Vísir - 31.08.1948, Qupperneq 5
t»riðjadagmn 31. ágúst 1948
V 1 S I B
Æthugasewnd frú Magiawúsi
í forustugrein
föstudaginn {27.
i Visi á
þ. m.)
„ímrrð á neyzluvöram er
það lmff oftir mér, a'ð eg hafi
skýrt frá því á fjölmennum
fundi i vetUr, á‘ð‘ gjaldeyris-
tekjúm landshis á þessu árr
væri varið þannig, að 2/i
lilutar færi til kaupa á „kapi-
tal“ vörum og /3 fyrir alf
inennar neyzluvörur. Þykir
hlaðinu þetta allnvikill imit
fiutningur á kapifalvörum-
sein vonlegt er. Alþýðublaðið
iekur þetta svo upp næsla
dag óleiðrétt, en er á ailt
annarri skoðun uni réttmæti
þc-ssa mikla léápital-vöru-
iimflufnings.
Til þess að' kórna i veg fyr-
ir frokaii- mmsæðu r á jvessii 1 n
grundvelli vil eg upplýsa það,
áð umsögn min var á jiá leið,
áð eftir i u nf!u tfiingsáætl u n-
inni myndi um þáð liil yí
innflutiiingsins geta talizt
liapitalvörur. Hinir 2/ skipt-
ast svo milli venjulegrar
neyzluvöru og þeirra vara,
sem þarf til rekstrar atvinnu-
veganna, en mikið af þeiin
vörmn em venjnlegar verzl-
unarvörUr, rétt eins og
íieyzluvömrnar, t. d. skepnu-
föður, vinnuföt og stígvél o.
fl. —
Nánar tiltekið gáfu þessar
athuganir mínar þcssa lit-
lcomu: í.Mtl
Neyzluvörur um
Rekstrarvörur um
Kapftaivörar um
36%
32%
32%
sig ekki á innflutningi kapi-
talvara. Qfmikil fjárfesting
hefir afleiðingar, sem liér er
ekki rúm til að ræða, en fjár-
hagSráði eru vel ljósar. Þess
vegna hefir það' varið mjög,
miklu af starfi sinu til jiess
áð hafa hemil á þeirri tak-
markalithi löngun, sem nú
virðist vera í allskonar fjáf-
foslingar, einkum húshygg-
ingar og. allskonar mann-
virkja, hæði einstaklinga, fé-
lága og íiins opinbera, og.
bcina l’járfestingn ifm á þær
hraittir, sem helzt h.orfa til
og ráð. En sjaldan hefi eg
heyrt þær eða þau Iófuð.
Ekki Alþingi heldur. Ekki
heldur bæjarstjórn. Flestir
þykjast vita betur, og er þessi
sónu sannast að segja lieidur
címerkilegur og ósamboðinn
forustugrehi i Visi.
Eg veit ekki til að gjald-
evrismálunum sé nú stjórnað
af nema iveimur nefndum,
fjárhagsráði og viðskipta-
nefnd, og j)ó i raun og veru
áðenis- annari hvorri jæssari
nefnd. Fjárhagsráð eitt hefir
jjetta með liöndum að j)ví er
keiHiir til kapítalvarav Og
viðskiptanefnd fjallár ein um
allt hitt, innan ramma al-
mennra heimilda.
Millibankanefndin ■ er ekk-i
Frá skákmótinu í Karisbad.
2. umferð.
Kóngsindvei'sk vörn.
Ilvítur
Baldur Möller
Islánd
Svartur
L. Prins
Holland
1.
2.
3.
4.
5.
d2—d4
Rgl—f3
g2-g3
Bfl—g2
a2—a4
Rg8-
g7-
1)7-
Bc8-
-f6
gú
-b6
-b7
110. Rxf7!
En nú er 9. Dd4 ekki eins
gott og í fljóiu bragði virðist
vegna 9. — h7—hö og 10.—
Rc6.
Aftur á móti kennír 9. h2—h3
Rxeö 10. Rxeö Bxg2 11. Kxg2
Rxeö 12. Ddö mjög sterklega
til greina. En Baldur velur
aðra leið.
