Vísir - 31.10.1950, Qupperneq 5

Þriðjudaginn 31. október 1950
V 1 S I R
Í^r/ð/í’ aöili - með umbaöi ríhisvmidsias
— þarf aö skera mr í rianadeilum.
ma
ekki
sé
¥Íðgasigasf9 að
gegn
Fyrr og nú.
Ef borin ern saman lífs-
faldast, fyrir framtak ein-
staklings og dugnað vinn-
kjör íslenzkrar alþýðu, eins1 andi handa.
og þau eru nú, og hafa verið j Þetta hefir gerbreytt ölkun
hin siðari ár, við það sém atvinnuháttum landsmanna,
gróðanum, til þess að standa ástand, ef við lifðum ekki á Iirot. Isfirzkar verkamanna-
fjölskyldur, sem sjá fram á
hágindin, eða eru farnar að
finna til þeirra, vegna at-
vinnuléysis, eiga eftir að
var um og fyrir síðustu alda-
mót, kemur í Ijós að munur-
inn er ævintjTalega mikill.
Alll fram um aldamótin
voru atvinnuhættir allir mjög
frumstæðir. — Mannslkmdin Innlendir
bætt þjóðarhaginn og hfs-
kjörin, svo okkm hefir i
þessum efnum áunnist eins
mikið á stuttum tíma og öðr-
um þjóðum á í'leiri öldum.
í skilum við skattheimtuna. gjöfum frá Bandaríkjunum.
Fylgifiskur þessarar skatt-
kúgunar eru svo skatt- Kapphlaup
svilc og fjárflótti úr landi, í kaupkröfum.
sem kemur svo aftur að ein- Kaupkröfurnar cru ekki þakka Alþýðuflokknum og
liverju leyti sem tollsviknar miðaðar við það, hvað fram-j kominúnistum fyrir þann
smyglvörur, svo f jármála- leiðslan gefur af sér, heldur greiða, við næstu Alþingis- og
það, hvað fært reynist að hæjarstjórnarkosningar, eins
knýja fram með verkföllum. og öll þjóðin á eftir að
j Stéttabaráttan er ckki bar- ]jakka þessum llokkum fyrir
átta fyrir hagsmunum alþýð-, togaraverkfallið.
unnar yfirleitt, heldur því, I Ekki var Alþingi fyrr
ar hefir orðið sá, að við höf- hvað hver einstök stétt get- komið saman í haust, en
um hvað eftir annað orðið ur komizt fram úr öðrum í stjómarandstaðan byrjaði að
) Að ríkis-
hvers manns
of mikils reksturs- verkamanna sem vinnuveit- vandræði og bætti úr at-
spiliingin heldur áfram.
Gengi krónunnar
lækkar.
Arangur kauplcúgunarinn-
tlendir kaupmenn og kaup- hsamkeppnisfærir með vörur kauphæð og kjarabótum á gera lcröfur: 1
■■ jja|;| jej.jg a]]a verziun- °hkar á eriendum markaði, kostnað allra annarra, jafnt stjórnin leysti h
var eina vimiuaflið og hest- félög
urinn áburðardýr, eins og ina í sínar hendur, svo verzl- ye§na , , . , , . . , ..
verið hafði frá fyrstu land- unargróðinn, sem áður fór hostnaðar, þegar keppa þarf enda, og geta aldrei jafnað vmnuastandmu, sem nu er
vprrrWn levii rit úr Htif]- vlð liær þjoðir» senv gæta kjorm, sem þo alltaf er hald- að verða mjög slæmt, aðall.
námstíð. Afkösthi og þjóðar- að verulegu leyti út úr land-
tekjuraar þar eftir litlar og inu og var mikill skattur a
betra samræmis milli afurða- ið fram að sé tilgangurinn. vegna togaraverkfallsins,
verðs og framleiðslukostnað- Verkföll og verkbönn eru sem ])essir sömu flokkar
leikinn. Verzluni'n var að á sviði sjávarútyegsins og iaui« J,vao «ur «uuiao .u «a™ ao sjo,
miklu leyti í höndum útlend- síðar iðnaðarins, scm er orð- d>:rtlð ailklst’ svo kauphækk- gert að engu mikla mogu- manna, þa taki nkisstjoram
inga og verziunargróðinn fór ihn efnn af aðalþáttum anirnar - „kjarabæturnar“ l«ka td teknaoflunar og togarana, gangi að kröfum
því þar eftir úr landi. Sigl- atvhmulífsins, studdust að ~ verða að cngu. Fylgifé bættra liískjara. Togaraverk- sjómanna oggeri skipin út
ingafíoti var enginn. j verulega miklu leyti við þessarar^ ofugþrounar hefir Mhð cr nyjasta og ljosasta a kostnað nkisins.
