Vísir - 14.11.1953, Side 4
VISIR
Laugardaginn 14: nóvember IftjS
WtSI R
i DAGBLAÐ
ti , l-
s Ritstjóri: Hersteúm Pálsson.
3 Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson,
Skrifstofur: IngólfsstrœÖ S.
Útgefandi: BLAÐA"ÖTGÁFAN VtSIR EJ'.
A-tgrecmslsi! lngólfsstræti 3. Simi 1S80 ffimm Hnur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprenfsmjj5ým Jnf.
Hálmstráið á dagskrá.
Frumvarp Alþýðuflokksmanna í Neðri deild um kosninga-
bandalög, sem nú er kallað „hálmstráið“ eðá „björgunar-
hringurinn“ meðal almennings, hefur nú verið tekið til umræðu,
og var fyrst á dagskrá í deildinni í fyrradag. Hafði Gylfi Þ.
Gíslason orð fyrir flutningsmönnum, og malaði lengi, enda mun
það mála sannast, að langt mál og mikla þvælu þarf til þess
að sannfæra menn um þá kosti kosningabandalaga, sem Al-
þýðuflokksmenn hafa komið auga á — sér til bjargar.
Þingmaðurinn nefndi dæmi, sem áttu að „sanna“ hvei'su
dæmalaust sjálfsögð þessi kosningabandalög væru og eiginlega
óumflýjanlegt að' gera þau að einum þætti íslerizkra stjórnmála.
Segir Alþýðublaðið m. a. um þetta í gær: „Tók hann (þ. e.
Gylfi) sem dæmi, að þrír flokkar, A, B og C, kepptu í ein-
menningskjördæmi og fengju 1000, 900 og 800 atkvæði. A næði
þá kosningu, þótt hann hefði aðeins rúmlegá þriðjung greiddra
atkvæða. Ef svo vær; t. d., að A væri hægri sinnaður flokkur,
en B og C vinstri sin .a .ir flokkar, þá hlyti hægri flokkurinn
þingsætið, þótt stefna hans væri í algerum minni hluta meðal
kjósendanna. Þess vegria ættu kjósendur B og C að haía rétt
til þess að gera bandalag, án þess að mynda nýjan flokk, til
þess að fá annan hvorn frambjóðanda sinn kjörinn í stað fram-
bjóðanda A, sem meiri hluti væri á móti.“
En hép er ekki nema hálfsögð saga, því að ef prófessorinn
hefði viljað vera heiðarlegur í frásögn dæmisagna af þessu
dæmalausa frumvarpi sínu og flokksbræðranna, hefði hann
átt að taka fleiri dæmi. Það má til dæmis nefna það, að það
voru sex flokkar, sem buðu franr við síðustu kosningar hér á
landi. Ef einn þeirra hefði til dæmis fengið 1000 atkvæði í ein-
menningskjördæmi, en bandalagsflokkar 199, 200, 200, 201 og
202, þá væri sá kjörinn, sem fengi 202 atkvæði, en 1000 atkvæða
listinn fengi engan kjörin, þótt bandalagið hefði aðeins 2 atkv.
um fram. Það væri víst réttlát kosningalög að dómi prófess-
orsins,
Nei, Alþýðuflokksmenn geta aldrei þvegið það af sér, að
þeir bera þetta frumvarp aðeins fram í einum tilgangi —- að
forða ílokki sínum frá glötun. En það mun þó ekki stoða að
reyna að beita slíkum brögðum, því kjósendur munu með tím-
anum fjarlægja Alþýðuflokkinn úr stjórnmálum landsins, alveg
eins og læknir tekur botnlanga úr sjúklingi, því að Alþýðu-
ílokkurinn er ekki þarflegri en botnlangi að þeirra dóriii.
Það þykir alltaf karlmannlegt að verða vel við dauða sínum.
Alþýðuflokkurinn ætti nú að reyna að taka því með nokkurri
stillingu og karlmennsku, sem íramundan er, þótt nokkurt at-
vinnuleysi kunni að gera vart við sig í þeim hópi flokksmanna,
sem setið hafa á þingi á undanförnum árum — við mjög mis-
jafrian orðstír — þegar þeir verða a& hverfa úr þingsölunuin.
