Vísir - 29.10.1953, Blaðsíða 5

Fimmt.udaginn 29. október 1953 VlSIR
HvaSa orsakir teijið þér tii þess, að
hörgui! er nú meiri á herbergjum hér
en á sama tíma síSustu árin?
Starfsemi almamtatryggmgá á
Norðuriöndum víðtæk og vaxatidi.
Aðeins Bretar og Nýsjálendingar
standa frainar í einstöku greinum.
SamanburAur frá ’49. — IVtikiar hags-
bætur hér síðan.
Félagsmálalöggjöf Norður- eru langhæst hér, 275 kr.
landa|>jóð'anna fimm mun vera 1 mann, Noregiir 107-90, Svíþjóð
hin víðtækasta í heiminum, j 50.74, Danmörk 67.98, miðað
|tegar á heildina er litið, þótt
Bretar og Sjálendingar standi
framar í fáum, einstökum atr-
iðum.
Samstarf milli Norðurlanda-
þjóða í þessum efnum verður æ
víðtækara, og er m. a. vitnað til
samninga um gagnkvæm rétt-
indi, sem undirritaðir voru í
sumar hér í Rvk.
Nefnd sérfræðinga var skip-
uð á félagsmálafundi í K.höfn
1945 tii að gera tillögur um
samræmingu á félagsmála-
starfsemi Norðurlandaþjóðanna
og gefa út skýrslur um starf-
semi almannatrygginga í lönd-
unum. ísland hefir nýlega til-
nefnt fulltrúa í nefndina. —
Fyrir félagsmálafundinn í júlí
í sumar var lögð fróðleg
skýrsla, sem ekki nær til Is-
lands, er ekki átti fulltrúa í
nefndinni. Nær hún því aðeins
til hinna fjögurra Norðurland-
anna.
Hefir Vísi borizt útdráttur
úr skýrslunni, og verður hér
getið nokkurra atriða. Sam-
bærilegar tölur héðan eru tekn-
ar með í útdrættinum. Athygli
er vakin á, að tölurnar eru frá
1949—1950, en bi’eytingar til
hagsbóta hafa átt sér stað síð-
an, ekki sízt á íslandi.
Sjúkratryggðir voru ’49 mið-
að við fulloi'ðna: ísland, 85%
þjóðarinnar, Noi'egur 79.4%,
Danmöi'k 77.4%, Svíþjóð
55.6%, Finnland aðeins 4.5%0.
Útgjöld sjúkratrygginganna
við gjaldmiðil hvers lands um
sig.
Iðgjöld. ísland og Noregur
haaf hæst iðgjöld og bæði lönd-
in fá fi'amlag frá atvinnui'ek
endum og eru framlögin þó
miklu hæri'i í Noregi. í báðum
löndunum greiða tryggingarn-
ar miklu meira vegna hinna
ti’yggðu.
f lyf- og lækniskostnaði erU
útgjöld íslendinga langmest, en
kostnaður við rekstur sjúkra-
tryggingana alljafn í löndun-
um.
Læknar og hjúkrunarkonur.
Við höfum hlutfallslega fleiri
lækna en hinar Norðurlanda-
þjóðirnar, miklu færri hjúkr-
unai'konui', en allt að því jafn-
mörg sjúki'ahús og Danir, sem
standa fremstir í því efni.
Ellilaun miðast við 67 ára
aldur hér sem annai'sstaðar á
Noi'ðurlöndum. Auk þess nutu
2.3% hærri lífeyi’is sérsjóða.
Má því segja, að 83% gamal-
menna hafi notíð ellilífeyx-is
hér.
Ekkjubætur. Á árinu 1949
fengu 332 ekkjur bætur hér á
landi, samtals kr. 600.000.00. —
Ekjubætur ei'u aðeins greiddar
hér og í Svíþjóð.
