Vísir - 06.08.1947, Blaðsíða 4

4
DAGBLAÐ
Utgefandi: BLAÐAUTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Eristján Guölaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: FélagsprentsmiðjunnL
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linur).
Iiansasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þegar nágrannans veggnr brennur.
regnir hermdu í gær, að fjárhagslegur fellihylur væri í
aðsigi í Bretlandi, enda' horfur á að löggjafarvaldið
þar í landi yrði að gera röttækari ráðstafanir lil úrbóta
en dæmi væru til á friðartímum. Bretar fengu ekki alls
fyrir löngu álitlegt dollai-alán í Bandaríkjunum til efling-
ar atvinnuvegunum heima fyrir. Hehningi þessa Iáns eða
vel það er þegar eytt og hefir lánið ekki reynzt svo nota-
drjúgt sem ráð var fyrir gert, enda er talið að það verði
að fullu notað þegar á næsta ári. Öfyrirsjáanlégar ástæð-
ur hafa að sumii leyti leitt til þessa, en auk þess var
brezka þjóðin orðin svo aðþrengd eftir styrjöldina, að ihri-
flutningur til neyzlu og iðnaðar hefir reynzt ineiri en gert
var ráð fyrir, en útflutningsverzlun ekki rétt við að sama
skapi.
Daglegt líf í Bretlandi er allt annað en það var á ár-
unum fyrir stríð, enda jafnvel daglegt viðurværi svo, að
ýmsir myndu telja sultarkost. Snijör er lítt fáanlegt, kjöt-
meti skorið við neglur, fiskur mínni og lakari en skyldi,
en gnægð mun vera af garðávöxtum og grænmeti, og er
þess neytt miklum mun meira en áður í hlutfalli við
aðrar matvælategundir. Höfúðkapp er lagt á framleiðslu
útllutningsverðmæta, en ekki hefir tekizt að örva svo frairi-
leiðsluna sem skyldi, sumpart sökum skorts á vinnuafli,
en sumpart gengur endurnýjun framleiðslutækjanna seinna
en skyldi. Eru nú ráðageí'ðir uppi um að Jeysa alhnikinn
fjöldá manna úr herjijónustu, lil þcss að beina því ónot-
aða vinnuafli að framleiðslunni, enda munu ákvarðanir í
því efni þegar hafa verið teknar og hirtast almenningi á
næstunni.
Horfur í alþjóðamálum eru mjög ískyggilegar um þess-
ar mundir og líkindi til að hrezka þjóðin myndi af þeim
sökum ekki draga úr herafla sínum, nema því aðeins að
nauður ræki til. Verði sú raunin á, að fækkað verði í hern-
um, sannar það hverjum augum hrezkt stjórnar- og lög-
gjafarvald lítur ástandið og metur innanlands þörfina fyr-
ir vinnuafl.
öryggis sjálfra okkar vegna er full ástæða lil að gefa
gaum að því, sem nú fer fram í Bretlandi. Bretar eru ein-
hver mesta fiskveiðaþjóð heims, en hjá þeim höfum við
þó ött öruggastan markað allt til þcssa. Kapp er lagt á
að auka brezkar fiskveiðar og efla flotann, enda líkur
taldar til að Bretar verði sjálfum sér nógir senn hvað líður
í þvi efni. Er þá gerandi ráð fyrir að þjóð, sem þarf allt
við sig að spara og sker niður allan innflutning, sem ó-
þarfur getur talizt, láti okluir sitja að brezka fiskmarkað-
inum í sainkeppni við innlenda framleiðendur? Ólíklegt
er að slíkur markaður reynist tryggur til langframa, þótt
liann kunni að vara enn um stund.
Bregðist brezki markaðurinn verðum við að selja sjáv-
arafurðirnar á meginlandi Evrópu, alveg án tilliís til
greiðslugetu- sveltandi þjóða þar. Vöruskipti geta komið
til greiha, þannig að við verðum að taka þarfar og óþarf-
ar vörur sem greiðslu. Virðist þá full ástæða til að kapp
verði lagt á viðskiptasamninga við meginlandsþjóðirnar,
annarsvegar um vöruskipti, en hinsvegar verði jafnframt
athugað, hvort við gætum miðlað öðrum þjóðum þeim
vörum, sem við verðum að taka sem greiðslu, en höfum
ekki sjálfir þörf fyrir. Þar kunna að reynast mörg Ijón
á veginum, og ljóst er að slílc viðskipti myndu reynast
okkur kostnaðarfrek, en verði ekki hjá því komizt, verð-
ur að athuga alla möguleika og reyria að finna beztu
leiðina lil úrlausnar.
