Vísir - 24.08.1954, Blaðsíða 1
VI
44. árg.
Þriðjudaginn 24. ágúst 1&54.
190. tbl.
Merkasti fornleiíafundii slandi til þessa
Ökuferð
í husagarð.
f gær varð umferðarslys liér í
bænum, er bifreið og hjól með
hjálparvél rákust á, en hjólreiða-
maðurinn, sem var 10—12 ára
gamall drengur, slasaðist.
Sýnileg meiðsli á drengnum
voru á hendi, en búist var jafnvel
við að hann hefði meiðzt eitthvað
meira og var hann fluttur á
Landspítalann til rannsóknar og
aðgerðar.
Ók inn í garð.
Tveir bifreiðastjórar voru tekn-
ir fyrir ölvun við akstur, s.l. sól-
arhring. Annar þessara manna
ók bíl sínum á garðgrindur,
braut þær og fór að því búnu inn
í garðinn. Þar hélt bíllinn ferð
sinni áfram unz hann staðnæmd-
ist á annarri girðingu hinum
megin i garðinum.
Eldur í bragga.
Slökkviliðið var kvatt í gær að
Selbyhverfi 23 vegna elds út frá
olíukyndingu. Skemmdir urðu
óverulegar.
Þaðú er ekki heiglum hent að gegna embætti soldánsins í Mar-
okkó um þessar mundir. Á myndinni sést Marokkó-soldán
koma frá helgiathöfn í bifreið sinni, umkringdur af vopnuð-
um áhangendum sínum.
Vaxandi kvíði í Frakklandi.
Stjóramálamenn landsins óttast ein-
angrun landsins og hamslausan
vígbúnað.
Stemkista Páls biskups Jrá 1211
fundin í Skáiholti.
Fimm aðrir Skálholtsbiskupar
grafnir þar upp í gær.
Merkustu fornleifar, sem um getur í sögu landsins,
fundust í Skálholti í gær, en þar hefur verið haldið
áfram uppgreftri að undanförnu, undir síjórn Kristjáns
Eidjárns þjóðminjavarðar.
Komið var niður á steinkistu Páls biskups Jónssonar, er
lézt í Skálholti 17. maí árið 1211, og allt bendir til, að hér só
um að ræða merkasta fornleifafund á íslandi til þessa dags.
Landskeppnin í Kalmar
vekur geysilega athygli
í Svíþjóð.
Frá fréttaritara Vísis
í Stokkhójmi.
Landskeppni milli íslands og
Svíþjóðar, sem fer fram í
Kalmar í dag hefur vakið geysi-
lega athygli.
Aðgöngumiðarnir að leiknum
eru rifnir út og er búizt við
metaðsókn, eða um 10.000 áhorf
endum.
í sænska landsliðinu verða
þeir 11 knattspyrnumenn, sem
sigruðu Finna með 10 mörkum
gegn 1 15. ágúst síðastliðinn, og
allir Kalmarbúar munu horfa
á keppnina. Verksmiðjur í
borginni og nágrenni hennar
hafa tilkynnt, að þær muni loka
fyrr en venjulega, svo að starfs
fólkið geti komizt í tæka tíð til
að horfa á leikinn.
Síðustu fréttir:
Einkaskeyti kl. 11,30 í
morgun. —
Landskeppnin ■' Kalmar
vekur geysilega athygli. Allir
aðgöngumiðar voru uppseldir
fyrir viku síðan. fslenzkir fán-
ar skreyta alla borgina. Fjöldi
aukalesta og langferðabíla
streyma til borgarinnar með
fólk utan af landi. Getraunirn-
ar spá að Svíar vinni með 7
mörkum gegn einu, en íslend-
ingarnir munu liafa hug á að
láta það ekki á sannast. Hafa
knattspyrnumennirnir allir
keypt sér nýja skó. Stærsta
blað Svíþjóðar hefur skrifað
mikið um hina tilvonandi
landskeppni.
