Vísir - 08.08.1945, Blaðsíða 4

'4
V 1 S I R
Miðvikudaginn 8. ágúst 1945
vrsiR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði. *
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Sldpabyggingar.
Líkur eru taldar til að allmörg skip fáist
byggð fyrir íslenzka flotann í Bretlandi
og í Svíþjóð, en einnig mun hafa verið leit-
iið tilboða um slíkar skipabýggingar í Vestur-
hcimi. I Bretlandi muriu skipin sennilega reyn-
ast ódýrust, en þcss ber einnig að gæta, að
góð reynsla héfíir fcngizt um skip, sem smíð-
uð hafa verið þar, enda munu menn yfirleitt
hneigjast að því ráði, að kaupa skip þaðan
frekar en frá öðrum löndum, þar sem minni
reynsla liggur fyrir á úthafsmiðunum.
Frakkar nmnu hafa farið fram á að fá
smíðaða 250 botnvörpunga í Bretlandi, en
fimmtíu eiga þeir eftir af þcim flota, sem
þeir áttu fyrir stríð. Belgar munu einnig
standa illa að. vígi í þessu efni, en Hollend-
ingar þó allra Verst. Skipasmíðastöðvar þess-
ara landa munu vera að miklu leyti í rúst-
.um, en þá verða þau að snúa sér til Bret-
Jands til þess að fá bætt úr vándanum. Pant-
ímir um skipásmíðar munu eklci aðeins liggja
fyrir frá þessum löndum, heldur og flestum
löndum, sem að sjó liggja, þar á meðal sum-
um Suður-Ameríku ríkjum, enda cr talið vafa-
samt, hversu úr samningum rætist um skipa-
smíðar fyrir íslendinga, sem nefnd manna
mun vera að reyna að semja um. Það eitt er
vist, að skipin fást ekki smíðuð fyrsta kastið,
-þótt röðin komi að sjálfsögðu að okkur á sín-
“um tíma.
Samningar hafa verið gerðir um smíði
fjölda fiskibáta í Svíþjóð, en verð þeirra er
yfirleitt mjög hátt. Taldar eru líkur til, að
frá Norðurlöndum megi fá báta fyrir miklu
lægra vérð innan skamms tíma. 1 skeytum,
sem nýiega bárust frá Bretlandi, er þess get-
ið, að í hafnarbæjum þar standi nú yfir verk-
íall sjómanna, með því að verðfall hafi orð-
ið á brezka fiskmarkaðinum, sökum land-
burðar’ sænskra og danskra skij)a, sem mok-
að hafa upp afla í Norðursjó. Magn fiskjar,
sem selt var á hámarksverði fyrir fjórtán
shillinga og sex pence, seldist vegna þessa
landburðar fyrir sex shillinga, enda krefjast
brezkir sjómenn, að útlendingum verði ekki
leyft að landa fiski í Bretlandi og eyðileggja
])annig markaðinn fyrir brezkum fiskimönn-
um. Lokist brezki markaðurinn að einhverju
cða öllu leyti, en Evrópumarkaður opnist ckki
innan þess tíma, — sem engar líkur eru til,
— verða verkefnin engin fyrir mikinn fjölda
ískipa, sem nú stunda veiðar í Norðursjó. Slíkt
mundi leiða til verulégs verðfalls á fiskibát-
um, sem til þessa hafa verið seljanlegir fyr-
ir hátt verð og seldir hafa verið hingað til
lands allmargir. Eru þá líkindi til að slíka
háta megi kaupa, cn hins vegar ólíkindi, að
hágkvæmir samningar verði gerðir á sama
tíma um smíði slíkra báta. Reynslan mun
skera úr í þessu efni, en bjartsýni manna um
greiða afgreiðslu við skipabyggingar virðist
ekki á fullum rökum reisf, og getur margt
fafið slíka afgreiðslu, svo sem raunin sannar
})egar um sænsku bátana. Ifins vegar er sjálf-
sagt að sitja um öll færi, sem gefast til hag-
kvæmra kaupa á skipum og framleiðslutækj-
um, en þá verður þess jafnframt að gæta,
að sinnt verði eðlilegu viðhaldi skij)a hér í
landi, og að til þess verði fullnægjandi skipa-
smíðastöðvar byggðar, og það svo lljótt sem
yerða má.
