Vísir - 14.05.1949, Qupperneq 4

4
V I S I R
Laugardaginn 14. maí 1949
¥XSIE
DAGBLAÐ
Dtgefandi: BLAÐADTGÁFAN VISTR H/F.
Ilitstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersíeinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti ?.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linur),
I^msasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Breyttir tímar.
SVFÍ sendir fullkomnari
bjarghringi út um land.
Verður einníg komið fyrir
við ár og vöfn.
Slysavarnafélag Islands
vinnur nú að því að scnda
úl á land bjarghringi af fnll-
komnari gcrð en áðnr hafa
tíðlcazt hér og að smíða ul-
an um þá þar til gcrða
kassa.
Á styrjaldaráruríum nieðan fjölmennt setulið dvajdist í
landinu, var í'járveltan méíri cn nókkur dæmi eru til og
atvinna blómlegri. Hemámsliðið og innlendir atvinnurek-
ettdur k'epptu um vinnuaflið og héldu á því einskonar upp-
•boð. Verkamenn, iðnaðármenn, hifrciðastjórar og ýmsar
launastéttir veltu þrísundum handa á milli, j>ar sem áðrír
liafði verið um að ræða nokkra tugi króna, eða í bezta falli 'en værrí saml létíári en þeir
nokkur liundruð. Þessar stéttir fögnuðu að vonum þessari * gömlu.
1 ífskjara 1)reytingu, og þeim var taþn trú um, að þannig
gæti þetta ávallt verið, þótt öll „landvarnavinna“ hyrfi úr
sögunni, —7 en allt er orðið hreytt. Svo er nú komið viða
um land, að atvinnuleysi hefur verið tilfinnanlegt, yfir
vetrarmánuðina, og ekki er örgrannt um, að þess hafiiþa!.f nema kippa i hald
orðið vart í höíuðstaðnum, þótt óhlítt veðurfar á vetrinum1
kunni að hafa valdið þar nokkru.
Henrv Hálfdanarson fidl-
trúi SVFÍ skýrði Vísi frá
þessu í gær. Sagði liann,
að hinir nýju hjarghringir
liafi mun meira flotmagn,
Utan um hjarghrirígina
verða svo settir kassar, hvit-
málaðir með merki félags-
ins, þannig úthúnir, að ekki
þeim, til þess að hringurinn
falli niður, eji áfast við hann
Þótt lífið hafi þokast áfram stói-slysalítið allt lil þessa, < er svo taiu(. Verður liæat að
stæða lil að bríast við slys-
utn. Til dæmis verður hjaiu
Fylgi jafnaðantiaitna
í Bxetlandi stór-
hrakar.
London í gær.
Fregnir eru nú óðum að
berast um úrslitin í bæja-
stjórnakosningum í Englandi
hringakössum komið fVrinog Wa,cs- Sýna þau úrslit’
við Öífusá, Þingvallavatn og SCm kunn crU* að fylgi jafn‘
aðarmanna hefir hrakað stór-
kosilega.
íhaldsmenn hafa unnið
víðar á landinu.
Ný björgunarstöð liefir
verið sett upp á Revkjafirði., ,, , , .
af fullkominni gerð ' og er storkostlega á. Jafnaðarmenn
það björgunarsveitin :hafa tapað »«^hlutaaðstöðu
Drangasól. sem annast starf-11 NeWCÍlStle °g morgu,n oðr'
rækslu hemiar og hafa þegar
farið lYam æfingar við stöð-
ina og tckizt vel.
Merkjasala SVFÍ gekk
mjög vel og seldu um 200
hörn í Reykjavík lyrir um
•15 þús. kr. og gerðu þlí skii.
um borgum.
Samkomelag í Laasanne.
er nú hverjum manni ljóst, að atvinnurekstur landsmanna
er byggðui' á sandi, en ekki á traustum grunni. Svo er þó
að sjá, sem þjóðin vilji ekki gei’a sér grein fyrir þeirri
hreytingu, sem á hefur orðið, frá því er setuliðið vék úr
landi, og haldi énn að atvinnureksturÍTin geti staðið undir
KÖmu kröfum, eða raunar síauknum kröfum, frá því
sem gekk og gcrðist á styrjaldarárunum. Vitanlega væri
það mjög æskilegt, að unnt yrði að halda nppi sömu kjör-
um og þá gcrðist, ef kaupmátt krónuunar tækisl cnnfrcm-
iir að vcrnda. Raunin sannar að kaupmáUurinn rénar frá
kasta hringum þessuin all-
miklu lengra en liimmi eldri
vegna þess, hve miklu létl-
ari þeir eru.
