Vísir - 10.07.1948, Blaðsíða 2

2
V I S I R
Laugardaginn 10. júlí 1948
Menn sáu og vissu, að
María á Steinhóli bjó yfir
harmi. Já, nieira en bjó yl'-
ir harmi, bún myndi áldrci
ná sér eflir lát Sigvalda,
unnusta sins.
María liafði saumað á
verkstœðinu í þorpinu, og
verið glöð, létt og ábyggju-
laus. En allt í einu dró ský
fyrir sólu. Fregnin barst
eins og el.dur í sinu um allt
kauplúnið. —- Sigvaldi féll
úl af mótorbátnum og náð-
ist hvorki lifs né liðinn.
Hann sást aldrei framar.
María tók fregninni i
fyrstu með fullkominni ró.
Sat o'g blustaði án niinnstu
svipbrigði á það, sem brcpp- j
stjórinn bafði að segja, og
bélt svo á'fram vinnu sinni
á verkstæðinu, allan daginn
lil kvölds, eins og ekkert
liefði í skorizt.
Klæðskerinn var að bugsa
um að bjóða lienni að fara
heim, og fá nokkurra daga
fri frá störfum.En þegar lniu
tók fregninni svona, bætti
bann við það. Mennirnir

CjuMcuúj idenedihtádottir:
hreint ekki neitt út fyrir
bússins dyr. Hún klæddi sig
á morgnana, settist við
gluggann ög Iiorfði út, — út
á sjóinn. — Móðir hennar
lél liana vita, þegar Jiún átti
að borða og liátta.
Gamla konan barðist þög-
ui við ábýggjur sínar. Oft
velti liún því fyrir sér, hvort
bún ætti ekki að revna að
segja þctta eða liitt við dótt-
nr sina, ef vera mætti, að
iiún gæli talið i hana kjark,
en fékk sig aldrei lil að
brjóta upp á sliku, þegar á
átti að herða.
Vorið kom með langa daga
og blýindi. Það var eins og
kæmi fýrir. Hugsaðu þér
liann Sigvalda, þessi breytni
þin liefði ekki verið eftir
bans skapi. Eða befði eg átt
að sleppa vitinu, þegar eg
missti bann pabba þinn? —
Néi, Maríá litla, þú verður
að berða þig upp. Þú ert
beil beilsu, og um leið og þú
ferð að vinná aftúr, finnurðu ;
Hvernig er líðanin í dag?
sagði Bárður kaupmaður,
frændi Maríu, um leið og
bann kom upp að blið henn-
ar.
María brökk við, bún
Jiafði alveg gleymt þvi, áð
hún var slödd á fjölfarinni
götu, i mikilli umferð. Nú
(liafði bún ábyrgðina sjálf á
gleðina og starfsþrekið öllu, sem liana varðaði, og
voru nú einu sinni silt með menn og málfeysingjar yrðu
bverju móti, alltaf rak mað- cnn á ný snörtnif af því
ur sig á það.
Jífsmagni, sem levsir náttúr-
Daginn éftir kom María 'una lir beðingi vor bvert. -
til vinnunnar á tilsettum Flestir urðu kvikari i spörij
tima, að vísu eittlivað fálát- °S hressari i bragði. - En
ari én venjulega, en keppt-
ist við sitt verk, fram dð{við gluggann sinn, jafn
miðjum degi. Þá bætti bún' hreyfingarlaus, sljó og stirð,
Ibeima á Steinhóli sat Maria
gluggann
streyma um þig. — Kg sem
móðir þín krefst þess af þér,
að þú takir til starfa, eii Irf-
ir ekki svona andlega voluð.
Gámla konán þurrkaði sér
um ennið og aúgun, virt-
ist varla álta sig á sjálfri sér.
Maria stóð upp úr sæti sin,!
og gekk um gólf. Henni
fannst sér vera stirt um
brcyfingar, bana vantaði
sú ábyrgð var ekki lítil. Ef-|
laust bafði móðir liennar
Viljað benni vel, er bún fann
áð aðgerðarleysi bennar, en
það var ekki gaman, það var
eins og bún gæti, alls elcki
vaknað til þessa lífs.
— En hvað veðrið er gbtt
í dag', bætti Bárður við, þeg-
ar honum l'annst Maria sein meira cn
-r- Aumingja maðurinn,
tautaði María, og sem allra
snöggvast virtist vakna bjá
benni áhugi. Hún hugsaði
með sér, að líklega myndi
vcrða gaman að sjá þennan
mann, og það yrði íilbreyt-
ing frá bversdags-kringum-
stæðunum. En næstum i
sömu andrá scttist gamli
þunginn að henni aftur. Það
var eins og' bún gæti varla
valdið sjálfri sér. Æ, það var
leiðinlegt að þurfa að fara
þctta, engu myndi það
breyfa fyrir benni.
— Já, við segjum þetta,
Maria. Klukkan laust fyrir
fjögur kem eg i bílnum min-
um og tek þig með.
