Vísir - 05.11.1955, Qupperneq 1
tö. árg.
c
252. m.
Láagaidaginn 5. nóvcmber 1955.
Jákob MöIIer, fyrmm sendiberra íslands I Kaupmannahöfiij
lézt að íieimili sínu í rnorgun, 75 ára að aldri.
Jakob Möller var alþingismaður og bæjarfulltrúi um árabil,
ráðberra um citt skeið, gegndi margháttuðum trúnaðarstörfum
hins oninbera, var áhrifamaður í Góðtemplarareglunni, og rit-
stjóri Vísis var liann í 9 ár.
Þessa mæta rnanns verður nánar minnzt hér í blaðinu stðar.
w^wirtwn^^.w.vvwwu-^/ifljviftwwwuvwvvvwyw.vv
Mamn m aS tahai sét* ianegft Btváld.
f Bonn heíur að undanförnu
verið rætt um skipun fimm
manna ríkisráðs, er hafi með
höndum störf dr. Adenauers
kanzlara í fjarveru hans, eða
forföllum,
Það er nefnilega komið í ljós,
að líöa munu að minnsta kosti
allmargir mánuðir, þar til kanzl
arinn, sem er nú 79 ára hefur
náð sér svo eftir lungnabólg-
una, er hann fékk fyrir nokkru,
að hann geti tekið við öllum
fyrri skyldustörfum.
Staðfesting hefur fengist á
því, að kanzlarinn muni verða
að dveljast sér til heilsubótar
um margra mánaða skeið í
hlýrra loftslagi, ef til vill á Sik-
iley, er kunnugt varð, að árs-
skógaferð.
Júlíana Hollandsdrottning er
um þessar mundir í nýlendum
Hollendinga í S.-Ameríku.
Hefir drottning farið víða um
Surinam, en svo heitir nýlend-
an, og farið meðal annars á ein-
trjáningum um frumskóga-ár.
Tók ein slík ferð tuttugu stund-
ir samfleytt.
þingi flokksins, sem halda átti
í þessum mánuði, var frestað
þar til á næsta ári. Var það
gert samkvæmt tilmælum dr.
Adenauers sjálfs. Á þinginu
hafði verið búizt við, að hann
gerði grein fyrir áætlun um
víðtækar félagslegar umbætur.
Á undangengnum stjórnar-
fúndum, þar sem Bliicher vara-
'orsætisráðhera hefur verið í
forsæti, hefur mikilvægum á-
kvörðunum verið frestað æ of-
an í æ, vegna fjarvéru kanzl-
arans. Þetta og sömuleiðis það,
að hann hefur falið ýmis störf
sín fjármálaráðherranum, dr.
Schaeffer, sem er talinn líkleg-
ur eftirmaður hans, hefur leitt
til þess, að kröfur hafa verið
frambornar um skipun ríkis-
ráðs.
Það eru ekki nema nokkrir
dagar síðan dr. Adenauer fórj
að hafa ferlivist stuíta stund
daglega. — Allmiklum áhyggj-
um hefur það valdið hve mikil
óvissa ríkir vegna veikinda,
kanzlarans, en hann hefur íil,
þessa sjálfur ekki mátt heyra
annað nefnt en að hann gegndi
áfram kanzlaraembættinu.
Lungnabólguna fékk dr.
Adenauer upp úr kveii, sem
Iv&úa
Eins og getið var um í frétt
í blaðinu í gær, hefir álag
bátagjaldeyrisins verið
hækkað sem svarar 16—
17% á sterling'sptmd og doil-
ara og 40% á clearing-gjald-
eyri. Hinn fyrrnefndi gjald-
eyrir var áður seldnr á 60%,
nú á 70% og hinn síðarnefndi
á 25%, nú á 35%.
Afleiðingar þessararhækk-
unar koma að sjálfsögSu
mjög fíjátlega fram í verði
þeirra vara, sem eru á báta-
IlstaJium og muiíu þær
hækka í verði hlutfallslega
við það, sem gjaldeyrishækk-
nninni nemur. Að vísu er
varla bægt að kalla þetta
gjaldeyrishækkun, því að Jþér
er ekki um annað en gengis-
lækkitn að ræða.
EkM verður annað sagt, en
aö „gengisbreytingin“ komi á
mjög óheppilegri síund, þcg-
ar styrkjakerfið er alít í at-
huguu. Og engum getur
blandast hugur um, að þetta
hlýtur að vaída miklum
pólitískum óþægindum fyrir
stjórnarf lokkan a.
En eitt er það, sem allir
spyrja tun: Geta útvegsmenn
gert slíkar ráðsíafanir upp á
sití eindæmi? Hefir þeir.i ver
itS gefið ótakmarkað Ieyfi til
að setja hvaða verð á báfa-
gjaldeýrinn, sem þeim býður
við að horfa og skattleggja
þannig alinenning án íhlut-
unar ríkisstjórnaiinnar?
Flestum finnst óííklegt að
slíkí vald sé fengið í hendur
einni stétt, að sjá liagsmun-
um sínum borgið á þemian
hátt.