Síldin:
Mlinn helmingur af
sem hann var á sama
tíma í fyrra.
Aðein§ rúmlega 3000
éunimi* haía verið snltaðar.
Snæfell frá Akureyi var
aflahæsta skipið um síðustu
helyi, hafði fengið 5296 mál,
en næst kom Dagný, Siglu-
firði, með 5008 mái og loks
Narfi frá lirisey með A859
mát.
Botnvörpuskip:
Máli
bræðslu
íslendingur, Rvík 2539
Olafur Bjarnas., Akran. 3Ó04
Gufuskip:
Alden, Dalvík 2851
Ármann, Reykjavik 1634
Bjarki, Siglufjörður 2394
Eldev, Hrísey - 2752
Elsa, Reýkjávík 2374
Huginn, Revkjavik 3960
Til frystingar 24 tn.
Jökull, Hafnarfjðrður 2569
Sigríður, Garður 1121
Mótorskip (1 um nót):
Álseý, Yestmannaeyjar 2663
Andeý, Hrísey 2692
Anna, ólafsfirði 815
Ársaélí, Vestm.eyjar 958
Ásbjörn, Akranes 600
Ásgeir^ Reykjavík . 2213
Auðbjörn, Isafjörður 640
Austri, Reykjavík 1464
Baldur, Vestm.eyjar 1266
Bangsi, Bolungavík 984
Bára, Grindavík 546
Birkir, Eskifjörður 1179
Bjarni Olafss., Iveflav. 204
Björn, Keflavik - 1613
Bragi, Njarðvík 446
Bris, Akureyri 994
Dagný, Siglufjörður 5008
Dagsbrún, Revkjavík 238
Dóra, Hafnarfjörður 2342
Edda, Hafnarfjörður 4573
Edda, Akureyri 2244
Egill, ólafsfjörður 990
Eldborg, Borgarnes 4532
Erlingur II. Vestm.eyjár 484
Erna, Siglul'jörður 2429
Ernir, Bolungavik 423
Fagriklettur,, Hafnarfj. 4113
Fiskakletlur, Hafnarfj. 3348
Freyja, Reykjavik 4590
Friðrik Jónss., Rvík 3105
Fróði, Njarðvík 707
Fylkir, Akranesi 1650
Garðar, Garður 294
Geir, Siglufjörður 1162
Geir Goði, Keflavík 308
Gestur, Siglufjörður 121
Glaður, Þingeyri 2298
Golta, Vestm.eyjar 8
Grótta, Siglufjörður 1538
Grótla, ísafjörður 4531
Guðm. Þórðars., Gerðar 1445
Guðný, Keflavik 1399
Gulltoppur, ólafsfj. 1648
Gullveig, Vestm.ejrjar 86
Gunnbjörn, ísafjörður 1870
Gunnvör,| Siglufjorður 2799
Gylfi, Rauðavík 812
Gyllir, Keflavjk 250
Hafborg, Borgarnes 1043
Heimir, Vestm.eyjum 1351
Ilermóður, Akranes 1064
Hihnir, Iveflavik 981
Ilólmsberg, Keflavík 432
Hrafnkell Goði, Vestm. 1730
Hrefna, Akranes 531
Iírönn, Siglufjörður 548
Hrönn, Sandgerði 1124
Huginn I., ísafjörður 3097
Huginn II., ísafjörður 3455
Huginn III., Isafjörður 1510
Jakob, Reykjavík 208
Jón Finnsson, Gárður 437
Jón Þorláksson, Rvík 1364
Jökull, Vestm.eyjar 790
Kári, Vestmannaeyjar 2446
Keflvíkingur, Keflavík 1474
Keilir, Akranes 890
Kristján, Akureyri 4412
Krisljana, ólafsfirði 1066
Kári Sölmúnd., ólafsf. 9
Leo, Vestmannaevjar 92
Liv, Akureyri 982
Magnús, Neskaupst. 2734
Már, Reykjavík 425
Meta, Vestmannaejjar 658
Milly, Siglufjörður 1006
Minnie, Lilli Árskógss. 254
Muggur, Vestm.eyjar 796
