
stoltir yfir þvi, að við vorum Bandaríkjamenn.
l
}
Formáli II. kafla.
Hel-bræður kölluðu Japanar þá, af því að hel beiif-
allra, ef einn braut af sér. j
Japanar skipuðu föngunum í Davao í flokka. Tíu
voru í hverjum flokki. Hver fangi um sig í hverj-
um flokki var ábyrgur fyrir gerðum hinna. Ef ein,
hver hraut eitthvað af sér, voru allir i hans flokki
sviptir klæðum og japönsku varðmennirnir gengii
í skrokk á þcim og hýddu þá. Ef einn komst undá
an á flótta, voru hinir níu skotnir.
Vissulega voru þeir bræður, en bræðralagsböndiní
voru miklu stcrkai’i og áttu sér dýjxri rætur en Jap;
anar höfðu hugmynd um. Þeir gerðust fóstbræðuú
í hálfs þriðja árs þrælkunarvinnu i fangabúðununij
japönsku á Filippseyjum. Það voru gaddavírsgirðj
ingar Japana, jáx’naðir skór þeirra, og byssustingh,-
sem knýttu þá saman ósýnilegum, en traustum bönd -
um, svo að þeir gátu varðveitt löngun sína til ao
lifa, í hinni löngu hið eftir þeirri stund, er amerískit
sprengjuvélarnar kæmu og boðuðu, að breyting væri
á orðin. Marga nóttina, þegar tunglsljós var, mændvt
þeir til himins — vonuðu, að þeir gætu aftur lifaÖ
sem frjálsir menn ....
Þetta er frásögn þeirra, sem Jvomust lifs af. Við'
höl'um skráð það ein's og þeir sögðu frá því. Frá-j
sögnin hófst með lýsingu á Helgöngunni frá Bataan^
frá þrælslegri meðferð Japána á föngúnum og grefli’-
un þeirra, sem létu lífið í O’Donnell- og Cabantuan •
fangabúðunum. Nú verður sagt frá því, sem gerðist
innan gaddavírsgirðinganna í Davao.
Corey Ford og Alastair MacBain. i
II. j
Biðin var örðugust. Eða öllu heldur það, að telja
sjálfum sér trú um að eftir einhverju væri að bíða.
Það var næstum ár liðið frá þvi, er við vorum tekn-|
ir höndum, eftir að Bataan-skagi gekk okkur úr
greipum, og við voruni að liugsa um það æ meixa,
hvort hjálp mundi nokkurn tíma berast.
Við vorum farnir að skálda eitthvað upp, hrinda
af stað cinhverjum orðrómi, til þess að glæða von-s
irnar. Við vorum að búa til falsvonir, til að geta:
þraukað. Við spui’ðum hvern annan frétta, og viss-j
um vel, að enginn hafði neinar fréttir að segja,
nema tilbúnar fréttir okkar sjálfra.
Við skýrðum hver öðrum hátiðlega frá því, að4
mikil sjóorusta hefði verið háð, og að japanski flot-, •
inn liefði neyðzt til að hörfa undan upp undiii
strendur Kína, eltur af tundurspillum Bandarikj-j
anna. Við vorum svo ofl búnir að tala um að Rúss-!
ar hefðu sagt Japönum stríð á hendur, að við vor-1
um farnir að trúa því, að þeir væru komnir í hár
saman. Tíu japönskum flugvélaskipum hafði verio
sökkt. Brált mundu fangaskipti koma til greina ogj
við yrðum se.ndir lieim. Kannske innan mánaðar. (
Dág eftir dag ræddum við í hvíslingum um það,j
að Banðai’íkjamCnn væru að koma. Exi þeir konnf
ekki —: ekki fyrr en þremur árum síðar. Kannske
hafið þið lesið um það í blöðunum fyrir skemmstu,
að Bandaríkjamcnn hafi hertekið aftur O’Donnell-
fangabúðirnar. Það var sagt í blöðunum, að Jap.
anar hefðu verið horfxiir á brott þaðan. Þeir hefðu
brennt alla fangaskálana, og Bandaríkjahermennirn-