Vísir - 12.07.1948, Síða 4

V ÍS 1 R
Mánudagurinn 12. júlí 1918
VfSKR
DAGBLAÐ
Gtfiefandi: BLAÐAtfTGAFAN VISIR H/F.
Bitstjór&r: Kristján Guölangason, Herstemn PáiftSMn
Skrifstofa: Félftgsprentemiöjnnni.
AfffreiCsla: HTerfisgötu 12. Sfmar 1660 (ffmm tfsvr).
j. v Félagsprentemiöjan hJ.
Lausasalft SO aurar.
Dularfullnr erindisreksfur.
rá því var skýrt í tveinmr daghlöðuni bsrjarins í gær,
að sakadómarinn í Reykjavík hefði að undanförnu
unnið að rannsókn máls, sém í senn væri óvenjulegt og
íkiiaxi'ullt. Var þar um smyglmál að ræða, en i hlut áttn
tvcir vélstjórar ai' Tridlafossi, en smygla átti stálþráðstækj-
um og glysvarningi, en auk þess höfðu margir dularfullir
hlutir horfið úr skipinu meðan ránnsóku tollgæzlunnar
l'ór íram. Þá hafði tollvörður séð pakka varpað í sjóinn
í'rá vistarvéru annars sakljorningsins, en jafnframt hafði
maður einn smeygt. sér þar úl um glugga og klifrað upp
á þilfarið. Loks höfðu sakborningar, aimar eða báðir,
sýnt tollgæzlunni tregðu og beinan mótþróa, meðan
Jmissu fór fram, og tafið liana í störfum um þrjá stundar-J
l'jórðiuiga, án þess að mönnunum vaéri komið í gæzlu
fyrir slíkan verknað.
Bæði ofangreind blöð gefa þær upplýsingar, að lengi
Iiáfi legið grunur á 1. vélstjóra greinds skips, að' haun
gengi erinda kommúnista og væri cinskonar ólöglegur
póstur í þjónustu þeirra. Slíkar sakir haí'a verið bornar á
íslenzka sjómenu í erleridum ritum, en við heimalning-
arnir höfum lagt lítinn trún.að á slíkar söguságnir og allra
sízt hefðum við getað trúað að yfirménn á íslenzkum skip-
um léðu sig til slíkrar þjpnustu, — þó hlutur þcirra á einu
skipi væri ömurlegur á styrjaldarárunum. Við því er ekk-
ert að segja að menn hafi sínar slcoðanir, en þess verður
að kreíjast, að yfirmenn skipa séu trúvcrðugir menn
og er siðferðileg skylda skipafélaganná að ráða ekki aðra
í þjónustu shia en slíka menn eina.
Ekki er venja þessa hlaðs að ræða mál verulega,
meðan þau eru í rannsókn, en að gefnu tilefni virðist
rétt að hugleiða málið almennt, án þess að áfellast sak-
horninga í þessu múli sérstaklega. Leiki grunur á ólög-
legri skemmdar- eða hvltingarstarfsemi, sem fram f'er
meðal skipshafna á íslenzkum skipiun, er ckki annað
sýnilegt, að nákvæmar gætur heri að gefa slíku og lierða
þá tollskoðunina verulega. Er það sízt heppilegt fyrir
sjómannastéttina sem heild, með J>ví að hún er alls góðs
makleg og hefur um árabil notið nokkurra fríðinda í inn-
kaupum lianda sér og sínum, eftirtölulausl aí' hálfu ríkis-
vaklsins, enda j'engið erlendan gjaldeyri til slíkra kaupa.
Uefur þetta í rauninni verið veruleg uppbót á laun sjó-
manna, sem jió aldrei lÆfur verið reiknað með. Misnoti
sjóriienn aðstöðu sína á jafn herfilegan hátt og talið er,
að vélstjórarnir á Tröllafossi hafi gert, hlýtur slíkt að
'ntna á stéttinni í heild í auknu eftirliti og skerlúrii
íríðindum. Við rannsókn tollgæzlunnar uni horð í skij>-
vun, hlýtur sá að teljast sekur, sem ekki cr sýknaðuí 'með
nákvæmri leit og rannsókn. Til þess að slík rannsókn gæti
farið í’ram, þyrfti að fjölga mjög í tollgæzlunni, og gæta
þess vel, að þangað veldust heldur ekki nýliðar, sem lík-
legir eru til þjónustu við kommúnista.
Eðlilegast væri, að sjóménnirnir sjálfir hreinsuðu til
innan sléttarmnar, þannig að þeir sem slétt yrðu hi’eiris-
; ðir af grun um skcmmdaverkastarfsemi eða hylming.
Menn fara nokkuð nærvi um hvcrjir eru í þjónustu komm-
únistaflokksins í siglingaílotanum, þ. e. a. s. liina hrein-
ræktuði^^ri|feiriiisla.{þeir gela i'engið|grunlausa menn
i lið með sér, og allir hljota að ÍiggjiÍ uridir grun hins
Lþíritíðrfb'riieðan eftki liefur verið*hiieinsaðstiI á skipunum.
