Vísir - 09.03.1949, Blaðsíða 8
Allar slaifstofur Vísis eru
fluttar í Austurstræti 7. —
Miðvikudaginn 9. marz .1949
Næturlæknir: Sími 5030. —
Næturrörður: Lyfjabúðin
Iðunn. — Sími 7911.
Vai lofað 303.000
kr. í gjjaMeyit sn
fengn I@ð þás. kr.
Það eru fleiri en bóksalar
landsins sem telja sig illa
lialdna af gjaldejTÍsúthlutun
Pjárhagsi-áðs og Viðskipta-
nefndar.
Me'ðal þeirra sem óánægð-
ir eru og telja hlut sinn að
verulegu leyti fýrir borð bor-
inn af hálfu ofangreindra
aðila eru bókbandsiðnrek-
■endur á íslandi.
Visir hefir átt tal við
stjórn Félags bógbandsiðn-
rekenda á íslandi, en í
Félagi bókbandsiðnrekenda
á fslandi er sérlivert verk-
stæði, sem reknr hókhands-
iðnað á landinu.
Á árinu sem leið sótli fé-
lagið um rösklega 800 þús.
kr. gjaldeyrisleyfi til handa
meðlimum sínum, en það var
liinsvegar einróma álit og
ósk félagsmanna, að leyfin
yrðu gefin út til félagsins og
]>að skipti þeim svo niður
milli verkstæðanna, miðað
við stærð þeirra og afköst.
Þetta taldi félagið öruggustu
leiðina til þess að gjaldeyrin-
um yrði í-éttlátlega skipt.
Leyfin stíluð
á samtökin.
Bæði Fjárhagsráð og Við-
skiptanefnd töldu þetta fyr-
irkomulag lieppilegt, érida
var upphaflega til þess stofn-
að eftir ósk Viðskiptaráðs,
og voru þau leyfi, sem félagið
vissi til að voru veitt, slíluð á
félagssamtökin í lieild.
1 bréfi sem Fjárhagsráð
skrifaði Félagi bókbandsiðn-
i-ekenda snemma á árinu sem
l'eið, slaðfesti það að til bók-
bandsiðnaðar yrði á því ári
veittur erlendur gjaldeyrir
fyx-ir 300 þús. ísl. krónur.
En þrált fyrir þelta loforð
Fjái’liagsráðs liefir fram-
lcvæhldin í höndum Við-
skiptanefndar orðið sú að fé-
laginu voru aðeins veitlar
100 þús. kr. í erlendum gjald-
eyri, með ö. o. aðeins af
því sem Fjárhagsi'áð lofaði
og ekki nema rösklega 1/9
Iiluti af þvi sem bókbindax-ar
töldu sig þui'fa.
Hvert fór
afgangur
leyfanna?
Hvað orðið liefir af liinum
lduta gjakleyrisins, hafi hann
á annað horð verið veittur,
hefir félaginu ekki reynzt
mögulegt að afla sér upplýs-
inga um, þrátt fyrir ílrekað-
ar bréfaskriftir til Viðskipta-
nefndar. Þessum skrifum fé-
lagsins hcfir nefndin elxki
einu sinni lalið ómaksins vert
að svara.
í þessu sambandi skal það
tekið fram, að á árinu sem
leið greiddu bókbandsverk-
stæðin á landinu á 5. milljón
króna í vinnulaun, og auk
þess munu skattar og opin-
ber gjöld vcrkstæðanna nenxa
margfaldri þeirri fjárhæð,
sem veitt licfir veríð í gjald-
eyri.
Nú er það krafa bókbands-
iðnrekenda og stjóniar fé-
Iágssamtaka þeirra, að Við-
skiptanefndin gefi á því full-
nægjandi svar, livort hún hafi
farið að fyrirmælum Fjái'-
hagsráðs og veitt leyfi fvrir
300 þús. kr. gjaldeyri. Ef svo
er ekki, hvernig standi þá á
J)vi, að hún virðir gefin loforð
Fjárhagsráðs að vettugi? En
Iiafi nefndin hinsvegar vcitt
leyfi fyrir umræddri upphæð,
}xá krefst félagið að fá vitn-
eskju unx það, hverjir hafi
fengið }>au leyfi.
______________ ^
SkopmyiidasýBi-
ingin framlengd
Á fjórða þúsund ítianns
hafa nú skoðað skopnxynda-
sýninguna í sýningarsal Ás-
mundar Sveinssonar, Freyju-
götu 41.