BRUNNSJÖ.
Einkaskeyti frá AP. —
París í morgun.
Mendes-France forsætisráð-
herra gerir í dag stjórn sinni
grein fyrir því, sem gerðist á
Brussel-ráðstefnunni. — Eisen-
hover Bandaríkjaforseti segir
blöðin telja horfurnar of dökk-
ar.
Álit franskra
stjórnmálamanna.
Þess gætir nú allmjög meðal
franskra stjórnmálamanna, að
þeir óttast að Frakkland verði
einangrað og afleiðingin af
sundrungunni í Frakklandi
verði, að Þýzkaland geti hvað
líður vígbúizt eftirlitslaust. —
Reynaud, fyrrverandi forsætis-
ráðherra, sagði í gær, að úr
því sem komið væri gæti Frakk
land ekki nema eitt gert, stað-
fest Evrópusáttmálann eins og
hann liggur fyrir. Allmargir
stjórnmálaleiðtogar gagnrýna
Mendes-France fyrir, að geta
ekki komið fram neinum frönsk
um. tillögum í Brussel, en May-
er, formaður utanríkisnefndar
fulltrúadeildarinnar sagði það,
sem margir fréttaritarar telja
réttast, að í Brússel hafi það
eitt gerzt, að dregið hafa verið
fram í dagsljósið ágreiningur
milli Frakklands annars vegar
og þeirra fimm ríkja, sem með
Frakkl. standa að varnarsam-
tökum V.-Evrópu, hins vegar.
Mendes-France
og Churchill.
Mendes-France ræddi í gær
við sir Winston Ghurchill, að
viðstöddum Eden, sendiherra
Frákka í London, og ýmsum
ráðunautum. Birt var sameig-
inleg yfirlýsing um nauðsyn
þess að treysta vestræna sam-
vinnu o. s. frv., og er þeir skildu
sagði Sir Winston við Mendes-
France, að hann vildi gera fyrir
hann allt, sem í hans valdi
stæði.
Adenauer ókvíðinn.
í Bonn þótti Adenauer hafa
haldið vel á spilunum og leið-
togar stjórnarflokkanna eru
hinir ánægðustu með gerðir
hans. í einni fregn var svo að
orði komizt, að Adenauer hefði
verið alls ókvíðinn, er hann
kom heim frá Brússel.
Eisenhower flutti
útvarpsræðu.
í gærkvöldi í tilefni af þvi,
að forsetatímabil hans er hálfn-
að. Hann vék nokkuð að horf-
unum eftir Brússelfundinn og
kvað blöð í Bandarikjunum og
víðar telja þær allt of dökkar.
Hann sagði, að í Evrópu ynnu
merkir stjórnmálamenn að því,
að treysta friðinn, og þeir hefðu
ekki beðið neinn ósigur, né held
ur „við hérna í Bandaríkjun-
um“.
Úrslita beðið
með óþreyju.
Umræðu um Evrópusáttmál-
ann í fulltrúadeild franska
þingsins og úrslita þar er að
sjálfsögðu beðið með óþreyju,
og eins fregna af horfunum eft-
ir að Mendes-France hefur gert
stjórn sinni grein fyrir horfun-
um.
Hér er um steinkistu að ræða,
sem er einstök sinnar tegundar,1
og á engan sinn líka hér á landi,
svo sem kunnugt sé, að því er
Kristján Eldjárn fornminjavörð
ur tjáði fréttamanni Vísis, er
hann sýndi honum þenna merka
forngrip í Skálholtskirkj ugarði
í gær.
Steinkistan er allstór um
sig, eða rúmir 2 metrar á
lengd, en nokkuð misbreið,
fagurlega, höggvin, og alger
lega óskemmd, nema hvað
sprunga er á miðju loki henn
ar.
Talið er, að kistan sé höggv-
in úr steini úr Vörðufelli, en
21 nuior ferst
fiugslysi.
i
Einkaskeyti frá AP. —
Haag í mongun.
