Vísir - 14.05.1947, Qupperneq 4

V I S I R
Miðvikudaginn 14. maí 1947
DAGBLAÐ
Ctgefandi: BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
ðlíkt höfumst við að!
YTerkamannafélagið Dagsbrún liefur fyrir nokkru sam-
* þykkt með litlum meirihluta að segja upp samniugum.
Fyrir þessum meirihluta vakir vafalaust að knýja fram
kauphækkanir og kjarabætur, en gengið cr út frá að at-
vinriurekendur og ríkisstjórn verði viðráðanlegri, þar sem
nðalframleiðslutíminn fer í hönd. Vitað er að kommúnist-
-íir róa að algerri vinnustöðvun öllum árum, hafi Dags-
hrún ekki fram kröfur sínar, en þá gera þeir sér jafn-
iramt vonir um að cngin ríkisstjórn fái setið, nema íyrir
þeirra atheina, en taki þeir sætr í ríkisstjórn, gera þeir það
|>ví aðeins að Dagsbrúnardeilan leysist á viðunandi hátt.
helta er mcrgurinn málsins, en liált kann kommúnistum
að reynast á svellinu áður en lýkur.
Kommúnistar á Norðurlöndum léku sama leik eftir
lieimsstyrjöldina 1914—1918, en vopnin snérust í hendi
þeirra og þcir hafa aldrei horið sitt harr síðan. Verkalýður
Norðurlanda hefur varazt framar öllu að efna til aukinnar
verðþenslu, svo sem gert var í fyrri heimsstyrjöldinni,
•og hafa beinlínis látið sér það vítið að varnaði verða.
Aðstaðan í Frakklandi og í Finnlandi er þcssa dagana
( kki ólík því, sem hún er hér í landi. 1 háðum þessum
löndum hcfur slitnað upp úr samvinnu núlli kommúnista
og horgaraflokkanna, en kommúnistar liafa lent í stjórn-
arandstöðu og hafa hetri skilyrði til að heita sér í þess-
um löndum háðum en flokksbræður þeirra hafa hér heima
Jyrir. I Frakklandi tóksl t. d. Ramadier að mynda stjórn,
en aðstaða hans er ekki sterkari en svo, að fraiiski verka-
lýðsflokkurinn samþykkti með 252Í) atkvæðum gegn 2125
að veita stjórn hans stuðnnig, og var það j)ó öllu öðru
frekar vegna harðrar haráttu Leons Blum, að meirihluti
i ékkst.
En hvað segja frönsku kommúnistarnir við þessu?
.Tacques Duclos, sem er foringi þeirra á þingi, gaf eftir-
farandi yfirlýsingu, er úrslitin urðu kunn: „Við munum
eiga samvinnu við rikisstjórnina um öll-þau mál, sem geta
orðið verkalýðnum til góðs, jafnvel þótt við tökum ekki
})átt í stjórnarstörfum, eins og sakir standa. Þeir, sem
hafa á orði, að efnt skuli til allsherjarverkfalls, sýna stór-
lelldan skilningsskort.“
Svo sem kunnugt er, hefur samvinna innan finnsku
sfjórnarinnar farið út um þúfur, aðallega vegna ágrein-
ings milli kommúnista og verkalýðsflokksins. Kommún-
istar hafa — af ekki óeðlilegum ástæðum haft mikið
áhril'avald og jafnvel meirihluta innán sumra verkalýðs-
f élaga, en sterkastir hafa þeir verið i félagsskap málm-
iðnaðarmanna. Við fulltrúaval á landsþing verkalýðsfélag-
anna urðu úrslitin þau í félagi málmiðnaðarmanna, að
vt rkalýðsflokkurinn fékk 22 fulltrúa, en kommúnistar ekki
iH'ina 17 fulltrúa. Þegar svo er um lúð græna tréð, hvað
þá um hin, þar sem dauð eða visin hönd kommúnisfanna
fær litlum hræringum valdið. Þrátt fyrir hrellingár komm-
únistanna í Finnlandi hefur ekki heyrzt, áð þeir hugsi sér
að efna til allslierjarverkfalls. Nei, síður en svo. A Norð-
urlöndum er áherzla lögð á það eitt, að haldið sé niðri
vöruvérði, til þess að launin tapi ekki gildi sínú, en þótt
það hafi ekki tckizt svo sem til v’ár ætlazt, kveður enn
lítið eða ekki að verkföllum víðast hvar, og eru þó kjör
verkainanna á Norðurlöndum mun lakari en hér heima.
Dagshrúnarverkfallið væníanlega er örþrifaráð, sem
bakað getur þjóðarbúiuu meira tjón, en það má við. Þ-jóð-
in á ckki of mikinn erlendán gjaldéyri og eina vonin eiý
að síldarvertíðin gefist vel að þessu sinni. Takist Ijpmm-
únistum að eyða þéirri von, eru þeir oi’ðnir þjóðinni ’dýrir.
Hvað scgir íslenzkur almenningur um slík og þvílík vinnu-
Jji'ögð? Væri okkur ekki nær að draga úr verðþenslunni,
C:n að auka á' hana?
<=Hit&raiueit féeifLjai/ílnir 25
> cir a:
Sveitin fer hljómleikaför
til Vestmannaeyja.
Lék i 32 skipti fyrir iteyk-
víkiiiga í fyrra,
I úðrasveit Reykjavíkur á
25 ára afmæli 7. júlí
n.. og mun fara í því til-
efm í hljómleikaför til Vest
mannaeyja undir stjórn Al-
berts Klahn. í fyrra lék
sveitm 32 sinnum fyrir
Reykvíkinga.