Þegar nágrahhans veggur brennur er þínuin hætt, og
þegar svo fer urii græna tréð, Iivað þá um hið visna.
Brezka stórveldið hefir ekki riðað fyrir hverjum stornri,
en vissulega hefir aldrei reynt svo á þolrifiri sem nú. Slíka
storma þolum við ekki. Raunsæi og fyrirhyggja verður
að móta allar aðgerðir okkar í framtíðinni, eigum við að
skrimta sem sjálfstæð þjóð og ári þess að reynast beiri-
ingamenn og betlikerlingar.
VISIR
Miðvikudaginn 6. agúst 1947
Utanrikisráðherrar Breta
og Frakka, Bevin og Bidault,
hljóta ag hafa séð fyrir, að
þríveldaráðstefnan í París
myndi fara út um þúfur. En
þessi hlálegi skrípaleikur
varð að liafa sinn gang, því
að bæði í Bretlandi og Frakk-
landi er enn til fjöldi aula,
sem ávallt kappkosta að frið-
mælast við Sovétríkin, rétt
eins og lil voru á sinum tima
samskonar merin, er ávallt
vildu gera Ilitler lil * geðs.
Hvorki Bevin né Bidault
liafa óbundnar hendur til að
fylgja þeirri stefnu, sem þeir
vita að er sú rétta, fyrr en
þeir Iiafa sannað á ojiinber-
um vettvangi, að afslátta-
stefna sé ekki vænleg til ár-
angurs.
Nú þegar komið hefir i
Jjós hin ótrúlega óbilgirni
Ilússa, ættu stjórnir Bret-
lands og Frakklands að geta
farið að snúa scr að hlutverki
sínu af fullri einurð. Fari
þær viturlega að, munu þær
undireins gangast fyrir stofn-
un sambands Vestur-Evrópu-
þjóða.
Það cr Jeitt til þess að vita,
að áætlunin skuli ekki geta
náð lil allra þjóða Evrópu.
Það er ekki sök vesturveld-
anna. Og hvernig svo sem
farið verður að, ætti að sjá
fyrir því, að hverju því riki
sem síðar auðnast að losna
undan oki rauða hersins og
kommúnistisku lögreglu-
valdi, sé gert ldeift að laka
þátt í þessu starfi. En það
myndi vera óbærilegt ef þau
ríki, sem frjáls eru, ættu að
halda áfram á glötunarbraut-
inni, aðeins vegna þess að
önnur riki eru enn kúguð.
íbúatala þjóða Vestur-
Evrópu er 220 milljónir.
Ibúar þeirra eru því fleiri en
íbúar Sovétríkjanna. Auk
þess eru þjóðir þesasr auð-
ugri, frjálsari, sterkari og
menntaðri. I>ær þurfa aðeins
að sameinast undir leiðsögu
Breta og Frakka, með fjár-
hagslegum stuðningi Banda-
rikjanna, lil þess að geta lif-
að í frelsi og friði.
Næstu vikur verða reyuslu-
tími fyrir Bevin og Bidaull.
Nægum tíma liefir verið só-
að i heimskulegar viði’æður
við Molotov, utanríkisráð-
herra Sovétrikjanna. Ef
bjarga á Evrópu verður þeg-
ar i stað að hcfja raunlræfar
áðgérðir. Takiriárkanirnar á
heyzlu Brela á hensíni, tó-
baki og pappír, sem Hugh
Dalton fjármálaráðherra til-
kynnti fyrir skömmu, er að-
eins smár vísir til ennþá al-
varlegri takmarkana, sém í
aðsigi eru, takist Ernest Be-
vin ekki að gera áætlun, sem
vinni hylli og aðstoð Banda-
rikjanna.
Úthlutun dollaralána í
smáskömmtum til einstakra
jijóða, eins og Molotov var
fylgjandi, myndi ekki verða
Evrópu til neins góðs og þvi
siður Bandarikjunum. Það
er undirskilið i tillögu Mar-
slialls, að Evrópuþjóðirnar
geri skipujagða áætlun um
endurreisnina, ef þær eiga að
verða aðnjótandi hjálpar
Bandaríkjanna. Skorti leið-
toga Vestur-Evrópu stjórn-
vizku til þess að gera slíka
sameiginlega áætlun, nayndi
vera lang bezt fyrir Banda-
ríkin að láta Evrópu sigla
sinn sjó._______
Leyndardóms-
fullt slys.
Nýlegn var lögreglunni til-
kynnt, að maður hefði slas-
azt úti í örfirisey.
Maður þessi reyndist vera
ölvaður. Ilafði lianri fól-
brptnað pg.vildi ekkert láta
uppi með livaða hætti slys-
ið liefði hent. Lögreglan
flutti manninn í sjúkrahús.
