Vísir - 15.10.1947, Blaðsíða 2

2
V I S I R
Miðvikudaginn 15. október 1947
JHess Vrwmam9 eigimh&ma
fíamdarihgaiarseta.
Bess Truman er ættuð frá
Missourifylki, frá stað sem
heitir Independence, en það
þýðir „sjálfstæði“.
Það er mjög táknrænt, því
að einmitt með þessu orði
mætti einkenna frú Bess
Truman. Göngulag hennar
og limaburður bera þessu
vilni. Hún tekur fast i bönd
þess, er hún lieilsar með
liandabandi, og málrómur
herinar lýsir vel skapgerð
liennar. Það andar sjálfstæði
frá rödd hennar ag persónu.
Það er ómögulcgt fyrir
Bess Truman að vera ann-
að en það, sem hún er. Henni
væri ekki hægt að stæla
nokkra aðra forsetafrú, er
búið hefir í Hvíta húsinu.
Á meðan Felix Gouin var
forseti Frakklands, kom
kona hans, madame Laure
Gouin til Washington og bjó
nokkra daga í Hvíta liúsinu
hjá Bess Truman. Washing-
tonbúar urðu naumast varir
við heimsókn hinnar frönsku
forsetafrúar, Hefði mrs.
Roosevelt verið gestgjafinn,
mundi hún hafa séð um, að
blaðamenn næðu tali af frú
Gouin, einkum hrvenþjóðin.
Og þá fyrst og fremst í til-
cfni þess, að l'ranskar konur
fengu kosningarrétt.
Frú Roosevelt
og blaðamennirnir.
Þau tólf ár, sem frú
Roosevelt var húsmóðir í
Hvíta húsinu, lét liún aldrei
undir höfuð leggjast að gefa
blaðamönnum tækifæri tii
þcss að fá fréttir hjá merk-
um gestum, er þangað komu.
Má þar til nei'na Vilhelmínu
Hollandsdrotlingu, stórher-
togafrúna 'af Luxemburg,
ensku konungshjónin o. fl.,
o. fl. En það er satt, sem
yfirhirðsiðameistarinn Ike
Iloover hefir sagt, — en
liann hefir búið í Hvita hús-
inu um fjörutíu ára skeið, —
að engin tvenn forsetahjón
hagi sér eins, jafnvel þó að
þau séu úr sama stjórnmála-
flokki.
Fi’ú Truman áleit t. d., að
sér bæri ekki skylda til að
mæta, í tilefni þess, að|
minnzt var dánardagsRoose-
velts forseía. En Truman
mætti og geklc við hlið frú
Roosvelts að gröfinni.
Af þakkaði
heiðurssæti.
Þegar Eisephover kom til
Kansas City eftir stxáðið, og
var við hcrsýningu, afþakk-
aði frú Truman heiðurssæti
það, er henni hafði verið
ællað, og sat móðir Trumans
i ])VÍ.
Bess Truman sagði í tilefni
þessa: „Þetla er tlagur Eis-
enliovéi;s hersliöfðin'gjá, og
cg vil engan heiðúr tileinka
mér í þessu sambandi.“
Hið sama á sér stað, þegar
Truman og Bess koma heirn
til Independence. Forsetinn
stendur á tröppunum og
ræðir við fólkið, en frú Tru-
man .gent'ur rakleiðis inn í
húsið.
I Independence búa báðir
bræður Bess, og eiga heirna
í næstu liúsum við hús foi*-
setalijónanna. Bæði Frank
og George Wallace — Bess
er fædd Wallace — nota
sömu bilageymslu og Tru-
mans-fjölskyldan. Eina mág-
kona Bess er dóttir iitgef-
anda blaðeins The Indejxen-
dence Examiner. í þessu
blaði er mjög vinsæll dálk-
ur, sem útgefandinn sjálfur
rilar undir nafninu Salomon
hinn vitri.
Þegar eftir að Trumans-
hjónin eru komin „lieim“,
birtist í blaðinu áminniug
til íbúa -staðai-ins um það,
að ónáða ekki forsetafjöl-
skylduna að óþörfu. Og
þessu er lilýtt.
Ef einhvr aðkolnumaður
spyr bæjarbúa hvar Trurnan
búi, segist hann ekki hafa
hugmynd um það. Auðvitað
veit hvert mannsbarn á
staðnum hvar Bess og Tru-
man eiga heima.
Aðeins kölluð Bess,
Allir i Independence kalla
frú Truirian bara Bess. Og
enginn virðist líta á hana
sem tignustu konu Banda-
ríkjanna.
Er frú Truman ætlar heim
til Indeperidence, lætur liún
Roger Sermon vita. Hann er
„borgarstjóri“ staðarins.
Ilann sér um útvegun alls,
sem Bess þarfnast, og læt-
ur flytja það heim að hús-
inu, svo það sé til, er lijónin
eða hún kemur.