Tiðindamaður Yisis hitti
Guðjón Þórðarson, formann
Lúðrasveitar Reykjavikur að
máli nýlegá, og lét haiin
hlaðinu þessar upplýsingar
í té.
IHjómleikar Lúðarsveitar
Reykjavíkur eru orðinn
analífi hæjarhúa.' Er alltaf
margmenni til þess að lilýða
á lcik hennar, cr liún leikur
opinherlega.
Lúðrasveitin hefir oft og
tíðum fengið tihnæli utan af
landi um að koma og Icika
á ýmsum stöðum. Hefir fóik
úti um land mikla ánægju
af lieimsóknum lúðrasveit-
arinnar. Og eins og fyrr
^greinir, fer hún til Eyja 7.
júlí næstk. Hefir ríkisstjórn-
in sýnt þann velvilja og
skilning á starfi sveitarinn-
ar að lána farkost í ferðina.
I sumar mun Lúðrasveit-
in leika vikulega, ef veður
lcyfir, fyrir hæjarhúa á
Austurvelli, og liefir verið á-
kveðið, að útvarpa liljóm-
leikunum. Auk þess verður
prentuð sérstök hljómleika-
skrá, sem verður úthýtt á
meðal fólks, ókeypis.'
Heitur matur, smurt brauð
Opið til kl. 11,30 e. h.
Matbarinn,
Bergstaðastræti 37.
Síld og fiskur.
Það er mikið menningar-
slarf, sem L.R. hefir leyst
af liendi undanfarin ár með
. , , , , leik sínum fyrir hæjarbúa,
merkuegur þattur 1 skemmt- • i * i-,
. . . , T, elcki sist þegar a það er lit-
jð, að það er unnið í sjálf-
boðavinnu.
A morgun hyrjar sveitin
sumarstarfið með því að
leika á Austurvelli kl. 3.30,
ef veður leyfir.
Háigieiðsln-
stúlka
óskar eftir atvinnu. Uppl.
í síma 4109.
Smurt brauð og snittur.
SÍLD OG FISKUR.
Hósnæði
til leigu í nýju húsi á vega-
mótiun Vífilsstaða- og
Hafnarfj a rðarvegs. U ppl.
gefui’ AsbjÖrn Jónsson,
Nýlendugötu 24.
Piltur eða stúlka
getur strax íengið atvinnu í bókaverzlun. Nokkur
tungumálakunnátta nauðsynleg. Lysthafendur sendi
umsókn, merkta „Bókabúð”, til Vísis fyrir hádegi
á laugardag. Æskilegt að mynd af viðkomanda fylgi.
svo og upplýsingar um fyrri störf.
mzt m auglysh i vm.
BERGMAL
Boðinn velkominn.
Hannes á hornina ver ínest-
um hluta jiistils sins á mi'ö-
vikudag'inn til þess að fagna
heimkomu sjómanns, sem sat
hálft annað ár i fangelsi í Dan-
mörku, saklaus og kom heim
með Drottningunni síöast. Seg-
ir Hannes á horninu í upj)hafi
pistils sins, aö maðurimi hafi
setið inni saklaus þenna tíma,
en reynir litlu síðar að gera
hann tortryggilegaú með þess-
um oröum: „Maðurinn heldur
því fram, áp hann hafi verið al-
gerlega saklaus ....“ Er hann
aö draga það í efa?
Smekkvísin er söm. við sig.
„Hann slettir þar skít á Guð-
mund í. Guðmundsson alþ.-
Tnann,“ segir Hannes á horn-
inu einnig. Má segja, að hami
skrifi þar af sinni alkunnu
smekkvisi, því aö náttúrulega
var það ekki nógu gott handa
sýslumanninum, að liann væri
ataður auri. Er þetta vafalaust
í samræði við umvandanir
Hannesar til stéttarbræöra
sinna um að vanda rithátt sinn
og vera kurteisir í tali.
Þáttur sýslumanns.
Hannes á horninu birtir
cinnig þau ummæli eftir Guð.
ínUndi I. Guðmundssym, að
sjómaðurinn fari með rangt
mál. Að livaða leyti? Þess er
ékki getið, en meiin grunar að
þar sé átt viö það, er sýslu-
maðurinn sagði aðstandendum
Jiessa manns, að hann hafi ekki
viljað ræða við hann— fulltrúa
Islands. Trúi því liver sem vill.
„Hroki og steigurlæti“.
Vegna þess að maðurinn seg-
ist ekki hafa orðið var við
Guðmund, hvað þá neitað hon-
um um viðtal, eins og Guð-
mundur vill vera láta, heldur
Hannes á horninu því fram, að
maðurinn sýni „hroka og steig-
urlæti''. Samkvæmt forskrift
hins ágæta og réttsýna (alltaf
nenia í þetta sinn!!) Hannesar
má maðurinn ekki rifja- þetta
upp, þegar hann kemur heim,
af því að hann hefir setið í
fangelsi! Flestir munu lítá svð
á, að hann hafi sérstakan rétt
til þess aö gera þetta vegna
fangelsisvistarinnar!
lllwiMílljÍiirii'f'iwrrifr-' ; 1
t* •: í
Barizt fyrir lítilmagnann.
Hannes á horninU hefir
hingað til þótzt fullur baráttu.
vilja, er lítilmagninn hefir átí
undir högg að sækja hjá eiu-
hverjum, sem meira má sin. Þ >
er það kannske komið undir
flokksafstöðu, eins og margan
hefir grunað og virðist þetta
dæmi Ijósara, en mörg fyrri,
sem vakið hafa þenna sterka
grun. Ilamies gerir hvorki
sjálfum sér né sýslumanninum
greiða rrieð þessu frumhlaupi,
því að ílæröiri og falsið skin út
úr hverri línu. .