Vísir - 29.04.1954, Qupperneq 5

Fimmtudagiim 29, apríl 1954
VISI*

I
Kentucky er hesturinn konungur,
menn segja, að grasið sé hlátt.
Í afskekktutn fjalíahéritoi var
föngiun Helzta skemmtunkt al fara i
jarðarför eöa sækja vakningðrsamkíM™
Louisville, 7. apríl.
Öil fylki Bandaríkjanna hafa
einhverskonar viSumefni, er
lýsa eiginleikum þeirra að ein
Ebverju leyti.
Þannig er New York-fylki
oft nefnt „The Emph'e State“,
og á það að vera vegna auð-
æfa þess, Massashusetts nefn-
ist „Bay State“, því að ströndin
er þar mjög vogskorin, en
um vegarins, heldur tU að koma
í veg fyrir, að starfsmenn
reyndu að hafa á brott með sér
tár, því að fi'eistingar eru ærn-
ar á slíkum vinnustað. Hver,
sem gerir tilraun til að hafa með
sér hina minnstu flösku — þær
minnstu taka 10—20 grömra —
er tafalaust rekinn úr vinnunni,
og mönnum er einnig strang-
lega bannað að reyna að bergja
farir, hjónavígslur eða vakn-
ingai'samkomur.
í lok síðustu aldar fundust
kol í fjöllunum og tekið til við
að vimra þau úr jörðu. En
þó ekki ævinlega auðvelt, því. bændurnir og synir þeii'ra vildu
að eg sá í blaði daginn, sem eg j ekki hverfa ofan í jörðina, og
kom, að í síðasta mánuði hefðu
20 bruggtæki verið eyðilögð í
fylkinu og í febrúar 33.
namamenrurmr
fluttir.
eru flestir að-
Fyrir blökkiunenn.
Emangrun Kentucky-búar segja, að
fjallabúa. gestrisni Suðurríkjanna byrji í
Uppi í fjöllum fylkisins búa> fylkinu þeirra. Ekki skal eg
menn, sem eru næstum hrein- j dæma um það, því að mér hefir
afkomendur hinna fundizt flest fólk, sem eg hefi
ræktaðir
fornu landnema, er fluttust
hingað, þegar Kentucky var
„frontier“, þegar byggðin var
smám saman að þokast vestur
Kentucky, þar sem Louisville a vökvanum, sem settur er í
er stærsta borgin, hefir hlotið átöppunargeymana. Tilraun í
nafnið „Blue Grass States“ — bá átt varðar einnig brott-
fylki bláa grassins. | rekstri. 1 , . * . .
af og byggðu einir að mestu.
Eins og gefur að skilja, spurðil \
eg ýmsa að því, þegar hingað fslenzk-amerísk
var komið, hvort grasið væri nú (Ieiðsögn. j
raunverulega blátt, eins og afj
var látið, og svörin, sem eg fékk hús þg-tta undir íslenzk-ar
haft einhver kynni af í þessu
landi, greiðvikið og gestrisið.
En þegar svona er tekið til orða
varðandi gestrisnina, þá vekur
a bóginn, og landið var eins- það enn meiri athygli, er maður
konar landamæri milli þeirra j sér í fyrsta skipti í jámbrautar-
svæða, sem Rauðskinnar voru stöðimii hér, að sérstakur bið-
að heita má einráðir á og hinna, I salur er fyrir fólk, sem er ekki
er hvítir memi höfðu hrakið þájaf hvítu foreldri. Hér er bæði
sérstakur biðsalur og borðsalur
fyrir svertingja í jámbrautar-
Það var dugandi fólk, sem
settist þama að, bændur er
slógu eign sinni á stór lánds-
fórJZ un;- iöPVunar-\svæZi, líkt og landnámsmenn á
amer- isiarL(ji til foma, og þeir reistu
voru á ýmsa lund. Sumir brostu fskri ieiðsögn, þvi að meðal | sér «tla en trausta biáJk,kofa
góðlátlega, og sögðu, að vitan-, starfsmamia fyrii'tækisins, sem sem vo ■ heimili b°irra'
ega væri grasið grænt þarna á v-að er íslenzk stúlka sem1" U 1 senn ^ennlil Þ'-irra
a Það’ er lsJenzk stulka, sem Qg virki fyrir árásum Rauð_
eíns og annars staðar, og þetta iiefir verið búsett hér í næstum
væri bara auglýsing. Aðrir þrjú ár Heitir hún >órmin R
sögðu, að á vissu gróðrarstigi jónsdóttir, en fsðil. hennar ér
væri grasið blágrænt eða græn- jún Björn Elíasson, skipstjóri,
blátt, og svar enn annarra var
skinna. Þeir ræktuðu skika í
kringum bæinn sinn, en stund-
uðu að auki veiðar í skógunum,
því að f jöllin þama eru svo lág,
var sem lengi var með hv smprise. > að ban „ s, va . m -
á þá hmd, a« vi5 viss liásbrigffi) Svo hafsi viljaS tiii a3 einr, ‘ " fk 1 ‘ b™ heíir
Virtut grasið vera blatt. A biaSinu hér í borg haiSi fratd- °® Þ “
þessu var því ekki mikið að izt frett í því, að ís-
græða, en menn syngja nú líka ienzhux blaðamaður skyldi vera
um hina bláu Dóná, og er hún þar á ferðj og birti viðíaI vig
þó kolmórauð og skítug, eins og mig — sem mjög var þó á aftur-
fótunum, er það kom á prenti
flestar stórár, sem eru m. a.
