Vísir - 27.09.1945, Blaðsíða 7

Fimmtudaginn 27, september 1945
V I S I R
leið vaknaði samvizka hennar: „Og hvernig
liefir þú litið á liann — sem skyldu?“ Iíún roðn-
aði og lagði höiíd sína á liandlegg lians. Hann
íók i hönd hennar, óvart, og leiddi liana fjær lil
þess að virða fvrir sér eldinn á arninum. Síra
Elizée koni nú inn í stofuna og kastaði reykelsi
á eldinn.
•0
TUTTUGASTI OG ÞRIÐJI KAFLI.
Það voru 27 manns samankonmir við liá-
degisverðarborðið á jóladag. Þó höfðu fleiri
verið viðstaddir* guðsþjónustuna í kapellunni.
Staðurinn hafði verið yfirfullur af kynkvísl
Nessamaquij, sem hafði tjaldað þvi bezta, sem
það átti til og horfði nú undrandi á hvítá „töfra-
manninn“ — préstinn. Það voru aðeins Frakk-
ar, sem sátu við hádegisborðið, á heimili frú de
Freneuse. En það átti að gæða Indíánunum síð-
ar á vínum til þess að treysta vinskap þeirra, en
til að hyrja með, átti þetta samkvæmi að vcra
eingöngu franskt.
Við hádegisverðinn skipaði séra Elizée sér
næst frú de Freneuse og flutti drottni langa
þakkargerð, á meðan hörnin, sem voru orðin
svöng, og voru óvön þessum matmálstíma, gerðu
allt, sem i þeirra valdi stóð til þess að dylja
óþolinmæði sina, og störðu græðgislega á mat-
horðið, sem var hlaðið allskonar kræsingum.
Bænin var á enda og allir settust niður. Frú
de Freneuse virli fvrir sér fólkið, sem sat til
horðs með henni. Það voru fimm konur, auk
hennar sjálfrar. Þær voru giftar hændum, sem
höfðu sezt að á landi, sem Mathieu de Freneuse
liafði gefið þeim. Einnig sátu við horðið 9 karl-
menn, fyrir utan Raoul og Matlúeu, fimm þeirra
hændur og þrir unglingár, tveir synir malarans
og einn hóndasonur. Séra Elizée var sá niundi.
Börnin sátií á milli þeirra fullorðnu. Þarna var
samankominn allstór hópur af frísklegu fólki
með útitekin andlit. Þetta hádegisverðarhorð
var mikill atburður í héraðinu. Þetta var eilt-
hvað annað, en tilbreytingarleysi vetrarins.
Karlar sem konur höfðu ldæðzt skrúða til þess
að gleyma áhyggjum liins daglega lifs, og njóta
þess i ríkum mæli, að vera gestir i eina eða
tvær klukkustundir. Þeim var í fersku minni,
sem höfðu komið frá Frakklandi, önnur mið-
degisverðarboð, annaðhvort á eigin heimilum
eða hjá kunningjum. Það var skálað fyrir föð-
urlandinu, fyrir öllum gömluiii hamingju-
stundum, sem fólk hafði átt þar. Þeim, sem
voru fæddir í Nýja-Frakklandi, eins og t. d. frú
de Freneuse og maður hennar, varð hugsað til
Kehee og gamía hiskupsins, til Trois Rivicres
eða annara staða, þar er nú var verið að lialda
hátíðina heilaga. Þar var verið að skála, ef til
vill fyrir þeim, sem hjuggu á þessum útkjálka.
Raoul hugsaði um föður sinn og móður, um
litla bróður sinn, sem var uppáliald þeirra allra
og var nú fimm árum eldri en þegar hann sá
hann siðast. Hami minntist Vaninu og hann
varð undrandi yfir því að honum skyldi detta
hún i hug og það skyldi nokkuru sinni hafa
komið fyrir, að sá kvenmaður yrði þess vald-
andi að íiann færi yfir hafið og settist að í þess-
um einmanalegu skógum, þúsundir kílómetra
frá öðrum hyggðum stöðum, til þess að dvelja
hjá konunni, sem hann elskaði, — en elskaði
hann ekki á móti.
