Vísir - 18.09.1956, Blaðsíða 5

Þrlðjudagmn 18. september 1956.
TlSIB
Mefri tíma sé fórnað fyrir heim-
sett var inn í fræðslulögin. frá
1046 var það, að eftir 10 ára
starf, ættu kennarar í barna-
skólum og gagnfræðaskólum
rétt til eins árs orlofs á fullum
launum.
Nokkrir kennarar hafa árlega
xiotfært sér þetta leyfi, fyrstu
árin var eftirsókn ekki svo mik-
:il um þessar ferðir, en síðustu
árin hefir aðeins lítill hluti af
kennurum þeim, er óskað hafa
eftir orlofum þessum komzist
að.
Einn þeirra, er s.l. ár fékk
.slíkt orlof var Helgi Geirsson
skólastjóri í Hveragerði. Tíð
indamaðm’ Vísis hitti hann að
máli fyrir skömmu og barst
Terðin á góma og spurði hann
:rrt. a.:
Hvernig notaðir þú þetta or-
lofsár í aðalatriðum?
— Eg notaði timann fyrst og
fremst til þess að heimsækja
skóla, Eg reyndi eftir megni að
kynnast ytri aðstæðum skól-
anna, bæði nýungum í skóla-
byggingum, en þó einkum
húsbúnaði, tækjum og náms-
bókum, og svo að sjálfsögðu
hinu innra starfi, þ. e. sjálfri
kennslunni.
Var það einhver sérstakur
skólaflokkur, sem þú kynntir
þér einkum?
— Fyrst og fremst langaði
mig að hnýsast í starfsemi lýð-
háskólanna á Norðurlöndum, en
einnig framkvæmd kennslu-
mála bæði á barna- og gagn-
lærðaskólastiginu.
Um lýðháskólana hefi eg
þegar ritað smágrein og ef til
vill kemur meiar um þá seinna,
svo að ekki skal fjölyrt um þá
að sinni.
Þó get eg gjarnan skotið því
hér inn í, að kepnurum við þá
ilislifid í
Þörf fyrir meiri fæki í eðlis-
fræði og verklegú námi.
Fastari tök í stjórn ag uan-
tfn isrenýunt -
Eitt af nýmælum þeim er ( einnig fæði, þar sem þeir borð-
uðu með nemendum og höfðu
jafnframt eftirlit í matsal.
Hvar dvaldir þú einkum?
— Eg var lengst af í Noregi
eða um 3 mán., en síðan í Sví-
þjóð, Þýzkalandi og Danmörku,
IV2 mánuð í hverju landi. Alls
heimsótti eg 40 skóla.
Finnst þér verulegur munur
á skipan þessara mála innan
þessara landa eða í einu þeirra
öðrum fremur?
— Hvert land hefir um margt
sína sérstöðu og er sitthvað frá-
brugðið hjá hverju þeirra þó
að margt sé líkt. Út í saman-
burð, þannig' að eitt þessara
landa' standi öðru framar
treysti eg mér ekki. Þó ætti
enginn að þurfa að móðgast
þótt eg segi, að vönduðustú ný-
byggingar sá eg í Svíþjóð.
Þjóðverjai’ hafa reist marga
mjög eftirtektarverða nýtízku
skóla síðan stríðinu lauk, en
þröngt myndi okkur, og ekki
síður hinum Norðurlandaþjóð-
unum þykja, að verða að hafa
50—60 börn samtímis í bekk
vegna húsnæðiseklu.
En fannst þér í einhverju
verulegur munur á skipan þess-
ara mála hjá okkur og í lönd-
um þeim, er þú dvaldir í?
— Munurinn er einkum sá, að
víðast hvar eru húsakynni
naumast svo vönduð og hjá
okkur. Hins vegar stöndum við
verulega að baki hvað tækni
snertir.
