Vísir - 14.11.1955, Blaðsíða 6

VlSIX
Mánudaginn 14. nóvember 1953
,fliywWMIIWWWWWWWWWWWVWMMMWWWWWW
D A G B L AÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofui': Ingólfsstræti 3.
AfgreiBsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm linur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR HX
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Þyngri vi
\Ma$yt er shritjÓ
Nýsjálenzka stjómin í
bchba vegna 9 kvenna.
Þær sátu1 á járnbrautarteinuán,
sem átti að rifa.
Níu húsfreyjur í borginni Pagé, sem er 55 ára að aldri,
Nelson, sem talin er enskust óku þær að brautinni, höfðu
allra borga á Nýja-Sjálandi, með sér sessur og settust á
Fram er komið á Alþingi frumvarp um breytingu á bifreiða-
lögunum, þar sem m.a. er lagt til, að bifreiðarstjóri, sem
ekur bifreið undir áhrifum áfengis, skuli sviptur ökuleyfi ævi-
Jangt. Flutningsmaður er Skúli Guðmundsson. Hafa orðið all-
miklar umræður á þingi um þessi mál og önnur skyld, en
einkum vakti ræða Bjarna Benediktssonar dómsmálaráðherra
mikla athygli.
Fiestum hugsandi mönnum þykir uggvænlegt, hve bifreiðar-
slys hafa faxið í vöxt hér á landi hin síðari ár, og þá einkum
i höfuðstaðnum. Að vísu má segja, að ekki sé óeðlilegt, að slysum
í'jölgi samfara mikilli auknhigu bílakosts landsmanna, en aukn-
ingin er þó hlutfallslega allt of mikil. Vísir hefur ekki á taktein-
um skýrslur, er sýni, að hve miklu leyti slys þessi orsakast af
völdum ölvaðra manna, en óhætt er þó að fullyrða, að verulegur
hluti slysanna stafar af ölvun þeirra, sem með ökutækin fara,
Enginn vafi er á því, að allur almenningur hefur sýnt of mikið
tómlæti um þessi mál, almenningsálitið hefur ekki fordæmt
nægilega þá, sem stofna vegfarendum og sjálfrun sér í lífs-
háska er þeir aka ölvaðir aflmiklum farartækjum.
Tillaga sú, sem fram er komin á Alþingi, er vissulega þess
vefð, að henni sé 'gaumur gefinn og umræðurnar um hana því
vafalaust nytsamlegar. Dómsmálaráðherra benfi á, að alls-
herjarendurskoðun bifreiða- og umferðarlaganna færi nú fram,
og væri æskilegt, að þá yrðu mál þessi tekin fösturn tökum.
í hverri viku má lesa um það í dagblöðum bæjarins, að ein-
hverjir hafi verið teknir ölvaðir við akstur. Auðvitað eru þeir
miklu íieiri, sem aka undir áhrifum áfengis en eru ekki teknir,
og er þetta allt uggvænlegra en nokkru tali taki.
; Það er undarlegt, að þeir, sem hafa ökutæki með höndum,
skuli ekki géra sér ljóst, að þeir eru með morðvopn í höndunum,
þegar áfengið er annars vegar. Bifreiðar nútímans eru knúnar
vélum með allt að 250 hestöflum, þungar og stórar um sig,
margar hverjar. Þegar maðurinn, sem situr við stýrið, hefur
sljóvgað dómgréind sína og deyft athvglina, er lífsháski á ferð.
Enginn veit, hvenær bifreið, sem ekið er undir slíkum kringum-
stæðum, getur orðið vegfarenda að bana, litlu barni að leik,
gamalmenni, sem staulast yfir götu. Slík slys verða ekki aftur
ték-in, Þess vegna sýnist eðliiegt, að löggjafinn reyni öll tiltæki-
leg ráð til þess að draga úr slíkum slysum með þyngri refsi-
ákvæðum. Þeir, sem aka bifreiðum, eiga ekki undir neinum
kringumstæðum að bragða áfengi. Sá, sem fær sér í staupinu,
er aldrei dómbær á það sjálfur, hvenær honum er „óhætt“, og
er það kunnara en frá þurfi að segja. Þess vegna ættu menn,
sefn aka bifreið og hafa, einhverra hluta vegna, fengið sér staup
af áfengi, að leggja bíl sínum til næst?. dags, og ætti sú regla
að vera ófrávíkjanleg.
