Vísir - 31.08.1949, Blaðsíða 4

4
V I S I R
. Miðvikudagixm 31. ágúst 1949
itIsir
D A G B L AÐ
Otgefandi: BLAÐAUTGÁFAN VISIR H/F,
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðala: Hverfisgötu 12. Simar 1GC0 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan hi.
Lok síldveiðanna.
Ef að venju lætur líður nú senn að lokum síldveiða.
Komíð lieTur þó fyrír að veiðarnar hal'a verið stundaðar
fram eftir septembermánuði og jafnvel allt til loka þess
mánaðar. Hefur þá aðallega verið um reknetaveiði að
ræða, scm söltuð hefur verið eða i'ryst til beitu. Rekneta-
veiðina stunda hinir smærri hátar einvörðungu, enda eru
þar oftast engin uppgrip, en útgerð stærri háta til.slíkra
veiða of kostnaðarsöm. |
Heildaraflinn á yfirstandandi síldarvertíð hefur verið
frekar óverulegur, ef miðað er við beztu síldarár, en þrátt
fyrir það er um meðalafla að ræða. Bræðslusíld er nokkru
meiri en í fyrra, eða um eitt hundrað þúsund hektolítrum,
en saltað hefur verið rösklega helmingur af því magni,
Ksem saltað hafði verið á sama thna í fyra. Kemur þetta
sér illa fyrir útgerðina, þar eða sölusamningar munu hafa
vcrið gerðir fyrir samtals 110 120 þúsund tunnur, en að
sjálfsögðu þó með þeim fyrirvara að slíkur afli fáist.
Afurðaverðið hefur vcrið tryggt með samningum við
Breta, en hefði svo ekki verið stæði hagur okkar mjög
erfiðlega. Sem dæmi þessa mælti nefna, að siidavlýsi hefur
kekkað mjög tilfinnanlega á heimsmarkaðinum og svo mun
einnig vera um aðrar síldaral'urðir. Eru lítil eða jafnvel
engin líkindi til að verðið hækki á næstunni frá því, sem
það er nú, enda hefur alhliða verðlækkunar gætl á heims-
markaðinum að undanförnu og verið heinlínis að því
unnið að fá verðinu stillt í hóf, miðað við það, sem gekk |
og gerðist fvrir stríð.
Þótt segja megi að um meðalafla sé að ræða á síld-‘
vciðunum, hefur þátltaka veiðiskipanna verið mjög mikil, f
og kemur því aðeins lítill hhttur á hvern hát, og flestir
hafa þeir verið gerðir úf með stórfelldu tapi. Er því enn
sýnilegt að grípa verður til opinheira ráðstafana til þess
að rétta hlut útvegsins, svo sem raunar hefur verið þegar
gert. Rikisstjórnin hefur Iagt f’ram eða tryggt nokkra
fjárhæð, til þess að tryggja að útvegsmenn gætu haldið
áfram vciðum en svo var komið að við horð lá, að
skipshafnir gengju af skipunum og matarúttekt fékkst
læpast, nema þvi aðeins að greiðsla væri trvggð. Þegar nú
er sýnt, að dregið heftir mjög úr síldveiðum, hæði vegna
þess að tíð hefur verið erfið síðustu vikurnar norðan-
lands, en e.innig sökum liins að síldarmagn hefur verið
óverulegt á miðunum og farið þverrandi, þá eru engin
líkindi til að flotanum verði haldið’ úti til veiðanna úr
þessu, nema skamma hríð.
Sildarverksmiðjurnar liafa fcngið mjög misjafnt magn
til vinnslu, og segja má að verksmiðjur þær, sem hvggðar
liafa verið á vestursvæðinu hafi svo að segja enga síld
unriið á sumrinu. Þrátt fyrir það hcfur allur viðhúnaður
verið hafður til vinnslunnar, bæði að því er föng og hirgðir
vnrða, og einnig hefur mannafli verið ráðinn yfir sumarið,
sem greiða hefur orðið full laun yfir allan veiðitímann,
samkvæmt gildandi samningum. Má vafalaust réikna tap
verksmiðjanna í hundruðum þúsunda króna, en afkoma
verksmiðjanna á austursvæðinu hefur verið öll önnur.
Heildar útflutningsverðmæti síldarafurða reynist vafa-
luust nokkru minna en ráð hefur verið fyrir gert í áætlun-
arhúskap þjóðarinnar. Hefur þessa þegar gætt að nokkru,
með því að gjaldeyriseignin erlendis getur nú lieitið sama
og engin, og mjög erfiðlega licfur gengið með allar ylir-
l'ærslur upp á síðkastið. Síldarafurðir hafa enn elcki verið
fluttar út að neinu ráði, en það magn, sem nú er fvrir
heridi getur ckki ráðið hót á gjaldeyrisskortinum, nema
að mjög óverulegu leyti. Af öllu þessu hlýtur að leiða, að
verkefni þess Alþingis, sem saman kemur eftir kosning-
arnar, verður ekki vandalaust, enda allsendis óvíst hversu
til tekst um stjórnarsamvinnu og stjórnarmyndun, þegar
horfurnar eru svo þungar, sem raun sannar. En því mega
menn ekki gleyma á hverju sem veltur, að Alþingi eitt
getur ekki leyst þann vanda, sem þjóðinni er nú á höndum,
hehlur verður allur almenningur að taka þátt í viðreisnar-
starfinu, meðþví að leggja fram krafta sína í aukinni fram-
íeiðshi og öruggara athafnalífi.
föfÞwnmwtn isim
herjust við
..buinlitiii ••
Kanton (UP). — / fregn-
um frá kommúnisíiim er
mikið talað um að Hersveitir
kommúnisia vinni á ,.bófa-
flokkum“ á ijfirráðasvæði
sínu.