Nanna, Reykjavík 23
Narfi, Hrísey 4859
Njáll, ólafsfjörður 1(MXI
Olivette, Stykkishólmur 416
Otto, Akurevri 1260
Reýkjaröst, Kéflavík 467
Ricliard, ísaljörður 2681
Rifsnes, Reykjavík 3610
Rúna, Akureyri 3626
Siglunes, Siglufjörður 358
Sigurfari, Akranesi 1738
Sildin, Hafnarfjörður 3332
Sjöfn, Akranesi 876
•Sjöfn, Vestmannaeyjar 506
Sjöstjarnan, Vestm.eyj. 2068
Skálafell, Reykjavík 1514
Skógafoss, Veslm.eyjar 758
_ Sléipnir, Neskaupstað 3190
i Snorri, Siglufjörður 614
Snæfell, Akureyri 5296
Stella, Neskauj)stað 714
Stuðlafoss, Reyðarfj. 138
Súlan, Akureyri 2298
Svanur, Akrahés 2326
Sæbjörn, ísafjörður 906
Sæfari, Reykjavík 3499
■Sæfihnur, Neskaupstað 3010
Sæhrímnir, Þingeyri 2981
Særún, Siglufjörður 1274
Thiirid, Keflavík 2317
Trausti, Gerðar 794
Valbjörn, ísafjörður 938
Valur, Akranes 150
Villi, Siglufjörður 84
iVíðir, Garður 424
[Vébjörn, ísafjörður 823
Von II., Vestm.eyjar 992
Vöggur, Njarðvík 746
Þorsleinn, Reykjavík 1402
Mótorskip (2 um nót):
Alda / Nói
Baldv. Þorvaldss. / Ing.
Barði / Visir
Björn Jörundss. / Leif-
ur Eiriksson
Bragi / Gunnar
Egill Skallagrýnsson /
Víkingur
Einar Þveræ. / Gautur
Freyja / Svanur
Frigg / Guðmundúr
Fylkir / Gréttir
Magni / Fylkir
Guðrún/Kári y
Gunnar Páls / Jóhann
Dagsson
Hilmir /Kristján Jónss.
Jón Guðm.son / Þráinn
Vestri /*Örn
Til frystingar 140 tn.
Færeysk skip:
Bodasteinur, Færeyjar
Til frystingar 273 tn.
Borglyn, Færeyjar
Fagranes —
Fugloy —
Framh. á 6. síðu
580
1142
2324
2043-
337.
648'
1052
15021
1336
366
2185
562
343
359
6041
728
2373
1248
125
1136
Rigningarnar. Mér þætti ekki ósennilegt, þótt
þetta sumar, sem hefir þö verið
harla lítið sumar í augum þeirra kröfuhörðu,
verði eitthvert -mesta úrkomusumar, sem liér
hefir komið um langt skeið. Stundum héfir
rignt tíag eflir dag um langan tima, sól ekki
sézt, svo að fólk hefir komið úr sumarleyfum
sínum alveg jafn fölt og inniverulegt ásýndum
og þegar það lagði upp úr hænum. Ert illviðra-
hamurinn undanfarið hefir því miður gert meira
en að eyðileggja sumarfri manna.
*
Lélegur Fyrir nokkuru var maður, sem eg
heyskapur. þekki á ferð austur i Fljótshlið.
har voru hændur farnir að gerast
all-langeygir eftir þurrki og góðviðri, því að til
vandræða horfði um heyskap. Iljá sumum
bændum voru hey- orðin svo hrakin að ekki var
um annað að ræða, en láta þau í súrheysgryfj-
ur, en þeir sem höfðu ekki slíkar gryfjur, urðu
áð liorfa aðgerðarlausir upp á það, að heyið eyði-
leggðist fyrir augum þeirra. Það er hágt að vera
hóndi, þegar volviðri eru svona langvinn.
