Vísir - 13.01.1949, Blaðsíða 5

Fimmludaginn 13. janúar 1949
V I S 1 l< -
SIGLJRGEIR SIGURJONSSDN HRL:
mann-
St'íit' tli l'iðsti ÍpÍ4M Btt Ú Í4M -
fÍ%it 4þB't'4i .
I>ann 5. þ. im. ritíi'ði-eg grein
hér í Waðið,'5>a'r sém eg-gagn.
í'ýiuii hönilur þa'f, er við-
.skiptamálaráSherra hefir
sett áiferðafrelsi nianna héð-
an úr landi .og gilt hafa siðan
i aprílmánuði s. i. í grein
þessari' sýrrdi eg'fram á, að en tilraun til þcss, að áfs'á'ka;
hiaiidaf þö*f 'i’nn i gjáldeýris1
('irðiigieik'um ökkav, hinúiu
alkunna vöraskorti og öðrum
óslcýldúm efnúm, kem þessu
jnáli ðfu óýiðivoniaúdi Wieð'
öllu. Er þessi gfein ráðlrCrr-
en gera má ráð fyrir að 'þc'ir
séú eigi svö fáif. Nii má rað-
1 itáfann vita það, að allar
shkar tákfnarkánif á féfða-
Tféisi köiúa fyrst og ffeinst
niðúr á þeiin umkomúiausu
og fáláku i |y'fóðféiaginu. Þeir
l;egi i erlcndri lVöfn. I';. t. v.
fá þessir fátáku dfeilgir
aldrei aftlir tækifá'ri til þess
að fara út fyrir poilinn. En
þetta er aðeins citt daini af
mörgum. lekið af handahóTi
og sýliir 'úmhyggjn 'fáðlverr-
l.öm'hir þessar vav'ru áfás á
lagalega viðvn’köntvd máún-
rélt-ihdi ökkar: Tstðntlingá-.
Hefði það te.kið 'ökkur álda-
hinar sivuxandi óvinsæidir
ráðherrans sjálfs vegna af-
skfcpfa lians af þcssu fnálí. En
að mestu ieýti og aðallega cr
langa og erfiða haráttu að iþó grein þessi fyrst ogframst
ná þdssum cétti'udúm og ’pcii*sÖhtileg árás á niig og eg
Aið inyndum ekki þola aðjsakaður uhi „e'igi'ngíiávi’k að
þau'Væru af oidvur tekin með hcirjást fýfif rétti „hinna fáú
einu pennastriki .pólitisks t íku, seni vilja fara sinu frárn
Þegar sprcngjur baívda-
manna, sem oiiu ' 'mestu
skemmdum á lieriin/vorn að
falla á horgina árin 1943—
44, hafði A’dölf Iíitlef það
fyrir sið, að sevida sjúkfahif-
reiðir úrú mýrkVaðar götur
samlegt ie.yfi til |>ess að fara 'grein mina lil þess, að berj- bofgarinnar lil þess að sækja
af iandi burt, ef þei r þtwi'a 1
sem einhvers mega síh, iáta Jans fyrif 'lVag líinna „níöTgn
séf ekki detta í bug að standa l'átæku“. í þcssu mái'l' "dú’ga
i biðriVð ujipi í Vðiskipta- j ráðheffaiVúm cngár þólifísk-
arís að fúiklu léýtí'ékki áuÉaíS nefnd Lil þess að fá báðar-1 ar blékkingar. E:g Vifaði elvkí
livers virði eru
ímannréttindi, sem í vern-
Jeika gihla aðeins >fvrir
iiann og hans likav en allri
alþýðu manna er neitað
um?“
ö ona eg að ráðlien-ann
ýomist að rétíri niðurstöðu.
: Sigurgeir SigurjónssoiL
SUkir menn þiirfa aðeins að
stfkja úin gjáldeýrisleýfi eða jráðherrann myndi sjálfur sjá
bara hringjá og jni kém- l:ag jieirrá horgið, éins og
ist fyrir rétti „hinna fáu . vanfærar konurog flytja þær
riku“, þvi eg þófiist vita að til Kanzlarahallarinnar.