ílér ’er um þjóðlrætiulega ístarfseriii að' ræða, sem verður
rið rannsáka' ofán í kjöiinn, þannig að tdlur sannleikur
korni í Ijós og ekkert verði undán dregið', Enginn „dular-
fullu.r erindisrekslui “ má eiga sér stað um borð í flutmnga-
skiþunum, eða öðrum Jieim skipum, sem til útlaöda sigla:
1 dHK s -
cr ínánucfögur, 194. .dugur árs-
iíns. 'r
Næturvarzla:
Hreyfill annast næturakstur i
rtótt, simi 0633. Na'turlæknir er
i Læknavar'ðstófunni, simi 5030.
Næturvörðúr. <-r i Laugavegs-
apóteki, siini 1616.
Sjávarföll.'
ÁrdegisflæSi kl. 9.45. Siðdegis-
flæði kl. 22.10.
Veðrið.
Veðurlýsing: Lségð milli Fær-
eyja og Skotlands á hreyfingu
suðaustur. Hæð yfir Atlantshafi
og norður yfir Græhlaiidshafi.
VeðurJiorfur: Nórðvestan kaldi.
Víðast léttskýjað.
Meslur hiti i lleykjavík i gær
var 14.4 stig.
75 ára
er i dág Gunnar .1. Árnason,
kaupniaður i Keflavík.
Itúlusetning
gegn harnaveiki. er haldið á-
fram og er fólk áminnl um að'
láta endiH’hóhiselia biirn síti
Getur fólk pantað bólusetningu
kl. 10—12 árdegis alla virka daga
i síma 2781.
f gær
voru vigðir tveir guðfræði-
kandidatar, Andrés Ólafssoon og
Þórarinn ]>ór. Fór víslan fram í
Dómkirkjunni. Biskupinn yfir ís-
landi framkvænidi vigsluna, en
vigsluvottar voru síra Bjarni
Jónsson vigslubiskup og síra
Jakob Jónsson.
'
Norræn
| heimilisiðnaðarsýning verður
opnuð i Lislamannaskálanum kl.
f> síðdegis i dag. Er mjög til sýn-
ingarinnar vandað og sýndir þar J
margir munir, sem ætla má, a'ð
almenningur hafi áhuga á að sjá
Ög kynnast.
Olympíusundmót
verður liáð í Sundhöllinni í
kvöld. Er búizt við ljarðri kcppni,
þar eð olympíufarar og heztu
svindmenn okkar munu taka þátt
i mótinu og áð ný met verði sett.
Úlvarpið í kvöld:
19.25 Veðurfi egnir. 19.30 Tón-
leikar: Lög úr óperettum og
tónfilmum (plötur). 20.30 Út-
varpslvljómsveitin: Sumarlög.
20.40 Um daginn og vcginn (Vil-
hjálmur S. Vilhjálnisson ritstj.).
21.05 Einsöngur (ungfrú Hánna
Bjamadóttir). 21.20 Norræna
hcimilisiðnaðarþingið. — Erindi:
íslenzkur heimilisiðnaður á liðn-
um öldum (Inga Lára Lárusdólt-
ir). 21.45 Tónleikar (plötur).
21.50 Spurningar og svör mn
náltúrufræði (Ástváldur Eydal
licensiatj. 22.00 Fréttir. 22.05
Viiisæl lög (plötur), '—': i
VISIR
FYRIR 25 ÁRUM.
Eftirfttj'andi birtist í Visi þ.
10. júli 1923:
„Postullegur praefect á fs-
landi hefir Mculcnberg verið
skipaður. Var það fyrsta verk
kardínálans að tilkynna herra
Meulenbérg, að Hans Heilag-
ieiki páfanum liefði þóknast að
veita hoinim þessa sænid með
þvi að ísland er nú orðið sjálf-
stætt riki.“
Ennfremur birtir Vísir eflir-
farandi sama dag:
„Litilsháttar uppþot var.8 hér
við höfnina í gærkvöldi, út áf
skipunum Gulltoppi og Glað, sem
eru að búast tiJ síldveiða og
skráð liafa skipshafnir fyrir
lægra verð en sjómannafélagið
krefst. — Skipin þurftu að fá valn
i til fararinnar i gær, og álti að
færa þeim ]>að í vatnsbáti hafn-
árinnar, en þá komu nokkrir
menn og vörnuðu hátnum að
taka vatnið og höfðu skipiu ekk-
eri vatn fengið i morgún."
Veið ijaiveiandi
í mánaðartíma
Snorrí Hallgrímsson
læknir
GÆFAN FYLGIR
hringunum frá
SIGÐBÞðB
llafnarstræti 4.
Mnrgar gerðir fyrirliggjandi
Eg geri ráð fyrir því, aS
menn hafi irjt almennl gluggað
í skaltskránni, sem út- koni í
byrjun þessa mánaðar. l>að var
vissulega úr miklu að moða,
en bvað finnst miinnum. annars
um gripinn? Eg gæti trúað
því, að mörgum hafi farið eins
og mér, skilji hvorki upp né-
niður í vísdomi skattayfirvald-
amia.
