Vísir - 16.01.1956, Qupperneq 6

I s t ►
MánudagLnn 16. janúar 1956
pvvvvuv^vvví'vek.-w,vvvvjvw,ij,vvj’vvv»rvvvvnj,vlw,vrtftfvvvvvvvvvvv,v^.
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pólsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson,
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
AfgreiSsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm llnur)
Útgefandi: BLABAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Hvað var&ar þá um itjóðarhag.
Hiinninigarorðs
Dr. Björn
hes(sjís°f&$£ssffý8i ir.
Þótt mikið starf líg’gi dr.
Birni L, Björnssyni að baki
hefðu margir ætlað, — en <þó
einkum við, sem þekktum hann
bezt, — að enn meiri verkefir'
biðu framundan og mætti þar
af honum mikils vænta. En
liðlega fimmtugur féll hann i
valinn, öllum á óvænt, þótt
vitað væri að hann gekk ekki
heill til skógar.
Dr. Björn var fæddur 22.
nóvember 1903 í Núpsdals-r
tungu í Húnavatnssýslu, en for-
eldrar hans voru Björn Jónssoii
bóndi þar og kona hans Ásgerð-
ur Bjarnadóttir. Voru þau hjón
V:ví
Ivitund alls þorra þjóðarinnar er landhelgisdeilan við Breta
eitt þeirra mála, sem á að vera hafið yfir a.llar flokkadeilur.
Þjóðin vill standa þar saman sem einn maður, eins og hún gerði bæði af merkum húnvetnskum
í lokaþætti sjálfstæðisbaráttunnar og eins og hún vill einnig bændaættum.
gera í handritamálinu, þegar henni gefst tækfæri til þess. Samt
er til fámennur hópur manna, sem telur ekkert mál svo mikil- j Snemma hneigðist hugur dr.
vægt, að ekki sé sjálísagt að nota það til árása á an.dstæðing-. Björns til náms og innritaðist
ana, ef einhver von er um að vinna af þeim noksur atkvæði hann í Flensborgarskólann árið
eða veikja aðstöðu þeirra á annan hátt. Þessi fámenni hóprn' er
forustulið kommúnista.
Fyrir um það bil tveimur mánuðum, birti Þjóðviljinn þá
íregn, að ríkisstjórnin stæði í leynimakki við Breta um land-
helgismálið. Bretar ætluðu að aflétta löndunarbanninu gegn
því, að íslendingar skuldbindu sig til að stækka ekki land-
h.elgina meira en þegar hefur verið gert. En hver var nú ástæðan
íyrir þessari fullyrðingu kommúnistablaðsins? Hún var sú, að
ríkisstjómin hafði birt tilkynningu þess efnis, að hún hefði til
aíhugunar tillögur frá nefnd, sem ílfnahagssamvinnustofnunin
i París haíði skipað til þess að kynna sér málið og gera upp-
ástungur um lausn á því. Er þetta ekki ágætt sýnishom af mál-
ÖUtningi kommúnista? Þeir vita ekkert um efni tilaganna, en
þeir geta samt fullyrt að í þeim felist afsal íslénzkra landsrétt-
jinda! Þeir þykjast ekkert skilja í þvi, að ríkisstjómin skuli
þurfa að athuga þær Er það ekki siður í Rússlandi, að kynna
;sér efni slíkra skjala? Segjá þeir bara njet án þess að líta á
1920. Lauk hann gagnfræða-
prófi þaðan með ágætri eir.k-
unn og innritaðist þá í Mennta-
skólann að loknu prófi. Stúd-
entsprófi lauk hann árið 1921"
og héit þá til Þýzkalands ti’
hagfræðináms. Stundaði hanr
nám við háskólann í Kiel op
síðar Heidelberg og tók þa'
doktorsgráðuna. Er heim kom
réðist hann til starfa. hjé
Reykjavíkurbæ og veitti hae-
fræðideild bæjarins forstöð:
til dauðadags.