Þeir dæmdu sjálfir fyrrverandi foringja sinn úr leik ekki alls
fyrir löngu, og sýndu þar, að enginn er annars bróðir í leik.
Alþýðuflokkurinn og einstaklingar innan hans eiga vafa-
laust víst húsaskjól hjá Sambandinu nú eins og svo oft áður,
þegar aðstaðan í stjórnmálunum hefur ekki veitt þeim neina
aðstöðu til að búa til bitlinga handa sér.
Metúsalem Stefánsson
fyrrv. búnaðamtáfastjórí.
Hinn 11. þ. m. andaðist að
Jieimili sínu hér í bæ Metúsalem
Stef á nsson, f yrrum skól ast j óri á
Eiðum og siðar búnaðarmála-
stjóri, númlega 71 árs að áMri.
Metúsalem var fæddur að-
Desjarmýri i Borgarfirði eystra,
sonur sira Stefáns Péturssoriar,
er þar var þá prestur, og Ragn-
hildar konu hans, dóttur Met-
úsalems Jónssonar i Möðrudal,
er kallaður var Metúsalem
sterki. Þau hjón áttu auk Metú-
salems 11 börn og urðu sum
þeirra landskunn, og hróður
eins þeirra á. m. k., fór miklu
víðar, Jóns Filipseyjaltappa,
föður Ragnars, ofursta í Banda-
ríkjaher, en Ragnar er hér
mörgum að góðu kunnur. Björn
Stefánsson alþm. var meðal
þeirra systkinanna, sem látin
eru, en meðal þeirra, sem eru
enn á lífi, eru Halldór, fyrrver-
andi alþm. og forstj. Bruna-
bótafélags íslands, Éorsteinn
fyrrum verkstjóri og bóndi,
Anna móðir Stefáns heitins
Þorvarðssonar sendiherra o. fl.
Metúsalem hlaut menntun i
Ólafsdalsskóla, gekk síðan í
Gagnfræðaskólann á Akureyri,
og' stundaði síðar nám við
landbúnaðarháskólann á Asi í
Noregi, og lauk þaðan búfræði-
kandidatsprófi (1906) og hafði
síðan jarðrækt að sérnáms-
grein. 1907 gerðist hann ráðu-
nautur Búnaðarsambands Aust-
urlands og kennari í Eiðaskóia
(búnáðarskólanum) ög skóla-
stjóri 1910 og gegngdi því starfi
t.il 1918', er búnaðarskólinn var
lagðuf niður og alþýðuskólinn
stofnaður. Við Hvanneyrar-
skóla kenndi hann 1921—1923
(í veikindaforföilum Páls Jóns-
sonar). Hann var fóðurræktar-
ráðunautur og tilraunastjóri
Búnaðarfélags íslands 1921—
1935, búnaðarmálastjóri 1926—
1935, og ritstjóri „Freys“ um
allmörg ár. Hann var einn af
forgöngumönnum Loðdvra-
ræktarfélags Islands 1936 og
var ritari þess og um mörg und-
angengin ár hefur hann veitt
forstöðu Ráðningarstofu land-
búnaðarins. — Fjölda trúnaðar-
starfa hefur hann gegnt, bæði s
Austurlandi og eftir að hann
kom hingað.
Metúsalem var kvæntur Guð-
nýju Óladóttur frá Höfða í
Vállahreppi. Börn þeirra á lífi
eru: Frú Ragnhildur, gift
Bjarna Konráðssyni lækni, Jón,
er stundað hefur búvísindi
vestan hafs, og Ingólfur. Eina
dóttur, Unni, misstu þau.
Metúsalem Stef ánsson var
maður allhár vexti og þrekleg-
ur og fyrirmannlegur. Svipur
hans bar vitni rólyndi og göfgi,
en jafnframt viljafestu hins ör-
ugga manns, sem aldrei hvikar
frá settu marki. Metúsalem var
einn helzti frömuður á sviði
landbúnaðarmála og náut að
verðleikum mikilla vinsælda
sem kennari, skólastjóri og
búnaðarmálastjóri, og við hverl
það starf, er hann annaðlst,
bæði vegna hæfileika sinna og
mannkosta. Hann var frartiúr-
skarandi viðmótsþýður og hlýr,
hollráður og drengljmdur, og
nutu þess margir, ekki sízt
nemendur hans og bændur. í
allri viðkynningu var hann
skeimntilegur, ræðinn, hnittinn
í tilsvörum og gamansamur.