Nú er þessu allt annan veg verzlunargróðann.
farið. Vélbátar og togarar
sækja nú á fiskimiðin í stað Nýjar stefnnr.
árahátánna. Vélar vinna Stéttabarátta.
svo orðið atvinnuleysi, spari- dæmi þess.
fé þjóðarinnar hefir tærst Þessi afstaða mín til stétta- Sporin hræða.
liraðar, vegna gengislækkana baráttunnar er af verkalýðs- Við höfum ekki svo litla
og verðbólgu cn renturnar leiðtogunum kölluð fjand- reynslu af ríkisrekstri, og öll
samleg vinnandi stéttum, en er hún á þann fiát't að sporin
þvngstu verk íðnaðarxns og Það væn eftir likum, að , . .. . , , ~ „ , , . . . ....
. ... ...... . , i Þetta veldur einnia fiái'- l)eir hmu somu munu þa hræða. Það er þvi ekki olik-
inæli. Innlendur siglmgafloti LmiksinstefSi hloliS viS- *> >“di- °S «*> l8f’ v s T 7 t ýT( T T7
íinnast flutninga U1 og frá urkenningu almennings, og OTðii>‘ »» NorSurlanda og noldu.S vl5 tet. a5ur en lyoh.
. .. & . . . i huixnár hvi'ðar á hióðina í Bretlands, þo að um það se ín tekur a sig þann bagga,
landmu, og samgongur og reynt væri að blynna að þess- f)UUstU - oal d PJooma 1 ...... 1 „ .
, ...... í tollurn ofí sköttum til hess þagao. Eg. cr þvx ekki emn oían a pmklana, sem fyrir
flutmngá ximanlands velskip, ari þróun, en svo er þo ekki 1 luuum ff sKonum ui pess ý > > . .. , , ,,
. ... .*, p, ,, .,,, . , , tvt , , • að boi’fía í'eksturshalla franx- a hat. eru, að borga hallai’ekstxú ut-
hili'eiðar og flugvelai'. Alit er nogu almennt. Nokkx’ir nxenn, ao uoxga iexvsuusnana íxam
i .... -**••*, , gerðai'innar.
Alþýðuflokkui'inn ætlaði
og vei'kamenn jafn- Þegar Isafjarðar-togararn- sér með; aðstoð kommúnista
vel hvattir til Vjnnusvika, ir komu fi'á síldveiðunum í aðgera mikiðnúmer úr verkr
sem eru ekki aðeins svik við sumar, öngulsárir og fátæk- fallinui og vinna stórsigur
vinnuveitandann, heldur alla ai'i en þeir fóru, vildi hæjar- fyi'ir í'íkisrekstui'inn. En
þjóðina. útgerðin stl'ax gera'þá út á hann skyldi gæta að sér að
Svöj mikið' hefir sosial- karfaveiðar, og bæta á þanni núxnerið vei’ði ekki of stórt
demoki’ötum áunnist í því að hátt hag útgerðarinnar og t.vrir htinn flokk-, svo að
í'ífa niður það, sem einka- atvinnuástandið i bænunx, eii' hann: falli um það.
bát.