Bess lifir lífinu þarna á
sama hált og hún gei'ði áð-
rir en hún varð forsetafrú.
Hún fer til sömu hárgx-eiðslu-
konunnar, sækir sömu kirkj-
una o. s. frv. Er hún ekur
til Kansas City, vekur það
enga athygli.
Ibúarnir í Independence
eru ekki orðvárari en geng-
ur og gerist. En þó sagði einn
þeirra fyrir skömmu síðan:
„Það er erfitt að segja nokkr-
ar sögur um Bcss“.
Það er afargolt samkomu-
Iag í þessax-i fjölskyldu. Foi'-
setahjónin eiga eina dóttur,
sem kunnugt er. Hcilir hún
Mary Margaret.
þar sem hún var ekki viss
um það, að liann þekkti hver
sessunautur hans var.
Árrisnl hjón.
Bess fer snemma á fætur,
eins og maður hennar.
Klukkan átta boi'ðar hún
morgunverð. Að honum
loknum ræðir liún við yfir-
bryta foi'setabúslaðai’, frú
Henriettu Nesbitt, urn mat-
argerð dagsins. Ilún eyðir
föngum tírna fyrri hluta
dagsins, til þess að lesa bréf.
Hún svarar sjálf bréfum frá
gömlum vinum. Önnur bréf
lætur hún ungfrú Reathel
Odum vélrila eftir fyrirsögn.
Frú Truman borðar oftast
liádegisverð með manni sín-
um.
Á kvöldin ritar liún aftur
bréf, því fyrri liluta dagsins
getur hún venjulega elxki
lokið þessum skriftum. Htin
les gjai’nan spánskar bæk-
ur, og oft þarf hún að
tala í símann. Henni þykir
gaman að fá ganxla vini í
lieimsókn, eða fara út og
ganga í fylgd með vinum
og kunningjum. ,
Hvíta liússins, á annari hæð.
Er það útbúið eftir hennar
fyrirsögn. Litur veggjanna
La n dvai'n a ipanna. —- Að
Háskólamálinu vann hann öt-
ullega á þingi, og það mun
er lavendelgrár, með blóm-'ekki hafa verið honum sízt
skrauti ámáluðu. Þar feru að þakka, að samkomuíag
Tónlistarvinír.
Forsetafjölskyldan borð-
ar miðdegisverð klukkan 7.
Og þessi miðdegisverðartími
er algengur í Washington.
Ilefir Bess komið ]iessum sið
| ( f
I á. Fjölskyldaii er elsk að ton-
list, og fer oft að loknum
miðdegisvei'ði á hljómleika,
t. d. í Constitution Hall. Er
sönghöll þessi ekki langt frá
forsetabústaðnum. I búsi
þessu hefir fjölskyldan á-
lcveðin sæti.
Svefnherbergi frú Tru-
mans er i suðvcsturhorni
myndir af manni hennar og'
dóttur.
Frú Truman lætur blaða-
mönnum fréttir í té á fjórt-
án daga fresli. En um þettaj
sjá ritararnir frú Helm og
ungfrú Odum.
Á þessunx „ráðstefnum“ í
græna lxerbei’ginu, fá blaða-'
menn frásagnir unx ýnxislegt
varðandi þær mæðgurnar
Bess og Margaret. Ritararnir
svara ákveðnum spurning-
um á fundunx þessum. En
þau svör hefir frú Truman
sanxið að nxestu. Svör henn-'
ar eru stutt. Einu sinni hljóð-
aði ein spurningin unx það,
hvernig hátíðahöldum yrði
varið i Hvíta húsinu, í sanx-
bandi við próf ungfrú Tru-
mans við lxáskólann, er lxún
gekk í. Svar: „Engar ákvarð- ^
anir liafa verið teknar þessu
viðvíkjandi.“
Önnur spurning var svo
bljóðandi: „Ilvernig ætlar
frii Trunxan að verja. sumr-
inu, og livað ætlar ungfrú
Mai’garet að gera?“ Svar:
„Frú Truman íxiun dvelja í
Ilvíta húsinu mestan hluta
symai’sins. Mai'garet ætlar að
fara heinx og búa lijá föður-
95Tstur siixixi.“
Meðliminiir í Bridgeklúbb
þeinx, sein Bess er félagi í, ^
álíta, að heixni liði vel í
Hvíta húsinu. En þó er það
álit flestra, að lxún kunni enn
betur við sig í Independence,
og þar nxundi hún liafa vilj-
að vera. Þó er sá grunur að
vei'ða útbreiddari eix áður
vai', bæði í Washington og^
Independence, að frú Tru-j
íxxan geðjist betur að því að
vera forsetafrú en hún læt-
ur í veðri vaka.
náðist að lokum í öllunx þing-
flokkum, að afgi'eiða málið
frá þinginu án frekari di'átt-
ar, þvi til voi'u þeir þingmenn,
og það áhi'ifamenn, sem
gjarnan vildu fresta málinu.
