Vísir - 12.02.1954, Blaðsíða 7

VÍSIR
Föstudaginn 12. febrúar 1954.
%

C. B. KelSand.
Enffii! eða
glæf rakvendi ?
66
„Um gabb gæti verið að ræða, herra Ralston, en hér er þó
ekki því til að dreifa. H. Wattles er ekki kona, sem hægt er að
leiða hjá sér. Eg býst við, að þér séuð mér sammála að því
leyti. Það, sem eg ætla nú einmitt að segja yður, verður að
koma af vörum, sem vita hvað þær segja. Þáð er nauðsynlegt,
að þér látið þetta ekki eíns og vind um eyrun þjóta. H. Wattles
er Hepsiba, herra minn, en þegar hún stóð í ýmsum viðskiptum,
sem yður mun mæta vel kunnugt um, framkvæmdi hún ein-
ungis fyrirmæli, sem eg hafði gefið henni þar að lútandi.“
Þetta hafði áhrif á hann. í rauninni var hann dolfallinn. Þeg-
ar hann leit á svip Anneke, einbeitt og gáfulegt, efaðist hann
alls ekki um, að hún segði satt.
,,Þér,“ sagði hann hryssingslega, „þér, sem kona mín og eg
höfum haft svo miklar mætur á, sem við höfum reynt að koma
áfram og reynzt vel, hafið brugðizt trausti okkar.“
„Eg er á annari skoðun, herra minn,“ svaraði Anneke, og lét
engan bilbug á sér finna. „Eg hefi aðeins iagt við híustiraar,
og notaði það, sem mér hefir að eyrum borizt í eigin hagsmuna
skyni. Eg hefi ekki ljóstað upp leyndarmálum við nokkurn
mann.“ Augu hennar voru hörð sem stálið. „Við skulum ekki
ræða um siðalögmál eða neitt þvílíkt í þessu sambandi. Er ekki
til orðtak, herra Ralston, eða málsháttur, sem er á þá leið, að
sá, er ætli að dæma aðra, skuli sjálfur hafa óflekkaðar hendur?
Eg ætla ekki að svara ásökunum yðar með einhverjumj klögu-
málum. Eg ætla einungis að bera fram eina spurningu: Hefi
eg gert nokkum skapaðan hlut sem þér hefðuð ekki gert einnig,
ef þér hefðuð haft hina sömu aðstöðu í þessu efni og eg?“
Hún þagnaði, til að gefa honum tóm til að svara, en hann
sat hreyfingarlaus, bar ekki við að hreyfa andmælum, lygndi
aðeins augunum og beið þannig framhaldsins.
„Eg er ekki hingað komin,“ hélt Anneke áfram, er hann
þagði, „til þess að ræða um framkomu mína eða viðskiptasið-
ferði yðar. Erindi mitt í skrifstofu yðar var að segja yður, að
þér hafið látið blekkja yður og vini yðar svo geigvænlega, að ef
ekki verður komið í veg fyrir það, mun nafn yðar tákna hið
sama og heimskingi um land allt, já, um allar jarðir frá San
Francisco til Lundúna.“
„Þér eruð óskammfeilin, ungfrú Villard,“ mælti Ralston
reiðilega. „Um hvað émð þér að tala?“
„Eg er að tala um stórkostlegustu blekkingu og svik, sem
þessi kynslóð hefur heyrt um getið — demantanámurnar, sem
þér og vinir yðar emð reiðubúnir til að fleygja milljónum í.“
„Eg hefi engan tíma til að hlusta á bull og vitleysu,“ mælti
Ralston.
„Það er alveg ótrúlegt, að eins glöggur maður og fróður um
fjármál og þér, að menn, sem em eins séðir og slyngir og Harp-
ending, Rothschild, Tiffany og McClellan hershöfðingi skuluð
vera einfaldari en fáfróðustu sveitadurgar, sem falla í hendurnar
á spilafölsumm. Eg held satt að segja, herra minn, að gljáinn
af eðalseinum hafi breytt ykkur öllum í fáráðlinga. Demantar,
rúbínar, smaragðar, túrkisar! Hvernig gat það átt sér stað,
herra Ralston, að enginn ykkar máttarstoða þjóðfélagsins skyldi
koma auga á staðreyndina, sem hefði átt að koma í veg fyrir,
að þið gerðuð bæði fé ykkar og mannorð að engu?“
Ralston var ekki alveg eins ákveðinn og áður, því að hann
spurði: „Hvaða staðreynd?" spurði hann.