Auk þess sem skólarnir hafa
á að skipa mjög góðum bóka-
og myndasöfnum, þá hafa þeir
svo vandaðar eðlis- og efni-
fræðistofur, að okkur verður
næstum orðfall. Skólaeldhús og
smíðastofur eru einnig búnar
mjög vönduðum tækjum. Á
þetta ekki sízt við um Noreg,
sem þó. virðist að ýmsu leyti
mikið af heimavistarskólum og
eg vænti þess, að í þeim verði
starfið utan kennslustundanna
meira metið en tíðkast hefir.
Einnig að reynt verði enn meir
en verið hefir að vanda tæki
til verklegrar kennslu og eðlis-
fræðinnar — þessari undir-
stöðunámsgrein nútíma vinnu-
bragða.
Og í þriðja lagi, að fastara
verði tekið á þeim málum, sem
við koma stjórn og aga. Sam-
skipti okkar við umheiminn eru
orðin svo mikil og gestkomur
til landsins svo tíðar, en upp-
lag æskunnar svo þróttmikið
og gott að eg sé enga ástæðu til
þess að hún standi jafnöldrum
sínum að baki í umgengnis-
venjum og siðfágun.
Önnur atriði, sem eg vildi
gjarnan koma á framfæri, koma
ef til vill í öðru sambandi.
og aðra. heimayistarskólaj sem hafa takmörkuðust fjárráð.
eg heimsótti, . eru ætluð störf
verulega á annan veg en hjá
okkur. Þeim er ætluð allt að
einum þriðja minni kennslu-
skylda en kennurum við heim-
angönguskóla.
Koma víða ekki nema 10—-15
nem. á hvern kennara að með-
.altali í þessum skólum. Hins
vegar er miðað við að kennarar
taki þátt í heimilislífinu á einn
og annan hátt, skemmtikvöld-
um um helgar, eftirlit með
bókasöfnum o. m. fl.
En er þetta ekki einnig hér?
— Jú, að vísu, en sáralítið
mun dregið úr kennsluskyldu
vegna þessara starfa í okkar
heimavistarskólum.
Jafnvel þótt eitthvert lítil-
ræði sé greitt fyrir þessi auka-
störf, t. d. vægt reiknuð húsa-
'leiga eða þ. u. 1, þá kemur það
að takmörkuðu liði fyrir heim-
ilislífið, ef þreyta ofþjakar
starfsliðið, enda varð eg þess
ekki var, að launuð aukastörf
kennara þekktust innan skól-
anna, hins vegar var húsnæði
„þeirra mjög vægilega reiknað,
En börnin og unglingarnir,
var einhver munur á þeim þar
sem þú dvaldist og hér?
— Börn virðast alls staðar
svipuð í eðli sínu. Hins vegar
kemst maður ekki hjá því að
sjá, að þessi mál eru fastari í
formum hjá nágrönnum okkar
hér heima.
Börnin voru alls staðar ákaf-
lega kurteis og vingjarnleg, og
virtist þeim árangri alls staðar
auðveldlega náð, eða m. ö. o.
að slík framkoma væri alls
staðar sjálfspgð,! j án nokkurrar
fyrirhafnaf. Eg borðaði t. d.
Ný kennslubók
málfræii.
nokkrum sinnum miðdag
sænskum skóluiú, en þar er
miðdagur í skólunum orðinn
sjálfsagður hlutur. Þarna borð-
uðu um 800 börn, og gekk það
Komin er út ný kennslubók í
íslenzkri málfræði Sianda fram- j
haldsskólum eftir dr. Halldór
Halldórsson^ dósent.
Útgefandi er Bókaforlag
Odds Björnssonar, Akureyri,
en bókin er gefin út í samráði
við fræðlumálastjóra.
í formála segir dr. Halldór að '
efni bókarinnar sé miðað við
þær kröfur, sem nú eru gerðar
í miðskólum og gagnfræðaskól-
um um nám í íslenzkri mál-
fræði. Efnisval er því svipað og
tíðkazt hefir í kennslubókum í
málfræði fyrir þetta fræðslu-
stig, einkum bók Björns Guð-
finnssonar.