„Það eru forlögin,“ hugsaði hann um leið og
hann lyfti glasi sínu og skálaði í huganum við
hina léttlyndu en þó dásamlegu Vaninu. Nú
loksins fannst honum hann vera orðinn lifs-
reyndur, þekkja lifið og lieiminn. Ilann var
jafningi Vaninu; hann var maður, — jafnvel
þó hann væri óhamingjusamur.
Frú de Freneuse skálaði þögul fyrir de Bo-
naventure. Það var fyrsta skálin sem hún drakk
þetta kvöld. Ilitt fólkið skálaði fyrþ' minni kon-
ungsins, sem vafalaust álli eftir a’ð fá margar
skálir þetla kvöld, bæði vegna lands sins og ný-
lcndna sinna. Einnig myndi verða skálað fyrir
herra de Bonaventure, þó mest um borð í skipi
hans i Kebec og ef til vill hér, — ef einhver
myndi stinga upp á þvi, — en þessi eina skál
var fráhrugðin þeim.
„Yndið mitt,“ sagði hún við sjálfa sig, „eg
óska þér allra lieilla í ár og ókomin ár. Ef það
var guðs vilji að við kynntumst,*þá skulum við
halda áfram þeim kunningsskap. Látlu mig
heyra frá þér annað slagið.“ Hugur hennar
Frá mönnum og merkum atburðum:
hvarflaði að þvi, að ef til vill væri hann elsk-
hugi einhverrar annarrar konu. „Ilann var
kvæntur og vonandi kemur það í veg fyrir það,“
hugsaði hún og liugsaði hlýlega til frú de Bona-
venture, „en eiginmaður hennar elskaði hana
ekki og það kemur líka i veg fyrir að liann kvæn-
ist annarri konu.“ Hún brosti.
Mathieu de Freneuse reis á fætur, er hann sá
hros hennar.
„Skál fyrir hinni hugrökku konu, sem gerir
allt til þess að láta okkur liða vel, fyrir vininum,
aðstoðarmanninum og — eiginkonu minni.“
Hún leit undrandi í kringum sig og sá, að allir
gestirnir horfðu á hana og drukku Iienni til.
Ásjóna Raouls ljómaði, hörnin sögðu í sifellu:
„Manima mín, frænka mín.“ Mathieu leit á
hana alvarlegur á svip. Það var eitllivað fjar-
rænt i augnaráði hans.
Ilún heyrði sjálfa sig endurgjalda skálina.
„Til mannsins mins! Hann er svo heiðarleg-
ur að kostir lians gela ekki verið hetri.“
Þannig var hann og hún reyndi eftir megni
að leika hlutverk sitt og kæfa þær tilfinningar,
sem hrærðust inni'a með henni, þær tilfinningar,
sem hún hafði aldrei horið lil hans. Hún neydd-
ist til að vera réttlát og viðurkenna kosti hans,
styrldeika, manndóm, og einnig ástúð lians. En
það var erfitt. Hún leit undan.
Að venju horðaði Palapouffe mjög mikið.
Hann hámaði í sig matinn. Hánn var ágjarn
litill snáði. Denisc gerði sitt bezta til jiess að
koma Jeanne til að Iilæja og fá ávítur. Frú de
Freneuse sýndi hlutaðeiganda greinilega, að
henni þótti miður og máltíðin liélt áfram. Við-
ræðurnar voru ekki eins almenns eðlis og húast |
mátti við. Séra Elizée talaði um liðnar jóla- t
hátíðir og gamla athurði. Malarinn Edward var
að segja draugasögu af syni sínum í Avignon. 1
Raoul hælli annarri við, sém var frá Provence.
