Vísir - 25.09.1945, Blaðsíða 1

(
Bókmenntasíðan
er í dag.
Sjá 2. síðu.
----------------------i
Gistihús að
Hreðavatni.
Sjá 3. síðu.
35. ár
Þriðjudaginn 25. september 1945
217. tbþ
Vinstri flokk-
arnir vinna á
í Frakklandi.
Bandam'enn é§ammála
nm hvað sé lýðræði.
Talningu atkvæða í héraðs-
stjórnarkosningunum í
Frakklandi er nærri lokið, og
er nú orðið greinilegt, að sós-
íalisíar hafa unnið mikið á,
en hægri flokkarnir yfirleitt
tapað.
I fréttum frá London í
morgun var skýrt frá því, að
lokið \ æri við að telja 9 tí-
undu atkvæðá og hefði flokk-
ur Leons Blum fengið 313
fulltrúa kosna, en róttæki
flokkurinn, flokkur Herriots,
hafði fengið 295 fulltrúa. Rót
tæki flokkurinn (Radikal
socialistar) var áður öfiug'-
asti flokkur landsins.
Hinn nýi kaþólski fram-
sóknarflokkur hafði lengið
106 fulltrúa, en það er flokk-
ur Bidaults, utanrikisráð-
herra Frakka.
St jórnarnef nd
Tangies1 helduir
fund s dag.
Eftirlitsnefnd sú, sem tók að
sér sljórn Tangier í Norður-
Afríku til bráðabirgða held-
ur fyrsta fund sinn i dag.
Spánverjar liafa kvartað
undan þvi, að þeir skuli ekki
'vera liaíðir með í ráðum
um stjórn svæðisins og segja,
að einasta ástæðan fyrir því,
að þeir liefðu tekið land-
svæðið í sínar hendur hafi
verið sú, að þeir liafi hræðst
að möndulveldin tækju Tan-
gier í sínar hendur.
Haushoier
látinn laus.
/ fréttum frá London var
slcýrt frá því, að Hausbofer,
formaður landfræðistofnun-
arinnar í Þýzkalandi liafi
verið látinn laus. •
Þesi frétt vekúr töluverða
furðu meðal manna utan
Þýzkalancls, þar sem vitað
er að hann var einhver á-
kveðnasti stuðningsmaður
Hitlers og stofnun Imns vann
beinlínis í þágu íandvinn-
ingastefnu Þjóðverja.
Blað i Swi|®|óð
vill nazista úr
ábyrgðarstöðum
fílöð í Svíþjóð eru farin að
kvarta undan því, hvað lítið
sé skeytt um það, að slymma
stigu við vaxandi fylgi naz-
ista í landinu.
Blaðjð Expressen krefsl
þess, að nazistúm sé um-
svifalaust vikið úr öllum
stöðum. Svíar liafa víða sætt
gagnrýni fj'rir live slælega
þeir Iiafa gengið fram í því,
að sporna við uppvöðslusemi
nazista og liafa blöð t. d.
Rússa kalíað landið hreint
nazistabæli.
Gangnamenn úr Biskups-
tungum sáui hreindýr á Kili,
er þeir voni að leila þar
fyrir skemmstu.
Var þetta hreintarfur, sem
mun hafa vilsl austan af
Brúaröræfum. Er ekki vitað
að hreindýr hafi nokkru
sinni sézt á Kili áður.
Gangnamennirnir riðu á
eftir hreintarfinum en hann
bar undan og misstu þeir
sjónar af honum.
Verkfall
í Trleste*
VerkfaU liófst í Trieste í
gær og stendur andfasistisk-
ur félagsskapur að verkfall-
inu.
A. m. k. 13 skip biðu af-
greiðslu, á höfninni er verk--
fallið skall á, en húizt var
Við að hermenn Rreta myndu
verða settir í það að skipa
upp úr þeim.
HiVtl líf)
soreV-
sh ipu íttfj-
Búlgarska stjórnin hefir
horfið frá ákvörðun sinni um
að stófna samyrkjubú í sveit-
um landsins.
Fregn þessi íieíir vakið
nokkra furðu utan landsins,
en erlendur blaðamaður i
Sofiu simar, að þetta sé að-
eins gert til að afla „Föður-
landsfylkingunni“ — stjórn-
arflokki landsins — fylgi.
Myrtu 3000
hollenzk börn.
Japanir myrtu 3000 hol-
enzk törn í fargabúðum hjá
Baíaviu á Java.
Kvöldu þeir börnin á allan
hátt og létu þáu þræla scm
l'ullorðið fólk. Sum harn-
anna voru látin taka grafir
leikfélaga. siniia.
Bandaríkjamenn hafa
handtekið í Japan ástralskan
mann, John Holland að
nafni.
Hann er ásakaður fyrir að
hafa starfað fyrir útbreiðslu—
ráðuneyti þeirra meðal ann-
ars á hann að hafa flutt fyr-
irlestra í útvarp Jap»ana.
