Vísir - 08.12.1947, Side 4

4
VISIR
Mánudaginn 8. desember 1947
DAGBLAD
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN AlSIR H/F.
Ritstjór-ar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
SamúðarverldalL
í|*rúnaðarniaiinai'áð Dagsbrúnar mun.hafa tilkynnt vinnu-
" veitendafélaginu, sem og einstökum vinnuveitendum
utan þess, að í'élagið áskilji sér allan rétt til að efna til
samúðarverkfalls til stuðnings járniðnaðarmönnum. Verð-
ur að svo komnu máli ekki rætt um lagalega heimild til
slíkrár ráðstöfunar, enda ekki allsendis víst, hvernig trún-
aðarráðið hugsar sér framkvæmdina. '
Gera mátti ráð fyrir þegar í upphafi, að kommúnistar
myndu beita sér fyrir samúðarverkföllum, þegar þeir sæu
að styrkur járniðnaðarmanna nægði ekki til þess að stöðva
atvinnulíf í landinu, en verkfall þeirra myndi reynast
þeim sjálfum til mestrar skaðsemdar. Munu járniðnaðar-
menn yfirleitt hafa sannfærzt um, að verkfall þeirra hefur
mælzt illa fyrir og þeir njóta lítillar samúðar með þjóðinni
vegna þess tiltækis. Hinsvegar stcndur atvinnulíf allt með
blóma, ekki pízt vegna síldveiðanna hér við Faxaílóa, og
gera má ráð fyrir að enginn maður gangi atvinnulaus
vilji hann vinna, og hafi heimild til þess samkvæmt félags-
samþykktum vinnuveitenda eða verkamanna.
Kommúnistum mun leika hugur á að stöðva síldveið-
arnar, geti þeir komið því við með nokkru móti. Allt til
þessa hafa þeir látið sér nægja að bera fram tiltölulega
meinlausan róg gegn ríkisstjórninni, fyrir aðgerðir henn-
ar og þeirra nefnda, sem um síldveiðimálin fjalla. Ilefur
rógurinn vcriíj' svo auðsær, að menn hafa almennt hent
gaman eitt að honum og eklci tekið hann alvarlega. Hins-
vegar standa sakir nú þannig að um 300 þús. mál. síldar
munu þegar hafa verið flutt til síldarverksmiðja úti um
land, og þá einkum á Siglufirði, eða vera á leið ])angað.
Til Siglufjarðar er nú væntanlegur einn stærsti farmur-
inn, sem þangáð hefur verið fluttur, cn skipi því, sem
hefur hann innan borðs, hlekktist á og varð fyrir óvænt-
um töfum.
Allverulegt síldarmagn liefur þegar safnazt fyrir hjá
verksmiðjunum, og er ofangreindur farmur bætist við,
væri ekki ónotalegt fyrir kommúnistana, gæti þeim tekist
að koma í veg fyrir nytjun þeirra miklu verðmæta, sem
safnazt hafa fyrir í sildarþrónum. Kommúnistar eru lið-
sterkir á Siglufirði og þar eru mest líkindi til, að þeir geti
efnt lil samúðarverkfalls með járniðnaðarmönnum og Dags-
brún. Starfsmenn sildarverksmiðjanna munu vera ráðn-
ir fyrir fast mánaðarkaup, þannig að óvíst er að þeir
verði fyrir beinum skakkaföllum af verkfalli þar nyrðra,
eigi þeir sjálfir engan þátt í aðgerðum lil stöðvunar verk-
smiðjanna. Af þessu geta menn gert sér nokkra grein
fýrir aðstöðunni í aðalatriðum, sem og hvar kommúnistar
munu bera niður til skemmdarverka.
Hætt er við að slíkar aðgerðir myndu ekki mælast vel
fyrir meðal almennings og af þeim gæti leitt tugmilljóna
tjón fyrir þjóðarbúið. Kommúnistum hefur enn ekki lekr
izl að stöðva síldveiðarnar í Hvalfirði, þótt þcir gerðu ráð
fyrir að verkfall járniðnaðarmanna myiídi bitna þyngst
á flotanumf þannig að hann yrði fljótlega óstarfhæfur.
Vegna sjómannánha inunu pessir menn tæp'ast þora að
ganga hreint til verks, en beita ]iar liði sínu, sem það er
sterkast og hklegást lil að ná nokkrum árangri í skennnd-
arverkunum. Siglfirzkir kommúnistar mega þó vita það,
að oft kemur krókur á móti bragði, og hyggisl þeir að
stöðva síldveiðiflotann með ofbejdisverkum, getur það
reynst þeim dýr skemmtun lil langframa.