Ilerra Devignes sagði mjög hræðilega sögu,
scm setti hroll að öllum viðstöddum. Hann liafði
verið tekinn til fanga fyrir níu árum af Iro-
quoisum og heimtuðu þeir hátt lausnargjald fyr-
ir hann. Á meðan beðið var eftir lausnargjald-
inu ásetti hann sér að læra tungumál Indíán-
aiina. Hann komst brátt vel niður í máli þeirra,
þangað til þeir fóru að pynta hann og svella.
Þá sljóvgaðist hann af meðferð þeirra.
Ilann sagði að það væri munnmæli, sem allur
Iroquois-þjóðflokkurinn trúði fastlega og sögð-
usl allflestir hafa sjálfir séð sannanir fyrir. Þeir
héldu því fram, að „nafnlaus ófreskja væri á
veiðum í skógunum og dræpi menn. Þeir, sem
urðu á vegi ófreskjunnar voru umsvifalaust
drepnir, en fengu enga hvild i gröfum sínum
því að þeir gengu aftur. Beinagrindur þeirra,
sem urðu á vegi ófreskjunnar, höfðu sézt á
sundi með ótrúlegum lnaða í Toungtoo-valn-
inu.“ Það fór hrollur um fólkið er liann liafði
lokið við sögu sina. Ilenni var trúað sem heilög-
um sannindum af öllum, sem höfðu hjýtt á
hana. Þau vissu að hinn víðáttumikli og yfir-
gefni skógur var mjög dularfullur og trúðu Iro-
quoisum til alls.
’A KVÖlWðKVNW
Fyrri herbergisfélaginn: Hvaö á þaö aö þýöa aö
ganga í nýju regnkápunni minni?
Síöari félaginn: Þú villt þó varla aö nýju fötin
okkar blotni ?
Samkvæmt þvi, sem Encyclopaedia Britannica
segir, voru aöeins 16 þýzkir stríösglæpamenn dregn-
ir fyrir rétt eftir fyrri heimsstyriöldina.
♦
Kennarinn: HvaÖ er merkilegt viö Babels-turn-
inn ?
Némandinn: Var þaö ekki þar, sem Salómon
géymdi hinar 500 konur sínar?
R 90 sekúnda fresti kemur járnbrautarlest til
Chicago eða fer þaöan.
♦
Það er sagt að þaö megi þekkja stúlkna á fötun-
uin, sem þær klæöast.
Þaö lilýtur að vera vitleysa. Þær Iiljóta aÖ hafa
meiri „karakter“ en svo.
I hinni heilögn höíuðborg Tíbets.
Eftir Corey Ford og Alastair MacBain. . .
þeir komu að ánni, var þar fyrir stórt silkitjald,
þar sem þeirra hiðu veitingar. Þetta var eins og í
þúsund og einni nótt. Þykk persnesk teppi á gólf-
inu, dúkað langborð, mcð silfurborðbúnaði og dýru
postulíni, — og allskonar kræsingar. En af drykkj-
arföngum voru þarna tunnur fullar af rúg-hjór,
sem þcir kalla chung, brennivín í flöskum og kín-
verskt saki-vin, sem var áfengt eins og eldsterkur
vínandi.
Þeir fylltu silfur-fleyga og drukku gambai, —
„botnarnir upp“ — til heilla gestgjöfum sínum, og
þeir fylltu fleygana aftur og gamhai-uðu við lækn-
írinn, og þeir gambai-uðu Tíhet, og þeir gambai-uðu1
Ameríku, Dalai Lama og Roosevelt forseta, og
Spencer gambai-aði Rockeville, Long Island, — ne
um það leyti fóru þeir að veita því athygli, að.:
tjaldið var farið að steypa stömpum og hring-
snúast með ískyggilegum hraða. öðru hvoru sáu
þeir hilla undir litla læknirinn, rélt í svip, og hann
hafði þá orcj á því, að máske væri réttast, að halda
nú áfram ferðinni, og cinhvernveginn komust þeir
á bak reiðskjótum sínum aftur, og héldu áfram
ferðinni til Lhasa, í dásamlegri vímu, vaggandi
fram og aftur og lil hliðar í söðlum sínum, og kol-
hrúnir krakkar og Iivítir apar flæktust fyrir fót-
unum á reiðskjótum þeirra, og óljóst hugboð liöfðu
þeir um, að þeir hefðu grillt hina miklu marmara-
höll Dalai Lama, gnæfandi fimm hæða háa yfir-
horgina, mcð glampandi hvolfþökum af skíru gulli.
