Vísir - 09.01.1951, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Þriðjudaginn 9. janúai' 1951
DAGBLAÐ
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson,,
Skrifstofa Austurstræti 7.
Utgefandi: BLAÐAOTGÁFAN VlSIR H.F.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 75 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Barnadeild Myndlistarskóla
FÍF hefir gefið góða raun.
70 ÍÞÖwm heafm HÍws&ei&mk
pewr meísm í rpínr.
Fiugbjörgunaisveitin.
jgkki alls fyrir löngu beittu nokkrir áhugamenn í flugmál-
um sér fyrir því, að stofnuð var flugbjörgunarsveit hér
í bænum, sem mun beita sér fyrir björgunar- og aðstoðar-
starfsemi er þess gerist jiörf, hvort sem um flugslys er að
ræða eða sjúkraflutninga. Þráfaldlega hefir verið leitað til
flugfélaganna á undanförnum árum, er flytja hefir þurft
sjúklinga hingað til höfuðstaðarins, eða til hentugra sjúkra-
Iiúsa, og hafa félögin ávallt brugðist vel og drengilega við
slikum málaleitunum og bjargað með greiðvikni sinni og
þjónustu mörgum mannslífum. Hefir slíku flugi venjulega
verið hagað þannig, að þar sem lendingarskilyrði hafa
verið viðunandi fyrir stærri flugvélar, hafa flugfélögin ann-
ast starfið, en þar sem erfitt hefir reynzt að koma við
slikum flugvélum, hafa flugvélar einkaflúgmanna annast
flutningana. Þær eru allar smáar og geta lent svo að segja
á hvaða túnbletti eða melum svo að tryggilegt sé.
Aldrei hefir verið efnt til skipulegrar leitar úr lofti og
á láði fyrr enn Geysisslysið bar að höndum á haustmánuð-
unum. Þá höfðu kunnáttumenn stjórn björgunarleiðangra
með höndum og Ieituðust við að skipuleggja leitina, eftir
því sem efni stóðu til. Raunin sannaði að með samæfingu
og tímabærum viðliúnaði mátti tyímælalaust ná betri
árangri og öruggari, þótt allt gengi giftusamlega að lok-
u.m. Upp úr þessu hófst undirbúníngur að stofnun flug-
björgunarsveitar, en hinn 24. nóvemher síðastliðinn var
formlega gengið frá stofnun samtakanna. Að þeim standa
atvinnuflugmenn, einkaflugmenn, sérfræðingar i flugmál-
um og áhugamenn í slysavörnum, en ætlunin er að æfa
einstakar sveitir bæði á landi og í lofti, þannig að þær
geti skipulagt leit og haft fullt samband sín á milli, eftir
þvi sem nútima tækni frekast leyfir. Verður sveitunum
kennt í þessu sambandi að nota ljósmerki, að ganga eftir
áttavita, hjálp í viðlögum og allt annað, sem lýtur að
björgun nauðstaddx-a og slasaðra.
Nú kunna rnenn að líta svo á, sem hér eé ekki um
markyerðan atburð að ræða, er flugbjörgunarsveit er stofn-
uð. Fyrir nokkrum dögum var slasaður maður sóttur af
lítilli flugvél á afskekktan stað, er allar aði’ar samgöngur
voi-u bannaðar vegna snjóþyngsla. Maðurinn fékk nauð-
synlega læknisaðgerð í tæka tíð, og förjn kostaði kr. 400,00.
Bifreiðar komu hér ekki að notum vegna snjóþyngsla, en
jafnvel þótt til þeirra hefði verið gripið og vegir reynzt
færii', hefði ferðin tekið í’öskan sólarhring og ái’eiðanlega
reynzt miklu dýrari en flugfei’ðin, sem stóð yfir í tæpar
þrjár stundir. Fyrir nokkrum dögurn var kona í barnsnauð
sótt til fjarlægs landshluta, með því að íæknir hlutaðcig-
andi héraðs taldi lífsnauðsyn að henni yrði komið fyrir á
sjúkrahúsi. Eftir þrjár stundir var konan komin i öiugg-
ar læknishendur, þar sem allra fullkomnustu tækja var
völ og lífi hennar var borgið. Slík þjónusta er afskckktum
héruðum ómetanleg og raunar þjóðinni í heild. Slys og
sjúkdómar gera sjaldnast boð á undan sér, ,en skjót og
örugg hjálpai’þjónusta getur bjargað mörgum mannslíf-
um í slikri í-aun.