„Staðreyndin,1- mselti Anneke, „að það getur ekki átt sér stað,
að demantar og smaragðar og rúbínar finnist allir í sömu nám-
unni. Það getur elcki átt sér stað, herra Ralston. Það er gegn
lögmálum náttúrunnar. Klukkustundarathugun hefði getað
sannfært yður um það.“
„En Tiffany------Henry Janin--------“
„Þeir hafa ekki vit á því, sem hér er um að ræða.“
„Góða mín,“ sagði Ralston nú, og var heldur brattari, „þér
eruð gengin af vitinu.“
„Það er ekki eg, sem er gengin af vitinu. Einfaldasta athugun
hefði leitt í ljós, að Amold og Slack eru glæpamenn — og ekki
einu sinni slyngir glæpamenn. Þeir opnuðu bara hlægilega ein-
falda gildru og þið þustuð allir í hana. Jafnvel venjulegar var-
úðarráðstafanir hefðu flett ofan af þeim gagnvart ykkur —
því að eg þurfti ekki annað en að leggja saman tvo og tvo, til
að sjá við þeim.“
„Hvað skylduð þér svo sem hafa séð, sem menn eins og Tiff-
any og Janin gátu ekki komið auga á?“ spurði hann, og var nú
skyndilega farinn að ókyrrast.
„Að Amold fór á fund gimsteinasölufélags eins í Limdúnum
og keypti þar fyrir þrjátíu þúsund dali verðlausa, óslípaða eðal-
steina. Að þegar þið hélduð, að þeir væru úti í auðninni við að
vinna við námasvæðið, voru þeir raunverulega á Ieiðinni frá
Halifax til Lundúna. Að eftir að þið greidduð þeim hundrað
þúsund dali í New York, fóru þeir með það fé til Lundúna og
Amsterdam og keyptu þar aðra fúlgu óslípaðra steina, sem
þeir komu með vestur um haf, til þess að dreifa þeim í maura-
þúfur, þar sem Janin var síðan látinn finna þá. Að ungur mað-
ur, Rolf Hood að nafni, sonur manns þess, er átti fyrirtækið,
sem seldi þeim steina þessa, var myrtur hér í San Francisco,
til þess að tryggt væri, að hann kæmi ekki upp um leyndarmál
þeirra og svik. Ef þið hefðu.ð haft hugvit til þess að eyða hundr-
að dölum í skeytakostnað, hefðuð þið fengið að vita um þessar
staðreyndir. Þið réðust ekki í þetta fyrirtæki eins og kaupsýslu-
menn heldur eins og strákkjánar. Og, herra minn, heilræði það,
sem eg hefi hugsað mér að gefa yður, er að gera tafarlaust ráð-
stafanir til þess að bjarga slitrunum af fjármunum yðar og
mannorði — ef einhverju verður bjargað úr því sem komið er.“
Ralston var ekki sannfærður, en honum var samt mjög
brugðið. Hann var orðinn fölur og gugginn á vangann, og hann
var að byrja að verða ærið skjálfhendur.
„í fyrradag," sagði hann þungbúinn, „greiddum við Philip
Arnold síðustu greiðsluna, er um hafði verið samið við hann
— fjögur hundruð og fimmtíu þúsund dali.“
„Úr því að svo er komið,“ mælti Anneke þurrlega, „ættuð
þér að gera ráðstafanir til þess að hafa hendur í hári hans án
tafar.“
Ralston sat eins og steingerfingur rét.t sem snöggvast, en svo
seildist hann eftir bjöllu á borðinu og hringdi henni. Skrifari
kom hlaupándi inn í skrifstofuna.