Dr. Björn var hæglátur o.r.
prúður maður í öllu dagfari
svo að til fyrirmvndar mA+J-'
j teljast. Hann var góður og far-
sæll námsmaöur, — tók námið
alvarlega og stundaði það af
kappi. Hann var dulur maður
r.eldur Þjóðviijinn ófram iðju sinni og þ. 8. janúar s. 1. slær
iaann upp féitri. fyrirsögn úm „Nýtt afsal landsréttinda, leyni-
smakk og. verzun ineð landhelgi íslands.“ Nokkrum dögum síðai'
Iber svo'Æiriar Olgeirsson fram fyrirspurn til forsætisráðherra á;
fundi í sameinuðu þingi ög fær það svar, að „ríki'sstjórnin hafi
felíki látið sér tii hugái’ koma að færa inn núverandi friðunai'-
Jínu, né semja um haiia sem frambúðai'Iausn á friðunarráð-
©töfunum íslendinga.“ Sagði forsætisráðliérra að þetta væri
Eamhuga álit og ákvörðun a’dra ríkisstjórnarinnar og bseði aðal-
fnálgögn hennar nafa enr.fremur lýst því yfir,
(ítefnu verði ekki vikið.
Kommúnistar sáu n.ú að -beir voru komnir út í ógöngur, Full-
S?rðingar Þjóðviljans st'óðu aíhjúpaðar sem uppspuni. Eitthvað |
vináttunnr af
á betra kosið
í meðiæti, eða
, Eins og' væntá. máííi varð kommúnistum lítill matur úr
.þessari lygasögu. Landsmenn vissu að ríkisstjórnin væri stað-
ráðin i. að kvika hvergi í málinu og allir óbyrgir'stjórnmála
snenn stæðu einhuga riieð henni í þeirri afstöðu, Samt sem áðurl &ein e ’mn’ en s'° tr>S8'ur
og staðfastui- :
eigi varð þar
hvort sem var
mótlæti.
Eftir að námi lauk, lé.t dr.
Björn þjóðmál nokkuð til sín
-j taka og var m. a. í framboði
fyrir Sjálfstæðisflokkinn í
Húnavatnssýslu. Ritaði hann
, . i margar og merkar greinar í blöð
a ia ssan og tímant um stjómmál og
| hagfræðileg efni, og báru öll
skrif hans vott um skírleik í
,, . , 'I hugsun og góða kunnáttu-
varo til bragðs að taka, til að ko-ma ser ur kliDunm. Var þa fund-: ,, , , . , , _...
, , . ... - . , , , .. . | Merkasta starf dr. Bjoma var
m upp ny fynrsogn i ÞjoSvdjaiuim, á þá leið, að rikisstjomm | þó forstaöa haM j hagfræöl„
,œt?a8i að >Hvíkja tíl braðabyrgða“ - hún gæti hugsað sér að dei]d Reykjavíkurbæjar. Vann
Semja við Breta um þá bráðabixgðarlausn, að hreyfa ekki við hann ^ mikið og merkilegt
Sandhelgislmunni meðan Efnahagssámvmnustofnunin væri að brautryðjandastarf Samdi
hthuga málíð. Með þessu er Þjóðviljinn raunverulega búinn að! hann m a _4rbók Reykjavík-
éta ofan í sig allt sem hann hefur áður sagt um „svik og Ieyní- ur« £em er' mikið verk> en þó
:Tu».kk“, því eins og hver viðtiborinn maður hlýtur að sjá, væru liggur þar ^ meiri vinna á
þaS engin svik eða aísal landsréttinda, þótt samkomulag yrði tek við en blaðsíðufjöldimi gef-
iam aö fresta frekari aðgerðum um stuttan tíma, eða þangað ur m kynna_ Kynnti hann sér
til Efnahagssamvinnusdofnunin hefur. lokið athugun sinni á
þessum málum í heild.
Stækkitin iandlielginnar var gerð undir forustu núverandi
foraætisráðherra. Kommúnisíar komu bar hvergi nærri. Þjóðin
treystir honutn enn sem fyrr til þess að ráða því máli t.il far-
•sælla lykta og lætur allt þvaður Þjóðviljans sem vind um eyrun aldl]r allk sem har er laeð-
bjóta. Flokkur sem notar slík m&l til pólitískra skemmdarverka ur gl4imUr að frekara framtíð-
og svífist jafnvel ekki að gera andstæðingum síntun upp orð og arstarfi er öðrum Verður ætlað-
Lugsanir í því sambandi, dæmir sig sjálfur til éilifrar utangarðs- Ber aRt þetta starf dr. Björns
v'isiar í islenzkum stjórnmálum.