Einn af foidngjum siglfirzkra kommúnista hefur lýst
yfir þvi, að þjóðarhagsmiinir komi Iionum ekki við, og
nú dvelur hann þar nyrðra til þcss eins að undirbúa á-
tökin, sem fram undan eru. Næstu daga munu skýrast lil
hlítar hvað konnnúnistar hyggjast fyrir með verkfalls-
hótunúm sínum, sem að þessu sinni eru fram settar af
hálfu trúnaðarráðs Dagsbrúnar, en samúðarverkfallinu
mun ætlað að breiðast út, — og þá einkum til Siglufjarðar,
svo sem að ófan greinir. Allt er á sömu bókina lært og
sjaldan er ein báran stökk er sígur á ógæfuhlið hjá þeim,
sem öðriun.
m
SíHara bindið komið út.
nna 1 / Je /A>
„Wtrkto í noion , sioara
bmdi, er nýkomið út,
og fjallar þaS um þríbýlis-
árin. Höfundur þessa mikla
nts er Gunnar M. Magnúss
rithöfundur, en ísafoldar-
prentsmiSja h.f. gaf út.
Fyrra bindið af Virkinu í
norðri kom út s. 1# vor. Hefir
það orðið bóka vinsælast,
þeirra sem út hafa komið i
ár og selzt mjög mikið.
Síðara bindið hefst á eins-
konar inngangsgrein sem
nefnist „Sjö dagarnir sælu“,
síðan eru þættir um dreifi-
bréfsmálið og handtökur ís-
lenzku blaðamannanna og
urn dvöl þeirra í brezku
fangelsi. Fjórði kaflinn er
um ísland á ófriðarsvæðinu,
þ. á m. um sjóoruslnr í
Jgrennd við ísland, um ótta
Bandamanna vegna innrásar
á ísland o. fl. Þá er langur
kafli um liervernd Banda-
rikjanna, rakin saga hennar
frá upphafi, tildrög þess að
Bandaríkjalierinn tók við ís-
landi af Bretum, skeytasend-
ingar og samningaumleitan-
ir.
Næstu kaflar eru forsaga
herverndarinnar og þegar
Bandaríkjamenn konni, þar
er og skýrt frá fyrstu vikum
herverndarinnar. Einn kafli
er um komu Churchills til
Reykjavíkur og ánnar ítar-
legur kafli um stofnun lýð-
veldisins. Þátlur sem vekja
mun athygli fjallar um á-
standsmálin, er þar m. a.
drepið á saurlifnað i Rvík og
stúlkubörn á glapstigum,
kynsjúkdóma á íslaudi á
striðsárunum o. fl. Einn
kafli fjallar um lúna svo-
kölluðu Bretavinnu, og ann-
ar um dvalarstaði hersins.
Annar kafli sem þykja mun
skemmtilegur, segir frá
minnisverðum tíðindum,
sem skeðu hér á landi í sam-
bandi við hernámið. Aðrir
kaflar í bókinni eru: Á víð
og dreif um landið, Friðar-
dagurinn, ldmni og hernáms-
sögur. Þá er kafli eftir Þór-
hall Þorgilsson bókavörð
sem er upptalning á ritgerð-
1 um og blaðagreinum um
hernámstímabilið. Er þetta
|ítarleg og gagnleg heimilda-
skrá fvrir þá sem kynna vilja
sér nánar viðhorf blaða til
hernámsins, frásagnir blaða
af einstökum atburðum í
1 sambandi við það o. s. frv.
Að lokum er heimildaskrá
höfundar og efnisyfirlit.
Þótt hernámssagan sé rak-
in hér í tveimur stórum
bindum, samtals yfir 800
bls., telur höf. að enn sé
margt óskráð, sem snertir
þessa sögu á einn eður ann-
an hált, þ. á m. um siglingar,
mannraunir og bjarganir,
loftsókn Þjóðv. til íslands,
um tundurdufl við Island,
Norðmenn liér á landi o. m.
fl. Mörg hundruð myndir eru
í ritinu, flestar eftir Banda-
rikjaherinn, Svavar Iijalte-
sted og Þorstein Jóscpsson_
ísafoldarprenlsmiðja hef-
stsslfækt i
Hveragerði.
Frá fréttaritara Vísis.
Hér i Hveragerði er ný-
tega tekið til starfa trésmíða-
verkstæði og timburþurrkun.
Eigandi þess er Sigurður
Elíasson, trésmíðameistari
hér. Enda þótt húsið véeri til-
búið til notkunar í júlí var
ekki hægt að hefja starf-
rækslu fyrr en nú nýlega,
sökum rafmagnskorts. Húsið
er um 1300 rúmmetrar í 2
hæðum.
