Vísir - 22.08.1956, Page 4

• VÍSIR
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson
Auglýsingastjóri: Kristján Jórisson
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3
Aigxeiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm linur)
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F
Lausasala 1 króna
Félagsprentsmiðjan h/f
Háar sektir Kaoia við veði-
í ám <mj vötnum.
ö|»okkar eyða lasastoiriii í veiðiá
með spresigjiii.
Að bví er Veiðimálaskrif-1 að fiskurínn komst á nýtt
stofan liefur að gefnu tilefni,
tjáð Vísi, liggja orðið há við-
urlög við öllum meiri háttar
brotum á veiðilöggjöfinni,
þannig að sekt getur undir
svæði, sem áður var honum
lokað. — Á einni nóttu er
þannig stórskemmt marga ára
starf. Er sorglegt til þess að
vita að slíkir óþokkar, sem hér
Tíminn ©g Economist.
Undanfarið hefur Tíminn við
og við verið að vitna í enska
} vikuritið Economist, sem
hirtir oft mjög fróðlegar og
greinargóðar ritgerðir um
ýmis málefniýog bindur sig
þar ekki við mál, sem eru
eingöngu fjárhagslegs eða
efnahagslegs eðlis eins og
ætla msetti af nafninu. Þann
11. þ.m. birti Economist
grein um ísland og afstöðu
þess til Atlantshafsbanda-
lagsins og í þessá grein vitn-
ajr nú Tíminn hvað eftir
| annað, í fyrsta skipti’ 16. þ.
I rn., þegar hann birtir nokkr-
f ar glefsur úr henni, sem
! hann telur málstað sínum
og kommúnista til fram-
dráttar í þeirri deilu, sem
hér er upp kominn vegna
samþykktar þeirrar, sem
hræðslubandalagið gerði á
þingi með aðstoð kommún-
ista undir þinglokin í vetur.
Það var þó varla við því að bú-
ast, að Tíminn treysti sér til
þess, að birta grein þessa í
heild, því að undir lokin
nefnir Economist at.riði, sem
Atlantshafsbandalágsvinirn-
ir í ríkisstjórn íslands virð-
ast ekki hafa athugað, þeg-
ar þeir fengu kommúnista i
lið með sér í vetur.
Economist segir nefnilega i
lok greinar sinar: „Það (þ.
e. kosningaúrslitin) táknar,
að örlítil skoðanabreyting
(hjá kjósendum), eða deila
milli flokkanna, sem stjórn-
ina mynda, gæti breytt að-
stöðinni á mjög skömmum
tíma. En þá getur verið um
seinan- að bæta fyrir tjónið,
sem nú er verið að vinna.
Þegar Bandaríkjamenn
verða farnir, munu - þeir
ekki verða ginkeyptir fyrir
að eiga það á hættu öðru
sinni, að verða reknir á clyr.“
Þetta nefnir Tíminn að sjálf-
sögðu ekki, því að þótt
Economist sé sanngjarnt
gagnvart Framsóknarmönn-
um og ríkisstjórninni í grein.
þessari, og segi að þessir að-
ilar hafi rétt til að gera það,
sem þeim sýnist, kippa þeir
þó með þessum fáu orðum
grundvellinum undan þeirri
staðhæfingu Tímans og Co.,
að ætlunin sé, að standa
eftir sem áður með banda-
laginu, og veita því þá
• væntanlega aðstöðu hér á.
nýjan leik, ef komið verður
auga á bliku í heimsmálun-
um. En það er vitanlega
eftir heiðarleika Tímans, að
sleppa þessum ummælum.
vissum kringumstæðum skift hafa verið að verki, skuli vera
þúsundum ef ekki tugþúsund- til og ganga lausir. Vonandi, að
um króna.
Eins og skýrt hefur verið frá
til þeirra náist sem fyrst.
