Vísir - 11.03.1950, Síða 7
Laugardaginn 11. marz 1950
V I S T R
7
var einnig meðal æðstu manna ríkisins, þar sem liann
var kallaðúr landvarnaforingi. Elzti maðurinn bénti liing-
að og þangað á landabréfið og rak þuinalfingurinn svo
hart í það, að nöglin hvitnaði.
„Hér er Bourbon,“ þuldi hann, „Le Forez, Auvergne,
La Marche, Beau.jolais, Les Dombes, Gien, Ardeclie-fjöll.
.... Hvílíkt landflæmi! Konungdæmi innan konungsrík-
isins. Og til þess er ætlazt af bertoganum, að Iiann afhendi
þetta móður konungs vegna sviksamlegra málaferla —
vilhalls dóms, sem dómarinn var neyddur til að kveða úpp.
Það er þó á allra vitorði og marg-staðfest, að kona getur
ekki með nokkuru móti erf.t slíkar lendur. En liertogah-
um er Ijóst, að hann gelur ekki gert sér neinar vonir um
að standa gegn hagsmunum krúnunnar.“
Maðurinn barði í borðið með krepptum hnefa. Han'n
var heldur rauðari i ahdliti en hans var venja. Hann var
orðinn hæruskotinn og féll hárið i lokkum niður á axlir,
en andltið var eins og höfuð á skurðgoði fyrri alda. Og
Antonie de Lalliéfe, húsbóndinn að Lalliére, minnti að
mörgu leyti á horfinn tíma. alvcg eins og kuldaleg; illa lyst
stofan, sem hann var staddur i, en hún var laus við skraut
að öðru leyti en því, að vopn liengu þar um cinn vegginn
allan. Antoine de Lalliére hefði gtað, eins og aðrir, fcngið
sér flauelsliúfu, eins og siður var að klæðast á þessnm
tímuni, en hann notaði þess i stað gamla, óhfeina kheðis-
húfu, sein algeng var fvrir fjörutíu árum og Loðvik, hinu
cllefti nieð því nafni, hefði vel getað gengið með. Aðrar
flíkur Iians voru ekki eins gamlar. en þó alls ekki sam-
kvæmt lizku þeirra lima, rétt eins og maðurinn reyndi
að vei'á sem sérkennilegastur i klæðabui’ði. Það var líkn
satt og rétt, að h.ann var allra manna íhaldssamastur.
Hinn gjörfulegi maður, sein sat honum til hægri hand-
ar, stakk mjög í stúf við hann í klæðaburði. Þetta var
fuJltrúi hertogans af Bourbon, Jean de Norville, og hann
kinkaði kolli við ummælum hins roskna manns. Hann
var mjög bjartur yfilitum og liár lians með jörpum bjarmá.
Ilann klædíiist i álla staði í samrauni við kröfur timans
og var smekkur hans auðsær. Aðeins eitt virtist þó benda
til þess, að hann hefði ekki eins góðan mann að geyma og
vtra útlit lians gat gefið til kynna og þaö var munnsvip-
urinn, drættir umhverfis nuuminn. Hann var af aðals-
ættum í Savoy-héraði og þcss végna raunvefúlega útlend-
ingur, en átti að vísu rniklar lendur í Florez, sem liann
hafði erft eftir konu sina, sem var látin ekki alls fyrir
löngu. Með því móti hafði hann orðið skattskyldur her-
loganmn af Boi'bon og var nú orðinn sendimaður hans í
ýmsum trúnaðarmálum. Hann naut mikillar liylli land-
varnaforingans vegna dugnaðar síns og geðfelldrar fram-
koniu.
„Hertoganum er þetta vitanlega kunnugf,“ greip hann
fram i. „Þingið í París mun kveða upp úrskurð gegn hon-
um í næsta mánuði. Þelta glæsilega landflæmi,“ (hann
henti með annári hendi á landabréfið), „ætlar konungur-
imi að slá eign siuni á og hann hefir þegar gérf kröfu til
La Marclie og mafkgreifadæmanna Chaflat og Murat.