Þólt hinir djörfix og áhugasömu flugmenn, sem að
björgunarsveitinni standa, hafi þegar unnið mörg og mik-
ii aírek, skortir þá hentuga vél til bjöi’gunarstarfa, en þó
cinkum til sjúkraflutninga. I vélinni verður sjúkrakarfa
að vera, en að öðru leyti svo frá gengið, að sjúklingnum
geti liðið vel á meðan á flutningi stendur, en héilsu hans
sé ekki stofnað í voða vegna kulda eða ófullnægjaiidi að-
búnaðar, — en sjúkir menn eru veikastir fyrir og þola ekki
vcrulega hrakninga né vosbúð. Sýnist öll sanngirni mælá
með, að björgunarsveitinni verði gefinn kostur á að flytja
til landsins flúgvél, sem starfseminni hentar. Það er mann-
úðarmál, sem tryggir öi’yggi ótaldra einstaklinga og enginn
veit hver þarfnast aðstoðarinnar, né hvenær aðstoðar verð-
ur þörf. Verði áhugamönnunum þakkað framtakið, vcrð-
ur það ekki á annan hátt betur gert, en með því, að látá
þeim í té tæki, sem starfseminni henta. j
Myndlistarskóli Félags ís-
lenzkra frístundamálara er
nú að taka til starfa aftur
eftir jólafríið og nýir nem-
endur að innritast.
í haust sem leið innrituð-
ust um 120 nemendur í skól-
ann og auk þess 70 börn í
barnadeildina.
Sérstaklega mikill áhugi
hefir ríkt 1 höggmyndadeild-
inni, en inn í hana rituðust
um 40 nemendur í haust. —
Leir til vinnslu fékk skólinn
frá Laugarvatni og er hann
notaður óblandaður og eins
og kemur fyrir úr jörðinn;.
Mun hér vera um hagnýlt
nýmæli að ræða. Þá má enn-
fremur geta um það í þessxx
sambandi, að fyrir jólin
bjuggu börn, sem eru við
nám 1 skálanum, ýmsa jóla-
muni, svo sem kertastjaka o.
fl. úr þessum leir, máluðu þá
og notuðu til að gefa ættingj
um og vinum„ Litu þeir ágæt
lega vel út og voru hinir
smekklegustu. — Ásmundur
Sveinsson myndhöggvari er
kennari höggmyndadeildar-
innar, en Unnur Briem í ung
lingadeild.
í barnadeildinni eru 70
nemendur. Ætlast var til
þess að bætt yrði við helm-
ingi fleiri nemendum í deild
ina nú við áramótin og í því
skyni var sótt um styrk úr
bæjarsjóði., En fjárhagsáætl-
un bæjarins var afgreidd án
þess að beiöni þessi væri tek-
in til greina, og getur því
ekki orðið af því að nýjum
nemendum verði veitt við-
taka í skólann aö sinni. —
Reyndar var upphaflega gert
ráð fyrir því að skipt yrði
um nemendur við þessi ára-
mót, en bæði börnunum sjálf
um, svo og foreldrunum, lík-
aöi skólinn svo vel, að börnin
halda náminu áfram. Þess
má geta, að kennslan er börn
unum kostnaðarlaus.
Rétt fyrir jólin var sýning
haldin á vinnu barnanna,
bæði teikningum, májuðum
j myndum og eins leirmunum,
og hlaut sýningin almennt
, lof, bæöi meðal aöstandenda
| barnanna, listamanna og
þeirra, sem að fræðslumál-
um starfa,, Má vænta þess
að önnur slík sýning verði
haldin áöur en skólánum
lýkur til að gefa almenningi
kost á að fylgjast með því,
sem þarna er að ske.
Ragnhildur
HaUdórsdóttir
— Minning. —
Skjótt dró ský fyrir sólu,
varð mér að orði, er mér
barzt sú sorgíega frétt, að þú
væi’ir látin, kæra vinkona.
Leiðir okkar, vinkona,
lágu saman í meir en áratug.
Öll þau ái’, er þú vannst í
Magna, gleymast mér aldrei.
Þú unnir fyrirtækinu, fórn-
aðir því kröftum þínum, og
gerðir það af frábærri trú-
mennsku og samvizkusemi.
Hvert það starf, sem þér
var falið, var í góðs manns
höndum. Og þó þótti mér og
þeinx sem með þér unnu,
mest vert um starfsálxuga
þinn og starfsgleði. Segja
nxátti að þessir kostir þinir
Iieinlinis oi’kuðu á okkur öll
og gerðu störfin létt og auð-
unnin.
Virðing okkar lijónanna
fyrir mannkostuxxi þinum
var þvi einlæg og traustið
! taknxai’kalaust.
Við reisum þér engan ó-
brotgjarnan minnisvarða, en
við niunum alla stund varð-
veita bjarta og fagi’a minn-
ingu þína.
Enginn skilur rölc lífsins,
og það er sizt á mínu valdi.
En einu trúi eg, eg trúi þvi að
Sú kemur tíð,
að Sjálir vorar
hittast lieilar
í liúsi drottins,
I Vertu sæl, kæra vinkona,
þökk fyrir störfin þín góðu,
| trúmennskuna, gleðina og
áhugann.
Drottinn greiði allan vanda
á vegferð þinni bak við móð-
una miklu.
Jóhann Karlsson.