Loks skal minnst á þátt
Arnalds í sjálfstæðisnxálinu
árið 1944. Fyrirlestur hans,
sem liann hélt i útvarpinu
nokkru fyrir atkvæðagx'eiðsl-
una um sjálfstæði Islands,
telja nxargir að hafi átt drjúg-
an þátt í því, hversu vel tókst
við þjóðaratkvæðagreiðsluna.
Ari Arnalds liélt kröftug-
lega fram skilnaði við Dani i
blaði sínu Dagfara á Eskifirði
1906. Og þegar stjórnarskrár-
nxálið kom fyrir Alþingi, hélt
hann þar áhrifamiklar ræður,
enda munu fáir vera kunn-
ugri stjórnai’skrármálinu ITá
byrjun en hann.
K. G.
Frá Alþingi:
SíBdarbræðslu-
siclp aftur.
Gylfi Þ. Gíslason hefir
borið fram á Sþ. till. til þál.
um síldarbræðsluskip.
Illjóðar hún svo:
„Alþiixgi ályktar að skora á
rikisstjórnina að athuga,
hvort tiltælcilegt sé að láta
smíða eða kaupa til landsins
skip, er setja nxegi i sildar-
bræðsluvélar og nota síðan
sem fljótandi sildai'vei'k-
snxiðjur. I þessu sanxbandi
sé það athugað sérstaklega,
livort unnt væri að xxota i
þessu skyni flugvélanxóður-
skip þau, er nú munu vera
boðin til sölu af suixxunx stór-
veldanna.“
Segir í greinai’gerð, að hún
sé samliljóða till., senx boi'in
var fram á síðasta, þingi,
komst þar i nefnd eix dagaði
uppi.
Fólkið segxr:'
r:' „Truman
gerir allt fyrir Bess“. En hið
sama mætti einnig segja unx
fi’úna gagnvart manni hcnn-
ar. Til dænxis unx hugsunai'-
scmi hennar nxá geta þess,
að eitt sinn, er Truman sat
til borðs, var dr. Iúese Meit-
ner, afj^^'í^n<jíak|ji^ , = vjð
hlið Iians. Bess sendi hónum
þá nxiða nxeð nafni hemxar,
Ai'i Arnalds hættir unx
þessar mundir störfum i
Fjórmálaráðimeytinu, þar
sem hann hefir starfað nokk-
uð hin síðari ár. Munu nú
vcra um 42 ár síðan hann
gekk fyrst í þjónustu ríkis-
ins. Hami liefir gegnt tveim-
ur unxfarigsmiklunx cnxbætt-
unx, sýsluinaður í Húnavatns-
sýslu og sýslunx. í Norður-
Múlasýsu, jafnframt bæjar-
fógetaembættinu á Seyðis-
firði. —. Ýms önnur störf
hefir Arnalds liaft með hönd-
um um ævina, ritstjóri blaðs-
ins Dagfari á Eskifirði eitt ár
og meðritstjóri blaðsins Ing-
ólfur i Reykjavík um þriggja
ára skeið. Þingmaður
Strandamanna var liann 1908
—1911.
í einbæltisfæi’slu sinni
mun Arnalds liafa þótt skara
fram úr. nxörgum, í þeim
] >: e l i i c lújb;e (t i s 111 s,, s é 111: í a 1 i n 11
cr cinna mikilsverðastur, en
það ei’u dómsmálin. Hann
Eesfrar próf.
nxun hafa kveðið upp yfir
1100 dóma og úrskurði um
ævina, þar af á sjötta hundrað
dónxa og á sjötla hundrað úr-
skui'ði. Nokkrum tugum
dóma hans liefir verið áfrýj-
að og mestihlutinn staðfestur
af æði'i rétti.
Með blaðamennsku sinni
og þingmennsku vann Arn-
alds sjálfstæðismáli ísleiul-
j inga- mikið-gagn, enda var
; harfn talinn meðal frexnstu
Herra Alfred Jolivet, pró-
fessor í norrænum fræðum
við Háskólann í París, flytur
tvo fyrirlestra í Háskóla ís-
Iands.
Verður fyrri fyririesturinn
! fluttur í kvöld kl. 6 í I.
kemislustofu, og mun fjalla
um Xavier Marmier. Var
þann kunnur bókmemita-
fræðingur og fcrðaðist hér á
íandi með Gaimard fyrir
rúnxunx 100 árunx og ritaði
ítarlega unx land og þjóð af
xniklum skilningi og vin-
semd.
Hinn fyrirlesturinn verð-
ur flutur miðvikudaginn 22.
þ. m. á sama slað og tima og
verður um norræn áhrif á
skáldskap Leconte de Lisle.
en liann var eill af þekktustu
ljóðskáldimi Frakka á 19.
öld.