Þar var þeim veitt husa-
skjól í kjaJtara hyggiúgar-
ur þáð“. fíað má ráðliérfann 'i eynskm sýnir.
einnig vita, að hinn nýi skátt-
innar. Loftvaraaliýrgið' var
a, að jþannig úthúið, 'aS þaf lláfði
•-'Eáðherrann ségir lík
ur raðhemuis aí'gjaldéyri lil oVei,i min sé •rifuð af ..eigin-jvep‘ð komi'ð fvrír nokkruni
ferðalaga cflendis keinur vit-.jgimi“ iniuni. lig vilji sjátfui- sjúkrarúnuim og önnuSdst
^ anlega■fyrst.og íPfemst niður jfj, ;ag fCrðást. Þetta éi' nð því þjúkrnnarkonur og læknar
ráðlierra. Auk þess henti eg og fófSast fil úlla'nda ög Tita g hinum iatfeku i- þjúSfélag- !loyti' 1*6«?. að cg’liei'i, eins og konur þær, er þangað voru
á. að réttindaskerðing þessi |iar fýfif' 'dýTírtídán 'gJálÁeýri
bryti beint í bága viS skýr þjóðárinnar.“
og ákveðin ákvæði mann-
réttindaskrár irrnna samein-
u’ðit þjóða, sem íshtnd hái'i
nýlöga samþykkt fyrir sitt
ieyti eins og langflestar aðr-
ar lýðfrjálsar þjóðir.
Siðan grein þessi birtist
liafa mér borizl þaídvir
i'jölda mamia fyrir að íiáfa
á aúgljósan og ötviræðan
inú, þvi „bina fáu riku“ niún-
ar dvkeft iim shkt. l>að 'koni.
tev í raun réttri furðtdegt ur því Tir hörðustu átt, hjá
að i’áðherra skuli eldci koma í-'áðherraúum, að brigzla mér
auga á alvöru þessa máis.^ijVi áfás á Ivina „mörgit fá-
Óúeitanlega hefðu vist flestir tækú“. Það er ráðherránn
kosið. að harm reyndi heidur sjálfur, sem liefir fyrst og
fluttar. Hitlér liét 50 inöfkum
flestir aðrir ánægju af ferða -x
löguiTi. En fýfst ráðherraim ý1 úvert barn, er þar í-fie<Idist,
talar'úm „eigingirni“ nwn& í °S fúS -að leggjast á
sambandi við þetta máí, jiá' Úaáka á úafni harasins.
er ekki úr vcgi að henda á, áð | Blaðamaður frá L. P. cr
ráðhérfann -virðist sjálíuf stai’far i Berlin, konist að
Ji.jást af jiessari sönui ástríðu. i)essu- llann auglýsti í
að bæta á einhvera báTt Tyrir jfremst á þennan Íiátt gert ']?ga er þafi vogna • „þjóðar- (þýzkiun blöðurn eftif þeim
þessa óréttnuétu árás á iög-. |,eiiii erí'itl fyrir um féfðalög '],ags“ ega til þess að „tak- ,inæðrum, er fætt hefðu börn
vevnduð mannfét lindi okkar.
Crfeiii nVin vaf iieldur ekki
lil útlanda.
Get eg ekki stilit -mig um,
skriHið af noinni gfeniju vfir ag ndfná hér éift dæmi 'þessu
liátt hent á óréttmæii þessara,þvi, að mér 'hafi vérið neitað , |j[ frekari sönnnnar. Eins og
hikmarkana á aldagömlu um gjaldtíýri eða ferðalevfi kimnugt er bélt Skipaúgerö ,iangt skeið dValið niöðal’««, 'þv’i flestar inæðmiiar
ferðáfrelsi okkar Isleúdinga. jm Trtlatnda. Eg befi ekki sótt ríksins Öppi ferðum niilli jfranmndi þjóða? E. t. v. cr ptluðust, að þær myndu Vei'ða
Var grein -þessi ekki skrifuð;j.l(n, siíkt og býst ekki viS’ að Islands og Sbotlands s. 1. hér um námsdvöl að ræða, (dregnar íýrif andnazistadóm-
sein árás á viSskiptamálaráð- þurfa á sliku aS liáldá 'fvrst ’suma,*. Er mér kunnugt um, jum þag veit eg ekki. En svo stól, ef þær gæfu sig fram.
inarka gjaldevrisfrckl lúxus- 1 loftvarnarbyrgi -Hitlers.