Þetta er aðeins eitt dsemi um málflútning og baréttuaðferðir
kömmúnista. En bað er góð sönnun bess, að íslenzkir hagsmunir
eru ekki þeirra áhugamál. Ailir sannir íslendingar vilia vitan-
iega útkljá deiluna við B?eta, okkar gömlu viðskipta- og vina-
þjóð. Þess vegna getur enginn þjóðhollur maður fundið neitt
athugavert við þaö, þótt tillögur, sem miða í þá átt séu íhugaðar.
Kommúnistum væri vitanlega kærast, að öli okkar tengsl við
vestrænar þpjóðir væru siitin og við ættum einskis annars völ
en að varpa okkur beint í -hinn rúsnéska nóðarfaðm. Til-þess er
þeirra barátta. Hvað varðar þá um þjóðarhag! 'ÍS'ÍS'ÍK-
víkur í mörg ár og innti einnig
þar mikið starf af höndum.
Kvæntur var dr. Björn Guð-
björgu Guðmundsdóttur, Guðnt
sonar skipstjóra, og eignuðus'
þau hjónin tvær dætur, Ásgeði
3irnu og Helgu Martínu. Va
hjónaband þeirra farsælt og
gott.
Við vinir og sambekkinga
ir. Björns teljum að því mik
inn mannskaða að hann féll fré
svo unvur að árum, enda ætl-
uðum við að enn biðu hans mik-
il verkefni. í okkar hópi var
hann mjöy vinsæll og vel lát-
inn og engan mun hann hafa
átt óvildarmann. Þótt dr. Björn
væri prúðmenni, gat hann ver-
ið glaður og reifur í vinahópi
og ávallt svo alúiðlegur og ein-
lægur að haxrn laðaði menn að
sér og valífci aíira traust.
Sökum fjarveru á eg þess
ekki kost að fylgja vini mínum,
dr, Bii-ni til grafar. Með þessum
fáu linum vildi eg þó segja hug
minn til hans, og votta konu
hans, dætrum ög öðrum að-
standendum inniiega samúð
mína um leið og ég þakka góð
og gömul kynni.
Kristján Guðlaugsson.
nag, rekstur og þróun bæjarfé-
lagsins svo vandlega, að enguni
mun það efni hafa verið kunn-
ara. í „Ái'bækurnar“ mun fróð-
Finnsk kirkja að
rúisnssku spilavítl.
Rússneskir liermenn, sem nú
eru í þann veginn að rýma
Porkalaskagann, skýra frá því
að þeir hafi notað hina 600 ára
gömlu kirkju í Kyrkslatt sem
spiiavít.
Þó er kirkjan þar 1 því ásig-
komulagi nú, að hægt er að
hafa guðsþjónustur þar. Rúss-
arnir voru byrjaðir að reisa
sitt eigið spílavíti þar, en hættu
við það.
Meira en 200 hlaðnir járn-
brautarvagnar, rússneskir,
standa á Porkalasvæðinu, en
leikur verða sóttur um langan|það vantar eimvagna fyrir þá.
Hermennirnir segja, að mikið
af birgðum sé eftir, sem þuiíi
að flytja brott. Upp- á. síðkastið
hafa flutningar aðallega farið
fram á bílum. Finnskir járn-
brautarverkamenn segjast hafa
séö mörg vagnhlöss af áfengi:
vodka, brennivíni og líkjörum
flutt úr vínbúðinni í Kyrkslatt.
Búið er nú að eyðileggja arui-
an flugvöllinn á Porkala, en
í'.inn er eftir enn. Eimpg.hafa
þeir eyðiiagt kafbátaverk-
smiðju, sem að hálfu léytí var
grafin inn. i fjall.
vott um nákvæmni og sam-
vizkusemi og sannar að þar fór
maður höndum um, sem kunni
að vinna og vissi að hverju
stefna skyldi.