Þetta cr engúm vafá bundið. Það er lengi lifi Valois-æltin
og niður með Bourbon-ættina, íiema ....“
Hann þagnaði í miðju kafi og brosti.
Anioine de Lalliére iök afiur tii máis og var mikið niðfi
fyrir. „Þá verður öllu lokið, sem okkur er dýrmætast - rétt-
læti, sæmd. hinum fornu lífsvenjum. Hérfar minir, eg hefi
fylgzt með þróun málanna í Frakklandi undanfarin G0
ár! Ilvar ei'u nú hertogackemin Burgund og Bretagne? Þau
liefir krúnan gleypt. Hvar cr lénsréttur aðalsmanna? Hann
hefir krúnan gert að engu. Og nú á þessu ári, 1523, á hið
síðasta stóra lénsríki, hertogadæmi Bourbon-ættarinnar,
að ganga unclir öxina. Eg segi yður sannlega. herrar minir,
að þeir tímar munu renna upp, þegar við áðalsmenn
Frakkíands verðum eklci annað en þjónar og þrælar kon-
ungs.“
„Nema - sagði de Norviile. „Herra minn, þér
voruð viðstaddur fund aðalsmamia liertogans í síðusíu
viku i Moutbrison. Þér heyrðuð margt þar, sem þér gátuð
faliizt á — var það ekki? Hvað ætlið þér þá að grípa til
hragðs?"
Ofstæki hlossaði i augum hins aldna manns. „Herlog-
ainun er cihætt að reiða sig á okkur. l ívað segir þú, sonur
minn?“
Guv cle Lalliére, sem sal föður sínum á vínstri hönd,
kiukaði kolli. Hann var fámáll maður. Að þvi leyti, cins
og í útliti, fannst mönnum honuiii svþia mjög til Ivarls
Bourhonaherloga sjálfs, og lagði hann sig fram um að
auka sem mest á það, sein líkt var með þeim. Hann var
hár maðuv og dökkur yfirlilnm, eins og hertoginn, var
ineð mikið, svart skegg, svartklæddur frá hvirfli til ilja.
Ástríður virtust hrenna scm elclur hið iunra ineð honum
og gaf rödd hans það óspárt lil kvnna.
- „Monseigneur landvarnaforinginn getur reitl sig á full-
tingi olckar. Ilann hefir selt okkur land það til várðveizlu,
sem við stjórnum og við höfuni svafið liohum liólliistuéiða.
Eg bai'ðist undii' fána háús viö Marignan og i Pikardy.
En það er kominn timi til þess, að liann geri okkiú' að
trúnaðarmönnuin sínum. I Monlbrison heyrðum c ið liiik-
ið talað um handalag við keisarann, en eklcert af þvi vav
hægt að fá slaðfest. Nema þetta við gelum ekki barizt
einir gegn allri frönsku þjóðinni EðJ æilar hann sér yfir-
Íeitt að tála svérfa til stáls? Hann ætti að vera opinskár vig
okkur.''
De Norville tcik til máls: ,,Ög hver halcl'ð þér að Lil-
gangurinn sé með koniu minni liingað?“ Ilann lækkaði
róininn. „Herrái' mínir, eg ætla að skýra yðiir frá nrikil-
vægu leyndármáli. Ivomist konungur að Jwi, scm é'g segi
ýöur frá, mun allt vcrða i voða. E‘g ætla að iiiðja vðúr um
að hafa það hugfast. í Monlbrison voru of margir menn
saman lcomnir, lil þess að hægt v;cri að ljósta þár upp
leyndarniálum. En okkar á miLli get eg sagt yður, að við
]>að tækifæri voru ekki cinungis viðsláddir aðalsmenn úr
héruðunum Bourbon, Forcz og Auvcfgne. t éinkáhér-
bergjum hértogáns var enginn annar en A'drien de Croy,
sendiniáðúr keisarans, sem. fylgt hafði verið Jiangað á laun
frá Bourg-en-Bresse i Savoy.“
„Ha!“ sagði Antoine de' Lálliérev‘undrandi. „De Beau-
rain frá Flandri. Eg þeldcti hann á ílaliu.“
„Sá var maðúrinn sami,“ svaraði hinii ög kinkaði kolli.
