Vísir - 04.05.1950, Blaðsíða 5

Fimmiudaginn 4. maí 1950
VÍSIR
S
JÞorsteinn
tson:
ma
■*r
i
Á 'faeiiogu útí heyrmst flest~
tungur heirns i Mórn.
Písano, mesta listamanni
Pisaborgar fyrr og síðar, og
einum af forboðum, endur-
Yakningartímabilsins. Eitt
af þessum guSslmsum er
skírnarhús, mikil bygging og
há undir loft. Þar láta Pisa-
búár sldra böm sín og' þar
inni bergmálar gífurlega.
Dyravörður hússíns rak þar
upþ ýmiskonar gól í mörg-
endurómuðu langa lengi
uppi í hvelfingu bvggingar-
€tr _
NiSurl.
Pisa, náttstaðufinn okkar,
liggur uin 10 km. frá liafi,
en sanit sem áður var Pisa til
forna hérveldi á sjó og skæð-
ur keppinautur mestu hafn-
aihorga ítahu þeirra tíma,
Genúa og Feneyja. Pisabúar
lögðu undir sig Kórsíku,
uiinu hverja stórorustuna a
fætur annarri, bæði á sjó og
landi og borgin var talin í
hópi voldugustu liorga ItalÍu
fram undir lok 13. aldar.
T\ú eru flestar minjar frá
uppgangstimum Písaborgar
horfnar, gleymdar og glatað-
ár og þún hefir af litlu að
stóta nema einúhi rannn-
skökkum turni og nokkur-
uni guðshúsúm, sem standa
öll við eitt. og sama torg, svo-
kaliáð dómkirkjutorgi. —
Þessu torgi, eða réttara sagt
byggingunum, sem við það
standa, á Pisa það að þakka,
að fcrðamenn fjölmenna
þangað, enda þótt lítið sé
þar annað að sjá.
Ekki reistur
á bjargi.
Sivali turniiin í Pisa er lit
af fyrir sig viðundur. Það
var bvrjað áð byggja liann
i síðai-i liluta 12. aldar, en
fyrir gmnni lians mun lílið
hafa verið grafið og jarð-
vegurhúx lúnsvegar lans í
í sér. Þegar túrninii var um
það bil bálfnaður tók bann
svo rajög að hállast, að ekki
var fyrirsjákníegt annað, exi
að hann myndi sleypást frani
ytlr sig — eða aftur - þá og
þegpr, Ýar þó baldið ófram
mef; byggingú turnsins, en
jiannig, að efri helmingm-
hans skapáþ cinkonar mót-
vægi við neðri hlutánn og
ver íurninn falli. Þó liallast
þessi rúmlega 50 metra háa
bvgging um nokkuð á 5.
inetra frá lóðréttri linu.
Sívali turninn í Pisa er líka
fríegur fyrir það — nú orð-
íð - að í honuni Iióf Galilei
vísindalegar tilráunir, er síð-
ar urðu þess váklándi, að
kirkjan- ofsótti hann, en gerði
nafn háns ekki að síður
frægt íim heim allan.
Fegursti
p réd iku narstóllinn.
Guðshúsin miklu, sem
starnlá við híið sívala turns-
ins á dómkirkjutorginu cru
byggð úr marmara, skraut-
hýsi mikið og i dóinkirkj-
unni sjálfri var mér tjáð að
værj fegursti prédikunarstóll
i víðri veröld, smíðaður af
innar. Var söngnr þessi í
raun og veru frekar undár-
legur en fagur.
Líkt íslenzku
sveitafólki.
Erá Pisa liggur leiðin fyrst
um frjósama sléttu, en síðar
um liæðótt land til Siena.
Landið er viðkunnánlegt og
fallegt, fjöll á vinstri hönd
úr ráúðbrúnúm bergtegund-
uin, en blána ei.ns og öll önn-
ur fjöll þegar lengrá dregur
burtu. Á Iiægri hönd vitúm
við af hafínu skammt undan,
én sjáum það ekki. Á leið
okkar er fjöldi gamalla
þorpa, alilalskra í stíl. Hús-
in eru flest gulbrún á lit,
skellótt og sumsstaðar sér
á þeim skemmdir af völdum
styrjaldarinnar síðustu, enda
þótt annarsstaðar bæri meira
á sííkum skeinmdum. Fólkið
ber einkenni strits, er sól-
brennt og útitekið, svipmót
þess hreinlegt og fallega evgt.
