Vísir - 28.01.1955, Blaðsíða 9

Föstudaginn 28. janúar 1955.
VÍSIR
Frh. ai 4. síðu:
fyrr er greint eru nú liðin þrjá-
tíu. ár síðan og er þessi grein
samansett af því tilefni.
Eitthvað mun vera getið um
flóð þetta í blöðum frá þeim
tíma. því að Gils Guðmunds-
son tekur upp í Öldin okkar
eftirfarandi klausu úr einu
þeirra: „Mesta flóð í heila öld!
Eyðileggur sjóvarnargarðinn
við Eyrarbaklva! Við Eyrar-
bakka gekk sjór lengra á land
en elztu menn muna. Eyðilagði
hann sjóvarnargarð vestan
þorpsins á löngu kafla. Hefur
þorpsins á löngmn kafla. Hefur
mannvirki, staðið lengi ó-
hreyfður og staðist öll áhlaup.
Einnig fórust þarna mörg hross
í flóðinu.
Síðasta
stórflóðið.
En rniklu ýtarlegri er frásögn
Vigfúsar Guðmundssonar í
Sögu Eyrarbakka, og fer hún
hér á eftir:
„1925, 21. janúar kom meira
flóð .og veður af suðaustan átt
en elztu menn munu. Braut þá
mjög sjógarð, þann helzt, er
nýlega var byggður, og að
miklu leyti frá Stokkseyri út að
Hraunsá. Sjór gekk víða í kjall-
ara og í nokkur hús, en braut
þau ekki. Þá fauk olíugeymslu-
skýli kaupfélagsins Heldu.
Eigi varð manntjón á Eyrar-
bakka. En. vaðið var í sjó allt
að mitti og brotinn gafl í fjár-
húsi til að bjarga kindmn frá
Hraungerði. Kom þar skarð
dálítið x gamla garðfnn.
Flóðið kom á björtum degi,
og- vegna þess tókst miklu bet-
ur að bjarga fólki, fénaði, bát-
um og öðru en þá er flóðin
geysa yfir í náttmyrkri ásamt
ofviðri.
„.... sem vel væri
rótáð tir áburði“.
Lítið stykki brotnaði úr ný-
lega garðinum á Einarshafnar-
landi, og spillti það nokkrum
bletti á sandgræðslusvæðinu.
Gömlu garðarnir stóðust flóð-
ið að mestu og yngri gai'ður,
sem gróður var farinn að binda.
Nokkuð skolaðist lika úr
bakkabrotunum, sem þá voru
enn fyrir riéðan sjógarðinn frá
Gamla-Hrauni vestur á móts
við kirkjugarðinn. A þessum
slóðum flaut víða nokkuð ofan
af sjógarðinum, svo að gi'jót og
sandm' barst inn á engjarnar
þar að innanverðu. Við Hraims-
á bugar garðurinn langt inn.
Þar eru steinlímdir kampar
nálega fjórir metrar á hæð, og
stóðst steypan flóðið. En í
kverkinni að vestanverðu
brotnaði stykki úr garðmum,1
og "þar með' skoiaðist mikið af
grjóti innan úr s-:>nulsteyp-!
línni, svo hún stóð eftir eins og
stór hellisskúti. En grjótið
hafði dreifzt um-Stóra-Hrauns-
engjamar, svo sem vel væri rót-
að úr áburði. Fyir austan ána
í Stokkseyrai-landi braut einn-
ig mjög mikið af garðinxmi
nýja allt austur rnidir hverf-
ið.,‘
Fiskaj* fmidust
uppi á landi.
. Ég' hef haft; tal af ýmsum
eldri mönnum hér á Eyrabakka
,og beðið þá að segja mér frá
flóðinu 1925, þar á meðal Jón
Jakobsson í Einarshöfn, sem
er greindur maður og minnug-
ui’. En þi’átt fyrir það taldi Jón
sig ekki hafa neitt sérstakt
um þetta flóð að segja, „það
voru alltaf að koma flóð á
þeim árum“, sagði hann.
„Nærri því á hverju vori lágu
þaradyngjurnar hér upp á
mýri eftir eitthvert vetrarflóð-
ið, keila og smákarfi fannst
upp um tún og kálgarða, en
nú kemur þetta aldrei orðið
fyrir. Annáð hvort hefur
sjávai'kampurinn hækkað (og
þó varla mikið) eða þá veðrin
ná ekki því valdi á hafinu, sem
þau gerðu áður. Þau stóðu
lengur áður fyrr ofsaveðrin.“
En þótt Eyrbekkingum, sem
vanir voru ágjöfinni, yxi ekki
svo mjög í augum flóðið 1925,
varð það stórfenglegt í augum
aðkomumanna ofan úr > sveit-
um og varð þeim minnisstætt,
— það sannar frásögn Ara Páls
Hannessonar bónda í Stóru-
Sandvík. Sú frásögn birtist hér
í blaðinu fyrr í vetur og verð-
ur hún því ekki endurtekin nú.