Hann var maður ágætilega rit-
fær. Hann var meðhöfundur að
fyrstu íslenzku kennslubókinni
í búfræði, sem út var gefin hér
á landi. Frumatriði jarðyrkju
(1913), Jarðyrkjubók gaf hann
út 1922, Félagskerfi landbún-
aðarins á íslandi og Sögu Bún-
aðarþings, er Búnaðarfélag Is-
lands varð 50 ára. Fjöldi ágætra
greina eftir hann birtist í Fréy
og fleiri blöðum.
Útför Metúsalems Stefáns-
sonar fór frarn árdegis í dag.
A. Th.
Leitið og þér munuð finna.
Itrof isr þjáiiingasögu ðilaðaaiEasisis.
’jVTú í vikunni var það rætt nokkuð á Alþingi, hvað gera bæri
4,* við þá ménn, sem orðriir e,ru áumingjar að meifá eðá mirina
ieyti végná drykkjuástríðu sinriar. Hefur öllum, jafnt aiþingiá’-
mönum sem öðrum, verið það ljóst um langt skeið, að mál
þessi væru í þvílíku óíremdarástandi, að nauðsyn: væri. skjótra
viðbragða. Þó hefur ekkert verið að gert í þessum efnum, og
ekki greinilegt, hvort aðgerða megi vænta á næstunni eða ekki.
Menn deila m. a. um það, hvaða aðili eigi að reisa hæli fyrir
áfengissjúklinga og hafa veg og vanda af gæzlu og lækningu
slíkra manna. Nú er það svo, að ríkissjóður hefur drjúgar
tekjur af áfengissölunni, og virðist þá ekki ósanngjarnt, að
þeim væri varið að einhverju leyti til að bæta það böl, sem
ríkið hefur hagnað sinn af. Um það ætti í rauninni ekki áö
þurfa að deila. Þingmenn erU líka svo fljótir á sér að koma
þurfa að deila. Þingmenn eru lík-a. svo l'ljótir á sér við að koma
að ákveða þetta atriði einnig. En það er nauðsynlegast,-að sem
minnátur tíirij fari í karp u4i þessa hluti 'bg þeir:kriúðif. tíl að
-gera sitt, sem hafa skyldur i þessu efril.
Þar sem Tíminn nefnir ekk-
ert um þa'ð, að endurprentun
1 sé bönnuð' á frásögn þeirri, sem
(hér skulu birtar glefsur úr,
! leýfir Vísir sér að skemmta
Iesendum sínum með þcim:
Margt er það einkennilegt
sem mætir blaðamönnum á leið
þeirra að fréttunum sem blöðin
flytj.a þjóðirini dagléga.
Einmitt það? Mættum við
fá meira að heyra?
Þetta er reynsla Guðna
Þórðarsonar, blaðamanns.
Þó 'jiað riú væri —- inaður-:
inu þraútreyndtir . béggja
vcgna Atlantsála.
•íí Ga'ðrii fÓE itil Bretlands, >án
þess að hægt væri að fá hér
neinar upplýsingar um það. hvé
nær löndun væri í vændum.
Hvað er að tarna! Engin
véfrétt, hugboð, cðlisá\risun.
draumar — eða neitt?
Vegna þess að vit.að vár að
margir • blaðairienn biðu í
Grimsby fór Guðni þangað riieð
hinni rriestu leynd. Þó að borg-
in sé heímingi ‘ stærri eri
Rrévkjavík ög ekki berí'rri'ikið á
eíriUhr'iriariní táidi hanri' riaúð-
synlegt að hafa fyllstu varúð.
Hann hefur komið cins og
þjófur af heiðum himni —
eða hvað?
Beinaleið (sic! — fiskbeina?)
á fund ræðismannsins.
Guðni fór ekki alla leið til
Grimsby daginn sem hann kom
til Bretlands, heldur gisti i
stórri borg.
Vitanlega til að leynast í
manngrúanum! Og í Ihvaða
dulargervi?
Morguninn eftir fór hann
síðan til Grimsby»og fór béirit
af járnbrautarstöðinni inn á
einkaskrifstofu Þórarins Ol-
geirssonar ræðismanns.
