Vísir - 17.03.1954, Blaðsíða 6
VISIR
WISIR
Ö...13ÍÍ DAGBLAÐ
i | j Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
I| | Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
í Skrifstofur: Ingólfsstrœti 3. fPfí
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (finun linur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Dulbúnar frelsishetjur.
Þjóðviljinn, málgagn hinnar íslenzku deildar alþjóðakommún-
ismans, segir frá því á áberandi stað í gær, að fyrirtækið
„Andspyrnuhreyfingin" hafi haldið ágætan fund um síðastliðna
helgi. Er þar m. a. getið ræðu Þorsteins Valdimarssonar um
heimsfriðarhreyfingu þá, er kommúnistar og meðreiðarsveinar
þeirra halda uppi, og auk þess minnt á tilveru Gunnars M.
Magnúss, sem kommúnistar af gamansemi titluðu „þjóðar-
leiðtoga“ einhverntíma fyrir kosningar.
Vitaskuld er það tæpast í frásögur færandi, að kommúnistar
hói saman einhverju fólki annað slagið, og þaðan af síður virðist
ástæða til að halda á lofti þvættingi Gunnars M. Magnúss.
En þó er vert að gefa þessu nokkurn gaum, því að það er ekki
nóg að afskrifa þess konar fyrirbæri sem markleysu eina og
hégóma, heldur verða menn að gera sér það Ijóst og hafa í huga,
að enda þótt „andsp. rnumenn" Gunnars M. Magnúss seu al-
mennt ekki teknir al.aj.iega, sem betur fer, er þó til fólk, sem
enn hefur ekki áttað sig á vinnubrögðum mannanna á Þórs-
götu 1 og Skólavörðustíg 19.
Um eitt skeið töldu liðsoddar kommúnista vænlegt að tefla
Gunnari þessum Magnúss og „andspyrnu“ hans fram í sambandi
við kosningar, sem í hönd fóru. Svo kom á daginn, að „anu-
spyrnan“ reyndist léttvæg og haldlaus, og að menn hlógu að
þjóðarleiðtoganum, ekki sízt eftir þá tilraun hans að hvetja
menn í öllum landshlutum að njósna um stjórnmálaskoðanir
manna og reyna að innleiða einhvers konar andlegan „terror“
með því móti, ekki sízt í sambandi við hervarnir landsins.
Þetta mistókst, og jafnvel forystulið kommúnista sáu, að slíkt
láta íslendingar ekki bjóða sér, og varð þjóðarleiðtoginn að
biðjast afsökunnar á áberandi stað í málgagni kommúnista á
þessu tiltæki sínu, eins og margir muna.
Nú þykir hins vegar rétt, að vita, hvort þetta sé ekki farið
að fyrnast, — hvort ekki muni vera einhver jarðvegur fyrir
„andspyrnu“ Gunnars M. Magnúss. Þetta uppátæki Gunnars
er auðvitað af sama toga spunnið og „heimsfriðarhreyfing“ sú,
sem Þorsteinn Valdimarsson telur sig umboðsmann fyrir.
Forystumenn alþjóðakommúnismans vita sem er, að á Norður-
löndum og í lýðfrjálsum löndum yfirleitt, þýðir ekki fyrir
kommúnista að koma til dyranna eins og þeir eru klæddir.
Það er skammaryrði á íslenzku að vera kallaður kommúnisti,
og það er auðvitað alveg rétt.
Þess í stað þykir sigurstranglegt að látast berjast fyrir ein-
hverjum málum, sem ætla má, að nái nokkru fylgi manna, sem
ekki gera sér ljóst, hvað undir býr. Til dæmis telja kommún-
istar, að þægilegt sé að nudda sér utan í Einar Þveræing, eins
og Gunnar M. Magnúss og sálufélagar hans hafa leyft sér að
gera, og er það vitanlega í ætt við þann ósóma, að telja Kristin
E. Andrésson arftaka Fjölnismanna. Þá er og talið heppilegt
að þykjgst berjast fyrir friði og vinsemd þjóða í milli, sbr.
„heimsfriðarhreyfinguna“ og friðardúfusóknina, sem þó fór út
um þúfur, eins og menn muna. Á sama hátt reyna þessir menn
nú að dubba sig upp með ýmsum nöfnum í sambandi við lýð-
ræði og. í því sambandi skal einkum reynt að blekkja kvenfólk
til fylgis við hinn þokkalega málstað.
Þettá er auðvitað skammarlegt,. sannkallað óþokkabragð,
en tilgángurinn helgar tækið, þar k stenr kömmúnistaf eru á
ferðinni. Þeir æpa upp um lýðræðí hér heima, þó að þeir lof-
syngi þau ríki, sem afnumið hafa þetta stjórnarfyrirkomulag.