BERGMAL
Reuault-úthlutunin.
Þorgils Ingvarsson skrifar
Bergmáli eítirfarandi: „I Berg-
máli í gær (I. ágúst) er þess
óskaS aö birtur verði listi yfir
umsækjendur hinna frægu Re-
nault-biíreiða og þar skilgreint
hverjir fengu úthlutun. Þætti
írier vænt um að svo yrSi, jþví
eg er einn af hinuni svörtu
sauðum og tel mér trú um, að
eg .hafi verið rangindum beitt-
úr, en á hinsvegar örðugt með
að trúa, að hin vísa nefnd hafi
ekki úthlutað hifreiðunum eftir
beztu samvizku. En nefnd þessi
er alveg- einstök í sinni röð í
lýðræðislandi, að hún skuli
vera Ieynileg. Af hverju er hún
það? ‘ .
Þáttur Þ. I.
Minu þáttur í þessu máli er
þessi:
1 des. og jan. s.-; 1. ligg ég- i
rúnrinu í mænusóttanaraldri,
meö aðkenningu af lömun í
fæti. Eftir að eg komst á fætur
var eg ekki rólfær fyrst i stað,
og er enn ekki fær um að rölta
hæjarleið. Þá írétti cg um inn-
flutning á þessum bifreiðum,
snéri mér til umboðsins, fékk
loforð fyrir vagni og lagði inn
12.000 kr. i peningum til trygg-
ingar kaupunum. Afhending
átti að fara fram innan skamms
tíma, en svo' f'óru leikar, að hið
opinbera tók úthutun að sér, af
ástæðum, sem mér, litlum og
löghlýðnuni borgara, koma
ekki við.
Auglýst eftir umsóknum.
Auglýst var að nú skyldu
menn sækja um hifreið til at-
vinnumálaráðuneytisins og gef-
in v.oru út sérstök eyðuhlöð með
inörgum visdómslegurn spurn-
íngum. Allt þetta útfyllti eg
samvizkusamlega og hætti
þeim upplýsingum við, að eg
hefði verið og væri lashurða og
hefði aiik þess brýna þörf fyrir
vagninn stöðu minnar vegna.að
dóini húsbænda minna. Bauðst
eg til að leggja fram vottorð
íviðkomandi aöila urn • hvort
tveggja.
Önnur rök.
Aðrar , tipplýsingar um mig
gat úthlutunarnefndin og hefir
sjálfs.agt gert, fengið, ýmist af
umsóknarblaSinu eSa á annan
liátt, en sem lielztar koma til
greina í þessu sambandi: Rúm-
lega fimmtugur, hefi staríað i
einni þýðingarmestu opinberri
stofnun landsins í 31 ár, þar af
verið í sérstökum trúnaSar.
stöðum í 24 ár, og núverandi
fulltrúastarf mitt krefst tölu-
verðra íerðalaga sem ómögulegt
er aS framkvæma nema meS
farartæki. Þetta taldi eg íriér
trú um' að væru sæmilegar for-
sendur fyrir þessu máli.
Skoðunarmaður og prófdómari,
Svo gat nefndin einnig, ekki
sizt ef einn af nefndarmönnun-
um er skrifstofustjóri í ráðu-
neytinu, sem sagt er,. fengið
þær upplýsingar, að eg var um
7 ára skeið skoðunanriaður bif-
reiða og prófdómari í einum
fjóröungi landsins, skipaður at
ráSuneyti Trygva heit. Þór-
hallssonar og hefir það ábyggi-
lega ekki verið af pólitiskum
ástæöum, því eg mun sizt hafa
yerið talinn framsókiiarmaSur á
þeim tíma. Eg ætlaðist að vísu
ekki til að eg fengi bil út á þá
þjónustu fyrir það opinbera,, en
ek'kí, sp'illir það aS hafa verið
svona háttsefctur í ,;.bíla-brans-
anum“. - :
Rök, sem sto'ðuðu ekki.
Allt þetta taldi eg mér trú uin
aS væru sæmileg rök og að eg
mundi verS.a í, báuin flokki, en
nú sé eg að þarfirnar hafa ver-
iö brýnar hjá mörgum.
Eg vil taka það fram að eg
liefi ekki talað um hifreiS i
þessu sambandi við nokkura
einstaka persónu og hefi þess
vegna aldrei fengið loforð eöa
vilyrSi um úthlutun, svo hér er
alls ekki um nein svik aö ræða.
Eg sk'rifa þessa frásögu undir
fullu nafni til þess að komast
hjá Öllum nrisskilriingi.“