Alþýðublaðið - 06.11.1928, Síða 2
2
AL*»ÝÐUbLAÐIÐ
Eigsiir 795 púsaaiei krónaiii melrl em sknldir.
____ fl 4-y i 4,' 3í - /- í
IsafjörÖur er sá kaupstaöur hér
á landi ,j)ar sem jafna&armenn
fyrst náðu meiri hluta í bæjar-
stjórn. Er því eðlilegt, að þangaö
sé litiðV er mérin vilja sjá, hverniig
jafnaðarmönnum fer stjómin úr
hendi
Um enga bæjarstjórn á landinu
heíÍT íháldinu og málgögnum þess
orðið jafn tíðrætt og bæjarstjórn
ísafjarðar. Eru það ófagrar lýs-
ingar og frásagnir, sem íhalds-
blöðin sum hafa gætt lesendum
sínum á, þegar þau hafa látist
vera að fræða þá um ástandíð á
ísaiirðj. Mætti af sumum þeirra
helzt ætla, að foringjar jafnaðar-
manna þar væru fábjánar einir og
iilræðismeim og að bæjarstjórn
faefði fjandskapast við allan þorm
bæjarmanna, sligað þá fjáihags-
lega eða flæmt úr bænum með of-
béldi og skattaálögum og sett
bæjarfélagið á hausinn.
En rógburður íhaldsins urn. bæj-
arstjórnina á isafirði hefir reynst
áhrifalaus með öllu. Því befir
ekki lánast að hnekkja lánstrausti
bæjarins eða áliti hans út á við.
Og fsfirðingár brosa að söguburði
íhaldsins. Þeir vita og sjá, hvað
bæjarstjórnin hefir gert, og dæma
hana eftir verkum hennar. Enda
heíir fylgi jaf.iaðarmanna aukist
pg styrkst á ísaíitði með hverju
áil
Þegar jafnaðarmenn náðu meiri
thfuta í bæjarstjórn á fsaixrði, átti
bærinn nær .ekkert nema skuldir.
Enga hafskipabryggju, lítið og lé-
Eignirnar eru þannig tvöfalt
meiri en skuldimar. Bendir það
ekki á, að jafnaðarmenin hafi sett
bæinn á hausinn. Þó er ,ekkí
„puntað upp á‘ eignar&ikninginn
með því að telja göturnaír og
þess háttaT til eignar á mörg
faundruð þúsund krónur, eins og
gert er í reikningi Reykjavíkur-
bæjar.
En skattaálögurniar, hafa þær,
útsvörin, þá ekki verið óhemju
há, úr þvi að jafnaðarmenjn haía
getað lagfært fjárhag bæjarins
svona á fáum árum?
Árið 1927 voru útsvörin sam-
kv. niðurjöínun um 144 þús. krón-
ur. Hér í Reykjavík, sem er tíu
sinnum mannfleiri, voru þau
þetta sama ár 1439 þúsund kr.,
eða tífalt hærri. Svipað hefir
hlutfallið verið hin árin, og þó
lægra ttttölulega á isafirði oftast
legt sjúkrahús, engar fasteignir að
ráði og ekkert gamalmenniahæli.
Nú heíír bærinn eignast tvær
stærstu fasteignirnar á kaupsitað-
arlóðinni, Hæsta- og Neðsía-kaup-
staðinn, og þaT með mikínn hluta
lóðanna í bænum. Hafskípa-
bryggja, stór og vönduð, heiir
verið byggð. Sjúkrahús, eitt hið
veglegasta og fullkomnasta á
landinu, hefir verið reist Gam-
almennahæli stofnsett Kúabúi
komið á fót fyrir bæinn. Skólinn
endurbættur og stækkaður stór-
kostlega.
Bæjarstjórnin á Isaftrði reynir
ekki að leyna fyrix bæjarmönnum
gerðum sínuru og fjárhag bæjar-
ins. Reikniingar bæjarins og fyrir-
tækja hans eru birtir áxlega í
opinberu blaði, svo að bæjarmemn
allir eigi auðvelt með að athuga
þá og gagnrýna.