María þagði, en Bárður
lyfti battinum, og liélt yfir
götuna.
Þetta var ekki i fyrsta
skipti, sem Bárður . lét sér
detta í bug, að gleðja Maríu.
Stundum liafði liann gefið
benni miða á skemmtanir,
cg á annan bátt vikið lienni
góðu. — Hann var einn af
þeim fáu, sem i vs og bá-
vaða borgarlífsins gerðu
og
allt i’eihu að breyfa lvénd- (
urnar, sat bara grafkyrr og þuiíglyndið
starði út um gluggann, — út
á sjöinn, — eitthvað langt,
langt þangað sem enginn
eygði. Hver wissi um það,
svo margt í sjál'fa sig, siðan
dadginn óskaplega. — Og að
móðir hennar skyldi segja
þetta allt við baná, það 'koin
iir börðuslu ált. '
Hvað var niánnna b’enn-
ánnars að segja? —1 Að
ekki sitjá og
á, bún gat ckki
sérgrein Tyrir, liváð bún
það ljóst, að Maria ællaði var búin að liíða lengi éftir
ekki að aðbafast íreilt, þótt Sigválda. Ekki eflir að sjá
bún bafði setið frá þvi
lamaði þrek
bennar.
Þegar nióður bennár varð
ar
búii niætti
bíða?
bann
sem svip,
livert bún liorfði, eða livað^sumraði að, lierti lnin upp
hún sá? j búgann og sagði: og liann var, daginn áður cn ,flýta sár j j‘ank
Þú ættir, María mín, að 'hann fór siðasl á sjóinn. Iyar r£ttasf af
til svars.
— Já, gott, vist er það gott,
tautaði bún.
Bárður gaf bemii born-
auga. — Hvernig skýldi
(liggja á henni? bugsaði
liann. Hún var önug, eins og
fýrri daginn, rélt eins og
liann hefði gert henni allt of
mikið ónæ'ði, með því að
^ ávarpa bana.
j Þau gengu saman á göl-
unni, án þess að segja meira.
beldur eins Kárður kaupmaður var að
bugsa
aðcins um
sína allra
Þannig
______ct sat hún, orðlaus,.
lireyfingarlaus og' viðutan, lnessa UPP °S koma Úti
i þetta góða veður. Þú mátt
ékki lála þín bezlu ár liða
það sem eftir var dagsins.
■ Maria leiti loks á móðui
'sína og sagði bæglátlega:
Enginn kunni við að segja
neitt, eða yrða á hana. |
Um kvöldið þegar vinnu-
tímanum lauk, kom móðir
hennar á verkstæðið, í fyrsta
sinn. Hún átti leið þar um,
sagði hún, ef María vildi
verða samferða lieim.
Maria leit á móður sina,
og gömlu konunni bnykkti
við. Þessi augu, sem bún nú J
horfði í, voru ekki lífsglöðu,
brosmildu augun stúlkuiinar,
hennar, beldur köld, svip-
laus augu, Iiorfin lifinu. --
Var þetta þá liennar blutur?
Það voru raisjöfn bjutskipti,
inannanna, og næstum eng-,
iu takmörk fyrir þvi, seni(
koinið gat fyrir. , og eg get ekki lýst þvi, livað
Ekkjan á Steinbóli tók í eg varð undrandi, er liann
í öðru eins aðgerðarleysi. —
Göinlu konunni lét ókunnug-
lega í eyrum sín eigin rödd,
bún var líkari bergmáli af
því sem áður var.
Maria leit á móður sína
svipbrigðalaöst. Húii var
hvorki bissa né móðguð. lliin
svaraði heiini lágum rómi:
— Þú vei/.t það sjálf, móð-
ir min, Hváð'kom fyrir mig.
Eg missti allan kraft og
vera ekki að tefja sig leng-
ur hér. En það var álltaf eitt-
' Þú ýtir við ínér, nlóðir j jlvag svo átakanlega ein-
mín. Eg get ekki dæml um, manaiegt við Maríu. Og
bvort það er rétt af þér eða
ekki. Sum sár gróa furðu
fljótt, en sum gera það ekki.
sjálfan sig og
nánustu. Hann skildi lika líf
og kringumstæður þeirra,
sem verr voru settir. (
j María borfði á eftir Bárði,
þar sem liann gekk yfir göt-
’una. Það greip bana allt í
einu viðkvæmni. Það var
eins og slegið hefði verið á
nýjan streng í brjósti henn-
ar, og lokkað frám í hugskot
hennar eitthvað gott og göf-
ugt. Hún fann ekki eins sárt
til kuldans og einmanaleik-
ans, og oft áður. Eittlivað
liohum, as »Plt myndi heuda haua 1
þessari beimsókn. Bara liún
yrði ekki hversdagsleg í aug-
um þessa fræga manns, sem
bafði farið um löndin og
kynnzt fátæktinni og mis-
ann, líklega
ígjarnan vildi liann gera eitt-
livað fyrir þessa fjárskyldu • skilningnúin, án þeSS að lála
frænku sína, ef það stæði i Það ver^a ser fjötur um fót.