Á neðri hæð er stór véla-
salur búinn fullkomnum raf-
knúnum vélum og vinna þar
nú 6—8 manns, og mögu-
leikar til að tvöfalda þann
vinnukraft. Er þar smíðaðar
hurðir, gluggar, eldhús- og
búðarinnréttingar, gróður-
hús og margt fleira. Er smiði
þessi hin ‘vandaðasta, þar
sem eingöngu er notað full-
þurrkað timbur.
Þurrkunin fer fram á efri
hæðinni við allt að 36 stiga
hita og er loftinu haldið á
hreyfingu með rafknúnum
dælum. Hægt er að þurrka
5—6 standards timburs í einu
lagi. Á efri hæð er einnig
mikið geymslurúm og verk-
stæði fyrir handsmíði.
Bretar ætla að auka kola-
útflutning sinn um 10 millj-
ónir lesta á næsta ári.
ir mjög vandað til útgál'unn-
ar í livívetna. og frágangur
allur hinn smekklegasti.

Dýrt er drottins orðið.
Kleppshyltingur skrifaSi
mér fyrir nokkuru og bar sig
upp undan því, hver kostnaSur
væri viö 'aö fá síma þangab
inneftir — ef hann fengist —
því aö menn yröu aö greiba
fjarlægbargjald. Nú fer liann á
stúfana aftur og segir : „Ekkert
höfum við heyrt um, aö fjar-
lægöargjaldiö veröi fellt niö-
ur, þótt viö höfum kvartaö yf-
ir því opiiiberlega og hjá viö-
komandi niönnum. Er þaö
kannske ekki að furöa, því aö
sagt er, að símaflutningur inn-
anbæjar kosti kr. 300, þótt hann
fari fram milli húsa, þar sem
allár leiöslur eru fyrir hendi
jafnvel milli hæða — og aðeins
þari aö tengja tækin.
Ekki tengt.
Hér hjá okkur gengur þetta
annars á þann veg, áð búið er
að leggja jarðstreng víða um
hverfið, en það viröist ekki
ganga vel að tengja símana við
hann. Sr vitanlega til lítils, að
hespa þessum fyrrnefndu fram-
kvæmdum af, ef ekki er lokið
við þær > síðari... Síminn verðifr
líka aö athuga, aö tekjur hans
verða ekki miklar af okkur, ef
ekki verður tengt.
Gangstígar eru nauðsyn.
Að endingu vil eg biðja
Bergmál um að setja fram þá
kröfu, að gerðir verði gang-
stígar meðfram helztu vegum
hér inn eftir. Annars er stór-
hætta aö ganga eftir þeim, þeg-
ar skyggja tekur.“ Vísir hreyfði
því í sumar, að gangstíga vant-
aði meöfram öllum veguin til
úthverfa bæjarins, en ekkert
hefir verið gert í því máli.
Verður það þó vonandi ekki
látlð bíða leilgi úr þessu.
Landssíminn og starfsfólkið.
Ur þvi að farið er að minnast
á símann, langar mig til að
rabba dálítið meira um hann.
Símamenn hafa eins og mörg-
um er kunnugt, stofnaö nefnd
til þess að komast fyrir það,
af hverju það stafar, að Lands-
siminn er gagnrýndur svo mjög
og almenningur virðist ekki
haldinn neinni sérstakri góð-
vild í hans garð. Hið óbreytta
starfslið hans verður vitanlega
fyrst og fremst vart viö þetta,
j en telur það ómaklegt, aö gagn-
rýni og skammir dynji á sér.
Þeirra er ekki sökin.
Stúlkurnar á langlínumið-
stöðinni eiga til dæmis ekki sök
á því, hve oft gengur illa að ná
sambandi út á land, segjum til
Akureyrar, þar sem menn veröa
að fá hraðsamtöl, ef þeir vilja
fá samband á annað borð eða
forðast margra daga bið.
Skammirnar lenda á þeim, en
ekki hinum, sem ættu að sjá
um, aö fleiri línur sé fyrir
hendi. Þetta er aðeins eitt dæmi
af mörgum og er skiljanlegt, að
starfsfólkið vilji ekki liggja
undir því, sem það á enga-sök á.
Umgenginni áfátt.
Sannleikurinn mun sá, aö
Landssíininn sem stofmm
skoftir kunnáttu i umgengnis-
venjum. Afgreiðslufólkið þar er
alúðlegt og kurteist, en því miö_
ur er ekki viö þaö eitt að eiga.
Væri öll afstaða stofnunarinnar
til viðskiptavinanna eins og
einstaklinga meðal starfsliðsins,
er enginn efi á því, að menn
litu Landssímann öörtun aug-
um en gerl er.