Dr. Björn átti sæti í ýmsum
nefndum af hálfu bæjarfélags-
ins, sem íjölluðu um hagfræði-
leg efni eða rekstur bæjarins.
Auk þess var hann formaður
niðurjöinunarnefndar Reykja-
Þegai' hálka er mikil á götun-
irn, eins og verið hefur undan-
farið hefur bærinn látið bera á
göturnar ýmist sand eða salt til
þess að koma í veg fyrir slys, en
það kemur fyrir að vegfarendur,
einkúm gamalt fólk, fellur á
hálku og beinbrýtur sig. Þessi á-
burður á götur bæjarins hefuv
tíðkazt í mörg ár, og þótt sjálf-
sagt, en menn hefur aftur á móti
greint á um hvaða efni væri bezt
að nota. Þegar sandurinn var
notaður vai* oft talað um að hann
ætti sök á moldrykinu, þegar
snjóa leysfi. Og ýmsir sögðu að
nikill óbrifnaður væri að hon-
um, því fólk yrði forugt um fæt-
’irna og bæri sandinn með -sér
inn í húsin.
Jaltið verra?
En nú er oftast notað salt; En
að þykir heldur ekki með öllu
ott. Bílstjói'a segja að það eyði-
aggi bíldekkin, fólkið heldur þvi
ram ao það eyðileggi skótauið
>g svö eru aðrir, sem halda því
'ram áð saltið sé mesti vágestui
i gólfdúkum, einkum éti það
'úmmídúka, sern eru oft á göng-
im stæri opinberra byygginga,
>n þangað liggja leiðir margra
nrgara, beint af götunni. Þessu.
nætti öllu bjarga við að mestu.
ayti, ef menn þurkuðu sér vel
im fæturna, áöur en menn
:æmu í hús, nema þá kannske
•kótauinu sjálfu. Það var vel-
netinn borgai'i, sem hringdi til
mín fyrir helgina og ræddi við
mig um þenna saltburð á göt-
urnar. Hann íullyrti við mig að
af saltburðinum stafaði mikið
tjón, sem væri lítt rannsakað. Og
sé það rétt, er sjálísagt að rann-
sókn fari fram á því.
Skynsöni vinnubrögð.
Hitt er svo annað mál, hvort
ekki sé rétt að hafa lokið jwí að
aka því efni, sem ætlað er. að
dreifa um göturnar i hálkunni i
’irauka viðsvegar um bæinn áð-
ur en til á að taka. Það mætti
gera það að haustinu með:m góð
færð er, og láta þessar birgöa-
stöðvar vera á hentugúm stöð-
um um allan bæ. En seinlegt er
bað að fara með einn og einn bíl
af stað frá einum stað, og þuría
siðan að aka lang-an veg til þess
að ná í meiri áburð, þegar öll
færð er kannskee mjög erfið.
Það er ekki litið, sem þarf af
saltinu eða sandinum á göturri-
ar á veturna.
Símavarzla.
Mér finnst símavarzla yfirieitt
hafa batnað mikið undaníarin
ár, enda virðist sem stjómendur
einkafyriríækja hafi séð hve
mikið byggist á því -að gott íplk
veljist til þess áð svará í slmalog
viðskiptavinirnir hljötl greiö ,og
kurteis svör. Þetta kannast vist
allir við að er rétt. Þó er enn, og
var siðast fyrir helgina kvartað
undan því við' mig, að símavarzla
hjá opinberum fyrirtajkjum væri
í lélegra lagL Þar væri viða illa
og seint svarað í sima og kiirt;
eisi aðeins í meðallagi; Það RáinivV
að vera eitthvað til i þesfai, [og
ástæða til þess að kippa þvi í
lag. En. • sannleikurinn er sá, .að
nú orðið vei'ður að vanda vel.Til.
þess fólks, sem annast sima-
vörzlu einmitt vegna þess að sim-
inn er mikið notaður pg nótkun
hans fer vaxandi. Það er ekki
nóg.að í slíkar stöður sé skiýaö
fólk, sem aðeins hefur málið en
lítið annað til brunns að bera.—