Vísir - 21.04.1947, Síða 2
V I S I R
Mánudaginn 21. april 1947
ffeint í gœrkveldi bárust þau sorgartíðirfdi hingað til lands,
að Iíristján X., hirn aldni en vinsæii konungur Dan-
merkur og fyrrum konungur Islands, hefði látizt bá um
kvöldið. Kristján konungur hafði lengi legið rúmfastur og
hrakað mjög síðustu daga., Kristján X. var með afbrigðum
vinsæll konungur og sérstaklega ástfóiginn þjóð sinni eft-
ir hernámið, en á þeim tímum var hann máisvari iiennar
gagnvart hernámsliði Þjóðverja og sýndi þá sem er.dranær
einurð og festu, sem var dönsku þjóðinni ómetanlegt í
raunum hennar. Isiendingar minnast einnig Kristjáns. kon-
ungs með virðlngu, en ú stjórnartíð hans var enrírniega
gengið frá sjáifstæði okkar og síðar. iýðræðissíof.’i í :ninni.
Kristján X. var fæddur
Kaupmannahöfii 26. sept.
1870 og var því rúmlega 76
ára að aldri er hann lézt.
Foreldrar lians voru Frið-
rik þá ríkigarfi og síðan kon-
ungur og Lovísa dóttir Karis
X\'. Sviakonungs af hinni
nafnkunnu gáfumannaætt
Bernadotte. Konungur var
af þefni ætt er kennd er við
Slé.svík-Holtsetaland-Lukku-
,borg, sem fræg er orðin fyr-
ir mægðir sínar við þjóð-
höfðingja álfunnaf, að
amnia konungs Lovísa, kona
Kristjáns IX. var kölluð
amma Evröpu.
Iilaut konungur í upp-
toga af Mecklenburg. Eign-
uðust þau tvo sonu, i’riðrik,
seni nú tekur við
dómi, seni Friðrik !X. og
lvnut, sem er foringi i sjöliði
Dana. Báðir synir konungs
eru fyrir löngu búnnir hér
á landi að öllu góðu, því þeir
Iiafa oft heimsótt landið.
Faðir konungs, Friðrik
k III. kom til rikis 1006, cn
hann lifði aðeins fá ár eftir
að liann tók við koiiung-?
dómi og andaðist 1912, enj
þá tók Kristján X. við stjórn. j
Kristján konungur var alia ■
sína stjórnarlíð mjögjinsæll
konungur og vann aill þjcS
vextinum hið hezta uppyKii sinni til hlessunar þótl ekki
og gekk fyrstur manna af ekki vei’ði hæp't, a*
konungsættinni undir stúd-l haníi hafi ált friðsannodága.
enlspróf. Hann liélt ekki j Þegar á fyrstu rikisstjórnar-
léngrá fram á menntahraut- < árum hans hrauzl i'vrri
inni cn var maður sílesandi heimsstyrjöldin út og stóð
alla æfi og lagði mikla stund þá hæði ísland og Damnörk
á ýms þau efni, sem að mestu í miklum vanda í fjiigur ár,
gagni koma fyrir mamuí
íians stöðu eins og rit um
lögfræði, liagfræði, stjórn-
mál og sögu. Þegar Kristján
konungur Iiafði lokið stúd-
entsprófi, lagði hann stund
á hermennsku, svo sem
konungborinna manna er
siður. Hann lagði mikla
rækt við herinennskuna og
meir en siður konunga, sem
ineira géra það til þe^s að
sýnast, en könungur tók öll
lögboðin próf og gerðist
síðan starfandi liðsforingi í
danska hernum. Sagt er að
hann hafi þar fengið viður-
kenningar fyrir dugnað sinn
en ekki vegna ættérnis og
um konungum fremur. Nafn
hans mun ógleyínanlegt í
danskri sögu og um það leik-
ur frægoáfljómi, sem frek- 'yihsælas'ti.1
ar mun aukast en réna eftir
því sem árin líða.
Krislján X. var konungur
íslands og Danmerkur í 32
ár, en eflir.stöfnun lýðveld-
is á íslandi 17 júní 1944 lét
hann af konungdómi á ís-
landi. Það'er margt sem ís-
land liefir horið úr hýtum í
stjórnartíð Kristjáns kon-
ungs, sém og ávallt mætti
óskum Islendinga með mikl-
um velvilja og skilningi.
Hann var konuilgur er sjálf-
stæðismálið var leyst 1918.
Eftir það var ísland viður-
kennt fullvalda og sjálfstætt
ríki af öðrum þjóðum.
Enginn konunga þeirra, er
ríkt hafa yfir íslandi hefir
látið sér jafn annt-um land-
ið og Ivristján X. Hann lieim-
sótti land og þjóð oftar en
nokkur annar konungur
Iiafði gert. Hann kom 4 sinn-
um til íslands, en enginn fyr-
irrennara hans Iiafði farið
hingað fleiri ferðir en eina.
Það er til marks um það hve
vel hann vildi rækja störf
sín sem konungur og tók
starf sitl alvarlega. Konung-
ur var mjög réttlátur maður,
umtalsfrómur og óáreitinn.
Kristjáns konungs X. mun
ávallt verða minnzt með
hlý'jum hug á íslandi fyrir
rgltsýni þá er liann sýndi
ísleiidingjim og þær réttar-
| þætur er þeir öðluðust í
’stjórnartíð hans. Kkistján X.
