Vísir - 04.01.1956, Side 11

Miðvikudaginn 4. janúar 1956
15
vlsm

í blaðmu þann 2S. dcs. birtisl þessi mynd án textaj en haun
, "aV er á þessa lcið:
íslenzk tónlist erlendis.
Tónsmíðar Hallgríms Helgasonar fluttar
í Þýikalandi, Holfatidi og Belgíu.
Hallgrímur Helgason tón- sex íslenzk þjóðlög í búningi
skáld fór nýlega í fyrirlestra- Hallgríms ásamt dönskum og
ferð til Austur-Þýzkalands og spænskum lögum á hljómleik-
verður í þeim Ieiðangri til jan- um í Hamborg. — Auk ítalskra,
úarlolia n. k.
jspænskra og franskra laga
Undanfarna tvo mánuði hafa syngur kórinn íslenzk jólalög,
verk eftir Hallgrím verið flutt raddsett af Hailgrími í jóladag-
á ýmsum stöðum í Þýzkalandi, skrá Hamborgarútvarpsins.
Hollandi og Belgíu. Er þar bæði | Söngkonan Int Graffius i
um sönglög og annan tónsmíða- : Hamborg flutti sönglög átta
flutning að ræða.
Evrópuþjóða síðastliðinn sept-
Hollenzki konsertpíanistinn ember á hljómleikum í þýzltu
Hans Schouwman, Haag, lék borgunum Cuxhaven; Hamborg,
rímnadansa eftir Hallgrím Passau, Núrnberg, Rosenheim
Helgason á hljómleikum í nóv- ! og Múnchen. Á söngskránni
ember í Duisburg, Eibergen ogjvoru lög frá íslandi eftir Jón
Á ALLSKONAR
STRIGI
Bruxeiies.
18. nóv sagði bayerska út-
varpið í Múnchen ítai'lega frá
„íslenzku dögunum í Erlan-
gen“. i»á söng próf. Georg
Kempff íslenzkar þjóðlagaút-
setningar eftir Hallgrím með
undii'leik höfundar.
11. des. flutti Vera Schink,
með kvennakór Hamborgar,
Leifs og Hallgrím Helgason.
Píanóleikarinn Erwin Memm
ler, Stuttgart, hefir á hljóm-l
leikum víðsvegar í Þýzkalandi
leikið íslenzkan dans • eftir
Hallgrím.
Hallgrímur Helgason hyggstj
koma til íslands seinna á þessu
LEÐUR - GIJMIVil
ÍÞöat&usk ób% M&B*39Msfcér
■Ænnishór* Sts'aynskóa*
MuBMSU B% $aÚ MB BH. BSÉÍfgrÓl
ari.
wuwywwvvw
Birta ©§ tíginn þróttiir.
Raguheiður Jónsdóttir: Að-
gát skal höfð. Úr minnis-
blöðum Þóru frá Hvammi.
Helgafell 1955.
Hin nýja saga Ragnheiðar
Jónsdóttur er framhald af bók
hennar frá í fyrra, Eg á gull að
gjalda, En lesandinn getur í
rauninni notið þessarar bókar
sem sjálfstæðrar sögu.
Þóra frá Hvammi hafði tekið
gagnfræðapróf, þegar við
skildum, við hana seinast. Nú er
hún komin í Menntaskólann.
Hún leigir lítið herbergi hjá
frú einni og annast þvott á
göngum og gólfum upp í leig-
una. pún lifir spart og les af
lcappi, leyfir sér ekki að talta
þátt í eins konar skemmtunum.
Draumur hennar um dýrðina í
Meimtaskólanum hefur fölnað,
en fróðleiksþráin er söm við
sig, og svo stefnir þá Þóra af
allri orku að stúdentsprófi.
Allt í einu ber að garði henn-
ar Geira, Reykjavíkurdrenginn,
sem sendur var í sveit og frá er
sagt í Eg á gull að gjalda. Nú
er hinn ófyrixleitni vandræða-
piltur orðinn stór,. myndarlegur
og vel búinn farmaður. Hann
hefur margt séð og heyrt og
margt lifað, og hann er enn
fullur af óstýrilæti, og nú fylg-
ir honum eitthvað seiðandi og
framandlegt, og tengist við-
kvæmum minningum um þann
tíma, sem hann var svartur
sauður heima í sveitinni. Þóra
vill gjarnan vera honum vel,
vill vera vinur hans, ekki bregð-
ast trausti hans, fer of langt, og
svo tekur hann þá hiklaust það,
sem hún ætláði eklíi að iáta.
Það verður þungt áfall fyrir
hana. að hafa látið grípa sig ó-
sjálfræði. Hingað til hefur hún
sthð'zt allar freistingar, aldrei
hefur hún blundað á verðinum,
og svo er henni allt í einu kom-
ið - svo á óvart, að hún af mis-
skiídu vorkunnlæti lætur lað-
ast svo langt fram á flugið, að
hún stevpíst fram af.
Hún lýkur prófi um vorið og
fer heim. En brátt verður henni
það Ijóst, hVað gérzt'Wfur. Hún
reynir sS leyna því pins lengi
og henni er unnt fyrir heimilis-
fólkinu, en loks er það ekki
lengur að verða hægt, og þá fer
hún að heiman til Reykjavikur.
Þar leita hún á náðir þvotta-
konu, sem hún hefur kynnzt
og verið vel, og þær búa saman.'
í kjallara. Það er kominn er-
lendur her til íslands og þvotta-
konan hefur feiknin öll að gera.