MÁL ♦
Eftirfarandi bréf frá Kjart-
ani ólafssyni brunaverði
barst mér fyrir þó nokkuru,
en dregizt hefir úr hömlu að
birta það- Er höfundur beð-
inn afsokunar á þeim drætti-
Bréf Kjarans er á þessa leið:
„í Bergmáli yðar fyrir nokk-
uru síSan, rábist þér all harka-
lega aö sjúkrabílunum og gefiö
þeinx ófagran vitnisburð. Nú
þó eg taki kannske fram fyrir
henclur einhvcrra, sein nxeiri
stjórn hafa á þessum niálum en
eg, vi 1 eg þó leyfa ínér aö segja
hér nokkur orö til viðbótar
grein yöar.
E'ÖIilega eru allir, sem nokk-
ivB lei.öa lnigann að þessum
málum, undrandi yfir þvi, aö
ekki '■ skuli liafa fengizt lexúi
fyrir innflutningi sjúkrabila,
jafn þörf 'ðg ómissandi tælti
sem þeir eru í rekstri nútíma
þjóöfélags, og það því frcmur,
sem a.Utaf frám að þessu hafa
iiöru hvoru birzt hér á götunum
nýjustu tegundir Júxusbíla, s'ign
innflutningur héfir fengizt á
og vafalaust hefir þurít aö
borga með dýrmætum gjald-
eýri.
En um þetta þýðir sjálfsagt
lítið að tala, því þarna ráða
víst önnur sjónarmið en okk-
ar. Um ástand þeirra sjúkra-
bíla, sem nú eru hér í notk-
un má sjálfsagt eitthvao
ljótt segja, en þó eru þeir vel
nothæfir, því með mikilli á-
- sömdun og ennþá meiri
kostnaði hefir þeim verið
haldið í ökuhæfu standi til
sjúkraflutninga hér innan-
hæjar allt fram að þessu.
íjí
Út fyrir bæjanakmcirkin, svo
nokkurú uemi, c.r þeiin ekki
treyst aö fara, og er þa;5 aítur-
för frá því senv áöur var í
rekstri sjúkrabílanna írá
slökkvistööinni, og getur tæp-
lega til lengdar gengiö, skapar
enda óþægindi fölki út á
lanclsbyggöinni, sem þurft hefir
aö k'oma sjúklingi til Reykja-
víktir, i fjölclaÍ ti 1 fél 1 a- Þaö, sém
aö mi'nu áliti skapar mestu
vandræ'öin í rekstri sjúkrabil-
anna og gerir þá. gauila og úr
sér gengna fyrir aldur fram og.
enuiTemur í mörgum tilíellum,
eins og þér minnist á í grein
yðar, beinlinis lxættulega til
tlutning-a á fárveiku fólki er
þaö, aö þeir veröa aö standa;
úti hvernig sem viðrar allan
ársins'hring á tjarnarbakkanumj
fyrir fiaiíiaxr slökkvistö'öina.
Állir,, scui við siúkrabilana'
vinna, og engir betur. en þeir,
finna hve frálc íu þaö ás.tand er. j
'Svellkaldir utan og innan eru
bílarnir tekuir, meö teppi, lök
og s j úk rakör'f ur nar viökonm
éiris og klakastykki og 'íarið-.á
þessu í sjúkrafhítning í bráöa
hasti og sjúkiingnum 'demht í
sjúkrakörfuna, máske með sótt-
hita og vafinn liinum svellkpklu .
rúmfötúnx pg. síöan clenibt inn í.
svellkaldan iúlinn- Þetta gilti
alveg’ ’eins þó úrii nýjan ög
fyrsta flokks sjúkrabíl væri að
ræða á meöan bilarnir veröa aö
standa úti hvernig sem viörar.
*
Það sem vantar, náttúrlega
ásamt nýjum sjúkrabílum,
ér hlýtt og gott hús fyrir þá,.
svo að þeir og það, sem þeim
fylgir, sé gegnumheitt þegar
þeir eru teknir í notkun
hverju sinni.
*
Og þó að eg fari ekki aö
ræða þaö hér núna, sem eg hefi
áöur komið fram með í sam-
bándi við rekstur sjúkrabílanna,
sem er stofnun sérstakrar stöðv-
ar fyrir þá, í sambandi við
slysastofu og læknavarðstofu
sem margir aSiljaf stæðu aö
livað kostnaði viðkemur, því eg
veit að vilji og geta til slíkra
framkvæmda er varla fyrir
hendi nú, þá y.il eg þó benda á
það, að í annaö eins hefir Veriö'
ráðist, og gæti varla talist of-
raun, á meðan bílarnir ent
reknir frá slökkvistöðinni, að
Rauði Krossinn, bærinu. og. rík-
ið byggðu í sameiningu, þó
ckk; i'i netna yfir einri sjúkra-
bíl. ; 'sg'an skúr úr vikursteini
upp við brandgaflinn á gömlu
K.Ryluxslqðinni, og leiddu þang-
að héitt vatn til hitunar Eg get
ekki séð aö slíktir bráðáb'irg'öá.
skúr ícomi í bága viö neitt
skipulág, en hann gæíi í bili
bætt úr versta óírcundarasta,nd-
inu sem ríkir í jii :- sv. ci'ni; og
kannski bjargáð ‘sjúklittgi írá
því að veikjast Kfshæ'ttulegá af
lungnabólgu í koklum sj'ukra-
bfi "