fláklv borgaranna til annarra LríiSIega ællaSi að ganga aS
landa‘% að eitt ef ekki tvo/á nokkra.áréiSanlega vitn-
hörn ráðherrans liafa um all eskju um saimleikaim í mál-
herra pei’sónulega, lieldur :um sjun Tilefni þess, að ég að nokkrir nemendur Iðn
vildi eg láta í Ijós álit mitt og ritaði grein þessa var, að-cg i 'skólaús höfðu lúig á, að 'föra
óánægju alls jxirra maniia a sambandi við lögmánnsstörf! scííúarleýi'i ntúu skéimnti- ..........
hinrnn ólögmætu takmörk- in;n, koinst að því, Uvering j gíl tíkoHönds'Ogbeim aft- Jfertgið. Gerist þclta
mikið Iilýhir að vcra visl, að | Loksins íókst þó frétta-
gjaldeyris- og „fararlcyfi“ mianni U. P. að hafa upp á
hafa þessi böm ráShcrransfru óarbe, en hún hafSi alið
nnim, seni vi'ðskiptanii'da- margumræddar takmarkanir ur með sömu ferð skipsins. Iiima sem m i
áðherra lilýtur að hera höf.‘.j Terðafrelsinu komú fran'i iVitanlega vár -þcssum fátæku um iðnaðar
a sama
son' í lo r tvara abyr gin u.
ÍFréttamaSurinn sá bæði frú
uðábyrgð á. HáfSi eg biiizt gagnvart alméniúngi og piftum neitað úni gjaldevris-
\ið þvi, að viðslviptamála- j,veirsii ranglátlega þæi'komú
ráSherra svaraði þ(\ssari „iður á lioiuun. Ráðlierraim
ein ininni ineð því að af- „pplýsir að visu. að 9000-
takniarkanir1 -
þessar
gi-,
néma
þegar í sta'S. Ekki liefir þó
hevrzt neitt fra honum í þá,
ált enn, enda þótt elcki verði
skiliS hvernig rikisstjórain
getur hugsa'ð sér að ferða-
hann jictta gæti samrimst á-
kvæSum mannréttindaskrár
S. I>„ sem ríkisstjófnih liefir
samþykkt fyrir tslands bönd.
í slað þess að beila Sér fýi'-
ir afnámi þessara takmark-
ana á ferðafrelsi okkar, sem
ráðherrammi ber tvimæla-
lausl skylda til að gera, þá
skrifiW hann sjnlfur um þetta
mál „leiðara-' L ..Alþ'ðýublað-
ið“ s. I. laugardag. llefir rá'ð-
herranum áuSsýhilcga' þótt
mikíS við þúffa þegár hann
lieystir ekki iengur ('sSrnih
iil -þess a'ð-.ai'kaka þessrtr
gérSin sínur. .Ber. þó grein
rá'Shérraús meS sér, að 'lion-
liiu reynisl nli éi'fiil að svara
gagnrýni minni um jætfa
inál, enda þjkist liaim eldvi
skiljá h(>fu,Sefin rppil-?ins nr:
sjáli't férSafrelsið -n-” o‘g
6000 inanns liafi fengið
„férðaléyfi“ li:l útlanda á s. I.
ári. Hinsvegar getur ráðlierr-
ann þess ekki iiversti núVrg-
um liafi verið neitað aS fara,
leyfi til ferðalagsins. F,n ekki
nóg með það, þeim var éinnig
harðlcga hannað að fara i
ferðina, enda þótt Skipaút-
gei'Sin samþykkti að þeir
mættú greiða fargjaldið í is-
lenzkum krónúin og búa um
borð í skipinu á meðan pað j;)iaft{hu
a. tveiin fátæk ,
Garbc og soninn Detlef, er
neifað að fara i stutta ferð til Jólú að eiga 90 niöik lijá HitL
útlanda, sem greiðast máUi ,eP- Sonurin nvar hressilegnr
meS íslenzkum gjaldeyi i. TauShæfður slnUair 5 ara
Get cg svo að endingu, clLki gamall, cn hami læddist i
loftvavnabyrginu áiið 1943.