★
Fleira hef ég í rauninni ekki
að segja um þetta efni. Sjálfur
hef ég aldrei séð þess konar
flóð, sem hér hefur verið lýst,
heldur aðeins mjög smækkaða
mynd þeirra, bai'a smáskvett-
ur, og sama máli gegnir um
allt yngra fólk á þessai'i
strönd.
Enn byltast
híannir á land.
En þar með er ekki sagt, að
hér sé nú að staðaldri orðinn
ládauður sjór, fjarri fer því.
Enn bximar við Bölklett, enn
byltast hrannir á land. Og
langtímum saman knýr Pósei-
don brimhöi'pu sína svo ákaft,
að ymur hennar fylgir okkur
gegnum nótt og næturdraum.
Ég man eitt vetrarkvöld, það
var logn og hrímþoka yfir
fi'osnum tjörnunum og yfir
mýrinni í norðri, en frá haf-
inu xmdir brimgnýr svo þungur
og ákafur, eins og þúsund
hjartna sláttur.
„Ég get ekki farið frá þér“,
sagði maðurinn, sem var að
kveðja unnustu sína á hús-
tröppunum, og hikaði við.
„Jú, ég vei'ð hjá þér þó þú
farir“, sagði hún og greip báð-
um höndum utan um annan
ai-m hans, „hlustaðu á brimið,
ég verð hjá þér í bi'imhljóð-
inu“.
Ég veit ekki hvort þetta svar
nægði honum, en það sýnir
að minnsta kosti hversu brim-
ið er sál strandbúans nákom-
ið og hversu djúpum hreimi
það hljómar honum í eyra.
Eyrafabkka, 19. janúar 1955.
Gu&nundur Daníelsson.
Dóttir Stalins send
til Sibiríu.
Samkvæmt „neðanjai-ðar-
heimildiun“ » Vínarborg hefur
Svetana, dóttir Stalins, verið
send í útlegð.
Var henni ákveðinn dvalar-
staður á búgarði nálægt Alma-
Ata í Síberíu. Frá því er Mal-
eixkov tók við völdum hefur
hún verið í einskonar stofu-
fengelsi í húsi nokkru í einu
úthverfi Moskvu.
Fiji. af 3. síðu:
mikill vandi að t-aka myndir
neðansjávar við Bahamaeyjar,
en erfiðai-a var til dæmis að
sýna bardaga við risavaxinxi
kolkrabba.
Hann varð að sjálfsögðu
að búa til í verkstæði kvik-
myndafélagsins, og vó
ófreskjan alls tvær sniálest-
ir. Hún var búin til úr
gúnnní, stáli og flóknum
rafvélum, sem hreyfa grip-
in á mjög áhrifamikinn
hátt.
Disney varði alls 4 milljón-
um dollara (65 millj. kr.) x
töku þessarrar myndar, en það
er þó aðeins lítið brot af þeim
75 millj. (yfir 1,2 milljarður -
ur.), sem hann ætlar að verja
til kvikmyndagerðar á næstu
tíu árum. Og þar verður um
kvikmyndir af öllum hugsan-
legu tagi að ræða, því að
Disney hefur til dæmis 30
kvikmyndaflokka út um allan
heim, og er hlutverk þerra að
taka myndir af ýmsuxn þáttum
náttúrunnar, sem hann ætlar
síðan að nota í kvikmyndir
sínar.
Walt Disney er liðlega
fimmtugur, og er í fuílu fjöri.
Hann er um þessar mundir að
skapa sannkallað „Disneyland“
einskonar skemmtisvæði, sem
þenur sig yfir 25 hektara lands.
Um það mun aka 15 lesta þxxng
eimreið með fai’þegavagna í
togi, og komið verður til ýmissa
„hugmyndalanda“, sem Disney
hefur skapað með hugmynda-
auðgi sinni. Eitt heitir t.d.
„MorgunIand“, annað „Hug-i*
aróraland“ og það þriðja
„Ævintýraland“.
YiitsæKustu ntyndir og
ísikarar vestra.
Kvikmyndasíðan hefur skýrt
frá bví, hvaða leikarar hafi
verið dæmdir beztir á síðasta
ári, er gagnrýnendur í Nexv
York voru spurðir xim álit sitt.
Nú er það komið fram í
blöðum vestan hafs, hvaða
myndir hafi verið bezt sóttar
af almenningi þar í landi á
síðasta ári. í fyrsta sæti er
„Hvít jól“, en tekjurnar af
henni námu 12 ^ rnilljónum,
enda þótt rnyndin væri aðeins
sýnd 3 síðustu mánuði ársins.
