Vísir - 15.10.1948, Blaðsíða 5

V í S í R
Föstudaginn 15. október 1948
Vln flýbýli veríla reist í íilfusinu.
Fyrsta tiirus&ss iii tg&
hsjtjgjtt wnörtjf htrsttitahsjH
é stiwniriititt hrrrfi.
Viðtal við Páima
Einarsson land-
námsstjóra.
Austur í ölfusi er unniS
að fyrstu tilraun sem gerð
hefir veriS hér á landi til
þess aS byggja frá grunni
mörg bændabýli
felldu hverfi.
1 sam-
landssvæði verði réist 9 ný-
býli, en jörðin Hvammur
vérður tíunda býlið í þyrp-
ingunni. Hvert býli fær
41—4(5 hektara til umráða og
veðráttu var ekki unnt að á að geta framfleytt 30—36
vinna nema í mánaðartíma. nautgripum á því. Frum-
drættir hafa verið gerðir að
Unnið nótt og dag.
Þann 20. ápríl í vor
skurðgrafan að nýju
starfá og hefir unnið
luisaSkiþan, án þess þó að
tók nokkiirár endanlegar ákvarð-
til anir hafi verið tekiiar um
þsi' byggingarfyrirkomulag, emi
látíaust síðan, að undantekn- sem komið er.
um nokkrum dögum, er!
grafan tafðist vegna vélbil- Kostnaðaráætlun.
unar. Frá þvl í júlíhyrjuhj Kostnaðaráætlun hefir ver-
hefir verið unnið jafn á nóttu ið gerð um framræslu, rækt-
sem degi á skurðgröfunni, Hnarkostnað, vegagcrð og
og afköst hennar eru því um vatnsleiðslur, og samkvæmt
það hil hclmingi fnéiri en heiini nemur heildarkostn
^ meðal afköst skurðgrafna. —
i Framræslan nær til 400
hektara lands, og er ])egar þús kr., vegagerðin 146 þús. 1 þessu sambandi má einn-, Hann kvað íeynslu þá, sem
búið að ræsa fram alit ' að kf„ vatnsleiðslur 30 þús. kr. ig geta þess að Nýbýlastjórn-j fengizt hefði í þessum efn-
helmingi þess. Búið er nú að og ræktunarkostnaður á 111 kcfui iuluP a jörð um ii<i staiii fyn\erandi
grafa samtals 14 km. langa'iivert hvli 12.250 kr. nnstur á Hornafirði, svoköll- (Nýljýlastjórnar, sýna að það.
skurði, eða röskléga 60 þús. * j uðu Þingahesi, í þvi skyni að iynrkomulag hcfði gefist
jhéfja þar rætkunarfram- nijög vel í hvívetna, og að
kvæmdir og koma upp ný- rhöfg þeirra fiýbýla, sem
rúmihetra.
Forræktun.
Meginhluti landsins verð-
ur ræstur fram með kílræs-
lagðtir þvert itrti, en vegna þess að það
Vegagerð.
Végur vérður
i gegnum hið ræktaða land. 'vérður ekki fullsigið fyrr en
Búið er að undirbyggja 1200 j liæsta vor, vefður lokaræsa-
métra langan kafla og vcfð- gerðin að hiða þess tíma.
ur íið öllu forfailalausu hald-
ið áfratn með iiann í hausí.
En hinsvegar hafa
skúfðirnir þurrkað
opnu
landið
í iiafin, ef lök vérða á þvi.
En í vetúf verður bórið ofah svo fhikið, að jarðvinnsla á
því getur farið fram sam-
tímis þvi, sem lokræslan
verður gerð. Það er því ekk-
ert til fyrirstöðu að forrækt-
< .......— ,.........-... un landsins geti farið frarii
kvæmdum, hefir Atvinnu- á næsta sumri, og jafnframt
dciíd Háskólans tckið að sér vefðtir þ'á féynt að héfja
Gróðúr- og jarðvegs-
ránnsóknir.
Jafnhliða þessum
•frani-
Framfleyta yfir
30 nautgTÍpum.
Ætlast er til
að á þessu
byggingaframkvæmdir, ef ■
óviðráðanlégar hihth’anir
koiria ekki í veg fyfir þær.
Þá skal og tekið fram, að
gert er ráð fyrir að nýhýlin
fái öll ralinagn 'í'rá Sogsvirkj-
uninni í framtíðinni.
9 nýbýli.
Unnið er að því að ræsa
fram rösklega 400 hektara
lands og er gert ráð fyrir að
þarna verði reist 9 nýhýli.
Ef allt gengur að óskum
verður ræktun lándsins haí'in
á næsta sumri og byrjað á
byggingaframkvæmdum.
Tíðindamaður Vísis fór
fyrir skcmmstu ásamt Pálma
Einarssyni landnámsstjóra
austur í Ölfus til að skoða
landið og þær framkvæmdir
sem þegar eru liafnar. Er nú
búið að grafa samtals 14 km.
langa skurði, en rúmmál
þeirra eru rösklega 60 þús-
und rúmmetrar. Auk þess er
þegai' 'búið að undirbyggja
1200 metra langan veg sem
liggur þvért í gégnum fram-
ræslulandið.
Tildrögin.