Þóra hjálpar henni við störfin
og nýtur míkíllar alúðar og
umhyggju frá hennar hendi.
Hún ákveður að vinna fyrir sér
og barni sínu og stunda jafn-
framt námið, lesa utan skóla.
Hún fæðir barnið, Ijómandi
fallega telpu, sem yerður ekki
aðeins yndi hennar, heldur líka
starfsystur hennar, Ólafar.
Þóra heldur því leyndu fyrir
skyldmennum sínum, hverni'g
komið er, en les og vinnur, og
stúdentsprófinu lýkur hún með
góðum vitnisburði. Þá segir
hún foreldrum sínum, hvað
gerzt hefur. Þau skoða barnið,
og vitaskuld vilja þau, að hún
flytji með það heim í sveitina.
En hún ákveður að vera kyrr
með það hjá Qlöfu, vinna fyrir
sér og því og stunda samtímis
nám í norrænu. Þessi ákvörðun
er henni engin raun. En hún
verður að taka aðra ákvörðun,
sem er mun erfiðari. Móðurást
og sjálfsvirðing annars vegar
og útþrá, framalöngun og þokki
á glæsilegum karknanni heyja
stutta, en harða barátt-u. Móður-
ástin og sjálfsvirðingin vinna
sigur.
Bókin er vel byggð, atburð-
irnir tengjast eðilega óg at-
MrrmsujkfcuB'
ALLT ftiÝJÁR VÖRIfR
MIKILL AFSLÁTTUR
ALLT Á AÐ SELJAST
Æ ustu rstmmti 12
fáum orðum, verður hún æi'io
fátækleg. En frú Ragnheiður
lýsir þannig' vonbrigðum og nið-
urlægingu Þóru, stríði hennar
við að halda virðingunní fyrir
sjálfri sér, hugsunúm hennar
og tilfinningum, meðan hún
gengur með barnið og síðan
hinni. miklu breytingu, þegar
barnið hefur séð heimsins ljós
og verður heimsljós móðurinn-
ar, að eg minnist þess ekki, að
þær lýsingar éigi sér neina
hliðstæðu í ísl. skáldsögum.
Hispurslaust víkur hún að ýmsu
sem súmum mundi þykja hlýða
að sneiða hjá, en engin seyra
er í lýsingum hennar, ekki
falin í þeim' nein væmin og
laðandi dul. Og einmitt þess-
ar lýsingar gera það sennilegt,
sem síðar gerist. Við fylgjumst
með því, hvernig hugur hinnar
hreinhjö.rtuðu Þóru skírist enn
í baráttunni, hyernig hinn stælti1
vilji hennar verður ennþá stælt-
ari, og svo reyníst henni þá
ek ki aðeijis fært, studdri af ást-
inni á barninú sínu, heldur líka
eðlilegt að taka þá ákvörðun,
sem hún tekur í bókarlok.
Sagan er skemmtjleg, jafnvel
spennandi, og það er; ýfir henni
Samdi Shakespeareleikrit
með nafni hans?
Kirkjuyfirvöld á Englandi
hafa veitt leyfi til þess að opna
grafhvelfingu í rannsóknar-
skyni.
Vonir standa til, að í graf-
hvelfingunni kunni að finnast
skjöl, sem skeri úr um það,
hvort Shakespeare hafí raun-
verulega verið höfundur allra
þeirra leikrita, sem honum eru
eigxiuð. Deilt hefur verið mjög
um þetta og því verið haldið
fram, að Christopher Marlowe
sé höfundur sumra þeirra.
Kubisjek hættlr vil
Limdúnaför.
Kubisjek, sem bráðum tekur
við embætti ríkisforseta í Braz-
ilíu, hefir frestað heimsókn
sinni til Bretlands.
Brezka stjórnin bauð honum
að koma í þessum mánuði, en.
hann er nú í heimsókn í Banda-
ríkjunum.— Orsökin mun vera,
að hann telur sér erfitt að koma
því við, að takast þessa ferð á.
hendur nú.
Katla
er í Reykjavík.
burðarrásin nær . spankenndfi birta og tigúm þróttuv.
reisn. Persónulýsingarnar eru Guðhiundur Gíslason Hagalín.
glöggar og sjálfum sér sam-
kvæmar, málið hreint og stíll-
inn sléttur og felldur og vel
aðhæíður efninu. Ragnheiður
Jónsdöttir er áreiðanlega sú
íslenzk kona, sem hefur kunn-
að bezt til verka um skáldsagna
gerð.
En þó að persónumar séu
allar dregnar skýrum dráttum,
skep hún. sig úr, lýsíngin á Þóru
frá Hvamini. Hún 'er gerð ai
íþrótt. Þá er sagae er sögð i
Frakkar sækja fram í Riff-
fjöllum við óhagstæðu veður-
skilyrði.
>eir hafa nú náð á sitt vald
tyeiinur , ,fjallastóðvum, . ,sem
úppreistarmenn náðu á sittvald
uxn 'heígina.
Vísindamenn vsð New York-háskóla hafa undir stjóm dr..
Severcs Cíchoas, sem. hér biríist mynd af, myndað „móle-
kúlakeðjur“ í tjlraunaglösmn sínum, og gefur það fyrirheit um.
að maðurinn geti einhvem íímann skapað ííf í raRnsóknastoftsm.
Þessar rarmsölcpii' opna nýjar Iciðir til athugiinar á krabba-
gróðri og erfðum.