Sumarið 1952 voru töluverð
i blöðum hefur nýlega verið^brögð að veiðiþjófnuðum í
framið eitt af alvarlegustu veiði ýmsum ám og þá var sprengt
þjófnaðarbrotum sem dæmij í tveimur ám. Þá tókst að ná í
eru til hér á landi. Fiskur stórtækustu veiðiþjófana og
hefur verið drepinn í Brynju-
dalsá í Hvalfirði með spreng-
ingu. Tugir fullorðinna laxa
hafa verið drepnir og hirtir og
fjöldinn allur af ungviði hefur
tortímst, því þegar þannig er
að farið drepst allt lifandi á
því svæði, sem sprengt er á.
Ekki þarf að fjölyrða um
hversu tilfinnanlegt tjón hefur
hér hlotist af. Brynjudalsá er
lítil á og laxastofninn þar ekki
stór. Umráðamaður þar hefur
lagt töluvert fé og mikla fyrir-
höfn af mörkum í sambandi við
ræktun á laxi í ánni. Meðal
annars hefur laxinum verið
gefið aukið landrými, ef svo má
segja, með lagfæringu á foss-
inum neðarlega í ánni, þannig
hlutu þeir dóm og sektir. Ekki
hafðist þó uppi á þeim óþokk-
um, sem sprengt höfðu. Viður-
1 lög voru þá ekki eins mikil og
nú er fyrir slíka verknaði. —
Nokkru síðar voru sektir fyrir
veiðilagabrot og þjófnaði stór-
hækkaðar. T. d. getur mú sá,
er veiSir í heimildarleysi í vatni
annars manns, fengið 15 þús-
und króna sekt fyrir og þeir
sem nota við veiði sprengjur
eða eitruð efni geta hlotið mun
hærri sektir.
Virðast ýmsir menn enn
þeirrar skoðunar, að óverulegar
sektir liggi við veiðiþjófnaði
og brotum gegn veiðilöggjöf-
inni, en þessu er öðru vísi var-
ið eins og að framan er greint.
Bannað að taka íbúðarhús-
næði til annara nota.
11 ráðabirgðalög gefín iit um þetta.
Fyrri ummæK Economists.
En hvað er það, þótt Tíminn
sleppi tveim eða þrem setn-
ingum úr þessari grein
f Economist, þegar þess er
j gætt, að þetta sama vikurit
: bi’-ti aðeins hálfum mánuði
' ádur aðra grein um málefni
[ íslands, án þess að Tíminn
I teldi ástæðu til að birta eina
í einustu' setningu úr henni?
f Þar segir meðal annars, að;
j ísland virðist nú hafa tekið
! ákveðna sveigu (a decisive
lurch) frá Atlantshafs-
f bandalaginu og í átt til hlut-
leysisstefnu. ísland hafi það
nú til síns ágætis, að það sé
eina landið innan Atlants-
hafsbandalagsins, sem hafi
kommúnista í §tjórn, Enn-
f fremur segir, að skipun
kommúnistans: Lúðvígs Jós-
j efssonar í ráðuneyti sjávar-
í útvegs- og viðskiptamála
! kunni að hafa mikilvæg á-
f hrif á viðskiptastefnu ís-
’ lands. ísland hafi hallazt
[ mjög mikið að Rússlandi á
| síðustu árum, en menn hafi
f gert sér voriir um, að það
f kynni þó að snún sér frek-
[ ar að vestrænum þjóðum
' aftur.
Vm samninga þá, sem standi
f
f
fyrir dyrum við Bandaríkin
um aðstöðu þeirra.. hér á
landi, segir Economist, að
Mokóvíti muni verða inn-
an veggja í samningsher-
berginu. Ef íslendingar
haldi fast við það, að Banda-
ríkjamenn eigi að fara, þá
muni þeir gera það í þeirri
von, að.ísland haldi áfram
að vera í NATO og reyni að
halda nauðsynlegum hlut-
um varnastöðvarinnar í
góðu lagi. En er fram líði
stundir mu.ni herra Jónasson
sennilega komast að því, að
aðstoð kommúnista muni
leiða'til margvíslegra deilna
innan bandalags framsókn-
armanna og sosíaldemo-
krata, því að mikið djúp sé
staðfest milli ráðherra
sosíaldemokrata og alþýðu-
bandalagsins, bæði í irinan-
ríkis- og utanríkismálum.