Hirohito keisari Japans, sem Japanar halda að sé af-
komandi sólarinnar. Orðrómur gengur um, að hann rnuni
segja af sér. Hér sést hann á hinum fræga, hvíta fáki sín-
um, sem Halsey aðmíráll sagðist vona, að hann ætti eftir
að ríða um götur Tokíó-borgar.
ieggmr MÍE*mhit&
miiimt*
Fær áheyrn h|á
MacArlhur
á næsfunni.
ÞaS var tilkynnt í út-
varpi frá London í gær, að
iVíacArthur hershöfðingi
myndi veita Hirohito keis-
ara áheyrn á næstunni.
Fréttin hefir vakið geysi-
lega athygli og er atburður
þessi einsdæmi, að Japans-
keisari fái áheyrn hjá er-
lendum valdsmanni.
laka við völdum. Engin stað-
festing hefir þó fengizt á
þessum orðróm. Einnig er
allt í óvissu um hvað fara
muni á milli MacArthurs og
keisarans á væntanlegum
viðræðufundi þ eirra.
MacArthur eykur
frelsi blaðanna.
MacArthur liefir fyrir-
skipað að blöð i Japan skuli
ekki, lengur þurla að fá þær
fréttir er þau birta hjá
stjóriiinni í Japan, heldur
skuli þeim héimilt og skylt
að fá fréttir livaðánæfa lil
Deilan
um fíalkan.
Iielzta deilumálið er Balk-
anlöndin og framtíðar-
stjórnskipun þeirra. Um
það atriði geta vesturveldin
annarsvegar og Rússar liins
vegar ekki orðið sammála.
Bretum og Bandaríkjamönn-
um finnst Rússar vera of
ráðrikir þar austur frá og
helzt ekki kæra sig um að
vesturveldin skipti sér neitt
af því, sem þar fer fram. Og
virðast þeir líla svo á að
Balkanlönd séu miklu; frem-
ur áhrifasvæði þeirra einna,
en nokkurnlíma Brela og
Bandarikjanna.
Það sem
deilt er um.
Deilan snýst aðallega um
það hvort telja megi að lýð-
ræðisfyrirkomulag rílci i
þessum löndum eða ekki.
Bretar telja að svo sé ekki
, og hyggja þeir skoðun sína
á þvi, að stjórnir þær, sem
með völdin fara og notið
hafa stuðnings Rrissa eigi
fekki fullan stuðning þjóð-
anna og liætta sé á, er kosn-
ingar fara í rönd, að ckki
verði gætt strangasta lilut-
leysis í því, að gefa cllum
flokkum jafnan rétt við
kosningarnar. Rússar telja
hins vegar að allir flokkar
hafi jafnan rétt, að nazist-
imi undanteknum.
Lýðræði eða —
ekki lýðræði.
Fundur hinna fimm ut-
anríkismálaráðherra í Lon^
don gengur ekki eins ög
menn gerðu sér í uppháfi
vonir um.
Þegar fundirnir hófust
laldi fíyrnes utanrikisráð-
herra fíandaríkjanna að ráð-
stefnan ætti að geta lokið
störfum á þremur vikum, en
nú er þriðja vikan að hefj-
ást, og sannast sagna, hefir
ekkert verið ennþá ákveoið
og ekki séð fyrir cndan á
henni.
Aclarimap
£*riðja vikii
ráðsíefimnuat*
í London
að lié£ja§t.
f fréttinni var tekið fram
að ekki hefði þegar verið á-
kveðið hvenær keisarinn
myndi ganga á fund Mac-
Arthurs.
Segir Hirohito
af sér?
Undanfarið hafa gengið
sögur um það, að til máia
geti komið að keisarinn segi
af sér og muni þá annað-
hvort bróðir hans eða sonur
birtingar. Þessi ráðstöfun er
fyrsti vísir til frjálsrar blaða-
memnsku í Japan, en undan-
farin ár liafa blöðin aðeins
birt fréttir, sem úlbúnar hafa
verið handa þeim af áróð-
ursráðlinéy ti j apönsku
stjórnarinnar. Nú geta þau
einnig birt hlutlausar fréttir
eftir hlöðum annarra þjóða.
Blöðum i Jaþan er þó ennþá
bannað að birta gagnrýni á
aðgerðir hermanna banda-
manna, í landinu.
Lýðræði virðast Rússar
telja það ef séð hefir verio
um að valds auðmanna og
stóreignamanna gæti ekki,
að verulegu leyti, en hins-
vcgar virðast þeir ekki álíta
það lýli á lýðræðinu, að rikL
flokkseinræði róttæks um-
bótaflokks. Vesturveldin líta
liinsvegar svo á, að lýðræði.
felizt í þvi að menn hafi
fullt liugsunar- og málfrelsi,
en á það frelsi virðist skorta
í Balkanlöndum.