Ekki dagfari og náttfari
— heldur í einu skrefi!
Sagði Þórarinn, að ensku
blaðamennirnir væri allir á
Hótel Royal. Bað Guðni Þórar-
in að útvega sér herbergi á
hóteli, sem væri sem fjærst
feoyal, þar sem hann óskaði
ekki eftir að hitta hina erlendu
starfsfélaga sína fyrr en tog-
arinri væri. kominn. ■ ';
Dæmalaust gat maðurinn
fJergmáli hefur borist bréf frá
göniluni kunningja, „Góa“j pg hef
ur hann sitthvað, sem luuin vjll
koma á framfæri. Bergmál tekur
ckki afstöðu tií þess, sero liann-
ræSir'um, en géfur honnm óriSiSt
Neytendasamtökm. áá
„I'yrir, skcmmstu tóku til -$tart.i
hér i bæ Neytendasamtök Heykja
vikur. líf vel cr á háiáið,- getór
þctta orðið einhver gagnlegaíái
félagsskapur, sem pokkru simii
liefur verið komið á fót í bess-
um bæ. Þegar hefuc félagið lát-
ið til sin taka á raunhæfitm
vcttvangi, þ. e. látið rannsaka
visindalega þvottaefnistegumt
birt niður.siöðuniaT. Síðan gettji'
alnienningur dregið sinar álykl-
anir af því. Vafalaust er þetfa
áðeins á bj rjunarstigi, en margir
munir fjlgjast af alhug méð
starfsemi þessara samtaka.
Og svo voru það bióin.
Mér hefur skilizt, að verkefrii
þessara samtaka væru nær óþrjót
andi. Meðal annars ætti að vera
rnenn við vörutegundum, seni
ekki væru markaðshæfar, vera á
varðbergi gegn hvers konar
prettum, gagnrýna hvers konar
þjónustu hins opinbera eða ann-
arra aðila, sem almenningur á
ekki að sætta sig við, reyna að
færa afgrei'ðslutíma sölubúða i
annað og hagkvæmara horf, óg
þar fram eftir götunum. Nú datt
mér í hug, að nej'tendasamtðk-
in ættu lika að koma því til leið-
ar, að kvikmyndahúsin legðu
niður hið óvinsæla hlé, sem
haft er á flestum sýningum.
Neytendasamtökin
geta gert þetta.
Um þetta hefur verið skrifað
i blöðin áður, meira að segja ár
eftir ár, cn án árangurs. Méð
einfaldri skoðanakönnun, of
þurfa þykir, má fljótt leiða i
Ijós, liv.er sé vilji bíógesta (ncyt-
cnda) i þessu efni. Þvi vcr'ö-
in* ekki trúað,að bíóeigenduh
neiti að géra það, sem viðskipta-
vinum þeirra fellur bezt. Óþarfl
er að lýsa því, hver óþægimti og
leiðindi éru að liléunufn. cnda
tíðkast þau hvergi nema hér, og
eru aigcrlega út í hött. Þá mætti
líka freista þess að koma þeirri
rcglu á að loka bióunum uni leið
og aðalmyndin hefst, ef verða
mætti til þess að kenna mönnum
slundvisi. — Yonandi les þetta
einhver úr Neytendasamtökununi
og taki til vinsamlegrar athug-
unar. En öll crum við orðin lang-
þreytt á hléunum. — Gói.“
vcrið ófélagslyndur. Erlend-
ir blaðamenn eru alls góðs
maklegir.
Guðni þurfti að skreppa til
Loridon um helgina ög hitti þar
á mánudag forstjóra einnar af
stærstu fréttastofum heims. —
Minna mátti það nú ekki
vera!
Hann vissi ekki, að hann var
kominn til Bretlands.
Hver vissi ekki, að hann
var kominn til Bretlands?
Quo vadis?
Eftir litla stund kom hann
með nafn togarans Ingólfs Arn-
arsonar á blaði.
Því ekki togarann sjálfan
á fati eða í bala? ,
Guðni fór í snatri aftur tíl
Grimsby, en hann hafði orðið
að fara alla leið suður í blaða-
mannahverfi) Lundúnar tU . að
sæfeja fréttir frá Reykjavik.
Hvar var hið „víðtæka
fréttakorfi“, sem Tjmanuni
verður ‘ svo tíðrætt' um?