Vísir - 25.02.1946, Blaðsíða 4
4
V I S I R
Mánudaginn 25. febrúar 1946
VISIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: • Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
VeridalUð.
Jón Sicjiir&óóon,
ibipstjói'L
Dagsbrúnar-verkfallið er algert, enda cr þeg-
ar farið að gæta alleiðinga þess. Búizt cr
við að bifreiðaakstur stöðvist með öllu næstu
daga, en lögregla, læknar og slökltvilið fá þó
afgreitt þenzín á bifreiðar sínar. Skip liggja
óaffermd við hafnarbaklcann og er ekki vit-
að livernig þau vandkvæði verða levst. Er þó
gert ráð í'yrir að skipað verði uffl l)orð farmi
nauðstöddum mönnum til hjálpar á megin-
landi Evrópu, en annarri afgreiðslu verður
ekki sinnt. Sáttascmjari ríkisins liefur málið
með liöndum og mun liann hafa átt viðræður
við atvinnurekendur i gær, en um árangur af
þeim viðræðum er ekki vitað. Ríkisstjórnin
mun leggja allt kapp á að fá deiluna leysta,
og er ekki gerandi ráð fyrir að verkfallið
.standi lengi.
Þjóðviljinn leggur mikið upþ úr að kröfum
verkamanna sé mjög í hóf stillt. Þeir geti
ekki komizt af með því kaupi, sem þeir njóta
nú. Kann það að yera rétt, en hitt er augljóst,
að snúa verður við á þeirri óheillabraut, sem
haldið hefur verið eftir allt til þessa. Þó að
verkamenn fái einhverja kauphækkun að
þessu sinni, er það skammgóður vermir, mcð-
an ekki er unnið gegn aukinni verðþenslu, og
þeim mun lengur scm Alþingi og ríkisstjóru
skýtur sér undap þehrri skyldu, að vinna gegn
verðþenslumii, þeim.mun erfiðara mun reyn-
ast scinna að rísa gegn hennj. Erfiðleikarnir
aukast stöðugt. Iiverjum manni er lj.óst, að
öllu lengur getur þctta ekki gengið. Þegar
alþjóð Jiefur öðlazt slíkan skilning. á nauð-
syninni, ætti stjórnaryöldumim að reynast
auðveldara að íást við vandann og greiða
fram úr öngþveitinu. Kauphækkanir auka að-
eins á verðþenslnna, og að því rekur fyrr en
varir, að framleið,sfa ijll stöðyast, með þvi að
reksturinn ber sig ekki. Er því augljóst, að
skera verður fyrir rætur meinsins og hefja
raunhæfar aðgerðir gegn fyrirsjáanlegu hruni.
Við borð hefur legið að útgerð stöðvaðist með
öllu, og vitað er, að innan skamms lækkar
verð mjög á crlendum markaði. Verður útveg-
urinn þá ekki rekinn nema með haíla og
stöðvast fyrr en varir.
Ct úr öllu þessu öngþveiti er aðeins ein
leið og hún er sú, að vinna gegn verðþensl-
unni. Má segja, að hægara sé að kcnna heil-
ræðin en halda þau, og auðveldara sé um að
ræða en í að komast. Fyrsta sldlyrði til þess
að vinna bug á vandanum, er að viðurkenna
hann, en þegar þjóðin öll skilur nauðsynina,
ætti að vgra auðvclt að ráða fram úr Jionum'.
Framleiðslukostnað verður að lækka til stórra
muna, þannig að við getum tekið upp sam-
keppni á erlcndum markaði, en af því lciöir
siftur að vöruverð á innlendum markaði lækk-
ar stórJega. Kaupmátt krónunnar á að auka
■og cr það affarasælasta kaupliækkun, sem
launþegár geta fcngið. Meiri krónutala og
xninni kaupmáttur er engin kjarabót. Minni
krónutala og meiri kaupmáttur getur verið
miklu meira virði, enda reynzt ,sá grundvöll-
ur, sem öll framleiðsla hlýtur að hyggjast á.
Þegar allur almenningur viðurkennir þessa
staðreyrfd, ættu forystumenn þjóðarinnar að
öðlast kjark til að liefja raUnhæfar aðgerðir
gegn verðþcnslunni, í stað þess að skjóta öll-
uni af^jcrðum á 4'res,t,,| syo. sem þótt hefur
jgóður siður til þessa.
Jón Sjgurðsson, skipstjóri,
frá Blómslurvöllum, verður
sjötíu ára gamall á inorgun.