I klæðaburði er þáð álls ekki
óáþekkt íslenzku bændafólki,
en þó sízt- þrifalegra: Italinn
er opinskár og hefir gaman
af að tjá öðrum hugsanir
siiiar og skoðanir. Fýrir
bragðíð safnast þeir saman
á götum og torgum liti,
skeggræða |jar hver í kapp
við annan með hávaða,
liandapali og tilburðuiii, sem
maður sér ekki í nokkru öðni
landi Nprðurálfn en Italiu.
SÍílvár skeggræðusamkundur
sáum við í fíestum þorpum
sem leið okkar lá.
Vélaöldin er
ekki runnin upp.
Þegai' drfegur hingað suður
hverfa hestar að mestu úr
isögunni nema Iijá störbænd-
um og ]jeim, sem vilja vera
fínir. I stað hesta koma uxar
og asnar. Uxarnir draga æki
og ploga, en asnarnir cru
notaðir til áljurðar og reiðar.
I vinnubrögðum til sveita
standa Italir Islendingum á-
reiðanlega að baki. Hér sjást
ekki dráttarvélar eða stórvirk
jarðvinnslutæki. Hér er

Mannfjöldinn á Pétúrslbrginu í Róm að koma af fundi páfa.
plægt með litlum jornfáleg-
um plógum og manni dettúr
ósjálfrátt í hug að þeir muni
vera þúsund ara gamlir.
Fólídð flytur ekki afurðir
sínar eða dregúr í búið á bif-
reiðum, nei, það sem konum-
ar geta ekki borið á höfðinu
eða karlarnir á hryggnum,
er sett í þverbalc á asna —
og gengur nógu vel samt.
Því sunnar sem drégur í
landið, því meir mætum við
af fólki, sem eí að koma frá
vinnu ríðandi á ösnum, eða
sitjandi í litlúm kerrum, sem
ásnar draga. Sumstaðar sá-
um vio líká kaflmennina ríð-
andi en kerlingarnar og fol-
öldin trítlandi á eftir. Víðá
sjást konur bera stórar körf-
ur, pinkla eða vatnsílát á
höfðinu og fæstar styðjá
þessar höfuðbyrðar sínar með
hendinni. Karlmeim sjást
hinsvegar aldrei bera á höfð-
inu, þeir taka þær byrðar,
sem kvenfólkið kemst ekki
yfir að bera á höfðinu, á
bakið, eins og íslendingurinn
gerði forðum daga.
Sauðfé á
biblíumyndum,
vSauðf járbúskapur cr þarna
nokkur og viða voru fjár-
bjarðir ýmist á vegunum
sjálfum eða meðfram þeiin.
Féð var cinlitt, J'Iest hvítt og
allsstaðar var staðið yfir því.
Féð er Íágfætt og langt með
Íanga rófu og lafandi eyru.
Eg kannaðist vel við þetta
fé af gomlum Bibiíumýnd-
nin, sem eg sá, þegar eg vár
krakki.
vSiéna er næsta borgin á
leið okkar. Hún er allstór,
með nokkuð á 2. hmidrað
þús. íbúa að mig minnir. En
fornfáleg er hún og ein hin
undarlegasta, sem eg hefi
séð af slíkri stærð. Allt mið-
bik Ijorgarinnar er langt aft-
an úr miðöldum. Þar sést
varla nýtt luis og' göturnar
eru svo þröngar að engi leið
er fyrir farartæki að mætast
á þenn, enda er einstefnu-
akstur eftir þeim öllum.
Manngrúi og'
iðukast.
Við vorum stÖdd þarna um
hádegisleytið, enda var því-
líkur urmull af fólld á göt-
umun, að það var nær úti-
lokað að komast leiðar sinn-
ar. Maður varð að kasta sér
inn í hringiðu umferðarinnar
og láta strauminn síðan hera
sig þangað sem straumurmn
fór og vildi. Sjálfur fékk
maður engu ráðið. Aðeins1
þegar bifreið köm akandi
eftir götunum, jafnan mcð
ógurlegu flánti, liávaða og'
Iiraoa, Jjjappaðist manngvú-
inn sín hvoru megin upp að
húsaröðunum og þar varð
maður að standa nær dauða
en lífi í þrcngvslunum, unz
farártækið var komið fram-
hjá. Eg hefi aldrei óttast
meira að vera troðinn undi.r
en á götuin Siena-borgar.