Um skýringar hugtaka og
verkefnaval er bókin hins veg-
ar allfrábrugðin því, sem tíðk-
azt hefir, en þar byggir dr.
Halldór á langri kennara-
reynslu. Þó er bókin alls ekki
róttæk breyting frá því, sem
kennarar eru vanir í þéssum
efnum, enda telur dr. Halldór
mjög gagngerar breytingar
ekki æskilegar. „Mér er nær
að halda,“ segir dr. Halldór í
formála að bókinni, „að kenna
megi verulegum hluta íslenzkr-
ar æsku öll aðalptriði íslenzkrar
málfræði, þau sem skýrð eru í
þessari bók. Eg hefi nokkra
reynslu í því að kenna miður
gefnum nemendum íslenzka
málfræði, og varð niðurstaða
mín sú, að furðumargt mætti
kenna þeim.“
Þegar dr. Halldór hafði lokið
við að semja Kennslubók í
í setningarfiæði og greinar-
merkjasetningu, sem út kom í
fyrra, taldi hann nauðsynlegt
að semja einnig málfræðibók í
samræmi við hana, ætlaða
svo kyrrlátlega til, að sennilega sömu nemendum eða nemendum
hefði orðið meiri kliður þar sem
aðeins 8 fullorðnir mötuðust.
Er eitthvað sérstakt, sem þú
vilt taka fram að lokum?
— Ekki að þessu sinni annað
en það, að eg vil undirstrika
það, að vegna íslenzkra stað-
hátta hljótum við að þurfá
á svipuðu stigi. Bókin er 168
blaðsíður og skiptist í 9 aðal-
kafla. Bandið er snoturt og í
sama stíl og bandið á Setningar-
fi'æðinni. Bókin er prentuð í
Prentverki Odds Björnssonar
h.f„ Akureyri. .
-
Símaafgreiðslustúlku
Vantar nú þegar \ símstöðina á Hvolsvelli.
Upplýsmgar hjá stöðvarstjóranum.
Gagnfræðaskólinn við
Vonarstræti
Þeir nemendur sem sótt hafa um sæti í landsprófsdeild-
um í vetur, komi til viðtals í skólann, miðvikudag og
fimmtudag 19. og 20 þ.m. kl. 10—12 f.h. og hafi með sér
unglingaprófskírteini. — Geti nemendur ekki mætt sjálfir
er nauðsynlegt að einhver mæti fyrir þeirra hönd.
Skólasíjóri.
fsing um
skilyrði fyrir löggildingu rafmagnseftirlits ríkisins
á rafvirkjum til starfa við háspennuvirki.
Að gefnu tilefni skal á það minnt, að samkvæmt breyt-
ingu, sem gerð var 9. nóvember 1955 á 139, grein reglu-
gerðar nr. 61. 14. júní 1933 um raforkuvirki, verður frá og
með 1. júní 1958 löggilding rafmagnseftirlits ríkisins á raf-
virkjum til starfa við háspennuvirki bundin því skilyrði, að
umsækjandi hafi lokið fullnaðarprófi frá rafmagnsdeild
vélskólans í Reykjavík, eða frá öðrum skóla, er rafmagns-
eftirlitið tekur gildan og eigi krefst minni kunnáttu né
verklegrar reynslu í rafvirkjun.
Hafmagnsettirlit ríkisins
NÝ KENNSLUBGK
I
ÍSLENZKRl
MÁLFR/EDI
handía framhaldsskólum
eftir
Dr. Halldór Halldórsson
í fyrra kom út Kennslu-
bók í setningafræði og
greinarmerkjasetningu eftir
dr. Halldór Halldórsson.,
Bók þessi hefur þegar náð,!
miklum vinsældum'bæði hjá kennurum og nemendum, og
er því sú málfræði bók, sem nú kemur út, ætluð sömu nem-i
endum eða nemendum á svipuðu stigi. |
i
Bókin kostar kr. 55,00 í snofru bandi. í
Bókaforlag

BEZT AÐ AUGLYSA I VISl *