I þessum fáu líniun mun eg
ekki rifja upp starfsferil
Jóns, enda Jiefir það verið
gert í siðasta töluhlaði Vík-
ings.
Jón cr fæddur 26. fehrúar
1876 í ívarshúsum í Garði.
Hann vandist á unga aldri
sjómennslcu og má um hann
segja: „livað ungur nemur,
gmnalJ temur“, því óslitið
öll þessi ár liefir Jón helg-
að sjónum, bæði heint og ó-
beint, starfskrafta sína, —
fyrst sem óbrotinn liðsmað-
ur og siðar sem skipstjóri,
bæði á þilskipum og togur-
uin.
Jón er einn af fyrstu braut-
ryðjendum togaraútgerðar-
innar liér á landi. Hann er
einn af stofnendum Alliance-
félagsins liér í bæ og liefir
Jengst af setið í stjórn þess
Eins og öllu fulltíða fóllvi
er vel Icunnugt, liefir aflcoma
þessa Jiæjar — og' Jandsins
— að Jangmestu leyli byggzt
á afkomu stórútgerðarinn-
ar liin síðari ár, og verður
þeim mönnum seint full-
þaklcað, er fyrstir urðu lil
þess að brjóta isinn.
Árið 1899 kyæntist Jón
Elínu Sigríði Ólafsdóttur,
liinni mestu ágælis lconu,
sem látin er fyrir nolckurum
árum. Þeim værð ekki harna
auðið, en ólu upp 4 börn, 2
stúlkur og 2 pilta.
Jón Sigurðsson liefir, í
orðsins beztu merkingu, ver-
ið gæfumaður. Ilonum auðn-
aðist að slcapa sér og sínuin
gott og friðsælt heimili,
eignast góða og trygga sam-
eignar- og samstarfsmenn,
og slóran hóp skyldra og
vandalausra vina, sem munu
minnast Iians á morgun á
þessum m’erkisdegi hans,
sem cins liins tryggásta sam-
ferðamanns.
Ef eg væri spurðúr eitt-
livað á þessa leið: „Hvernig
lilcar þér við liann Jón Sig-
urðsson?“ Þá myndi eg svara
með einu orði — vel — und-
antekningarlausl vel. Eg gæti
elclci annað, þvi það er sann-
leikur, sem auðvelt er að
slanda við.
Jón er að eðlisfari tilfinn-
ingamaður mikiJLl, sem ekk-
ert má aumt sjá, án þess að
gera sitt bezta til þess að
rétla hjálparhönd, bæði í
orði og vérlci. Fá.a þeklý eg,
sem .nigira yndi hafa af að
gleðja, en hann, enda er Jón
með afbrigðum léttlyndur,
fyndinn og hnyltinn i syör-
um, en áyalt græskukius.
Það er í rauninni óþarft.
að segja meira uni Jón, hann
er cinn af þeim niönnum,
sem lýsa sér bezt sjálfir. Þið
samstarfsmenn hans, þið
liinir, sem hafið átt hann
fyrir húsbónda, lengri eðg
skemmri tíma, uppeldishörn,
systlcini og v.enslafólk. Já,
þið hinir fjölda mörgu
Reykvíkingar, sem kynnzt
hafið Jóni f.rá Blómsturvöll-
ifm, það væri ástæðulaust að
ætla sér að fara að gefa ykk-
ur lýsingu af lionum, til þess
þclckið þið þann allt of vek
Jón Sigurðsson, þú liefir
nú tifað áfram þessi 70 ár,
léttur og glaður i lund — og
aldrei látið hugfallast, Jiótt
ýmislegt liafi á bjátað, já
stundum orðið fyrir þung-
um brotsjóum í lifinu, seni
þú ávallt hefir staðið af þér
með karlmennslcu og kjarlci.
Þrátt fyrir allt ertu ungur
enn.
Megi hin létla lund þin og
lífsgleði lýsa upp ófarna æfi
þína og gera þig liamingju-
saman, hér eftir sem hingað
til.
Þú lengi lifir glaður og
reifur til síðasta lcvelds.
Helgi Kr. Jónsson,
frá Vatnsenda. «
Fyrstu Það eru nú fjórir dagar, síðan Dags-
áhrifin. bránarverJkfaJJið skall á, ef sunnndag-
urinn er meðtalinn. Fyrstu úhrifin af
verkfallinu v.oru elcki lengi að koma i ljös. Þau
vpru fólgin í livi, að allt benzín, sem til var i
benzínstöðvunum hér, seldist upp um húdegið
á fimmiudaginn, daginn sem verkfalUð hófst.