notaðar eins og skolpræsi þeirra
borga, sem byggðar eru á bökk-
ununi.
Hrossin þríf-
ast vel.
Það er einkum í kringum
borgina Lexington, ekki langt
og þegar Þórunn kom í skrif-1 feðra
fólkið lifað að heita má ein-
angrað fram á þenna dag. Vegir
vom til skamms tíma engir um
skögana, aðeins stígar dýra og
veiðimanna, og fólkið fýsti ekki
á brott. Synir tóku við jörðum
stofuna í gærmorgun, var henni
sagt, að íslendingur væri hér á
ferð. Sannfærðist hún, er hún
leit í blaðið, svo að hún komst
að því með aðstoð amerísks
starfsbróður síns, hvar eg væri
niður kominn í borginni. Að
héðan, sem „bláa“ grasið vex.jþví búnu hringdi hún til mín,
og menn hafa það fyrir satt, að'og vissi eg ekki, hvaðan á mig
sinna, og síðan synir
þeirra, koll af kolli, og þarna
er að sögn að finna hreinrækt-
aðar engilsaxneskar ættir, lítt
eða ekki blandaðar „aðkomu-
mönnum“. Og skemmtanir hafa
stöðinni, og er þein'i reglu þó
ekki framfylgt mjög strang-
lega, að blakkir menn megi
ekki koma nærri hvítum, því
að margir svei'tingjar sátu í
biðsal hvítra manna, þegar eg
tók fyrst eftir þessu. í almenn-
ingsvögnum er heldur engin
regla um þetta, þar blandast
hvítt og svart saman, án þess,
að hvítum virðist verða meint
af.
Þetta er vottur þess, að hér
er að verða breyting á, enda er
það á ahra vitorði, að folökku-
menn hafa unnið mikið á í
þessum efnuín, og staðfest af
dómstólum, að þeir eigi ekki að
njóta minni réttar en hvítir
menn. Það mun líka vera rétt, (
sem mætur blaðamaður sagðif
við mig á dögunum, að það
væru ekki hinir menntaðri |
ménn í hópi hvítra, sem stæði,
stuggur af svertingjum, heldur j
verið litlar, því að löngum komu; einmitt hinir ómenntaðri, sem 1
menn aðeins saman við jarðar-. standa að sumu leyti á sama
ekkert gras sé betra fyrir veð-
hlaupahestana, sem menn
leggja mest kapp á að ala upp
hér í Kentucky. Þetta er land
merakónganna, og hér er það
hesturinn, sem er konungur.
stóð veðrið, þegar sagt var 1
símanum á íslenzku: , ,Er ekki
kominn tími til að fara á fæt-
ur?“
Og úr því varð, að Þórunn
og starfsbróðir hennar leiddu
Góður hestu.r er eiganda sínum mig í allan sannleika um
gullnáma, því að auk þess sem whisky-framleiðsluna þarna,
hann getur unnið stórfé í verð- j sem er ein helzta tekjulind
laun á skömmu tíma, ef hami fylksins — og víst má kalla það \
er sigursæll, eru auk þess af „lind“, þar sem þessi görótti j
honum mikla tekjur, þegar drykkur flýtur í stríðum
hann er orðinn of gamall til að straumum eins og þarna.
keppa, því að þá er hann not-
aður til unaaneldis, og hryssur Landabrugg.
jafnvel sendar óraleiðir til að ]?;n þðtt brugghúsin sé stór-
njóta ætternis hans og góðra virk, og get;- séð flestum fyrir
eiginleika. tári, finnst samt mörgum blóð-
[ ugt að þurfa að greiða stórfé í
Whisky
í dropatali.