„Thomas,“ tók hann til máls, „náið sambandi við Hai’pending
og Colton, Lent og Dodge, og segið þeim að koma hingað sam-
stundis. Segið þeim, að þeir verði að hlaupa frá hverju, sem
þeir kunna að vera að gera, og hitta mig án tafar.“
Hann hafði risið á fætur, er hann mælti þetta við starfsmann
sinn, en svo sneri hann sér að Anneke, og leit á hana kuldaleg-
um augum.
„Ef það kemur á daginn,“ mælti hann, „að þér hafið verið
að gabba mig með þessu, þá skuluð þér biðja Guð að hjálpa
yður.“
Anneke gekk til dyra og Hepsiba á hæla henni. Þegar hún
var komin fram að dyrunum, leit hún um öxl og svaraði: „Ef
þetta reynist sannleikur, herra Ralston, þá skuluð þér flýta
yður að biðja forsjónina um að vera yður miskunnsama.“
Það sem eftir var dagsins var Kaliforniubankinn eins og
heimkynni æstra og reiðra vespa. Þungbúnir menn töluðu hver
í kapp við annan og böðuðu út öllum öngum. Skeyti.voru send
um allar jarðir, og áhrifin á bankastarfsemi víða um heim voru
meiri en menn áttu að venjast. Eins og á stóð voru menn þó
síður að hugsa um fjármuni sína en mannorð — hættuna af að
verða gerðir hlægilegir og kallaðir kjánar og fáráðlingar af öll-
um almenningi. Janin var einnig kallaður á fundinn, og hann
reyndi að þvo hendur sínar eftir beztu getu, en vörnin tókst
heldur óhönduglega, þegar það kom á daginn, að hann hafði
selt hluti þá, sem hann hafði fengið sem hluta af greiðslu fyrir
störf sín, og verðið hafði verið fjörutíu þúsund dollarar. Hann
var eini maðurinn, sem flæktur var í málið, sem haft hafði
nokkurn hagnað af því, en þá er Arnold ekki meðtalinn.
Menn voru yfirleitt ekki almennt búnir að átta sig á fullyrð-
ingum Anneke, þegar annari sprengju var varpað, svo að „San
Francisco & New York náma- og verzlunarfélagið" og auð-
uppspretta þess bókstaflega splundruðust fyrir augum allra
manna, og urðu að engu.
Til San Francisco barst skýrsla frá aðila, sem hvorki var
hægt að rengja né leiða hjá sér. Þrítugur maður, Clarence King
að nafni, sem starfaði við jarðfræðilegar rannsóknir á vegum
ríkisstjórnarinnar, hafði verið sendur til að framkvæma mæl-
ingar og ýmiskonar athuganir á svæði því, þar sem sagt var,
að demantar, rúbínar og smaragðar lægju svo að segja í haug-
um á berri jörðinni. King var vísindamaður í eðli sínu, og hann
hafði ekki áhuga fyrir að komast að öðru en sannleikanum.
Hann og förunautar hans fóru meðal annars um Summitsýslu
í Mið-Kolorado, þar sem hægt var að safna milljónum í kletta-
rifum og mauraþúfum með því einu að beita hnífsblaði. Niður-
stöður hans voru opinberar og þær voru sem reiðarslag.
Þær voru á þá leið, að King og félagar hans hefðu fundið
fjórar tegundir demanta við hlið austurlenzkra rúbína, safíra,
smaragða og annarra dýrmætra steina. „Slíkt samsafn dýrra
steina,“ sagði hann, „getur ekki komið fyrir í náttúrunni". Stein-
arnir fundust, bætti hann við, á stöðum, þar sem náttúran
hefði ekki getað komið þeim fyrir eða skilið þá eftir hjálpar-
Háteigssöfnuð-
ur æfiar að reisa
kirkju.
Háteigssöfnuður hugsar sér
nú alvarlega til hreyfings um
kirkjubyggingarmál sín.