Landnámsstjóri sagði að
fyrstu friundrögin lil þcssara
þýðingarmikhi framkvæmda
hefðu verið gerð með nýliýla-
lögunum ffá 1936. En í þélm
voru þó cngin ákvæði er
hcinúluðu Nýbýlastjórninni
að kaupa lönd til nýhýla-
framkvæmdá. Lög um það
komu þó skömmu síðar og
að tilhlutun þáverandi ný-
hýlaSljórnar, voru jarðirnar
Hvammur og Kirkjuferja
keyþlar til þessara fram-
kvæmda, en fjárveiting til að
licl'ja franilcvæmdir fékkst
]>ó ekki fyrr en með lögum
um landnám og nýbyggðir, er
samþykkt voru 1946. Þá var
ákveðið að ríkið leggði fram i
þessu skyni 2Vo millj. króna
á ári í 10 ár.
Hafist handa.
Eitt i'yrsta verlc Nýbýla-j
stjórnarihtíar vár þó að fara
írám á það við fíkisstjórn-
ina að fá i sínar heridur jarð-
irnar Hvanim, Hvol, Kirkju-i
ferju og Kirkjuferjuhjáleigu,
idlar í ölfusi. Þessar jarðir
voru afhentar Nýbýlastjórn
í ágústmánriði i í'yrra, og var
])á strax hafizt handa umj
að undirhúa skipúiagsupp- j
dfætti af þeim liluta lan^sins, j
séín ákveðið vár að taka til,
rífcktunar. í September í fvrra '
var hyrjað að ræsa íram Páhm Einarsson landnámsstjóri og' verkstjórinn með
landið, en vegna óhagstæðrar
Skurðgrafa að verki.
kvæmda, eiiis og nú er unnið auk stofmmar hj’ggðahverfa,
að, og má ætla að fýrr' eða þyrfti að skipta stórum jarð-
aðnrinn 48‘> hús kr Áætlað siðar vfcrði unnið að þvi að! eignum, sem nóg lamirými
er að framræslan kosti 306 kunia l>ar UPP flciri nýbftum. hefðu, í tvö eða fleiri býli.
hýlum. Landriámsstjóri hefir stofnuð hafa verið á árabil-
þfcgar gcrt skijnilagsáætlanir inu ffá 1936 til 1946 af ein-
um framræslu á 400 hektur-J staídingíiih, én nifcð styrk frá
um lands og gert cnnfrcmur því opinbera, eru nú mjög
áætlanir um vegakerfi og ■ góðar bújarðir.
skipan byggðarinnar. Þar er
gert ráð fyrir að komið vcrði
Pálmi Einarsson sagði að
Íokuin, að fjöídi manns hefði
upp 5 býlum. Vonir eru umjsþurzt fvrir um bið væntan-
að vélakostur til þessara lega byggðahverfi í ölfusinu
lramkvæmda fáist til lands- og aílar líkur bentu til þess
að sjá um jarðvegs- og gróð-
ui'rannsóknir á þessu svæði
og fyigjasí með þeim breyi-
ingum, sem vcrða á jarðveg-
inuin við framræsluna. Þess-
ar rannsóknir eru gerðár með
þáð fyrir augum að hagnýta
þær \ið ræktunarfram-
kvæmdir síðáf.
ins í haust.
Bvggðaaukning
nauðsynleg.
I^andnámsstjóri lagði á
j það áherzlu, að nauðsyn
í bíéri til að stofna til byggða-
aukningar, eínnig í öðrum
sýslum landsins, sem engu
lakari skilyrði hafa upp á að
bjóða hvað ræktunarmögu-
leika og samgöngur snertir.
Ilann sagði ehnffemur að
að umsælcjendur um nýbýlin
myridu verða miklu fleiri, en
unnt væri að sirina.
Þessi ummæli og margt
fleira hendir til þess að fólk
muni halda áfram að una í
sveitunúm og liætta við að
flýja á mölina ef það fær
nolið þeirra skilyrða í land-
húnaðinum, sem það sættir
sig við og svarar til fyllstu
kröfuni í hagnýtu og menn-
ingaiiegu tilliti.
Fleiri nýbýli.
í ölfusinu cr aðstaða á
þessiim jörðum ríkísins til
álika mfkillar byggingar-
aukningai' og ræktunarfram-
greftrinum.
Auglýsing
ibiss loiifefi’d í 3Seyk|avÉk
Bæjarstjórn Réýkjavikur heí'ir með tilvísun til 7.
gr. umferðarlaga nr. 24 frá 1911 samþykkt að Mikla-
braut skuli teljast aðalbraut og njóta þess í'orréttar,
að umferð bifrciða og annara cikutækja fró vegum, er
að henni liggja, skuli skilvrðislaust víkja fyrir um-
ferð aðalhrautar.
Ennfre'mur hefir verið ákveðinn einstcfnuakstur á
eftirtöldum götum, sem hér scgir:
Bergstaðastræti: milli Laugavegs og Skólavörðu-
stígs frá suðri til norðurs.
Veghúsastígur: frá vestri til austurs.
Þelta tiíkynnist hér með öllum, er hlut eiga að riiáli.
Lögreglustjórinn í Revkjavík, 15. old. 1948.
íSIgfifii*§€fin SigMtfilSsiön
Ésimfssiitt irétttrriijtt húh ist
fæst hjá í'lestum bóksölum. — Verð kr. 15,00.