Rftldur sendi j)essa skák heim
með lcveðjti til Eggerts Gilf-
ers, sökum þess að jæssi leik
tir hvíts og sá næsti sén
alveg í anda Gilfers. Hvernig
sem því nú er varið þá er
ert stjómarvakl í jæssu. Hitt þetta góðir leikir og frumleg
er annað mál að j)egar sótt
er-svo fast á um innflutning,
framleiðsluaukningai'. Eru
skýrslur um þetta starf nú í að M.NvIdeyri p endist ek-ki, þá
j)ann veg að koma frá fjár- »eta ekKi allir feníúð sitt
hagsráði sffax. Rankarnir géta ekkt
Tölhvért af kapilalvövu-tvisáð a annað en sení
greiðslum ársins eruleifarírá l)eir ráða -vfir’ ög milíSbanka-
ivrrí tima bæði ölói'in við-.nefndin er siiiIn,ð lil liess a6
siciþti cig gcysimiklar vcrð jsamræma-shu’fsenn þeit'ra í
liækkanir, sem ekkefl var 1)CKSU cini-
ællað fyrir á nýbyggingar- j Mér þvkir ekki ósennilcgt,
reikningi og j)vi verður nú að áð stefna verði í j)á átt, sem
taka af gjaldeyristekjum segir í niðurlagi greiarinnar,-
ársins, auk hins nýja, sem i ;'ð íara hægar í innflulning
pt i-írísi7f 1 kapítalvara. En skemmtilegt
Um vöruþurð þá, sem Vis- er l)að ekki- <>g ^88, V<f ^ Re5
ir telur nú vera i landinu, og inn raðsetlur ma8ur liefir
tala -m hv00 rtó. látið si§ hafa l)að’ að neila
ir. Svartur getur ekki með
góðu móti leikið Rl)8—c6
vegna 6. Rf3—-eö.
ö. — — Bf8—g7
6. a l—aö e7—eö
Eyrsti ávangurinn. Cr því
að hvítur hefur eytt
tveimur leikjum í lítið á
drottningararmi finnst svört-
iun hann þurfa að hressa eitt
hvað upp á sakirnar á mið-
borðiHu, cn fer fullgeyst af
stað hrókun var betri, eii
hinsvegar kemur Rb8—c6
9. aöxhO
10. HalxaS
11. h2—h3
12. RfSxeö
13. Kgl xg2
14 Bcl~h6
15. f2—f3
a7xbG
Bb7xa8i
Rglxeö
Ba8xg2
Rg7xeö
Dc8b7 -f-
Dh7 c(>:
Svartur tekur ekki peðið á b2
enda væri þaðækki hyggilegt
|)ví að o2 -c3 lokar biskiip-
inn inni.
16. Ddl—d2 Rb8—a6
17. Dd2—e3 Dc6—e6
18. c2—c3
En hér virðist Dc3—a3 skarp
ari leikur. —- Svartur verður
að leika hö—bö eða Rb8 (18.
— Dc4 19,- Rtl2 Dxe2+ 20.
Hf2 I>bÖ 21. c2—c4 Daö 22.
Hé2 og vitmur mann)
18. — — Ra&—cö
19. Rbl— a3 f7—f6
20. h2 -1)41?
8. 0—0
Rf6—g4
Dd8—c8
margir tala um, hygg ög stnnd nni eill 00 ann- j^nnilega hefur. svartur ætl-
mjög erfitt að dæma og miklii SL1 ' f"" 1 að sér ^1 ■ — -
flestir haldá. að
Auðx-itað eru allar slikar
atimganir ónákvæmar og oft
ekki unnt að greina milli.
En mjög fjærri réltu eru j)ær
varla. Ánnar fjárhagsráðs-
niaður hafði nokkruáðurgert
slíka athugun, og voru jæssar
erfiðara en flestir haldá. au af «^1”, til l)ess ,
Menn mæna á tómar sölu- að hœla efnahaS sinn ó« bua
búðirnar og hinsvegar hina 1 kaginn fyrir framhðma
ófállnægðti eftirspurn En ' Mér héfir emmitt vrrzt \ cs-
þetta.er engan veginn fuHgild ■ir ofi halda l,cssu frain’ °- eí:
sönnun fyrir Vörujiurrð.