Þegar jiað var tjóst, að verkfailið væri hafið,
flýttu menn sér að kaupa benzín á bila sína,
til þess að hægt væri að nota þá eins lengi og
unnt væri. En margir urðu of seinir.
*
Benzínið í Ýmsjr gerðu sér jþá vonir um, að
Hafnarfirði. þeir mundu geta fengið einhyern
leka suður í Hafnarfirði og fóru
þangað cða spur.ðusjt fy.rir i síma. Jú, benzínið
var til, en það var ekki seJt á bíla líéðan úr
Rejkjavík, jiað var einungis ætjað bíjum í
Ilafnarfirði eða sýsj.imni. Svo.var nú það. Og
nnu-gir urðu að ge.ra sér að góðu að hætta að
aka, þegar mælirinn var koininn í liotn — venju-
lega hætt.a men.n annars, þegar mælirinn er fuJJ-
ur. Benzín verðu menn að fá, Iivort sem ]ieir
geta lifað án lofts eða ekki.
*
Fleiri En það er liætt við að fjeiri verði að
ganga. gauga, en bilacigendurnir einjr, ef ekki
gengur saman í an.narri deiJu, sem nú
er i uppsiglingu. HreyfiJJ Iiefir sagt upp samn-
ingmn fyrir hönd strætisvagnaytjóra, sem
mynda deild í félaginu. Sá samningur er út-
riinninn á miðnætti aðfaranótt fyrsta marz og
vcrði ekki búið að semja þá, er hætt við að
fjöldi útliverfabúíi verði að ganga til og frá
vinnu. Vagnarnir v.erða ekki breylðir. Þótt
þetta sé suniuin meinóþægilegt, liafa aðrir gott
af að ganga meira cn þeir gera.
*
Loforð ilá, svo var það Joforðið, scm eg gaf
efnt. þonmumi á Jaugardaginn. Eg ætla að
byrja á því að birta bréf frá „Stein-
iinni“. Hún er ómyrk í máli: „Nú finnst mér að
kajdniennjynir, sem sitja í öllum þingsælum
þjóðarinnar, ættu að sýna, hvað réttlætiskennd
þeirra er mikij og virðingin fyrir konunum,
sem þeir komast ekki af án — Iivort sem þær
eru gif.tar eða eklci. I>að'verður gainan ap sjá,
hvernig þe.iy bregðast við tiljögunni hans Jó.n-
asar frá Hriflu um| frúrnar.
*
Samtök. Við konii.rnar eigum sterk sumtök á
ýmsuni sviðum, og þau ciga það
sanieiginJegt, að þau berjast fyrir réttinduni
Jcvenna. Mér fyndist rét.tas.t að þau láti til síu
heyra i þessu máji, en þar sem eg hefi ekkert
Jieyrt, sem bendir tiJ þ.ess, að svo verði, ætla eg
að nota gott boð um að senda Bergiiigli noklcrar
Jinur, ef vera kynni, að það yrði að einhverju
leyti tit að r.elca á eftir þessu réttindamáli. Þvi
að eg tel, að óréttar hafi gætt á þessu sviði.
m
Atkvæða- Eg geri nú eklci ráð fyrir, að jafn-
greið.sla. sjáJJsagt mál og þetta þurfi að fara í
niacgar mm-æður eða nefndir að
fjalla Jengi um það. Að inínum dómi virðist
ekki vera önnur fyrirhöfn við að veita konum
þessa rétturbót en að þingmenn fáist tiJ að rétta
npp hcndhia á binn rétta augnahliki. I>að ætti
ek.ki a.ð vera fólginu svo niikill koslnaður í
Iiandauppréttingu, og mér þykir sennilegt, að
karlar þeir, sem á þingi sitjn, Imfi einhvcrn tím-
ann. lagt meira á sig fyrir ininna.“
*
Áhrif „Hildur“ segir: „IConur íslenzkra
kvenna. jiingmanna ínunu ekki gera mikið að
því að -heita áhrifnm sínum á eigin-
menn sina í þjóðmáium. Eg er því lika mófXaJl-
in, því að eg tel, að flestar Iconur sé ekki nógu
vel heima í þeim. En niér finnst þær gætu vel
látið til sín taka í þetta sinn. Eiginlconur þing-
manna! Segið manniniim yðar fyrir verkuiii i
þeita sinn vegna kynsystra ykkar!“