Er talið, að kommúnistar
hafi gefið lerfum af hérsveit
um stjórnarinnar þetta nafn.
Segjast kommúnistar hafaj
upprætt 97.000 „handítta‘'i}t/1 Af> AUGLYSA I VlSl
undanfarnar vikur.
föiirlinaiiiiiiföt
í dag og á morgun: karhnannaföt úr útlendu alullar-
tweed-efni, sem k'ostð kr. 365.72 (með söluskatti).
llltíma
RergstaðasI ræti 28.
Sliiítii isien&krur niþtftiu Í
Qrn Arnarson |
( Magnús Sfefánsson) -|
æfir gefið íslenzkum sjómönnum l.jóð sín til eignarj
g umráða. Agóðinn af sölu.þeirra rennur í hygg-1
Ogarsjóðs dvalarheimilis aidraðra sjómanna. j
Ný útgáfa á vegum byggiugarsjóðsins, er komin út, falleg og handhæg
alþýðuútgáfa, prentuð með dökku, skýru letri, i þægilegu hroti, svo liægt
er að stinga hókinni í vasa.
Verð hókarinnar i handi er kr. 60.00 og er tæplega hclmingur verðs-
ins, ágóði sjóðsins.
Allir unnendur íslenzkra sjómanna kaupa Ijóð ARNAR til að geta
vinum sínum og ættingjum, og til þess að styrkja sjóð öldruðu sjó-
hetjanna.
f$i)alaAeiwíti> œldraira. Ajómama
Aðalútsala »
BÆKUR 4M. KSTl i(M.
Xeghúsastíg 7. Sími 1051. (Box lo(i).
V BERGMÁL >
„ÞaÖ yröi áreiöanleea
mjög vinsæl ráöstöfun með-
al almennings á íslandi, ef
Skipaútgerö ríkisins tæki
upp þá nýbreytni að hefja
siglingar með skemmtiferða-
fólk til hinna sólriku suður-
landa, eins og sagt var frá í
Vísi í dag og mun vera í
undirbúningi, að sögn Pálma
loftssonar ,forstjóra Skipa-
útgerðarinnar."
*
Þannig hljóðar .upphaf á
lirét'i, seni Bergmáli tiarst i
g-ær og ritaö er ai „langterða-
nianni'ý Frásögn Vísis af fvr-
irlmguðuni Miðjaröarhafsferö-
uni hefir aö vonuni vakiö niikla
athygli, enda ekki aö ástæöu-
lausu. Hér á eftir fara svo
nokkurar glefsur úr hréfi
„langferöanianns", en rúms-
ins vegna var ekki hægt aö
birta bréfið i lieilu lagi:
*
„Hin erlendu skemmtiferða
skip, sem hingað komu svo
iðulega á árunum fyrir
styrjöldina með ferðamenn
af ýmsum þjóðernum, vöktu
þá hugsun í brjóstuni ís-
lendinga, að dásamlegt væri,
ef við gætum eignazt slík
farartæki og ferðazt með
þeim um heiminn og skoðað
fjarlæg lönd og kynnzt um-
heiminum af eigin raun.
*
\rú er sú von prðin að veru-
léika hvaö skipin snertir, þótt
þau sé ekki eins stór, en
hinsvegar hefir ekki veriö
ráöizt í það, aö senda þau rneð
farþega til fjarlægra landa. Að
vísu hefir Ilekla haldið uppi
regluhundnum ferðum til Skot-
lands með ferðamenn, en skipu-
leg'gja veröur viðtækari ferðir
en þær.
*
Mér finnst það einmitt til-
valið, að t. d. skipið Hekla
yrði sent í tvær til þrjár ferð-
ir á ári, síðla vetrar og
snemma að vorinu með
skemmtiferðamenn til Mið-
jarðarhafslandanna. Þær
ferðir yrðu tvímælalaust eft-
irsóttar, ef þannig yrði búið
um hnútana, að hverjum
manni yrði úthlutað nokkur
hundruð krónur í erlendum
galdeyri. Það þyrfti ekki að
vera stór fúlga.
*
Útþráin liefir löngum verið
tslendingimi í hlóð horin og á
hverju ári ferðast hundruð
tnanna til Noröurlandanua og
Bretlanícls. enda eigunt viö fttll-
kómnar flugvélar til þess að
halda slíkiun ferðunt uppi. Eti'
það er nú eiiut sinni svo. að
suniir kjósa heldur aö feröast
með skiptun og njóta ánægjmm-
ar aí sjóferðinni, en það er eins
og þeir menn ltafi gleymzt, en
nú vírðist sá tími að haki, ef
úr þessum ferðum lleklu til
Miðjarðarhafsins veröttr."
*
Bergmál vill taka undir
þetta bréf langferðamanns
og finnst sjálfsagt og rétt, ef
unnt reynist, að íslendingum
gefist kostur á að ferðast
með eigin skipum til fjar-
lægra landa og kynnast ó-
kunnum þjóðum og menn-
ingu þeirra.