Þetta þarf ekki að sýna arin-
að en j)að, sem ætti að vera
\rerð fyrir- vónhrigðum ef
liann er nú frá þessu Herfinn:
Mag’nús Jórrsson.
alkunnugl, að kaupgeta fólks-
ins er miklu moiri en áður
var, og vafalaust miklii meiri
en fullnægt verður með því,
sem jijóðin aflar af útflutn-
ingsverðmætum.. Þess yegmr
cr allt keypt, sem á frjálsan
markað kemur og húðirnar
eru jafn tómar eftir sem áð-
- R. Churchill.
Framh. af 4. síðu.
gf sú hjál])-yi'ði hafin, getur
enginn vitað, hversu langt
ur: Raðírnar stamda fyrir ut-jhún myndi ná. En sennilega
livor annaTi. En hann komstjan hverja'húð, sem fær eill-Jyrði hún of lítil og.kæmi o(
að nálega sömu niðurstöðu, hvað nýtt, og allt er búið á seint til j)ess að hinclra Rússa
athuganir algerlega óháðar
þ.‘ e., að irriifl: væri skiptur til
Jiriðjunga milli þéssará
þt’iggja greina. Min athugun
sýnir þó nokkuð hæsta tölu
fyrir neyzluvörur, eða 16---.
17 milljóh króna hærri gjald
skammrr stuhdi ! í þvi að komast að Ádriahafii
'Vörurtíar eru-þvi hjá fólk- En á hinn Hóginn mymli slik.
aðv heimta peðið aftuiv
í þessum leik en það er ekki-
gott: 8. Rxeö 9. Rxeö Bxg2
enn síðnr til gréina en áðiu* Sx'artur er húinn að jáfna
stöðumuninn en á lítinii uin-
hiigslmartíma (Prins á að-
eins eftir hálftíma fyrir
næstu 20 leiki), svo að Bald-
ur grípur til þessa leiks, sem
er talsvert tvieggjaður.
(Framhald á 7. síðu).
1 Shensi-fylki i Vestur-
Kina faimst fýrir nokkru
géysistór pyramidi, sem engr
-ar sögur hafa farið af til
þéása og tilvist hans hefir
ekki verið almennt kunn,i
|>ótt vafalaust megi telja, að
íbúarnir í f jöllunum í Shensi-
fylkl hafi vitað um hann
öidum sarnan. Það var
Maurice Sheahan ofursti,
ía’amkvæmdastjóri " „Trans-
xvorid Airvvays“, sem fyrstur
skýrði frá fundi þessa pyra-
Jnida. ilann teíur hann stærri
en ])yramidana, er íunchzt
inu, en ekki i búðunum. Inn- ar ofheldisaðgerðir Rússa
flutningur hefir verið mikill,1 leiða til j)ess að vékja gremju hai’a i Egiptalandi og öhum
én liann sfendur ékkert við.
Fjöldi manns fær ékkert,
eyrisþörf en til hitina grein- ' þvi 'áð aðrir urðli á undán
!f.;i J
deila ium
aima.i,,
Vitanlega ?má
það, hvort þetta sé réttmátt
ráðstöfun, að verja framt að
jjriðju ngi gjaldevris tek nanná
lil.nýhyggingar. En liún sýn-
ir þó, að fjórliagsráð er ekki
jafnmikil kyrrstöðustofnun
! ' “ VéíJá > ‘ láta,
I'íeldur J)vert á móti. Líklega
hefir aklrei verið varið meira
hlutfallsléga til uppbygging-
ar, en cinmitt á þessu ári, og
það án jæss að hafa uppsafn-
að fé fiFráðstöfunar í jiessu
skyni.