Ánk þessa er borgin byggð
á mörgum bröttum hæðum
og margar göturnar þess-
vegna snarbrattar, sumar
jafnvel byggðar í þre'pum.
Vændiskonur
vandlega inerktar.
I Siena var sá siður við-
hafður frameftir miðöídum,'
að Vændiskonuni var skylt að
ganga með bjöllu um háls-
jinn til aðgreiningar frá
venjulegu kvenfólki. Þaðl
heyrðisl jafnan langar leiðir
hvar vændiskona var á ferð,
því bjallan hringdi, þegar
kyenmaðiirinn gekk. líkt og
lieyrist í selkúm eða selfé,
þegar það er á Ijeit eða ferð.1
Ef vændiskonan falcli Ijjöll-
una innan klæða eða tók
hana af sér, kostaði það haua'
gífurleg fjárútlát eða húð-
strýkingu á fjölförnu torgi.
Frá Siena liggur leiðin um
fremur tilbreytingarlítið lánd
tii Rómar. Vegurinn liggur
um hæðir og smádali lengst
af leiðar og á hæstu liæðún-
um bera fornir og mikilúðleg-
ir kastalar við loft. Ölíuvið-
arrækt er hér mjög mikil og
því ineiri. sem nær dregur
Róm. Á einum stað var land-
ið mjög.skorið í djúp sand-
ski'iðugil, grá að lit, og svip-
líkt því sem sumsstaðar sér,
í sundurskornu giljalands-
lagi á Islandi. Víða ei’u ldapp-
ir eða klettar meðfram veg-
inum en í klettana eru liöggn-
ir hellar, þar sem fólk Ieitar
afdreps í mestu hitum á
sumrin, snæðir í þeim mál-
tíðir og geyniir akuryrkju-
tæki sín.
Blessun í bígerS.
Róm — höfuðborg verald-
ar —- blasir við af lítilli bæð
1 á að gizka 25 km. fjarlægð.
En nú var orðið myrkt og við
urðum að láta okkur nægja
að horfa á ljósafjöldann.
Klukkan átta að kvöldi ók-
um við inn uin borgarbliðin
gömlu, en um ellefu leytið
morguninn eftir áttiun við
að vera stödd í Páfagai'ði og
meðtaka blessun bins lieilaga
föður.
Hiii heilÖgu ár eru ár
Italiu og ár Páfagarðsins.
— Þá streymir meiri mann-
fjöldi til Róiiiár og til Italíu
yfirleitt frá öðrum löndum,
en til nokkurs annars lands
í heiminum. Þá daga, sem við
dvöldum í Róm voru þar epn
100 000 pílagrímar víðsvegar
að úr veröídinni og uin svip-
að leyti lásum við í einliverju
blaði, að meiri mannfjöldi
liefði í páskavikunni streymt
t'il Rómar en vitað væri um
í mannkynssögunni, að hinu
lieilaga ári 1300 einu undan-
skildu, er páfinn blessaði yfir
2 milljónir aðkomandi píla-
gríma.
Allra landa kvik-
indi á ferð.
Hvar scm máðúr fór, ekki
aðeins um Róm, heldur Ital-
íu í lieild, var mannmergð,
þar sem ægði sáman öllum
tungumálum og öllum þjóð-
flokkum. á leiðinni til Róm-
ar ókum við framhjá píla-
gi'imum, fótgangandi l'erða-
löngum með pílagrímsstafi í
hönd, sem lögðu á sig margra
vikna gönguferðalög úr
ýínsum löndúm heims til að
sjá þáfa og njóta blessunar
hans.
'Súð komum í páfagarð
nnðvikudaginn i páslcavlk-
unni. Þegar við konium á bið
milcla Péturstoi'g, voru þar
þúsundir og tugþúsundir
manna fyrir sem allir
streymdu i ákveðinni lotn-
ingu og fjálg'Ieik upp að
tröppiim og dyruin iuesta
guðshúss veraldar.
Allt í einu stöndum við
inni í liúsinu sjálfu, þessu
mikla slcöpunarverki mestu