Reikningarnir hafa líka verið
bezta svarið við söguburði í-
haldsins. Þeir sýna, að fram-
kvæmdir bæjarins og hin nýju
fyrirtæki, sem hann hefir stofn-
að og íhaldið spáði um, að hvert
eiít myndi setja bæinin á höfuðið,
hafa beinlínis orðið til stórhagn-
aðar fjárhagslega fyrir bærnn,
auk þess hagræðis, sem þau veita
bæjarmönnum, og jafnframt lyfi-
stöng nýrra framfara.
Samkvæmt KÍkningum bæjarins
fyrir árið 1927 Voru eignir hans
og skuldir í árslokin sem héT
segír:
Mest eir þó um það vert, aö
bæjiarsitjóxninni Jhefir lánast að
skapa skilyrði til þess, að heil-
brigt atvinnulíf, þar sem verka-
menn til sjós oig lands eiga sjálf-
ir framleiðslutækin og njóta áf-
raksturs iðju sinnar, geti þroisk-
ast í bænum.
Ólikt hafast þær að, bæjar-
istjórnir Isafjarðar og Reykjavík-
ur. 1 annari ráða jafniaðarmenn,
í hinni íhaldsmenn.
Á lilutaveltu „Ármanns*’
komu upp þessi númier í happa-
drættinu: Farseðill tjl HamborgBr
nr. 2363, körfustóllimn nr. 2038 og
sauðkindin nx. 2931. Handhafi
þessara númera geíi sig fram við
Jens Guðbjörnsson. Farseðilhn
kring um land hlaut Þórarinin
Magnússon.
JaFðsk|álffakippis*
á I8eyk|anesi.
1 nótt gerði snarpa jarðskjálfta-
kippi á Reykjanesi, svo að stöðva
varð vitann í tvær kl.stundir, írá
kl. II1/2—Þ/2. Svo verður að gera
jafnan pegar þar koma snarpir
jarðskjálftakippir, sökum þess, að
vitinn er oliuviti og ljóskerið flýt-
ur á kvikasílfri, en í jarð(Skjálft-
um gusast kvikasilfrið upp úr
skálinni.. Sé þá látið loga á vit-
anum, stanzar hann þvi saimt af
sjálfu sér þegar kvikasilfrið þverr,
og sýnir vitinn þá fast ljós, sem
er villiiljós og því verra en ekk-
ert. Nú er í ráði að bæ!a úr þess-
um mikla ágallia að vori og breyta
'vitanum í gasvita.
Kippirnir byrjuðu í gagrkveldi
og voru margir í nótt 0g svo
snarpir, að bollar hrukku niður
úr skápum og brotnuðu og. gat
enginm soinað á heimili viávaxð-
axins. Vitfnin sjálfur skemdist þó
ekki
Kyrt hefir vferið þar í morgun,
en „Litli Geysir1 gýs ekki, og
telur vitavörðurinn þá meiRi hættu
á, að jarðskjálftar haldi áfram,
enda hætti hverinm að gjósa fyrir
nokkrum dögum, en ainnars gýs
hanm að jafnaði með 17—19 min-
útna mlllibilii.
Ólafur Sveinsson vitavörður er
nú staddujr hér í Reýkjavík..
Valtýr á pmuleSkmim.
Valtýr færist undan að birta
„sögur“ þær um mig, sem hann
heíir veríð að dylgja með, ee
bætir nýjium dylgjum við. Ég
skora því enn á hann að birta
tafarlaust allar þær „sögur“ um
mjg, sem hann er að dylgja með.
Ef Valtýr verður ekki við þessari
áskorun, hljóta alliáir dylgjur
hans að álítast rakalausar og
hann verður sjálfur stimplaður
sem xógberi og manmofðspjófur.