‘Var seinasti koniu.v5lu ^s."
lands oi< almennt talinn
Verkfræðingafélag Islands
en styrjöldinni lauk þó-svo,
að háðum löndum vai-ð til
hlessunar. Síðan er konurig-
ur var kominn á elliár skall
á ný styijöld og ‘ 'ii 'H1' varð 35 ára s. 1. laugardag og
ög afdrifáríkari en hin iyrri ] minntist félagið afmælisins
með hófi í Tjarnarcafé á
föstudagskvöldiö.
I samkvæminu talaði Emil
og varð þá konungm að.
leysa mörg og erí’ið verk-
éfni, þar sem þjóð ham var
hernumin alla styrjöidina.
' Hinn aldraðt konungiir
sýndi þá eins og syo oí'
ur að hann var vamianum
vaxinn og ö!l þau ár. sein
liann varð að ciga samskipti
við Þjóðverja, sem Iiöfðu Irt
í landi hans, sýndi iunni þá
feslu og einurð, s m aðeins
stórmenni geta sýni á hætl-
! unnár stund., Tignar'Ieg íVam
vall!
>jóðv
slvo'ðunum síiUUu,
scm á hann var !<•
al annars má nef
fékk með feslu sk
un um að sr-gja aí
ungdómi j>ví til :■
ið,: ■ ' þ". i ngun •"!
verj-i gagnvarí
Jcnsson, samgöngumáferáð-
iiera fyrir ininni félagsins og
' ’ iGeir G. Zoega, vegainála-
stjóri sagði frá framkvæmd-
uin t'yrr á árum. Aulc þess
tcku vmsir aðrir til máls. Að
afloknu horðhaldi flutti
Jeinþór Sigurðsson, magist-
er, frásögúþátt af Héklugós-
inu. Loks var -stíginn dans
fram efiir nóttu.
Thorvald Krahhe var kjör-
inn heiðursfélagi í félaginu.
-— VerkfræðiiTgafélag ísíands
var stofnað af !3 mönnum,
vii -r.'I éru fé.lagsnignn 116.
Núv -audi • stjónr fclagsi'.s
skipa: Bene.dikl G:önd.;,
íoriiiaður; Arni Danie'■ .
rwr>rsr^r\r<»rvi\r'ir-inir4rvrHjr%r
gJÁRTANS ÞAKKLÆTI fyrir mér auð-
sýnda vináttu a sjö'LUgsafmæli mínu,
1 5. þessa mánaðar.
Árm Tliorlacius.
£?
c?
£?
8
£?
I
O
o
£?
B
«
r>rwiir>r>r>r
iio l
varð undirliershöfðingi áð
ur en hann tók við konung- koma hans skaut á
dómi. | námsyfirvöldum •
Sér til menntunar fór skclk í hringu og
könungúr einnig í nokkur áldrei hugasl né í
ferðálög áður en liann tók
við ríkisstjórn og vár háriri
nokkrum sinnum í opinber-
lim sendiferðum fyrir land
silt og fórst liað vel úr héridi.
Harirt tók fyrst sæti í ríkis-
ijáði 'árið 1900 til liess að
kvnriúst stj^ÉhriÚlam'eðfé^ð
og var liann því fíestum i voru ekki !
fetörfunum kunnugur erj ()ll fray^koma
hann kom til rikis árið 1912; h.ernáms ununi
að foður sinum látriyi ími mikj Vir? aílraM • Hu þrczkiijúerme.nn siero-
Krisfj'án "X. gekk‘"’ái‘ið 1898'i döriskii ]fj >.r, og n ; 7*á;r 'i, iödl^l-i'úi!.’Háffil
" inn 26 apHl að eíg:i' Alé'x- hann orðinn ejnÍMgariiiertu ( vcrift lagi jarðsprengþi í ve;.>
andrine pFÍnseasú.. .dóttin' Dana . sejunilega. ojjij ii • .öðiv | þeriar og særðus! 10' (alsverl.
heldur
í Goodtemplarahúsinu á morgun kl. 2.
Margt aí gagnlegum og íallegum flíkum.
Tiivaldar -sumargjaíir. Fiinnig taubútar.
Styrkið HvstabanÆð.
Stjórnin.
Ný ágæt
'/V F ■
M ríi
m
tS: S',
09 '
I
djyðvigu
).mi«iö rk
konungs
ivánu h.o
aiorniaou
'j 11 nntlui' beir .
“|| slökkí«1
nf .
o<>
án
I<UU('
lif?tT‘ !:»•) -0*;íSS«rk
irruí' litTgi Bci^ýs Ó
ii' Briem.
5 herhergja íbúð, stærð cá. 125 fermeti\u\ .
herhergis, með öllum nýtízku þæginuum,
nú beyar. Puligerð !. ágúst næslkomandi.
er
cQ
ur
,i herhérgja ihúð í kjállara í sama ln
þessi er í Hiíöariiverfinu,
kiiuiri upplýsingar gel'a undiyitaðir, sem
kauptilboðum.
Svembjöra Jónsspn, Gunnar Þorsf
* ' ! 1 • ‘' ÍiæsfriréíhiVIö^iifenn. -
stúlkna-
til sölu
n lrem-
’i' eign
á móti
'951,