En eg skal fara béðan og hans val(h En |)að yirtist i °S allt var Þetta ofur cðli-
sja um mig sjálf.
Móðir bennar svaraði engu.
ckki auðhlaupið að því, að
'brjóta þá skel, sem sorgin og
Það var þó tilraun, að lata j ^öknuðurinh átti að liafa
Maríu fara að beiman. Ilún 1
vrði Jiá tilneydd, að gera
það sem hún gæli, svona
þýddi ekki að bahla áfram.
fært baiia í, — ef bún bafði,
kjark, þegar eg missti ká?r-j-— Ef guð gæ'fi Iienni sans-1
astann minn. Fyrst trúði eg
því alls ekki, að Sigva
væri borfipn ,mér. En dag-
inn eftir livarf hans, kom
bann til mín á verksíæðið,
bönd dóttur sinnar, og leiddi
liana beim, eins og bún
bafði gert þegar Maria var
litið barn.
Það var efeki gott að segja,
bvað Jiezt væri að gera, úr
því sem komið var. Líklega |
ana aftur, myndi bún skilja,
bvefsu vel liún vildi henni,
svo vel þékkti bún bárnið
sitt. 1,1 •
Maria fór með næstu ferð
til Roykjavikur, og f.éfek jiar
létta vinnu bálfan. daginn.
legt, — mennirnir voru ekki
allir jafn skyggnir á lífið.
Nákvæmlega á tilteknum
tíma daginn eftir settist Mar-
ía inn í bílinn bjá Bárði
kaupmanni og konu hans. —•
Hún gerði sér litla grein fyr-
ir sjálfxú sér, kveið hvorki
Sfyrir né hlakkaði til. Það var
ert boðin, ungfrú bennar þáttur i dag, að fara
eins okkar mesta 1 þella hús. En Jiessi beim-
þá ekki alltaf verið svona?
Allt í einu datt Bárði nokk-
uð í bug. Hann bægði ögn á
göngu sinni, og' sagði við
Maríu:
— Þú
góð, til
tók urn bönd mína, og eg
iann hann ékki. Eg fannjHún gerði allt sem bún gat,;
ekki handtak bans. Eg leit .tll ag berða sig upp, og
í augu lians, en þá sá eg í ■■ standa í stöðu sinni, en fánn
gegnum hann, ogaugubans ' ft sárt til þesS; aS hana
buríu mér, eins og i þoku. vantaði eitthvað i sig, til
Þá kom þessi daúðakviið þess að vera ejns og annað
að sja til, bvort þetla lagað- jf*1 irijg- Mitt eigið líi fluði folk .— j rauninni var hún
ist ekki aflur, með tímanum. Jmig. — Þú veizt, hvernig það
En efni þeirra þoldu ckki befir verið síðan.
mikla bið. Þær þurftu belzt j Ekkjan á
Steinhoíi
and-
báðar að vinna.
Frá þessum
degi bætti
[varpaði. —
skelfing er
Mikil dauðans
að heyra þeíta.
Maria.glyeg; að fara, á,yei;V:- .Eins..<jgJþér, dugi.,gð. s1eppa
stæðið. Og bún breyfði sig svona vitinu frá þér, þó þetta
horfin lifinu. Það var kaldur
en sannur veruleiki. Hún
myndi aldrei' finna það afl-
ur, nema það ómögulega
skeði, að bún hitti Sigvalda.
al.f “‘JTT 7T; J' .!!;■’ .',íh;.
— Góðan daginn frænka.
listamanns, klukkan fjögur ..-sókn myndi gera meiri kröf-
á morgun. ím- til liennar, en þegar bún
María varð auðsjáánlega færi á veirjulegar skemmt-
óánægð, en ekki undrandi. j anir. Þarna var bún gestur
En liafði benni verið gert á eínkaheimili, þátttakandi
ónæði, ckki konist bún neitt,!1 samræðum. Ivannske liún
án þess að verða fyrir þvi.
---Jæja, er eg boðin þang-
að? sagði bún !oks.
— Ójá, mín kæra frænka,
þú ert boðin. Við lijónin för- , ið gerði
um þangað lika. Listamað-Í hennar.
urinn vill einstaka sinnum! — Það gleður mig að sjá
sjá gott fólk í kring um sig. jykkúr, sagði listamaðuriiin
Ilann gerir sér eittbvað úr jfrægi; og þrýsti hendur gesta
þvi öllu, karlinn sá. Ilrífst-siiina, hverja af annarri. —
a'f fólkinu,. eða. verður æfur . Veriö svo öll vclkomin i mitt
af ,tað • bafg þ:ajiý i návist bps, , <( , . ,, ,, . ... t
sinni. ' fím leið og íistamáðurinn
hefði ekki átt að þiggja
þetta boð? En bér var eng-
inn timi til að hætta við neitt,
bún varð að taka þvi, að Iíf-
sínar kröfur ti!