Vegna lxinnar miklu að-
sóknar að sýningúrini í fyrra-
dag liefir verið ákveðið, að
lengja sýningartímanum Jxar
til n.k. miðvikudagskvöld
og fer því hver að verða síð-
astur að skoða þeSsa
skenxmtilegu sýningu.
Sýningargestir gela feng-
ið teiknaða af sér skopifiynd
frá Id. 2—10 e. h. daglega.
Steíán JóSsann held-
m tæM í Höfn.
Stefán Jólxann Stefánsson,
forsætisiáðhena, hélt í gær
ræðu í Stúdentafélagi ís-
lendinga I Höfn.
Ræddi liann aðallega um
dýrtíðina og barálturia gegn
hemxi. Haun minntist ög á
átökin í heiminum og að
þjóðir skiptust í tvær and-
stæðar fylkingar. Hann taldi
möguleika á }>ví, að Island
gengi í Atlaritshafsbandalag-
ið, ef þeim yrði ekki lagðar
of þxuigar byrðar á Iierðar.
Fdr til Prestwiek
tii wiðgerðar.
Bouglas-flugvél Loftleiða,
Helgafell flaug í gærmorgun
til Prestxvick til viðgerðar.
Svo sem kunnugt er lask-
aðist flugvélin allmikið í ó-
veðri á Akui'eyri í vctur, og
var þar teppt unx nokkx-a
vikna skeið. I>ar fór
franx bi'áðabirgðaviðgerð á
skexmndunum, en síðan var
henni flogið lxingað til
Reykjavikur, ]>ar sem enn
var gcrt við vélina.
Lolcs í gær var liún ferð-
húin, svo að hún gæti farið
til f ullnaða rviðgerðar, en
sú aðfei'ð fer franx í Prest-
wick.
Krabbameinsié-
lagið stofnað
I gær.
Krabbameihsfélag Rvíkar
var stofnað í Háskólanum i
gærkveldi á fjölmennum
fundi í Hátíðasal skólans.
Nícls Dungal prófessor
formaður bráðahirgðastjórn
ar félagsins, setti fundinn og
kvaddi Benedikt Sveinsson
til fundarstjórnar cn Gísla
Sigurhjörnsson fundariút-
ai’a. Gat próf. Dungal })css,
að félaginu hefði ])egar hor-
izt peningagjöf, að upphæð
15 þús. kiónur.
Þá var kjörin stjórn fé-
lagsins og lagaupplcast sam-
þykkt. Stjórnina skipa: Ní-
els Dungal prófessor for-
maður, en aði'ir i stjói'ninni
eru: Gisli Sigurbj örnsson,
Magnus Jochumsson, f rú
Sigríður Magnússon, Svein-
hjörn Jónsson, Gísti Fr. Pet-
ersen, Ólafur Bjarnason,
Ivatrin Thoroddsen og Alfreð
Gíslason. I varastjórn eru:
Frú Sigríður Eiríksdóttir,
Þorsteinn Sch. Tlxoi'steinsson
og Jóhann Sæmundsson. —
Endui'skoðendur voru kjörn-
ir: Ari Evjólfsson og Karl
Jónsson, til vara Benedikl
Sveinsson.
Er hér um eittlxverl mesta
nytsemdarfélag og þjóð-
þrifafyrirfæki að í-æða, er
stöfnað hefir verið hér á
landi og þarf ekki að cfa, að
félagsska])ur bessi muni
njóta óskipts stuðnings lands
manna i baráttunni gegn
krahbanieininu, scnx nxi er
orðin ein algengasta dánai’-
orsólc liér á landi.
Alþýðublaðið hefir lagt
Björn Ólafsson í einelti
undanfarna daga, vegna
þess að hann fletti ofan af
lxinum hnejkslanlega
rekstri margra ríkisfyrir-
tækja. Blaðið segir: „En
það sem fyrst og fremst
vakir fyrir «þingmannin-
unx, er í stuttu máli að
rfkissjóður sé sviptur tekj-
unx af fyrirtækjum þeinx
sexxx hann rekur.4<
Þetta segir blaðið að sé
„óskadraumur afturhalds-
ins“. Það er engin furða
þótt blaðið vilji ekki unna
afturhaldinu þess að fá
tekjunxar af ríkisfyrir-
tækjunum. Þær voru ekki
svo litlar. Hérna eru
nokkrar tölur:
Síldai'verksm.