„Og þar á staðnum vaf geröur samninguf milli Karls her-
toga af Bourbon og Karls 5. keisara. Samningurinn fjalJ-
oði um sameiginlegár varnir þeirra og hagsmunabaráttu
og liann á senn aðiganga í gildi. En hefði hertogínn getað
tilkynnt Jretta i viðurvist svo mikils fjölda inahna? Kon-
Bergmál
Framh. af 4. síðu.
mér. ])egar ekki er uni annað a!5
ræða, aS menn séu að „spila“
tneð mig með Jtessu blístri sinu.
Slík stærð er eg .auövitaíi eklci,
aS aljt þlístur nianna smiist um
thig. Líklega liafá' fæstir. setn
komá liér í jtetta stóra hús,
: seádlar og aörir, sem fara upp
og ofan stiga blístrandi. liug-
mynd um a'S eg sé í húsinu og
þvt síður, að Jteir geri mér ó-
þægindi með blístrinu.
ijc
Eg hefi ekki átt í stríði
við nokkura sál í húsinu út
af slíku, nema ef „blístrari“
á þar heima og er sami mað-
urinn, sem amaðist við mið-
unum, sem eg setti upp í
ganginum, og taldi slíkt sið-
leysi og óþrifnað.
iþ
Eg benti- honum, á ttmgengn-
ina í gangivmtn, hvernig veggir
vnrtt svartir eftir skóhæla
krakkanna, setn retina'sér nið-
ur hatidriðið, og fleira þess
háttar, ett út í Jvetta skal ekki
fariö frekar að sinni, en 'vilji
,,blístrari“ reyna aö telja al-
menningi trú utn, að eitthvert
siðlevsi sé í sambandi við um-
gengni mína í húsitm, þá skal
eg ræða þaö við ltann á breiöari
grundvelli og sjá svo’, hýáða
vitni koma fram í málintt uth
tungéhgni yfirleitt í göngufn
liússins. —- — Það er engin ný
saga, Jvótt mettti, sem deila á
einhvern ósótna, séu kallaðir
„nöldrarar“. Ef„blís't’rarí" er í
áðurgfei'hdti liúsi, mætti hann,
og íleiri í húsintt, vera ntér
þakklátir iyrir. ,að eg „nöldr-
aði“ manna fyrstur, og kallaði
til bæði lögregltt og heilbrigðis-
eftirlit, viðvtkjandi sérstökum
svíushætti við inngang hússins,
sem var bæöi þesstt thyhdárlega
húsi vansæmd og þeiiti,■ sem í
Jtví búa, og fvrir mitt nöldttr
iim Jtetta og tal viö eiganda
hússins, sent strax tók vel á
málinu, fékkst bót ráðin á Jtví,
sem búið var að untbera allt óf
lengi.
Drengilegra hefði verið
fyrir „blístrara“, að minnast
á sjálft málefnið, héldur en
að fara með persónulegar
ófrægingar á hendur mér.
Slíkt kjánatal, að eg þykist
„betri en aðirir menn“, er
auðvitað ekki svaravert. Það
er alveg í samræmi við orð
hans, er hann talar um
„óþverra", sem eg hafi límt
upp um veggi. Það var nú
meiri óþverrinn, þessir tveir
litlu miöar, sem honum komu
auðvitað ekkert við, og
mundi af engum nema honunv
verða taldir neinn óþerri.
Það væri víst vandalaust að
„spila“ með slíltan tauga-
óstyrk.“
f. (í. Sunwakit
SSM
ítandy barðist við Molat án þess ao
hafa noldcuð í hcndur honum að gera.
Og dró apiun hann inn í þykknið.
Varlega en álcveðið fór apinn með
hann og hélt honmn föstum meðan
hann braut vinvið í sundur.
Síðau lét liann vökvann, sem úr vin-
viðriumu kom, seitla i þurran háls
Randy flugmanns.
Disw. u/ vuncu rcnvuic oyuuic.uve, xn*».
-Z‘162-
Randy stóð undir eins úpp og kallaði
til Deane og þá sá liann að skip var
að sigla til strandarinnar.