Á það var bent í umræðunum á Alþingi, að rétt væri að
birta nöfn þeirra, sem teknir væru ölvaðir við akstur. Þetta er
skynsamleg ráðstöfun. Fátt er mönnum. eins illa við og að sjá
nöfn sín á jjrenti undir slíkum kringumstæðum, og enginn vafi
er á því, að. birting nafna ölvaðra ökuþóra myndi stórlega draga
úr þessuiTq háskalega „leik“. Frændur vorir Norðmenn hafa
rerið mjög,’ strangir í þessum efnum, dæmt menn til skilyrðis-
Jausrar farlgelsisvistar og ökuleyfissviptingar fyrir ölvun við
akstur, en jafnframt hafa nöfn beirra verið þirt í dagblöðunum
og enginn undantekning gerð þar á. Þetta hefur haft það í för
með sér, að-þeir eru miklu gætnari í þessum efnum en vér ís-
lendingar, qg mættum vér læra af þeim í þessum efnum.
Bjarni Benediktsson dómsmálaráðherra sagði í þessum: um-
ræðum, að hann hefði hvatt lögreglustjóra til þess að láta stöðva
bifreiðar tffl eftirlits, ef grunur leikur á, að um ölvun sé að
iæða. Að --qísu yrði almenningur fyrir nokkrum óþægindum af
þessu, en þ'ó.yrði að hafa eftirlitið strangt, ef nokkur árangur
æíti að. n^st. Undir. þessi ■ orð dómsmálaráðherra munu allir
sanngjarnii! menn taka.
Nokkuðtívar rætt um það á þingi, hvenær ætti að birta nöfn
þeirra, sem; kærðir hafa verið fyrir ýmisleg afbrot. eða dæmdir.
Þettá er vftaskuld matsatriði hverju sinni og ógerningur að
setja tun það neinar ófrávíkjanlegar reglur. Ástæðulaust er að
segja frá ^rsta broti unglings, og getur birting nafns hans
haft alvarlégri áhrif á framfíð hans en menn gera sér ljóst.
Þess vegna inunu dágblöðin ölí fylgja þeirri venju að geta ekki
JUtá' -Siík' nqfii.' Unglingur, sem 'léiðist í' hnupl, getur síðar orðið
hafa vakið á sér óvenjulega at-
hygli og komið ríkisstjórn
Iandsins í bobba.
brautarteinana og tóku að
prjóna og rabba saman, eins og
ekkert væri á seyði. Þangað
. , , , komu þær á hverjum degi, og
,___ ,, . ’ ' . leigubilstjorar oku þeim jafnan
ýmsan ullarvarning hafa þær
orðið þess valdandi, að lögregl-
an var kvödd til og þær settar í
fangelsi, en þær virðast kunna hhg
þessu mæta vel.
Það, sem fyrir „kvenrétt
indakonum" þessum vakti, var fastast.
fyrst og fremst að korna í veg
fyrir, að rifnir yrðu upp járn-
brautarteinar, en þær litu svo
ókeypis, en góðviljað fólk færði
þeim te og aðra hressingu. Ef
vinnuflokkar ætluðu að rífa
í sambandi við brautina,
voru „prjónakonurnar" óðara
komnar þangað og sátu sem
ckki vanzalaust, livað aðsókn aS
henni hefur verið lítil hér.
Ungui* stúdcnt, Ólafur Steinar
Valdimarsson, héfur farið með
Guðrúnu Brunborg um landið:
að uödanförnu, cn hann var
einn af þeiih fyrstu, sem nutu
gfiðs af, þogar hún keyptí lier-
bcrgi lianda íslenzkuni stúdcnt-
um í Osló.
Guðrún Brunborg mun ’fara
hóðan um mánaðainótin, en hún
hcfur vcrið beðin að kóma til
Sygnafylkis og fly.tja fyrirtéstra
uni ísland í ungniennafélögum
þar. I uiigmonnafólagasaimband-
inu í Sogni eru 50 félög, ©g er
þess óskað, að Guðrún heinasfrki
þau öll.