En Keritueky er vissulega
þekkt fyrir fleirá en blátt gfas
og góðhesta. Fyll'ið ,er miðstöð
whisky-bruggunar í Banda-
ríkjunum, og er það einkum
svokallað Bourbon-whisky, sem
hér er bruggað og ekki í smá-
um stíl. Mér gafst í gær tæki-
skatta af whiskyinu sínu. Fyrir
bragðið er mikið um heima-
brugg í Kentuck5b sérstaklega
uupi íil fjalla, og eru þeir karlar
ncfndir „moonshiners“, sem
leggja brugg fyrir sig' — kann- ;
ske af því að þeir starfa helzt
að því um nætur. En drykkur-
inn, sem þeir framleiða er
nefndur „moonshine“, sem við
færi til að skoða eina töppun- mu.num víst aðeins nefna landa,
arverksmiðjuna og geymslurúm og er hann sagður hið versta
hennar, þar sem geymdar eru sull, svo að menn megi eiga það
140,000 tunnur af whisky á á hættu að verða sköllóttir á
ýmsum aldri. I hverri tunnu skömmum tíma, ef þeir leggja
voru um 200 lítrar af whisky, sér hann til munns.
svo að það voru nokkrir gúl- En hvað um það, bruggun er
soparnir í þessif húsL ein helzta íþfótt fjálíabúa * —
menningarstigi ög svértingjar.
En héf skal ekki farið lengra
út í þessa sáltna, því að til þess
gefst vafalaust tækifæri síðar,
þegar lengra dregur suður á
bóginn, þar sem svertingjamir
eru enn fleiri og Iausn málsins
því enn meira aðkalIaridL
En snúum okkur aftur að.
þarfasta þjóninum. Það klingir
alltaf í eyrum mér, þegar eg er
spurður, hvað eg verði Iengi
hér og eg segist vera á förum,
að það komi ekki til mála, eg
verði að bíða fram í maí eða
koma aftur þá, því að þá verði
efnt til Derby-veiðreiðanna
hér, en það eru þeklctustu veð-
reiðar í Bandaríkjunum og allir
mestu gæðingarnir reyndir.
Nafnið kannast allir við, það er
fengið frá Bretlandi, og að auki
heitir svæði það, þar sem veð-
reiðamar fara fram, Churchill
Ðöwns, svo að eitthvað mikið
hlýtur þá að vera á seyði. Þá
em sífelldar veðreiðar í heila
viku og borgin í hátíðaskapi,
whiskyið flóir og veðféð skiptir
milljónum dollara.
Nágrannar Kentuckybúa
segja raunar, að það sé éftir
vissan fjölda „sjússa“, sem
grasið taki á sig foláa litinn, en
það telja mestu þjóðernissinn-
amir róg og illmælgi af versta
tagi. «
Hinu er ekki að neita, að það
eru Kentucky-hestar, sem oft-
ast hafa verið fljótastir í Der-
by inu hér, en það verður háð
í 80. sinn í ár. Fljótasti hestur-
inn, sem unnið hefir hlaupið,
fór að jafnaði með rúmlega 60
km. hraða miðað við ldst., svo
áð þeir komast svo sem úr spor-
unum.
Sýnin gargripir.
Fjöldamargir búgarðar eru
ekki til annars en að ala upp-
hesta og eru fplamir — sumir
eða allir eftir ástæðum — seld-
ir á uppboði árlega. Á síðustu
tíu ámm hafa um 12,000 folar
verið seldir með þessu móti og
tekjur seljendanna af þessum
viðskiptum hafa numið næstum
50 milljónum dollara. Það er
sýnilega dýrt í þeim pundið,
enda getur það gefið góðan arð,
ef heppnin er með, eins og þeg-
ar hefir verið sagt.
Þessi hrossaræktarbú fá
mikinn fjölda gesta á hverju
ári, en menn verða að fara eftir
mjög ströngum reglum, þegar
þeir koma þar í heimsókn. Og
eftir einu er gengið alveg sér-
staklega stranglega — að mennt
laumi ekki til hestanna sætind
um eða einhverju þvíHku, því
að fóðrið er mælt og vegið ofan
í þá eins og ungbörn. Sætindi
gætu orðið til þess, að efnilegur
hlaupagarpur fengi „í magann“,
eins og kallað er, á óheppileg-
um tíma og - gæti það orðið
mörgum dýrt spaug.
H. P. 1
Vopnaðir verðir voni þar við
hverja útgöngudyr, ekki til þess
fyrst og fremst að varna þyrst-
„hill-billies“ — dg sá ér auð-
vitað mestur, sem lengst getur
leikið á lögregluna. Það veitist
Fyrir skönimu var hinn kunni ameríski orgelleikar, Kennetu
Goodman á ferð í Danmörku, og lék þá meðal; anitars fyrir
danska útvarpið verk eftir Handel og Bach. Myndin hér -að
ofan er tekin af hinum þeldökka listamanni við stóra orgclið í
útvai'pshúsinu í Kaupmannahöfn.
Fjólubláa blævatnið
,,CLÖROX“ inniheldur
ekkert klórkalk né önn-
ur brenniefni, og fer því
vel raeð fcvottran. Fæst
viða.