Economist slær síðan botn-
inn í þessar hugleiðangar
með þessari stuttu setningu:
„Hann (Hermann Jónasson)
neyðist e. t. v. til að ráða það
við sig, áður en langt um
líður, hvora hann vilji held-
ur eiga fyrir vini.“
Þess er að vænta, að hið heið-
Að tilhlutan félagsmálaráðu-
neytisins gaf forseti íslands í
gær út bráðabirgðalög um af-
not íbúðarhúsnæðis.
í þessum bráðabirgðalögum
er lagt bann við því að nota
\)úðarhúsnæði í kaupstöðum
til annars en íbúðar, en íbúð-
arhúsnæði telst það húsnæði,
sem við gildistöku laganna er
notað til íbúðar og er íbúðar-
hæft án verulegra endurbóta,
svo og húsnæði, sem ætlað er
til íbúðar samkvæmt teikningu
hlutaðeigandi húss og hefur
ekki verið tekið til annarra af-
nota við gildistöku laganna. Þá
leggja lögin einnig bann við því
að halda ónotuðu íbúðarhús-
næði, sem kostur er á að leigja.
Brot . gegn framangreindum
ákvæðum varða 10.000.00 til
1.000.000.00 króna sektum, er
Hiýddi mömmu,
var refsað.
Irlendingur nokkur hafði lát-
ið skrá sig í brezka herinn sem
sjálfboðaliði..
Ástæðan fyrir því, að hann
kaus að gerast liðsmaður í
hernum var sú, að hann lang-
aði til að læra fallhlífarstökk
og þarna bauðst tækifærið. Ný-
lega var hann deemdur til 84
daga fángelsisvistar fyrir að
neita að hlýða fyrirskipun yfir-
renna í varasjóð hins almenna jinanns síns. írlendingur þessi
veðlánakerfis til aðstoðar yið . er 19 ára gamall og hefur allt-
húsbyggingar samkv. lögum nr. |af verið góði drengurinn henn-
55 20. maí 1955, en eftirlit með ■ ar mömmu sinnar. Einn góðan
laga þessara, enda liggi fyrir
umsókn um það frá hlutaðeig-
andi bæjarstjórn og ekki sé þar
um að ræða skort á íbúðarhús-
næði.
(Félagsmálaráðuney tið,
.21. ágúst 1956.)
því að ákvæðum laganna sé
fylgt, er í höndum húsnæðis-
málastjórnar.
Félagsrnálaráðherra er: hei'm-
ilt að veita eiristökum kaupstöð-
um • undanþágu frá ákvæðum
arlega blað, Tíminn, skýri
nú lesendum sínum einnig
frá þessari grein, sem hér
hefur verið í vitnað. Hún
birtist á blaðsíðu 300, þann
28. júlí s.l. En hvort sem
Tíminn treystir sér nú til
þessa eða ekki, þá bíða menn
nú eftir því, sem var niður-
staðan í henni.
veðurdag komst gamla konan
að því, að drengurinn herinar
átti að stökkva í fallhlif, enda
er það eitt af því nauðsynlega
fyrir tilvonandi fallhlífárher-
menn.-.Sú gamla lagði nú blátt
bann við því að drengurinn
hennar setti sig í slíka hættu
og næst þegar æfing átti að
fara fram í herdeildinni, neit-
aði drengurinn að hlýða lið-
þjálfanum — afleiðingin var
eins og áður segir, 84 daga
fangelsisvist fyrir hinn hlýðna
mömmudreng, sem ætlaði að
verða fallhlífarhermaður henn-
ar hátignar.