Barnalífeyririnn nam 12 millj.
kr. Við stöndum fi’amai'lega
hvað snertir barnalífeyri og
hafa þó orðið fi’amfarir frá ’49
í því efni, þar sem nú eru
greiddar bætur með 2. barni.
„Göngum og réttum“ lokið.
Fimm stór brnél komin út um þenna sér-
stæða þátt isSenzkrar búskaparsögu.
Fimmta og síðasta bindi hins
mikla ritsáfns „Göngur og
réttir“ er komið út.
Er þetta bindi mikið og
vandað sem hin fyrri, nær 300
bls. að stæi’ð og pi'ýtt möi'gum
myndum. Er hér að mestu um
'einskonar „eftirhreytur" að
ræða, þ. e. viðauka, þætti, leið-
réttingar og athugasemdir við
fyrri fjögur bindi.
Bindinu er skipt í þrjá meg-
iiihluta. Heitir sá fyrsti „Úr
ýmsum áttum“, þar skrifar
Magnús F. Jónsson um göngur
og réttir Miðfii'ðinga, „Leitar-
mannadrápa“ er eftir Valdi-
mar Benónýsson, Hjörtur Kr.
Benediktsson skrifax; um Stað-
arfjöll í Skagafii’ði. Stefán
Jónsson um upphaf Stafnsrétt-
ar, Hjálmar Þorláksson skrifar’
þætti og athuganir, Guðni Sig-
urðsson um göngur í Gjástykki
í mörgum löndum er skylda að láta skip vera búin björgunar-
flekum, og danskt fyrirtæki smíðar nú tvo slíka fleka á degi
hverjum. Er myndin af fjórum slíkum flekum, sem verið er að
flytja tU skips.
xif ufanbæjarfólki í bænum,
bæði námsfólki og fólki sem
stundar hér atvinnu um lengrii
eða skemmi'i tíma, í hópi liinna:
síðastnefndu eru nokkrir út-
lendingar. '
Axel Guðmundsson,
"skrifstofumaður:
Eg álít, að skortur á leigu-
fyrir einhleypt
fólk hér í
Reykjavík
stafi fyi’st og
fremst
eftirtoldum
atriðum:
I. Vegna
vaxandi fjár-
hagsgetu
íbúðaeigenda,
þar sem þeir
geta fremur nú en áður leyft
sér að hafa rýmra um sig í
íbúðum sínum og leigja því
i síður út einstök herbei’gi.
II. Af sömu ástæðum em
fjölmai’gir, bæði einhleypir
karlar og konur, sem áður hafa
búið heirna hjá foreldrum sín-
um- eða öðrum venzlamönnum
og oft í þröngu húsnæði, sem
nú fremur en áður ráð
á að taka sér hei’bergi á leigu.
III. Það hefur mjög tíðkast,
að einhleypt fólk hefur búið
saman í herbergi, en slíkt mun
nú óðum að fara minnkandi.
IV. Sökum mikillar atvinnu
og vaxandi atvinnumöguleika
i Reykjavík, hefur fólksfjölg-
unin orðið mjög mikil, bæði af
vinnandi fólki, stúlkum og pilt-
um, svo og af skólafólki úr
sveitum landsins, sem á vet-
ui'na sækir skóla í Reykjavík.
heitir „Eftir árstíðum" og er
skipt niður í Haust, Vetur, Vor
og Sumar kemur og fer. Þar
eru frásagnir og þættir eftir
ýmsa höfunda í sambandi við
umgengni við sauðfé og sauð-
fjárhh’ðingu.
Lokakaflinn er um hunda og
nefnist sú grein „Þarfir þjónar
og félagar í göngum“. Höfund-
ur hans er Hallgrímur Þor-
þergsson.
Það er óþarft að taka það
fram, að hér er um gagnmerkt
heimildarrit að ræða um allt
það er lýtur að göngum og rétt-
um, en það er eiim ,af alli’a sér-,
stæðustu. .þáttujn íslenzkrar
búnaða,rsögu. ,og. á hvergit neina
•hliðsjtjæðii meðal axmarra -þjóða.