Gunnar M. Magnúss og aðrir kommúnistar látast vera íslenzkari,
þjóðlegri en aðrir-menn, enda þótt þeir tilheyri þeim flokki,
sem alls staðar hefur lagt til sem reyndust landi sínu
ódrengir á örlagastun'du. kommunistar, hvort heldur þeir eru
fæddir á íslandi, í Búlgarfu, eða .Noregi, eiga ekkert föðurland
í þeim skilningi, sem við þekkjuip það hugtak. Þeir munu ávallt
selja land sitt ef nokkurt færi gefst.
„Andspyrnuhreyfing“ Gunnars M. Magnúss, og „heimsfriðar-
hreyfing" Þorsteins Valdimarssonar éigá sér' áhnártégÉm upp-
runa, sem á ekkert skylt við íslenzka þjóðerniskennd eða þann
frið, sem við öll óskum af einlægni að megi haldast.
★★
VIÐSJA VISIS:
í Irlandij
Seinasta kosningastríöið, sem De Valera heyir.
Nýjar kosningar
Eamon de Valera forsætis-
ráðherra írlands (Eire) til-
kynnti fyrir skemmstu, að hann
hefði lagt til við Sean T.
O’Kelly forfseta, að rjúfa Aingið
(Dail Eireann) hinn 24. apr.”.
De Valera.
Nýjar þingkosningar eiga
fram að fara 131 maí og er
framboðsfrestur útrunninn
s. m. — De Valera leggur fjár-
lagafrumvarp stjórnar sinnar
fyrir þingið 21. apríl, og er al-
mennt búist við skattalækkun,
til þess að hressa upp á fylgi
stjórnarinnar með þjóðinni, en
úrslit í aukakosningum benda
til þess, að stjórnarandstæð-
ingum aukist mjög fylgi, Beið.
flokkur De Valera, Fianna Fail,
ósigur í aukakosningum í Cork-
borg og Louth, og var um tals-
vert fylgistap að ræða frá því
í almennu þingkosningunum
1951. — í þessu efni hefur sag-
an endurtekið sig frá 1948, er
De Valera lét rjúfa þing, til
þess að reyna að stemma stigu
við vaxandi fylgi Lýðveldis-
flokks Sean McBrides.
Missti völdin
eftir 16 ár.
Árangurinn varð sá, að De
Valera missti völdin eftir 16
ára stjórnarforystu, og mynduð
var samsteypustjóm við for-
ystu John A. Costello, og var
hún við völd í 3 ár.
Það er vegna skattabyrða og
dýrtíðar, sem stjórn De Valera
hefur glatað fylgi í aukakosn-
ingum. Þingflokkur De Valera
hefur 72 þingsæti eins og er af
147 og er stærsti flokkur þings-
ins og með stuðningi óháðra
hefði hann getað haldið völdum
með naumum meirihluta.
En De Valera hefur ákveð-
ið, að leita úrskurðar þjóðar-
innar. Iiann er nú sjötugur að
aldri og heilsu hans tekið að
hnigna, og bagar það hann
einkum, að hann er sjóndapur
orðinn. Raunverulega hefur
hann lagt það undir úrskurð
hennar, hvort hann eigi að vera
við völd áfram eða draga sig
í hlé. Hann er því nú að heyja
sína seinustu kosningastyrjöld.
Vafalaust verður það De
Valera og flokki hans nokkur
styrkur, að valið er milli flokks,
sem einn gæti fengið meiri
hluta á þingi, eða að sam-
steypustjórn yrði mynduð með
samvinnu milli stjórnarand-
stæðinganna, því að enginn
hefur enn spáð því, að Fine
Gael flokkurinn, flokkur Cost-
ello, hafi nokkur skilyrði til
þess að fá meiri hluta á þingi.
Beethoven-tónbfkar Sinfóníu-
hljómsveitarinnar í gær.
Árni Kristjánsson og Ölav Kielland.
Sinfóníuhljómsveitin lék 6.
sinfóníu og 4. píanókonsert
Beethovens með einleik Árna
Kristjánssonar undir stiórn
Olavs Kiellands í gærkvöldi í
Þjóðleikhúsinu.
„PaStór,al“,-sinfónía Beethov-
ens er ein hin fegursta og hug-
ljúfasta sinna níu systra, glæsi-
legt vitni um innblásið hugar-
flug, hagleik og sköpunargleði
hins mikla meistara, .Mugljúf og
unaðsleg allt frá því er fyrsta
fiðla tónar inngangsstefið og
þar til sólóhornið leikur bergmál
lokastefsins. Meðferð hljóm-
sveitaijinnár var hin fegursta og
stjórn ; sóngstjót’ans mörkuð
þeirri festu og vandvirkni, sem
hans var von.