10 millj. tap
Niðui-suðuverksm.
289 þús. tap
Ferðaskrifstofan
200 þús. tap
Landssmiðjan
402 þús. tap
Sérleyfisakstur
* 750 þús. tap
Bátasmíði
1—2 millj. tap.
Efíir því sem Álþbl. seg-
ir, vakir það fyrir B. Ó. og
„aftui'haldinu‘‘ að svipta
ríkið þessum mikla
„gróða“ Gott er að hafa
slíka „vökumenn“ þjóðar-
innar sem i’itstjóx'a Alþbl.
lsfi*aelsstjófi*fii
lídð brejíí.
DavidBen Gurion, forsœt-
isráiðherra Israels, tilkgnnti
i gær ráðherralista stjórnar
sinnar.
Moslie Sliertok vci’ður á-
fram utanríkisráðherra. Að
öðru leyti hafa nokkrar smá-
vægilegar breytingar verið
gei’ðar á stjórninni frá því
scnx áður var.
Forskots-sund-
keppni i kvöEd.
Annað kvöld efnir K.R. til
forskotssundkeppni í 4x50
nx. boðsuridi.
Keppa ]>ar saman drengja-
sveit K.R. við kai'lasveit K.R.
en drengimir fá 30 sekúndu
forskot.
Skrautsýning Iv.R. stúlkn-
anna verðrir endurtekin og
eixnfremur fer fram sund-
knatlleikur, þar sem sameig-
inlegt lið Ægis og I.R. léépp-
ir við sanxeiginlegt lið K.R.
og Ármanns.
Framh. af 1. síðu.
sáttmálinn liefir verið und-
irritaður verður hann einn-
ig birtur í lxeild.
Gildir i 20 ár.
Bandalagssáttmálinn gild-
ir til tuttugu ára og nxá fara
fram á honum endurskoðun
eftir 10 ár. Sanxningnum
svipar mjög til samnings
þess er vesturálfuþjóðir
gerðu með sér í Rio de Jan-
eirö. Enda þótt efni samn-
ingsins hafi ekki verið til-
kynnt ennþá, er þó vitað um
að liann á að gilda til 20
ára og auk ákvæðisins unx
gagnkvænxa aðstoð í liernaði
munu þáttökuþjóðirnar eiga
að aðstoða liver aðra til þess
að styrkja landvarnir sínar.
— Þjóðvflijinn
Framlx. af 6. síðu.
Og svo er það „frjálsi mark-
aöuiinn1-. I>ar er orðinu
„frjáls“ gefin öfug merking
við þá, sem }>að hefir í hverri
lungu, en eins og allir vita
eru kommnistar snillingar i
að segja livítt svart og öfugt,
svo að ef }>arna er sagt „ó-
frjáls“ eða „lokaður“ mark-
aður, þá kenxur liið rétla
fram. Ilinn . ,,frjálsi“(!)
markaður er nefnilega ein-
vörðungu fyrir yfirstétt
landsins og þá er verðlækk-
unin vel skiljanleg og vafa-
laust rétt frá sagt að })essu
leyti.
En úr þvi að Þjóðviljinn
spi’r unx Rússlandsferðir,
tekur liann Vísi það varla ó-
stinnt upp, þótt hann sé
spurður á nxóti: Hvers vegna
virðast kommúnistar allra
landa forðast fdrðalög um
löndin austan járntjaldsins,
l>egar'þeir eru frjálsir ferða
sinna? Ilvers vegna fór Hall-
dór Kiljári Laxness ekki unx
einhverja aðra hluta Evrópu
cn vesturhlutann, þegar liann
var ylra nú í vetur? Átli
hann ekki gjaldeyri, vesal-
ingurinn? En hann getur
ekki afsakað sig með því.
Hann hefði ekki þurft ann-
að en að negja landa sína
(lálítið — honum er svo
einkar lagið að rægja irienn
—- lil þess að standa mcð
fullar liendur fjár. Og hvers
vegna var Þjóðviljinn að
vilna í Wall Street-hlað, þeg-
ar hann hefir Einar Olgeirs-
son við höndina? Ilánn liefir
verið i Moskvu nýlega, fór
})aðan að vísu injög fljól-
lega, en ælti að vera Þjó'ð-
viljanum nægjanlega góð
heimild samt. Vísir vænth'
þess, að hann verði leiddur
sem vitni i þessu máli næst,
svo að Þjóðviljinn hafi fregn-
ir síiiar frá fyrstu hendi.