■*
1‘egar eg blaðaði í gegnum.
skattaskrána, furðaði eg rnig oft
á |)vi, hvað suniir menn vori*
eignalitlir og cr það þó á hvers
manns vitorði, að þeir eiga tals-
vert og jafnvel öllu meira en
það. Aðrir, sem vita ekki 1 i 1
þess að þcir eigi meira en fötin,
sem þeir standa í og kannskc inn-
hú i cinu eða tveim herbergjinn,.
fá hins vegar að' greiða eignar-
skatt — jafnvel eins og þeir ættu
heilt hús eða meira.
*
Mér var sagt frá fróðlegtt
dæmi um þetta nú fyrir nokk-
uru. Sagan er um ungan mann,
sem er nýlega kvæntur, en hef-
ir annars verið um skeið á Vif-
ilsstöðu m og' vistin á þeirn stað
leiðir sjaldan til mikillar auð-
söfnunar — a. m. k. ekki í
skjótri svipait.
*
Þcgar þessi ungi maður leit í
skattskrána, sá liann, að honun*
var gert að greiða eiguarskatt,
svo að liann labbaði sig niður á
Skaltstofu og spiirði, hvar eignir
sínar væru niður komnar. Þegar
honum var loksins svarað, var
honum sagt, að hann hefði vá-
tryggt innbú sitt fyrir 25—30,000'
króna og með þvi móti liafði
liann unnið sér til ólielgi i aug-
um skattayfirvaldanna.
*
Eg held að þau ættu, bæði
sín vcgna og anuarra, að gefa
ýmsar skýringar á álagningu
skattanna — ef hægt er. Eins
og gengið er frá skattskránni
skapar hún aðeins jarðveg fyr*
ir byltingu hinna óánægðu —
þeirra, sem eru svo ógæfusant-
ir að vátryggja innbú sitt fyr-
ir fáein þúsund króna..........
®tIOHANNES BJAHNASON •
VIRKFR/COINGUg
rfn'nurf öi/ yffA/fJéd/jtör/^fivp ifou
MIOSTOOVATElKhJfNGARj
JÁRNATEIKNINQAR.
44Æ U N G A R, .li't R EIK NI. N Q Ai
=•!. Ó-G'jrueiRÁ-'ri ' ;í:i
' SKRIFSTOPA LAUGAVEC 24
^ SIMM180 « HEIMA5ÍMI 5655 !. fþ
Magnus Thorlacius
hæstaréttarlögmaður.
Aðalstræti 9. — Sími 1875.
Signrgeir SignrjónssoD
hmtuétUrliiular.
Skrifatofntimi 10—12 og 1—0.
ASftlfttrati. fi.. — Siari IMI.
Hinn heinisfrægi uppfinn-
inga- og vísindamaður Tliom-
as A. Edison var sneirima
gefinn fyrír ýmsar rannsókn-
ir og dugnaður lians kom
þegar í Ijós á barnsaldri. í
dagbók hans, er nú hefir fvr-
ir sköimttu verið gefin út,
segir EdisOri frá þvi, hvernig
hann fór að því að auka tekj-
ur síuar við blaðasölu, en
hlaðasöhidt'engiir.; var hantr
fyrst, éins og riiörg sfór—
menni hafa verið.
Þetta var á dögum Þræla-
striðsins í Bandarikjunum
og fýlgdíst alméiiíiingúr með
jfréttum af því nieð mikilli at-
| hygli. Edison sá fljótlega, að
beztu sölustaðirnir voru á
jámbrautarstöðvunum . og
ktim sér því í samband við
ýnisa bj-autarþjóna og lét
þá hjálpa sér við söluna.
Ilami gerði þann samning
við ýmsa brautarþjóna vjð1
allar stæi*stu stöðvavnar, að
þeri létu boð lit ganga urn
stæi’stu fréttirnar, er voru í
hiáði þvi, sem hann seldi.
Síðan ferðaðist hann með
brautunum á hverjum degi
og seldi blöðin á brautar-
stöðvunum. Með því móti
tryggði hann sér, að fólkið
beið eflir blaðinu og jók það'
sölu liáns, Meðan Þrælastríð-
ið stóð yfir, voru æfinlega
einhverjar stórfréttir á hvcrj-
rim degi og alltaf málti vekja
áliuga fólks með því að henda
á helztu viðburðina, er kom-
ið liefðu fýrír ’daginn áður.
Stundum beitti Edison
einnig þeiivi aðferð, ef eftir-
s]>urnin var mjög mikil eftir
blaðiriu, á'ð hækka þar úr 5
centum í 10, en sá háttur var
þá hafðu'r, að blaðasölu-
drengir keyptu sölubirgðir
sínar af blaðinu, sem þeír
seldu gegn staðgreiðslu og
urðu síðan sjálfir að greiðæ
hallann, el' þeir gátu ekki
selt blöð sín. Sjaldan muns
])að þó liafa komið fyrir að
Edison hafi ekki selt sínar
fðií.