Fjórði píanókonsertinn er
saminn á svipuðum tíma og 6.
sinfónían, þótt hann kæmi fyrr
fram. Hann er næst-yngstur
píanókonsertanna og hinn síð-
asti, er Beethoven lék sjálfur
opinberlega i fyrsta sinn. —
Nýjung var það þá, að ein-
leikshljóðfærið kyhnti fýrsta
.stefið án hljómsveitar. Árni
Kristjánpon lék konsertinn af-
svo mikilíi leikni og þokka, að
unun var á að hlýða. Mun víst
flestum hafa gleymzt það ger-
samlega, að hér var að verki
maður, sem að jafnaði er önn-
um kafinn við skóla og kennslu,
því að allur leikur hans minnir
á hina miklu konsertpíanista,
sem geta varið ótakmörkuðum
tíma til æfinga. Árni hefur
þann yndislega hæfileika að
geta leikið hin ofsalegustu
virtúósahlaup þannig, að jafn-
vel þau fyllast lífsanda og
merkingu — verða músík en
ekki töfrabrögð. Ásláttur hans
er svo magnþrunginn, að jafn-
vel Þjóðleikhússflýgiílinn syng-
ur (eins og gömlu !sím'asfaur-
arnir í Ijpði Tómasar).
Húsið var svo þétt setið, sem
frekast var unnt, og er það
gleðilegt. Stefnir nú óðum að
því, að tvítaka þurfi konserta
Sinfóníunnar. Fögnuður áheyr-
enda var mikill og einlægur.
Var auðheyrt, að menn vildu
fagna hinum endurheimta
.söngstjóra, og ekki varð fögn-
uðurinn minni við hina frá'Báéru'
frammistöðu Árna. .
B. G.
Miðvikudaginn 17. marz 1954.
Oft er um það rætt, að verð-
gildi krónunnar hafi mikið rýrn-
að siðustu úratugi og það kann-
ske að ástæðulausu, þvi margur
hefur séð á eftir sinni krónu fyr-
ir litið. Fyrir styrjöldina siðustu,
eða árið 1938, voru til appelsinur
hér i bæ, er kostuðu 5 aura stykk
ið. Og fékk maður þá, eins og
að líkum lætur, 20 appelsínur fyr
ir krónuna. Nú er verðið orðið
annað, því varla er til svo lítil
appelsína að hún kosti ekki eina
krónu.
AUt ekki neitt.
Mér dettur i hug smásaga, sem
kunningi minn sagði mér um
daginn, en sú saga Sýnir hve hug-
myndir manna um verðgildi pen-
inga hafa breytzt. Hann sagðist
hafa þurft að halda upp á afmæli
heima hjá sér og í tilefni af því
keypt flösku af vvhisky. Þar, sem
hann gat ekki sjálfur farið i vin-
búðina vegna vinnu sinnar, sendi
hann bíl og bað bílstjórann að
annast innkaupin. Flaskan kost-
aði 150 krónur og gjaldið fyrir
bilipn var 20 krónur. Þegar bil-
stjórinn kom með sendinguna
sagði hann við manninn: eina og
sjötiu, og átti bilstjórinn auðvit-
að ekki við, að kostnaðurinn
væri kr. 1.70, heldur var þetta
mælt af virðingarleysi fyrir gildi
peninganna nú.
Bréf um fjármá!..
Aldraður bóndi, sem oft héfúr
sent mér áður pistil, skrifar mér
eftirfarandi bréf: „Eitt vanda-
mesta mál þjóðarinnar eru fjár-
málin, en að þvi ber að stefna, að
þjóðin öðlist almennt traust á að
fara sparlega og vel með fjármuni
svo sparisjóðssöfnun sé eítir-
sóknarverð. Að jafnt gangi yfir
alla í lánastarfseminni og inin sé
sem mest hjá bönkum og spari-
sjóðum. Þeir, sem leggja i alís
konar framkvæmdir viti fyrir-
fram hve mikinn hlut þeir fái
lánað og sömu kjör til frani-
kvæmdanna (ef þeir þurfa á lárii
að halda), hvort heldur er i sveít
eða bæ.
Mönnum mismunað.
Eg held að of mikið sé gert
að því að mismuna hinum ýmsn
mönnum með alls konar reglu-
gerðum og skriffinnsku. Eg á hér
við að hver sá maður, sem getur
og vill framkvæma eithvað, sem
verðmætt er og þjóðinni til upp-
byggingar, hvort heldur það eru
fasteignir eða annað, fái sama
rétt og þurfi ekki að vera í vafa
um hann, eða hve mikið liann
getur fengið lánað, ef áþarf að
halda, ef hann fullnasgir réttmn
óumflýjanlegum skilyrðum og
reglum, sem sýni nauðsyn fyrir-
tækisins, og það sé i fullu lagi
til að ná tilgangi sínum. — J. G.“
Þannig var bréfið frá bóndanum
og læt ég svo staðar numið í dag.
— kr.
BEZT Aö ÁUGlf SAIVLSJ
-----4------I---------------
Bradíorcl
sendiferðabíli
óskast tii kaups. UppL
Bifreiðasalan Bókhlöðu-
7.. r— Sími 82168.