Eins og kunnugt er nær presta
kallið yfir Hlíðarnar og Holtin
að Rauðarárstíg og Engihlíð, og
á þessu svæði búa um 7000
manns. Þörfin fyrir kirkju er
því brýn. Nú hefur söfnuðuv-
inn fengið lóð undir væntan-
lega kirkju á mótum Nóatúns
og Háteigsvegar. Heíur söfnuð-
urinn efnt til almennrar söfn-
unar til þess að hrinda málinu
í framkvæmd og heitir á safn-
aðai'fólk og aðra vinveitta mál-
inu að veita sér brautargengi.
Geta má þess, að söfnuðinum
hafa borizt margar góðar gjaf-
i ir, en kvenfélag hans hefur safn
að yfir 40 þúsund krónum.
Ávarpi um þetta mál verður
dreift., til safnaðarmeðlima
næstu daga, og er þess vænzt,
að þeir sýni fullan skilning og
velvild. Til bráðabirgða hefur
sú lausn fengizt á húsnæðis-
hraki safnaðarins, að guðsþjón-
ustur og önnur safnaðarstarf-
semi fara fram í hátíðasal Sjó-
mannaskólans.
Á kvöldvokunni.
Dóra litla sem alræmd var
fyrir óknytti sína og þorpara-
strik átti að fara út að leika sér
með leiksystrum hennar. Um
leið sagði mamma hennar við
hana.
„Dóra mín, fai'ðu nú út, vertu
góða barnið og leiktu þér.“
„Það er ekki hægt að gerá
hvorttveggja í einu,“ svaraði
telpan.
•
Þekktur veiðimaður var ný-<-
kominn heim úr Suðurlandsför
og var að segja vini sínum
ferðasöguna.
„Hvar þótti þér skemmtix
legast að koma?“ spurði vinur-
inn.
„Til Feneyja.“
„Hvers vegna?“
„Af því að þar gat eg setið
allan tímann í hótelherberginu
mínu og veitt út um gluggann.15
•
Bob Hope lenti einu sinni í
samkvæmi með manni sem var
með óvenjumikið og langt yfir-
vararskegg. Bob horfði á þetta
skeggviðundur með mestu að-
dáun og þegar maðurinn var
farinn sagði Bob:
„Tókuð þið eftir manninum.
sem var að fara? Það er tví-
mælalaust einasti maðurinn í
veröldinni sem getur í semi
kysst kvenmann og burstað á
honum bakið.
•
Dag nokkurn á valdatíma
Mossadeks skeði það í Teheran,
að f ranskur sendiráðsmaður
þar í borg bað atvinnubílstjóra
að aka sér til brezku sendi-
ráðsbyggingarinnar, en Sviss •
lendingar fara með brezk mál-
efni eftir að Persar og Bretar
slitu stjórnmálasambandi.
Yfir hliðinu, þar sem ekið
var inn að sendiráðsbygging-
unni blakti svissneski fáninn.
við hún, en sumum verður á að
víxla svissneska fánamnn við
Rauða kross fánann, því sá
svissneski er með hvítan kross
í rauðum feldi. Og um leið og
þeir óku inn um hliðið sagði
bílstjórinn, ekki lítið stoltur:
„Þarna sjáið þér hvað Mossa-
dek getur. Fyrst rak hann.
Englendinga úr landi og síðan,
breytir hann sendiráðsbústaðn-
um í spítala.“
Cim AiHHi tíap...,
Eftirfarandi mátti m. g, lesa 1
bæjarfréttum Vísis hinn 12.
febrúar 1919:
Fossanefndin.
Ágreiningur einhver hefir
orðið í fossanefndinni um
eignarréttinn á vatnsaflinu í
landinu. Halda þeir G. Eggerz
og Sveinn Ólafsson fram rétti
einstaklinganna gegn rétti rík-
isins, en hinir nefndarmenn-
irnir allir, ásamt próf. Einari
Arnórssyni, halda fram rétti rík
isins. Sagt er, að nefndin hafi
klofnað út af þessu og að minni;
hlutinn hafi fengið sér skipað-
an aðstoðarmann, Héðin Valdi--
marsson.
Willemoes
kom hingað í nótt. (Til gam-
ans skal þess getið, að þetta
skip heitir nú Selfoss).