þetta eign íslendinga. ! sem þykjast vera eixxu vinir kiðshmnar. Kjororðið hefir T
I fýi’sta sinn í sögu þjóðar- smælingjanna,. og sjálfkjorn- VCI 1<k 5,1 1:11 a kauP> nnnni
imxar ræður húxx yfir íxxeira ir leiðtogar þei'rra og bi’jóst- vmua’
fjármagni en 'aðeins til frum- vörn, liafa tekið sér fyrir
stæðustu þarfa sinna, svo hendur að hexa rógsoi'ð á
hafizt var handa af ein- milli atviiinurekenda og
staklihgunx og félagssamtök- verkanxanna.. Þessara stétta,
unx með margskonar vei'k-Jsenx þurfa að vinna sanian í
legar frainkvænxdir tiL at-Jsátt og, samlyndi; og gagn-
vinnubóta og bæltra hfs- kvæmdum skilningi að þvi að
Þó að konimúnistaflokkui'-
kjara. Ríkissjóður ver stór-'auka og hæta framleiðsluna, íhamtakið heíir hyggt upp þvi var hafnað af lxöfundum
upphæðum árlega 'til verk-'óg gera hahá verðmeiH. Það lueð svo miklum ágætum, að og leiðtogum togaraverkfalls- inn se nokkm liðfleiri en
legra fmmkvæmda, menn- er lágt á lægstu nxiðin. I
iiigaxujála, tryggingamája o. * Vimxuveitendur eru kallað-
í'l. o. fl. til að tryggja og bæta ir. ar.ðr.æningjar og kúgarar
lífskjör þegnanna og öryggi vcrkamannanna, og alið á
og allt er það tekið af ein- öfund og tortryggni milli
staklingsframtakinu, svo að þessara sanxvinnustétta, senx
lífskjörum almennihgs verð- hafa vcrið höfúndar vaxandi
XIr helzt jafnað við það, sem velnxegunar. Uixdanlekning-
i hér væri nú komið hallæris- ins. Það var falið verkfalls- Alþýðuflokkurinn, er hann
engh að síður sökkvandi
Iiezt þekkist annarsstaðar í
heiminum.
Hvernig hefir þetta æfin-
íýi'i gerzt ?
Einkaf ramtakið.
arlitið eða undantekningar-
Iaust hafa þessir „alþýðu-
leiðtogar verið óvirkir í
a t vin nulíf iriu. A ívinnurek-
endur eru ofsóttir nxeð
sköttum og kaupkúgun,
Framsæknir og dugmiklir hmgt nn| franx ])að, senx holt
menn ruddu veginn með-.Iitl- er og eðlilegl fyrir atvmmj-
um efnum til nýrra og beti’i híið.
atvÍBnuhátta. Fyrst kemur Svo nxikið hefir vinstri
þilskipaflotinn, senx sækir flokkunum, þar með talinn
lengrá' á fiskinxiðin, en róðr- Franxsóknarflokkurinn, á-
arhátarnir gátu gert, og þvi unnizt í skattaálagningu, að
næst, upp xir aldamótunum, verði einhver alvinnurek-
vélhátá- og togaraflótinn. andi svo óheppinn i eitt sinn,
Með þessum nýju vélskipunx, að gpæða nokkuð verulega,
niönnuðum hirium sæknustu og án. þess að hafa hug-
og dugmestu sjómönnum kvæmi, eða aðstöðu til að
skip. Það er því nokkuð
vafasamur ávinnihgur fyrir
Alþýðuflokkinn að ráðast í
það skipsrúm.
Pólitísk
verkföll.
Það er eltki nenxa mann-
legt, að verkamenn og vinnu-
veitendur geti greint svo á
um kaup og kjö'r, að þeir
geti ekki jafnað þann ágrein-
ing sin á ínilli á friðsam-
legan hátt. En þegar svo ber
við ætti samkvænxt öllum al-
mennunt réttarvenjum að
vera til þriðji aðili með um-
hoði ríkisvaldsins, senx skæi’i
úr unx ági’eininginn. Þessi
þi’iðji aðili er þá gerðardóm-
ui’. Það mætti lilta gefa hon-
unx annað nafn, ef inenn ættu
hægara með að sætta sig við
það, eins og t.d. kaupgjalds-
P í’áð, sbr. vei'ðlagsráð.
iönn danska rannsóknar-, Þó að það hafi einu shxni
lxeimsins skeður æfintýrið, féla nokkuð af tékjunuiri, Fríðrik kommguK iræðii
sérix; áður ei> lýst. Áfköstin verður hann aS> • borgai af.skinsins Galaíea. Skip þeíía fer í/hafrannsóknir til Kyrra- vei'ið meira en orðaski’af eitt,
iiiárgfnldásþdvkjurnae márg- eignum sinuin, með atviiim.1-j hafsiús; | Framb'. á 7. siðíi. \