Miðvikudaginn 22. ágúst 1956.
í sanibandi við rabb niitt í
Bergniáli i gær um heimsókn
í Skálholt liefur mér verið bent
á ýmislegt, sem rétt er að komi
fram og mér hafði reyndar yfir-
sézt. í fyrsta lagi var prentvilla
varðandi Skálholtsstól, en liann
er 900 ára en ekki 700 ára. En
það hafa menn sennilega lesið
i málið fyrir mig. Hitt er aft-
ur á móti varðandi staðsetningu
(biskupshússins, sem vi,rðist
standa mjög lágt þegar ekið er
að Skálholti, þá braut, sem nú er
i notkun. Þessi nýbygging er
reist á sama stað og nokkur hluti
staðarliúsa hefur staðið um ald-
ir, svo það eitt út af fyrir sig
bendir til þess að enginn veru-
leg hætta sé á þvi að snjó festi
mikið við það. Vegna skipulags-
ins alls var ekki rétt, er mér
tjáð, að reisa lmsið ofar í túniriu
vegna þess að þá myndi það liafa
gnæft jafn liátt og kirkjan og með
því eyðilagt heildarsvipinn. Ak-
brautin heim að staðnum verður
fyrir vestan húsin og neðan, en
þaðan að sjá stendur húsið hátt
og blasir fallega við.
Helzti skugginn.
Helzti skugginn á staðnum er
gamla íbúðarhúsið, sem er bæði
Ijótt og stendur illa með tilliti tíl
kirkjunnar. En mér hefur verið
sagt, að innan fárra vikna verði
það rifið og þá muni staðurinn
•allur fá á sig fallegri svip. Allt
sem vrið er að gera í Skálholti
er auðvitað gert með framtíð-
ina fyrir augum, en margt bend-
ir til að þar eigi eftir að risa a.
m. k. ein stórbygging að auki,
nefnilega manntaskóli, en margt
bendir til þess, að heppilegt verði
að hafa þar menntaskólann, sem
nú er að Laugarvatni. Samgöng-
ur milli sýslna eiga eftir að
batna mikið er komin verður brú
við Iðu, en þess er að vænta, að
þvi verki ljúki fyrir næsta haust,
ef engar sérstakar tafir verða.
Ferðafólk gabbað.
Þeir, sem ferðast um landið
sitt í eigin bíium, og eru ekki
því kunnugri, kannast við benz-
ingeymana meðfram vegum, því
án þeirra væri erfitt að halda
áfram ferðalaginu. Eins og þeir
eru nauðsynlegir er það líka
nauðsynlegt að hægt sé að treysta
því, að hægt sé að fá benzín af-
greitt, þar sem þeir eru. Nokkur
dæmi eru þess að þótt benzín-
geymir sé við veginn, sé liann
ekki i notlcun af einhverjum sök-
um og vara ferðamenn sig ekki
á þessu, sem varla er von. Þegar
hætt er að starfrækja einhvertj
geyminn ætti að auðkenna hann
kyrfilega éða, sem bezt væri, að
,flytja á brott, ef ekki er um
biðtima að ræða vegna vanskila
þess, sem geyminum á að stjórna.
Það á að minnsta kosti ekki að
bitna á ferðamönnum, viðskipta-
mönnunum, sem þurfa á þjónust-
unni að halda.
■ :il!
Sein afgreiðsla.
Og víða er afgreiðslan mjög
sein, enda fyrirkomulaginu þann
veg háttað. Jafnvel á fjölförn-
um stöðum, eins og Þingvöllum
gngur illa að fá benzin, ef við-
komandi er ékki öllum hnútum
kunnugur. Margir kvart-a undan
afgreiðslunni 'og mundi það vel
þegið, ef betra skipulagi væri
komið á og þeim, er selja benzín-
ið lagðar einhverjar skyldur á
herðar tun þjónustu. — kr,