Gríðarstórir varðhundar í hlckkjum hlupu að~
þeim gjammandi, og öðrú hvoru sáu þeir hregða
fyrir, i vímumóðunni, illúðlegum varðmönnum, er
þeim fannst koma syndandi til móts við þá. En
loks var numið staðar fyrir framan byggingu brezku
stjórnarinnar, scm nefnd er Dinkilinka, og brezkur
majór kom á hendingskásti út til þeirra með út--
breiddan faðminn og sagði: „Komið þið inn, pilt-
ar, og fáið ykkur cinn ... .“
Þeir dvöldu í fimm daga hjá þessum hrezka maj-
ór og konu hans, og að sumu leyti höfðu þeir dag-
ar verið lygilegasti kafli ævintýrsins, sögðu þeir.
Þeir fengu heit böð og voru.1 rakaðir, og á nóttuni
sváfu þeir í rúmum, — en í rúm höfðu þeir ekki
komið i 22 daga. Þeir átu heimatilbúinn ísrjóma,
og eitt kvöldið sýndi majórinn þeim gamla Gög '
og Gokke-l'ilmu. „Við grétum af hlátri,“ kvað Cro—
zier.
Þeir skálmuðu um þröng stræti Lhasa-borgar, þar *
sem aldrei hafa sézt farartæki á hjólum, og þeir -
nutu á allan hátt greiðasemi og vinsemdar horgar-
húa. Þeir höfðu kviðið fyrir þvi, að þeir mundu hafa
reiðzt þeim fyrir aó fljúga yfir borgina. Tíbet-menn.
líta svo á, að enginn mennskur maður megi hætta
sér hærra en Dalai Lama. En sýnilegt var, að prest-
arnir í borginni höl'ðu einmitt liagnýtt sér ömur--
leg örlög flugvélarinnar til þess að sanna og sýna,
hvernig fer fyri þeim, sem dirfist að leita hærra.
Og ihúarnir virtust vera ánægðir.
Dagana, sem þeir félagar biðu, var herra Ran-
gang, utanríkismálaráðherra Tíbet-stjórnarinnar, að’
undirhúa lciðangur lil þess að koma þeim til landa-
mæranna. Og hinn 19..desember lögðu þeir upp í
hið langa ferðalag til Indlands. Þeir liöfðu gert það,
sem enginn Ameríkumaður hafði áður gert, þeir-
höfðu flogið leið, sem enginn flugmaður hafði áður
flogið. En með hverri mílunni virtist þeim þetta aUt
vcrða ótrúlegra og óskyldara raunveruleikanum, eða
líkast kvikmynd, sem þeir hcfðu séð. Þetta var lík-
ast því að koma út úr kvikmyndahúsi um miðjan
dag, — lit í sólskinið, þar sem þeir þrömmuðu suð-
ur á hóginn, í áttina til grámyglulegs raunveru-
leikans, hitans og fellibyljanna o‘g starfsins.
Jólin liéldu þeir í litlu útkjálkavirki, sém Gyantse
ncfnist. Þar var mcð þeim einn hrezkur liðsforingi,.
Davis að nafni, sem hafði þar aðsetur. Þessi liðs—
foringi tók tappann úr einu whisky-flöskunni, sem.
hann átti, til hátíðabrigða, og þeir sátu í hnapp og
sungu: „l’m dreamng of a White Christmas“, og;
Davis sagði, að hann vildi óska, að hann hefði
harmóniku, svo að hann gæti spilað á hana öðriv
hverju, þegai' heimþráin hrelld sig. Það kemur líka
fyrir, að heimþrá gripur menn á þessum slóðum ...