íííaðið hefir frétt, að rikiss-
stjórnin hafi ekki samþykkt
hækkunina og jafnvel beitt
sér á móti henni. Ef það er
réít, verður erfitt að gera sér
grein fyrir, hvernig á því
stendur, að hagsmuna-sam-
tökum útvegsmanna sé unnt
að knýja fram slíka ráðstöf-
un, sem að sjálfsögðu mæíir
mikilli andúð almennings og
getur haft alvarlegar póli-
tískar afleiðingar.
Dómurinn um þessa ráð-
síöfun hlýtur fyrsí og fremst
að mótast af því, hvort
stjóraarvöld landsins hafa
hann fékk er hanh fór til Lux-
emburg til fundar við Faure,
forsætisráðherra Frakklands,
en það er talið að úrslitin í þjóð
aratkvæðinu í Saar ,sem hami
leit á sem persónulegan ósigur
fyrir sig, hafi valdið afturkipp
í bata hans. '
nefur
gsm&iuia?
samþykkí hana og bera þar
af Ieiðandi ábyrgð á henni.
Eða livort útvegsmenn bera
einir ábyrgð á henni.
Erlendis mun þessu verða
veitt athygli og varla er við
því að búast, að það auki trú
manna á gjaldeyrismálum
laudsins.
------------
' li
• jr&U r
L
Það hörmuiega slys geroist
í fyrradag, aðungur cyfirzkur
bóndi lénti í snjóflóði og beið
bana.
Var þetta bóndinn á Ytri-
Másstöðum, Helgi ASalsteins-
son.
Iiafði hann farið heiman að
á fimtudagsmorgun og ætlaði
að huga að kindum í fjallinu
ofan bæjarins. Snarbratt er á
þessum slóðum, klettabelti og
gil. Þegar líða tók á daginn og
Iielgi kom ekki heim var farið
að óttazt um hann, og. þegar
safnað mönnum til þess að leita
hans. Helgi’ fannst ekki um
kvöldið og var leitinni haldið
áfram í gærmorgun af fjöl-
mennum leitarflokkum. Fannst
lík Helga í snjóflóði . um. ,15
mínútna gang frá bænum.
Helgi Aðalsteinsson var að-
eins 33 ára að aldri og lætur
hann eftir sig konu og fimm
börn, öll í ómegð.
Ekki er enn að fulhx lokið
rannsókn út af smyglmálmu í
sambáiidi við síðusíu konm
Tröliafoss hinga'ð.
Eins og áður hefur veríð
skýrt frá í Vísi fundust bá
nokkrar birgðir af áfengi, tó-
baki og fleiri vorum x skipiiiu,
sem engir pappírar voru t.il fyr-
ir. Var'ekki vitað um eigendur
vamingsins, og málið ekki Þ 11-
rannsakáð, þegar skipið lát aft-
ur úr höfn. — Ýmis fleirl
smyglmál eru nú á döiinni, en
rannsókn ekki komin á það stig,
að tímabært þyki að skýra fi'á
þeim.
AnHiast viðgerdia* á raS
raSlœgMBMM £ Itásisiat,
it
í sambandi víð Kafveitubúð-
ina, hina nýju raftadcjavcrzlun,
sem Rafveita Hafnarfjáarðar
opnaði í gær, rnun verða starf-
rækt viðgerðarverkstæði og
einnig nnm á vegum búðarinnar
verða annast um viðgerð raf-
lagna í bænum.
Valgarð Thoroddsen rafveitu
stjóri skýrði frá því, að undan-
farin ár hafi Hafiífirðmgar átt
mjög erfitt með að fá rafmagns-
tæki sín viðgerð, vegna annrík-
is rafvirkja í bænum, og hefðu
í mörgum tilfellum orðið að
koma biluðum raftækjum í við-
gerð til Reykjavíkur. Sama
væri að segja um viðgerð á raf-
lögnum úti um bæinn. Vildi
rafveitan því gera sitt til þess
að bæta úr þessu, með því að
búðin myndi hafa í þjónustu
sinni rafvirkja er annast myndu
viðgerðir á raftækjum og raí'-
lögnum.
Þá er annað nýmæli, sem Raf
veita Hafnarf jarðar hyggst taka
upp, en það er innflutnmgur á
rafknúnum flutningatækjum og
lyftitækjum, sem notuð eru á
ýmsurn vinnustöðvum, eins og
t. d. „trillurnar“ við höfnina,
en slík tæki eru víðast benzín-
knúin. Hefur Rafveita Haínar-
fjarðar komist í samband við
fyrirtæki erlendis er framleið-
ir slík rafknúin flutningatæki.
Þykir geta stafað nokkur hætta
af hinum benzínknúnu tækjum,
þegax- þau eru í gangi inni í
vörugeymsluhúsum, þar sem
oft á iíðum er léleg lofíræsting,
og myndast þá benzínstybba,
en þegar um rafknúin tæki er
að ræða, verður Icomist hjá eldi.