Hinir eldri hringir reynd-
ust félaginu allkostnaðar-
samir vegna þess, hve veðm-
og vindar imnu skjótt á
þeim, en með hinuin nýju
Ilringunum verður ckki
einungis kpmið fyrir
i bryggjur, heldur einni
ar
cr
og vötn, þar sem mikið ríkjanna inumi greiða
um niannaferðir óg á- ]vV;eði með lillögunum
kössum ætti að sparast all-
<Iegi til dags. Gr.unnkaup hefur hækkað nökkuð frá því fniikiÖ t'é í þessu liilili
sem það var á styrjaldarárunum og segja má að vísilalauj ^]ys vjg ])rvi(fíjn].' ]ia]a
hafi staðið í stað, þannig að launastéttirnar g'ælu vel unað ver|g mjn„ áhei'ándi hin síð-
símmi hlut, ef engin önnur breyting hefði orðið á. Nú í dag arj /lr c]n. ag dreoið hefir
haf'a hinsvegar fjölmörg verkalýðsi'élög sagl upp samn-j^j. Stórslysum. Er því þessi
ingum, og liorfur eru á, að t.d. kaupskipaflotinn stöðvisl: v|ísieilní *SVFl til ]>ess að
algjörlega mjög liráðlcga, þar cð flotainun veröur ckkij(]raga ]H,jrri iiætln ]nn
haldið úti með nokkru móti vegna aukins kostnaðar og lofsverðasta
þá einkum hækkaðra launagreiðslna. Orsakir til Jjcss að n]] slarfsemi ])ess féiags
verkalýðurinn og aðrar iaunastéttir geta ekki unað símun
hlut, er stóraukin dýrtíð og vcrðþensla í landinu, sém leiða
heint og óbeint af aríknum sköttum og áíöguni. Sljórnar-
stefna sú, sem fylgt héfur verið er röng, og hlýtur að
hverfa úr sögunni. awnaðhvort fyrir tilverknað núverandi
rikisstjórnar og Alþingis, eða ])á með nýjum herrum.
Ýmsir tclja að eina lausnin á (lýrtíðarva11daríum sé
gengislækkun. Þetta er í verulegum atriðum misskiluing-
ur. Þjóðir, sem mikinn iðnað liafa og útfliitning, geta stað-
ist gcngislækkun pg hagnast al', cn hinar þjóðirnar, sem
nllt verða að flytja inn, hljóta að skaðasl stórlega af
gengislækkun til langframa. Æskilegt væri því, ef unnt
reyndist að halda atvinnulífi uppi í landinu; án þess að
hróflað vcrði við gengi króminnar, og vafasamt er hversu
langt má halda áfram á þeirri hraut. Við Islendingar erum
samningshundnir við 'aðrar þjóðir, um að fella ekki gengi
krónimnar, nema að ákveðnu marki eða um 10 af hundraði.
ÍSlik gengislækkun, scm er frjáls kæmi að engum notum.
.Heirríildar yrði því að afla til þess að kekka gengið míklu
meira, en allsendis er óvist að slík heimild fengist. Miklu
er líklegra að okkur yrði ságt að hæta nokkuð í hieginu
íyrir okkur Iieima f'yrir, enda eru liægust heimatökin.
Þjóðin verðijr að skilja, að hvort sem hún vill eða ekki,
lilýtur veruleg hreyting að verða á högum hennar, ci'
íitvinnnlífi á að halda uppi í landinu. Hér verður algjör
rekstrarstöðvun nú í vor, ef ekki verður ráð í tíma tekið.
Lví er það áhyrgð af Iiálfu Alþingis, ef ]>að hverfur frá
störíum, meðan verkl'öll vofa vfir, svo að segja í öllum
grcinum athafnalífsins, er háhjargræðistíminn fer í liönd.
Hik og hálfvclgja löggjafans hafa reynst ])jóðinni dýr
i'yrirbrigði, en verða enn dýrari er lengra Jíður. Alþingi
hcfur skápað það ástund, sem ríkjandi er í landinu, og
■engum öðrum en því, er ællandi að finna viðunandi Iausn
til úrbóta. Þeim mun frekar ber því skylda til ])cssa, sem
scnn líður að kjörtímalokum, og þingmenn verða |)á að
gera kjósendum sínum grein i’yrir afstöðu sinni Jil stærstu
yandamálanna. ^ *
lýkur ekkl í
þessari x/iku.
London i gær.
Svo hafði verið ráð fýrir
gert, að allsherjarbingi Sam-
Útbreitt rit í ísienzkd
þýðingu.
Nýlega er korninn úí
bæklingur, sem heitir „Skeyti
til Garcia“, er, bað rít er talið
hafa náð mestri útbreiðslu af
veraldlegum ritum.
Ritið er l'rásögn af hetju-
dáð amerísks liðsloringja er
hann vann í spíénsk-amerislui
stríðinu og er hún rituð árið
1899 af Elhert Huhhard.