Móðir hans-hafði óft og ein-
stilt mig um að enda þessa
grein mína á nákvæmlegu
söínu orðífni og fáðherfaún j
endar greiu sína í „AlþýÖu- |l)Uð ár, en þá koniu flúgvelar
* # 1 ' . ___ 1 . ■ 1 ... IviT T V v J
att gist i loftvarnábýfgiúu
s. 1. laúgardag:
BERGMÁL
. i't'
IVlaður, sem er svo „óláns-
saraur" að e'iga heima inni í
Klep'psholti, eins og ’hann orö-
ar það, hefir sent mér línur um
mát, sem áður hefir veriö reif-
að nökkuð hér í blaðinu, en
varta nóg og sjálfsagt er að
láta tilskrif hans WirtaSt. Hréf-
ið er undirritað „Kleppshylt-
ingur“,- og hljóðar svo:
v
j.Getur „Bergináf' gefið inéi',
ndkkrar uppiýsingar uiu, hya'ð
líður væntanlegri lyf.jabúð i
Kleppsholti 'eða nmriiggjimdi
hverfinn? Mér hefir skilizt, að
iinisóknarfrestur sá, er hénhi'igð-
4syfifvöldin settu lýfja'fræðing-
uni iim'að fá að rekaþarna lyíja-
höð. ’hafi verið -útrunninn 1. nóv-
■émbér s?h éða þar um-hil. En mér
‘vitánlega Hefir ekkert beyrsrt úm
málið, Sem eg tel þö eitl mesta
natiðsynjainál ukkar. sem eru svo
„ólánssainié' að búa í ])es.s(im
Indjarhhita. sém sagt: livað verð-
iir mn lyfjabúðina i KloppshoU-
imi?“
■*
I’að er von, að Kleppshylt-
ingur spyrji, Hversu léngi á
þétta ástand að ríkja í lyfjasölu
málum höfuðstaðarins? Fjögur
apó'tek í 55 þúsund manna
börg og fleSít á tiltölulega litlu
svæði, á sama tíma os bærinn
hefir þanizt í allar áttir, nær
því upp í sveit, miðað við það,
sem áður var. Það virðist ekki
bréyta neinu, þótt bærinn
stækki árlega um á 2. þúsund
manris, apótekin efu og verða
alltaf fjögtrr.
Hins vcgar er árlega hætt ■ við
sölubúðum af ölliun .tegundum og,
hiómn og er ekki nema gott citt
mn það að segja. En hvcrnig
stepdur á þvi, að fólki cr gert
svo óhægt’mn að afla sér líráð-
nauðsynlegra lyfja? — Því mið-
ui' get eg ekki veitt „Kleppshyjt-
ingi“ neina úrlausn um það, er;
hann spyr svo réttilega um. Eg
þykist vita, hð'álltir a'líhénnihgtir
sé mcð 'honum í þvi að fá hér
fléiri lyfjabúðir og ég hefi fyrir
satt, að eklci skorti vel mennta
lyfjafræðinga til þess að vcítá'
þeim furstöðu. Þess vegna Jeyfi
eg mér a'ð láta spurningu lians
gánga áfram til heilbrigðisyfir-
váldánna í þeirri von, að 'éitt-
hvað verði nú gert í.þessn nauð-
s\;njamáJi.
Breta hér uni liil á livcrri
, ’nóttú og ýörjiuðu spi'cngjtim
á' BerÚn.
T F>ú Garbe skýrði svo frá, að
loftvarnaii5rrgi Hitlcrs hefði
hór urn bil alltáf veriS fúllt.
Fjördi mæðra notaði sér af
boði Hitlers til þesS að nátta
i býrginu. «n það þótti öragg.
asti staðuéinu i allri Beúlin.
Aftur á niíVti skjTði konan
frá þvi, að liún béfði aldrei
sé.S ciiin cyrí af þeim 50
mörkuin, er sytVi'' Íiennar
liÖfðii verið loí'uS. líún sagði
cunfremur a'S lnin bj’ggist
ekki vió að ncikkúr^þéirra
kveúna. er 'öliS hefSi b'árn
sitt þar, hefði féngið þessa
f járhæð. ‘Það myndivþó liafa
kórúið sér Vel a'ð eigá '50
niörk núna, bætti frú Garbe
við. Hún er nú fríiskilin og
býr maður -hennar' á her-
námssvæði Kússa í Bcrlíu.