Næst kom „Uppreistixx á
Caine“, sem var með 8,7 millj.
dollai'a tekjur, í þriðja sæti
var „Ævisaga Glenn Millers“,
með 7 millj. í tekjur, í fjóx’ða
>,Egyptinn“ með sex milljóna'
tekjur og í fimmta „Bakglugg-
inn“ með 5,3 millj. dollara
tekjur.
Þá hefur blað, sem helgað er
kvikmyndunum, spurt eiger.d-
ur kvikmyndahúsa, hvaða leik-
ari vii'ðist vinsælastur, þegar
tekið sé tillit til aðsóknar að
kvikmyndunum. Þar var John
Wayne í fyrsta sæti, og komu,
þó aðeins tvær af kvikmynd-
um hans til greina á árinu. —
Næstir kornu gamanleikararnir
Martin og Lewis, þá Gax-y
Cooper, James Stewart, Mai'i-
lyn Monroe, Alan Ladd, Will-
iam Holden, Bing Crosby, Jane
Wyman og Marlon Brando.
Holden, Wyrnan og Bi’ando
voru í fyrsta skipti með 10;
vinsælustu leikara ársins. '
litidyralampar
í loft eða á vegg. Öll númer fáanleg.
Dagblaðið Vísir
er seit á eftirtáidum stöðum
Suðaasinrbœr:
Gosi, veitingastofan — SkóIavörSustíg og BergstaSastræH.
BergstaSastræti 10 — FlöskubúSin.
Bergstaðastræti 40 — Verzl. Steinunnar Pétursdóttui.
Nönnugötu 5 — Verzl. Sigfúsar Guðfinnssonar.
pórsgötu 29 — Veitiugastoian.
pórsgötu 14 — pórsbúð.
Týsgötu 1 — Tóbaksbúðin Havana.
ÓSinsgötu 5 — Veitingastofan.
Frakkastíg 16 — Sælgætis- og tóbaksbúSiru
Vitabar — Vitastig og Bergþórugötu.
Ansíurbær:
Hverfisgötu 50 — Tóbaksbúð.
Hverfisgötu 69 — Veitingastofan Florida.
Hverfisgötu 71 — Verzl. Jónasar SiguxSssonar.
Hverfisgötu 117 — pröstur.
Sðiutuxninn — Hlemmtorgi.
Eaugaveg 11 — Veitingastofan Adlon.
tangaveg 43 — Verzl. Silla og Valda.
Laugaveg 64 — Veitingastofan Vöggnr.
Langaveg 80 — Veitingastofan
Langaveg 86 — Stjðrancafé.
Laugaveg 126 — Veitingastofan Adlon.
Laugaveg 139 — Verzl. ÁsbyxgL
Samtún 12 — Verzl. DrífandL
Columbus — Brautarholti.
Miklubraut 68 — Verzl. Árna Pálssonar.
BarmahliS 8 — Verzl. Axels Sigurgeirssonar.
Bíé-Bar — Snorrabraut.
Ufiðbær:
Lækjargötu 2 — BókastöS EimreiSarinnar.
Hreyíill — Kalkofnsvegi.
Lækjartorg — Soluturninn.
Pylsnsalan — Austurstræti,
Hressingarskálinn — AusturstrætL
Blaðaturninn — Bókabúð Eymundssonar, AnsturstræÖ.
SjálistæðishúsiS.
Aðalstræti 8 — Veitingastofan Adlon.
ASalstræti 18 — Uppsalakjallari,
Vesturbær:
Vesturgötu 2 — Söluturninn.
Vesturgötu 16 — Verlunin Runólfur Ólafs.
Vesturgötu 29 — Veítingastofan Fjóia.
Vesturgötu 45 — Veitingastofan West End.
Vesturgötu 53 — Veiíingastofan.
Framnesveg 44 — Verzi. SvalbarðL
Kapiaskjólsveg 1 — Verzl. Drifandi.
Sörlaskjóli 42 — Verzl. StjörnubúSin.
Hringbráut 49 — Verzl. Silli og ValdL
Fálkagötu 2 — Sveinsbúð.
Víhveríi:
Laugarxiesveg 52 — Verzlunin Vitinn.
Laug&rnesveg 50 — BókabúS Laugaraess.
Veitingastofan Ögn — SundlaugavagL
Langholtsvegi 42 — VerzL Guðrn. Albertssonar.
Hólmgarði 34 — Bókabúð.
Slcipasundi 56 — Verzl. Rangá.
Langholtsvegi 174 — VerzL Árna J. SigurSssonax,
VerzL Fossvogur — FossvogL
Kópavogshálsi — Biðskýiið.
• •