Eg er Vísi sámmála um
j)áð, að hafa vcrðiir nákvæni-
lega gát á þvi, að kollhlaupa
með nóga aura — og eklci
.langar: víst • Visi i. • fleiifi og
sti'angarii skammtanir. >tlL
jæss að tryggja Iiverjum sinn
skammt? En annað virðist
varl'a fyrir hendi óf haldast
ákal áfram þetta fullkomna’
:ós.amræh'ii niilli lía,upgfe'tiimi-;
ar liéiy innanlands og.; gjald?
eyrisöfhinarinnar hins vegar.
Eklci skal eg fara að mót-
mæla þvi, að „ráðum og
nefndum séu ofl mislagðar
hendur“. En ætli fléirum geti
ekki missýnzt eða mistekizt.
Að minnsta kosti mætti J)að
undarlegt lieita, ef alltaf veld-
úst heiínskustu og klaufa^
legustu menn i allar nefndir
óútreiknanlega. Stríðslnetlan
hyggist ekki einvörðungu á
nauðsyn Kreml-manna
Lþess að viúha ódýran •sigurj
i heldúr . cáiinig á : cinahgrun
og vankunnát.tu , jieirrái
sem gæti orðið til jæss,
áð }>eir mættu ókunnum
liði i dæminu á alll annah
manna og ótta meðal hinna c’.ru kunnir.
vestrænu þjóða, san gæli j Sheahan, fór í flugvél, yfir
innan skamms stejTt1 beiníin- . hin fjarlægu fjöll i Shensi-
um ht i þriðju heimsstyrj-' í VestunKína og kom
öldina. lapgu á pyramidann. Hann
, En hér ræðhm xúð um það telur hann, samkvæmt mæl-
ingu úr lofti, vera nálega
3000 fetum á hæð og J)ver-
til ;mál hans neðst urn 1500 fct.
Pyratnidinn, er við: rgjtur
ýFsinlings f jallsins-, (-y sem , ,er
allt að þvi 10 j)hsund i'et að
Jiæð. Sheahan segir að pyra-
midi þessi sé aðeins 40 ntílur
suðvestur af Sian, höfuðhorg.
fylkisins og fyrstu höfuðhorg
;kí nvcrsku I lan-konungsæ 11-
öld Ivrir
veg. en tiðkast meðal Vestur-
veldanna. Voratu mistök HitL
ers vorti, að hann hélt, að
öílum væri jafn sama úm sið-
gæðishugmyndir og honuin
sjálfum. Stálin og félagar
gera ef til vill sömu skyssuna.
ár.miar á
Kristburð.
Þarna er eimtig annar
pyramidi, en hann er miklu
lægri og ekki jafrt tilkomu-
niikill og ekki sambæriíegtur
við þenna mikla pyramida.
Pyramidi, þessi stendur fyrir
hötni dal nokkurs og Virðist
vera nær ómögulegl að kom-
asti að honum landleiðina. I
dalnunv eru ennfremur í'jöldi
grafhýsa af ölhun gerðum
og stærðum. Slieahan segist
aðeins hafa séð pyramidana
hr lofti og ektvi hafa ástavður
lii þess að ram-.saka J)á nánar.
Kínverskar heimildir telja
mjög líklegt, að jafnvel svo
merkijégt mannvirki, sem
J)essi pfyramidi virðist vera,
ktmni nð haia týnzf i fjalkt-
hcmðum. Sheioi-f\iki. Sam-
göngur um fjallahéruð Vest-
-uiyjíi'na eru mjög strjálar og
suin í';ial!a{)orj)in jjar e-ru al-
gerlega einangruð og þangað
konia jtnenn úr þéltbýlishér-
uðum Kína sjaldan. Þess
vegna er ekkert undai'legt
j)ótt pymmidi þessi sé ekki
lengur kiuinur öðrum en Jibú-
tim jíessaya afskektu. héraða.
Sheahan pjfursti flaug.mjög
lágt yfir pvramidann-og dal-
inn þar sent grafreitirnir eru
og tökst honum að taka
margar myndir, sem hann
hefir nú til athugunar. Líic-
Jegt er að gerður verði út
i’aimsóknarleiðangur til þess
að athuga dalinn og_ rnæla
pyramidann.