Hollenzk farþegaflugvél hrap
aði í Norðursjó í gær, er hún
átti skammt eftir til Amster-
dam, en flugvélin var að koma
frá New York.
Hún fluti 12 farþega og hafði
9 manna áhöfn og munu allir
sem í henni voru hafa farist.
Flugvélar og skip taka þátt í
leit að flugvélinni. Fundist
hefir lík ungs drengs. „ „
Flugvélin hafði viðkomu á
Shannon-flugvellinum á Suð-
ur-frlandi og skilaði af sér 9
farþegum, og voru 8 þeirra
bandarískir.
Aðrr leiðir. —
Nýtt hernaðarbandalag?
Samkvæmt áreiðanlegum
heimildum í London snerust
viðræður Churchills og Mend-
es-France undir lokin um það, rænu þjóðunum.
hvaða leiðir bæri nú að fara.
Mendes-France telur Evrópu-
sáttmálann dauðan, þótt hann
leggi hann formlega fyrir þing-
ið á laugardag (fulltrúadeild-
ina). Sir Winston og M.-Fr.
ræddu möguleikana á, að koma
á nýju hernaðarbandalagi á
grundvelli vestrænnar sam-
vinnu. Ýmsir ætla, að þegar
fulltrúadeildin er búin að fella
s'a: "estingu sáttmálans muni
Fraiikland fallast á að veita
Vestur-Þýzkalandi fullt og ó-
skorað sjálfstæði, og taka þátt
í samstarfi til þess að fylkja
Vestur-Þjóðverjum með vest-
ekki er það fullrannsakað enn-
þá.
Kistan er óhreyfð með öllu,
og telur þjóðminjavörður, að
hún muni hafa verið grafin í
miðju þverskipi fornaldarkirkj
unnar í Skálholti. .
Ekki hefur kistan verið opn.
uð ennþá, því að fyrst verður,
að gera ýmsar rannsóknir í nám
unda við hana, en það verður,
gert einhvern næstu daga.
Auk þess hefur uppgröftur í
Skálholti leitt ýmislegt stór-
merkilegt í ljós. Langt er kom—
ið að finna útlínur fornaldar-:
kirkjunnar gömlu, eftir því,
sem við verður komið. Útlínur
Brynjólfskirkju eru einnig að
mestu leyti fundnar.
Úr grunni Brynjólfskirkju
hafa verið grafnir 5 Skál-
holtsbiskupar, eftirmenn
Brynjólfs biskups Sveinsson
ar, þeir Þórður Þorláksson,
Jón Vídalín, Jón Árnason,
Finnur Jónsson og Hannes
Finnsson.
Á öllum kistunum vóru silf-
urskildir og á flesta greinilega
greypt áletrun.
í kistu elzta biskupsins var
fögur silfur-biblía, sem hékk í
vænni silfurfesti.
Auk þess hafa fundizt ýmsir
munir við uppgröftinn, svo sem
forkunnarfagur fjór-brotinn
(fjórfaldur) gullhringur Guð-
ríðar Gísladóttur biskupsfrúar,
sem talin var ríkust kvenna f
kvensilfri hér á landi á sinni
tíð.
Þá hefur fundizt ýmislegt
smávegis, eins og t. d. innsigli
og silfurpeningar frá ýmsum
tímum.
Það er óýggjandi, að hér sé
um að ræða nærri 950 ára
gamla steinkistu Páls biskups
Jónssonar, Loftssonar, Sæ-
mundssonar fróða í Odda, enda
segir svo Páls sögu biskups:
„Hann lét og steinþró
höggva, ágæta haglega, þá er
hann var í lágður eftir andlát
sitt.“
Ekki er vitað, að neinn bisk-
up annar eða kennimaður hafi
verið grafinn með þessum hætti
og' er þegar á þessu stigi máls-
ins hægt að fullyrða, að hér sé
um að ræða merkasta fornleifa
fund, sem um getur á íslandi
til þessa. J