í þinginu sigraði ríkisstjórnin
með aðeins eins atkvæðis meiri
hluta.
Stjórnarvöldin voru í. mikl-
uni bobba, en töldu sig ekki
, , , . . , . geta aðhafzt neitt gagnvart
a, að ekki mætti leggja braut- konunum Þá gerðist það) að
ma mður, hvort sem hún kynni einhyer skar á ,símalínu og nú
að bera sig eða ekki. En með e* •*,,. * , , .
, _ , toldu yfirvoldm, að ekki mætti
þessu hattalagi sínu ollu þær lengur við svo búið standa. For-
halfgerðri stjornarkreppu í- ^tisráðfterránn, Sidhéy Hol-
landmu og við atkvæðagreiðslu , .
, __lant, lysti yfir þvi, að her væri
um skemmdarstarfsemi að
ræða, sem ekki yrði þoluð, og
nú voru sendir lögreglúþjónar
Nelson er lítil borg, íbúar þar a vettvang, sem skipuðu kon-
aðeins 18.200. Þar er dómkirkja, 111111171 hafa sig á brott.
og þar eru sagðar fleiri sól- viljum láta taka okkur
skinsstundir á ári en nokkurs'fastar>“ mælti írú Pa°e kurt'
staðar annars staðar í landinu. eislega- og Þaö var gert*
Þaðan liggur járnbraut til. Meðan þær biðu þess að vera
Glenhope um 100 km. vegar- lelddar fyrir dómara, fóru þær
lengd. Áium saman hafa stjóm að gera við gluggatjöldin á lög-
aivöld landsins haft áhyggjur reglustöðinni og ein þeirra
út af þessari járnbraut, sem á- prjónaði sokka fyrir ókvæntan
vallt var rekin með tapi. Loks yfú-lögregluþjón. Þær voru úr-
kom að því fyrir skömmu, að skurðaðar í varðhald, en sleppt
yfírvöldin ákváðu að leggja gegn 20 punda tryggingu fyrir
hana niður og láta rífa upp hverja.
brautarteinana. Þetta vakti
mikla mótspyrnu víða, en
meirihlutinn varð að ráða. En
hins vegar var minnihlutinn ó-
venju harðsnúinn og vildi ekki
láta sinn hlut.
Vinnuflokkar tóku til við að
rífa upp teinana, en þá var
hinum níu húsfreyjum nóg boð-
ið. Undir forystu frú Ruth
iwuwwvwv^v\^fldwuvwvwww^wvywywwv,jvvévw
Málið kom fyrir þingið og'
þarf ekki að taka það fram, að.
þingmaður Nelson, sem annars1
ér stjórnarsinni, greiddi at-|
kvæði gegn stjórninni, sem.
sigraði með aðeins eins atkvæð-
is meirihluta, eins og fyrr seg-:
ir. En kónurnar þykja hafa
unnið mikið þrekvirki og gert
ríkisstjórnina hlægilega.
Gefa ætti skólafólki kost á
að sjá „Galapgos“.
Sllkar svningar úti um land hafa
verid vel sóttar.
Frú Guðrún Bruitborg heíur
undanfarið farið víga um land
og sýnt kvikmyndimar Galapa-
Sos og Östýrilát æska.
A ýinsúni stöðúiii úti uni lahd
hefur ver.i.ð, enit f.il sórstakra,
sýninga fyrir skólafölk á frtrðslu
myndinni frá Galapagos, en liún
er rnjög fróðleg og skcmmt.ilog,
enda þótt húu liafi ckki verið vcl
sótt héi* í ba\ á "Akurcyri föru
t.il daunis sýningar fram tvo
daga í röð, fyrri daginn fyrir
barnaskólaiín, en liinn fyrir
gagnfi-æðaskólann og mennta'r-
skólánn. Voru báðar sýningáirn-
ar fyrir liádegi, óg þóitti þetta
göð tiibíjeytipg,;- gkemjntiJpg og,
froðlcg i bouii. :: -
Slík skóiasýnirig hcfur cinnig
vcrið baldin á Akhuicsi, við göða
aðsókn, en mest varð hún á
íöstudaginn í Kcflavík. þar
kvöí.tn . kcnnara r , börnin mjög
ciiulrogið 1 i 1 að sickja sýningu
tijá: (luðnjnu, svö að -'N'ýja; Hió
motti iiciía l'ulít út i'ir dýrum.