Endurprentun á ritinu nem-
einuöu þjóðanna í Lake Succ- ur milljónum eintaka og hafa
ess yrði lokið í þessari viku,1 ót;il fyrirtæki gefið rilið
en það er nú sýnt, að því starfsmönnum sínum og
verður ekki lokið fyrr en í ! mikið hefir verið keypl af
næstu vilui, þar sem eftir er því al' skátafélögum í Yestur-
að ræða ítölsku nýíendurnar, heimi.
Spán og- fleiri mái.
Stjé>nimálanefndin greiðir
i dag alkvæði mu tillögur íulllruar arahisku ríkjanna
Breta og ítala varðandi fyrr-' gegn ])eim,
ems og raunar verandi nýlendur ítala. R:etl | FulUrú'i Saudi-Arahiii
var um þær i gær í nefndinni sagði, að Libyuménn væru
og gerðu fulltrúar 20 þjóða 1 einhuga um að krefjast sjálf-
við greiu fyi ir skoðunum sínum. slæðis, cn nú vildu menn húta
við| Fulllrú ar Suðin’-Anieríku- Lihyu sundur, og madli lelja
at- vist, að Libyubúar myndu
en heila valdi.
að vrði ofan á.
Eins og kunnugt er kemur
það eigi ósjaldan fyrir, að
litil börn villast að heiman,
ramba eitthvað í ókunna
bæjarhluta og geta svo ekki
sagt. hvar þau eiga heima,
né nafn forelclra sinna nema
á því máli sem þeir eir.ir
þekkja.
*
Nærri má geta, hvílíkuni
hugarangri og ótta slíkt veldur
foreklruntun. ÞaS getur svo
margt komið fyrir þessa litlu
vini okkar. sem en'n hafa ekki
öðlast hæfileikann til þess af>
gera sig skiljanlega nema á
hinu skemmtilega og dular-
fulla máli þeirra wjálfra. I’á ér
venjulega tekifi þa‘K ráö, ab lýst
er eftir „tveggja ára dreng i
rauðri peysu í gammasiuhux-
um. ljóshærðum. sem. heitir
Li!Ii“. svo eitthvert hugsanlegt
dæmi sé tekið. Er þetta þá gert
í útvarpi og að.sjálfsögöu jáín-
framt. tilkynnt lögregLunni, ef
ske kynni, að ltún yrði vör við
hinn lilla ferðalang, sefn vill
fyrir 'hvern mtin komast lteim,
en ratar ekki oo- gefst svo upp.
Þetta færði maður okkur
sem sjálfur á 2 litla krakka,
sem stundum liafa farið of
langt að heiman, í tal við mig
um daginn. Honum datt í
hug ráð, sem eg tel skynsam-
legt og vænlegt til urbóía.
Þaþ er á þá leið, að svolítið
máímsnjald í keðiu yrði fest
um háls hinna litlu heiðurs-
manna og kvenna, sem enn
geta ekki sagt til 'sín. Á
spjaldið yrði síðan letraf
heímilisfang og nafn for-
eldra.
Með ])essti móti væri ekki
ncma augnabliks verk fyrir
fólk, sem sér lítil börh ein síns]
liðs á förnum vegi, að konja
þeim heim lil sín og létta þar
með af kvíða og áhvggjum for-
eldranna. sem heima sitja og
ngga utn barnið sitt. Ekki veit
eg, hvert skjóta l>eri tillögu
þessari. til hvaða neínclar eða
vfirvalda, eu mér fiimsl hún
sannarlega þess viröi, að henni
sé gajnnur gefinn. Mér þætti
gauuiii að fá að heyra álit ein-
hverra foreldra utn þetta, eða
annarra, sem láta sig mál þessi
einhverju skipta. Mitnu pistlar
frá þeim íúslega verða birtir hér
í „Bergmáli“.
En svo er það annað ínál
og óskylt, sem kunningi
minn færði í tal við mig í
gær. Hann spurði: „Hvernig
stendur á því,_að bréf, sem
komið er með á pósthús kl.
5 á mánudegi, geta ekki
komizt með flugvélinni til
Kaupmannahafnar daginn
eftir.“
«1;
Eg veit ekki, hverju þertu
sætir, en eiiihver sagði mér. að
])á væri búið að „ganga frá“
póstpokunum fyrir þann tíma.
Mér þykir þetta undarleg til-
högun, ef sömi revnist, og vafa-
laust fátíð erlendis. Xógur timi
ætti að vera að ganga frá póst-
iuum nokkuru síðar jránn dag
éða kvöld. Klukkútími eða svo
getur numað mörgum dögum
vegtia þessarra vinnubragða.
Þessari fyrirspurn kumiingja
míns er þér rneð skotiö til póst-
stjórnarinnar. ef hún vildi gefa
einhyerja skýringu á þesstt.