Hér er auk þess um mikla ör-
nefnanámu að í’æða og prýðis-
góðar lýsingar á ýmsum ó-
haustið 1903, Gísli Helgason ^ 'ðvggðum og afréttai’löndum.
athugasendir, viðauka og frá-; Bragi sieurjónsson bjó verkið
sagnir, Metúsalem J. Kjerúlf ^j] prentunai' en Bókaútgáfan
greim ei' hann íiefnir „I fyi’stu
göngu“; Aridréá Björnsson um
smöluri' og; fjái'skil í Njarðvik,
Eyjólfur Hannesson um Borg-
arfjarðarleitir og Gunnar
Snjólfsson um Stafafellsfjöll,
Anner meginhluti bókaririnai'
Norði'i gaf það út.
Alm. Fasteignasalan
I.ánastarfsemi
Verðbréfakaup
lAustnrstræti 12. Sími « 7324
Sigui'ður Ingason,
póstaf gi'eiðslumaðui'.
Margar ólíkar oi'saltir liggja
_____________ hefur und-
ur eri ein-
staklinga að
í'æða að mínu áliti.
Aðaloi’sökin er þó augljós,
en hún er hinn gífurlegi flutn-
ingur fólks utan af lands-
byggðinni til höfuðstaðarins.
Til þess að f”llnægja húsnæð-
isþörf þessa fólks þarf að
óyggja íbúðir svo hundruð-
um skiptir ái'lega. Þá er enn
eftir að sjá fyi'ix' þöi'fum þeh’i'a
Reykvíkinga, se.m stofna heirn-
iii og þeii’ra, sem vilja bæta
húsakost sinn. .,
Þá má benda á að aínánx húsa
leigulagapna varð þe^s. yald-:
andi að margú’ urð'u .að flytja
úr húsnæði, sem þeir höfðu.
Nokkur bi'ögð munu vera að
því, að útlendingum séu leigð
hei'bergi. Ennfremur skapa
auknar tekjur fólksins mögu-
leika á að auka húsakost sinn.
Bæjai'stjórn Reykjavikur
hefur unnið mikið starf til þess
áð bæta úr húsnæðisvandræð-
unum. Má þar nefna bæjar-
húsin vjð Bústaðavég, Hi’ing;-
þra.ut, Löngulxlið og SkúlágÖtú
og síðast en eklri sízt hinar
miklu íbúðabyggingar í smá
íbúðahverfinu, þar sem fjöldi
efnalítilla Reykvíkinga sér
drauminn um íbúð í eigin húsi
rætast. Ef svo verður áfram
haldið sem undanfarið með
íbúðai'by ggingar einstaklinga
og bæjai’félagsins vei'ður hús-
næðisleysinu bægt frá dyrum
Reykvikinga.
Bergþóra Benediktsdóttir,
ski'if stofumær:
Þróun seiimi ára hetúr hnig-
ið í þá átt, að fólk hefur reynt
að fæi'a út
en áður. Af
' þessu leiðir,
að færri mxmu leigj.a út her-
þergi en að undanförnu, en
jafnframt þVí ■ stækkar' sá hóp-
ur úngra manna -og kvenna
sem leitar að hei-bei'gi, þar eð
ungt fólk, sem áður heíúr bú-
ið heima hefur nú efni á að
leigja sér x-úmgott lxúsnæði ef
fáanlegt er. Þá munu nokkrir,
sem áður ieigðu heilar íbúðir
út sem einstaklingaherbergi
fúsai'i til að leigja þær í heilu
lagi, síðan eigendum húsa var
tryggt að þeir gætu losnað við
‘íéigjendur aftur ef nauðsyn
krefur. Loks mun vera mikið
magm
k^mist
Kír
10%
lengra
• • ■ Og
hagnýtið
n álla orkúna
sem hér
greiðið.
Allt á sama stað
H.f. Egili Vilhjáimsson
Sími 81812.