Rökþrota heiir Valíýr gripið til
þess vopns, sem óhjákvæmilega
mun bíta bezt á hann sjálfam og
hans nóta. Það gamga sem sé
nógar „sögur“ um eitt og aninað,
sem mætti kann ske mofa, jaín-
vel með nokkrutn rétti, ef rökin
þxjóta og „áðlerð ‘ Val'ýs yxðj^
upp tekin í þjóðmáladeilum:. Það
ganga 'Sögur um þrælsótta ís-
lenzks blaðasnáps við damjska
Gyðinga, sögur um skattaframitöl,
sögur um erfðafestulönd, sögur
um „prpvision“, sögur um píp-
ux *og rör, sögur um lán hjá er-
lendum vátryggingafélögum, sög-
ur um ávélur, sögur frá Sigliu-
firði, sögur um gáfur áveitufræð-
inga, sögur um Shakespeare og
sögur um ótal margt. fleira. En
meðan Valtýsaðfierðin er ekki al-
ment orðin upp tekin, verður al-
menningur að krefjast að fá að
vita, hver rök gegn virkjun Sogs-
5ns felast í sögum þeim, sem Val-
týr heiir verið að dýlgja með um
mig. Það er önnur ástæðani til að
eríitt verður fyrir Valtý að kom-
ast hjá að birta „sögurnar“.
Sl.gurdur Jónasson.
Bæjarstjóraarkosninganiar
í EnglandL
Khöfn, FB.„ 6. móv.
Frá Lundúnum er símað tS „So-
cial-Demokraten“, að verkameno
haíi fengið rneiri hluta í 27 af 80
svcita- og bæjar-stjórnum, sem
kosið var í í síðast liðinui viku.
UtagsbrúraarfuiBduriim
á laugardagsiíviiMið.
Dagsbrún hélt fyrs'a fund sinffl
í fundarsal templara við Bröttu-
götu s. 1. laugardagskVöld. Sýndl
það sig að ákvörðun félagsins
um að halda fundi á laugardagsr
kvöldum var rétt. Húsið var full-
skipað. Þrír menn gengu í fé-
lagið. Sigvaldi Indriðason og Rík-
axður Jónsson skemtu mönnunt
með kveðskap og söng. Var þeim
þakkað með lófataki. Sigúrður
Jönasson flutti erindi um Sogs-
virkjunina. Talaði Sigurður
(snjalt í 1/2 tíma og urðu nokkrar
umxæður á eftir. Tóku til máls
þeix Jön Baldvinsson, Héðipin og
Ólafur Fiiðriksson.. Voru þeir all-
ir eindregnir fylgiismenn Sogs-
virkjunarinnar. Þá skoðun virtust
og aliir fundarmenn hafa. Ákveð-
ið hafði verjð á næsta fundi áður
að ræða um járnbrautarmálið, en
því vax frestað að þessu sinnr.
Nokkuð vax rætt um kaupmálin
og tóku til máls Héðinn, Stefán
Björnsson, Felix og Brynj. Bjaina-
son. Málinu var vísað til stjómi-
arinnar. Felix tilkynti fyrir hönd
stjórnaiininar, að á fundum í vet-
ur myndi verða reynt að hafa ein-
hver skemtiatriði, svo og fræð-
andi erindi, og hvatti hann félaga
að isækja fundi vel.
Fúndi vax slitið kl. 12.
Khöfn, FB., 5. hóv.
Forsetakjörið i Bandarikjunum.
Frá WasMngtoin er símað: Sam-
veldismenn háfa til þessa eytt 5
milljónum dollara í koisningaibar-
áttunni, en sérVeldismenn 4 millj-
ónum dollara.. 43 milljónir kjós-
enda eru á kjörskránum. Áhugiina
fyrír kosningunni er övenjulega
miki.ll, og er bújst Við, að langt-
um flelri kjósi nú heldur en kusu,
er forsetakosni,ngin fór fram 1924,
Meiri líkur eru enn taldar fyrir
því, að Herbert Hoover verði kos-
inn, em samt er Vel hugsianlegt,
að Smiih nái kosningn. „United
Press“ áætlar, að Hoovier eígi 250
kjörmanínaatkvæði vís, en Smith
159, en hins vegar sé ógemingur
að ,spá nokkru um úrslxtiín í
þrettán ríkjum, sem hafí ti! sam-
ans tæp tvö hundruð atkvæði.
Eignir:
1. Bæjarsjóðs Kr. 696 885 54
2. Sjúkrahússins - 343 615 98
3. Hafnarsjóðs - 537 306 36 Kr. 1 577 807 88
Sknldir:
1. Bæjarsjöðs Kr. 550 554 50
2. Sjúkrahússins - 96 822 05
3. Hafnarsjóðs - 134 982 94 Kr. 782 35949
Eignii meiri en skuldir Kr. 795 448 39