*
Hættulegur Ein sprengja — og heil horg
kraftur. hverfur í ösku og reyk. Margra ára-
tu*a og kynslóða verk lagt í rúst
á feinu aúgnabliki. Þannig er hernaðurinn nú.
Og mfenn' spyrja: Er þetta upphaf þcss, að lieim-
urinn fái loksins frið, ‘af þvi að enginn þori
að leggja út í stríð, þegar svona ægilegt afl hef-
ir verið leyst úr læðingi', eða verður þetta upp-
haf eýðingar heimsins? Þessi uppfinning gfetur
örðið mannkyninu til óumræ'ðilegrar blessunar,
en hefir því ekki tekizl hingað til að breyta
margri blessuninni í hölvun? .
* .
Stríð eða Margir vona það og trúa, að þessi
friður? upþfinning ensku og amerísku vís-
indamannanna verði tekin i notkun
fyrir marinkynið en ekki gegn því, að lnin verði
látin lyfta mannlífinu á æðra stig en ekki látin
hrjóta það rilður á lífsstig dýranna. Verði hún
notuð i stríði í framtíðinni, þá verður aðal-1
vopnið — og likléga eina vopnið, sem þarf til
að vinna sigur — kjarnasprengja í rakettu, sem
liægt er að; skjóta langar leiðir og stjórna með
firðfækjum af mikilli nákvæmni.
*
Freist- Með kjarna- eða frumeindasprengj-
andi. unni er mönnum fengið mikið vald i
hertdur, en á þeirti hvílir einnig mikil
ábyrgð. Það er vandfarið með þetta vald og
ófyrirleitnar rikisstjórnir geta hágnýtt sér það
til þess að leggja heil lönd í eyði' á svipstundu
og ná undir sig héimsyfirráðum. Það þarf ekki
nema örfáar slíkar sprengjur til að lama allt
líf heils lands og opna innrásarher allar leiðir
innfyrir landamæri þess. Sá, sem hefir þetta
Vopn og greiðir fyr'sta höggið, sigrar.
*
Léttara En sleppum hugleiðingum um dauða
hjal. og eyðileggingu og reynum að taka upp
eitthvert léttara hjal. Að minnsta
kosti getum við, vesalings smælingjarnir, ekki
gerl mikið til að koma vitinu fyrir heiminn,
þótt við fegnir vildum — og auðvitað teljum
vð ökkur liafa: getuna. En það mun reynast erf-
iðara ,að koma öðrum í slulning um það, því
áð það mun mála sannast, að allar þjóðir lelja
sig færastar til að stjórna heiminum — og á
því strandar líklega allt samkomulag.
*
Land- Fyrstu skandinavisku blaðamennirn-
kynning. ir, sem hingað hafa komið um langt
slccið, Jilu inn til mín í gærmorgun.
Þeir höfðu gerzt sjómenn, til að komast hing-
að sem fyrst, gerzt skipverjar á sænskum hát,
sem keyptur hafði verið hingað til lands og
kom um helgina. Þeir eru ekki í neinum skyndi-
leiðangri, þvi að þeir ætla sér að fara um allt
land, mynda það og fólkið (vackra flickor) og
rila jafnframt um það, sem fyrir augun her. Þar
fáuni við áreiðanle'ga vinsamlega landkynningu.
*
Fleiri Eins og menn muna kom hingað hóp-
gestir. ur danskra blaðamanna rétt f.vrir stríð
á'vegum Blaðamannafélags íslands. Fé-
lagið vill halda þessari kynningárstarfsemi
sinni áfram og er að léita fyrir sér um það í
Noregi, livort blaðamenn þaðan niegi vera að
því að skeppa hingað, en óvíst er um það enn.
Slíkar kynnisfefeðir blaðamanna eru rriikils virði .
og geta gert mikið gagn, aukið þekkingu á landi
og þjóð og skilning á högum hénnar. Er þetta
starf B. í. líið riáúðsynlegasta og þanf að halda
áfram.