Iiafa kerinarar livarvótná látið
svo um madt, að rnikiil fengur
liafi verið.að fá myndina, því a.ð
ekki sé um margar sííkar myiid-
ir að ræða tiL 'að auka fra-ðsl-
una.
það virðist sjáifsagt, að
fræðsliunálastjómin licr í Rvík
grípi 'tækifærið, á'ður cn Guðrún
Brunlxirg f<*r iir lándi, og láti '
írain fani .sýningar;á Galapiigos-
friýhdimii- íýrir skófáföík hói*.
Myndin er t'aileg og fróðleg, og
Ekki cr það í fyrsta skiptfiii, sem
gistihúsaskortur liöfnðborgar-
innar cr gerður liér að unitals-
efni, Nei, því fcr fjarri. En fevern-
nær skyldi megá væn.ta þess, að
reist verði nýtt gistiliús hér? Það
er orðinn á því mikil þöri. Þau
sém nú eru starfræ&t, riægja
hvergi nærri eftirspurrriniiri"inn-
anlands. t-að má heita að mjög
erfitt sé nú að kóma atamibæ'jar-
manni undir þak, cf ehki cts ein-
hver fýfirvari liafðúr á ferðum
hans til bæjarins. Undaufarin ár
liefur gistirúmum fækkað, sem
stendur í öf.ugu hlutfalli við íerSa
rnannaStrauminn til bæjarins,
sem vex ineð liverju ári, éflir þvi
sem samgöngur aliuennt irastffla.
♦
Illt til afspurnar.
Vcrst er þó, þcgar aftast er
til að land okkar sc gert að íerSa-
mannalandi, að láta það spyrj-
ast út fyri’r landsteinaná, að far-
þcgar heillar flugvélar hafi orð-
ið að sofa í stólum í flugvéla-
al'greiðslusal, vegná þess að ekki
hafi verið hægt að útvégá gisti-
liús fyrir fólkið. Þctta cr svo frá-
leitt, og lilýtur að koma crlcnd •
um fcrðamönnum svo spánskt
fyrir, að viðbúið cr að cinliver
farþeganna greini frá þéssu
íurðulega ævintýri í blöðum, þeg
ar heim cr komið. Okkur myndi
þykja það saga til næ.sta bæjar,
ef við kærnum lil höfiiðborgar,
þar s'em svo væri háttá'S.
Hver á á8 byggja?
Fái'st engir einstaklingar eða
félög lil þess að hef jast lianda iim
byggingii g'istihúss, ætii bærinn
að gangast fyrir því, að bvggt
yrði sæmilegt gistihus. Það ér
ekki vanzalaust áð láta svo við
búið lengur staiula, að bicrinn
geti ckki hýst fcrðafólk, scm um
landið fer. Sjálfsagt er það dýrt,
að byggja vandað gistihús, en
aftur á móti hlýtur Íiver að sjá,
að ckki verður komist hjá því
öllu lerigur, og óvíst er, að það
yrði ódýrara siðar.
Oft um þörfina talað.
Svo kann að vera, að það sé að
bera í bakkafullan læ-kinn, að
klifa á þessu gistiliúsamáli, Oft
iieyrist um það talað, og allir
virðust sammála um, að rnestu
Varidræði stafi af skorti gisti-
luisa hér, cn ekkert lieyrist samt
lun framkvæmdir í þá átt, að
koma upp nýju gistihúsi. Serini-
lega vex einstaklingum kostnað-
Urinn í áuguni, vegna þess að
varla er hægt að relca syo gisti-
hús hér, að ckki sé leyfijcgt að
hafa þar um leið véilirigar, sem
eitthvað megi íeggja á, þ. e. vín-
veitingar. Eri fivérnig sérii þýl
er farið, verður áð byggja
liér í bænum gistihús til viðbót-
ar, og vinna að þvi bráðan bug.
,, Praeteyea censeo, að bilaslöð
'riV’víð ijngólf.sstræti vcrði bann-
aðiu*. — kr.