Vísir - 14.11.1957, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 14. nóvember 1957
VlSIR
1t
Hvorum snegin var kurteisin í
sjálfstæiismáSinu"
Fjórða folndl Sóvisögu Eggerts Stefánssonar
komið út.
Um þessar niundir er að koma þurftu að leika hlutverk sitt á
í i>ókaverzlanir IV. bindi af ævi- stundu örlaganna voru allir
rsogu Eggerts Stefánssonar, söng góðkunningjar mínir eða vinir,
vara, Lífið og ég. I sem ég virti og hafði ekkert
! Eggert fer nú i lok þessa mán-' annað en gott um að segja. Þeir
aðar til Italíu, þar sem hann höfðu miklu betri skilning sök-
dvelzt á vetrum í húsi sinu í (um menntunar sinnar og lifs-
þorpinu Schio, sem er skammt j reynslu að setja sig í hugsana-
frá Feneyjum. Hann er nú búinn gang minn i máli þessu, en marg-
hér á íslandi siðan í,ir svokallaðir samherjar mínir,
og þeir virtu aðstöðu mína.
að vera
apríl síðastliðnum.
Eggert kvaddi blaðamenn á
íund sinn í gær og ræddi við
þá um lífið og sjálfan sig. — Eg
heí aldrei séð Island fegurra
Eg minntist með þakklæti
ýmissa vinahóta, sem fyrsti for-
seti lýðveldisins sýndi mér, og
að hann lét mig skilja, að hann
en nú og aldrei liðið betur en . mat mína hreinu afstöðu i skiln-
núna, sagði Eggert. jaðarmálinu.
Mér finnst Reykjavik svo Einnig stend ég í þakklætis-
unaðsleg, að mér hefur hvergi skuld við menntamennina fyrir
liðið betur síðan ég stóð sem
drengur við móður hné. Og ég
bekki enga borg skemmtilegri
að vetrarlagi en Reykjavik. Tón-
Íistarmálum okkar og leikhús-
málum fleygir fram. Ég sá Tosca
um daginn og var stórhrifinn af
söngvurunum okkar, Guðrúnu
Á Símonar og Stefáni íslandi.
Guðrún er sú bezta Tosca af
yngri söngkonum, sem ég hef
'heyrt til. Og ég sá Kirsiberja-
garðinn og var stórhrifinn.
— En hvað um þetta síðasta
bindi af ævisögunni?
Ég ætla ekkert að segja um
þessa bók, en lofa öðrum að tala.
Þjóðin á að dæma um, hvorum
megin kurteisin var í þvi máli,
sem um er fjallað 1 bókinni,
sjáifstæðismálinu. Ég vil láta
bókina sjálfa tala og minna að-
eins á niðurlag hennar. Þar stend
isr: „Þetta er ekki bók haturs,
íteldur harma. Þessir menn, sem
bókmenntaafrek þeirra og lista-
mennina, sem þarna voru í and-
stöðu, fyrir ritsmíðar þeirra og
listaverk, sem oft og tíðum
stytta mér stundir.
Þetta hugarstrið mitt við lýð-
veldisstofnunina 1944, hafði því
ekkert persónulegt óvildarmerki,
heldur var hugurinn lijá forn-
um kynslóðum og píslarvottum
frelsisins á öllum öldum, og ég
valdi þá og þeirra málsstað
fyrir vini.
Því er þetta ekki bók haturs,
heldur harma.“
„Hvað ætiarðu að hafa fyrir
stafni á Ítalíu?
-— Ég er þar nokkurssonar am-
bassador fyrir Island. í fyrra var
Eisenhower...
Framh. af 1. síðu.
Á þessum tímum dásamlegra
breytinga og vona hvílir á oss
Bandaríkjamönnum sérstök á-
byrgð, því að vér höfum tæki-
færi til þess að láta mikla
drauma rætast — finna lau.sn á
þeim nútímadraumi, að þjöðirn-
ar geti starfað saman, búið sam-
an í góðri sambúð og stjórnað
séér sjálfar.
Með hliðsjón af allri menning-
arlegri reynslu liðinna tima og
hröðum vísindalegum nútima-
framförum höfum vér lagt þann
grundvöll, að sérhver maður
geti verið sjálfstæður og kepp-
andi og jafnframt hollur félagi í
samræmdu þjóðfélagi.
Á þessu ári halda Ráðstjórnar-
rikin hátíðleg 40 ára byltingaraf-
mæli sitt. Á þessum fjórum ára-
tugum frá því byltingin var liáð
hefur orðið sú bi’eyting, að land-
búnaðai’þjóðin rússneska varð
iðnaðai’þjóð. Vér vitum hver af-
rek þeir hafa unnið.
En vér sjáum allt þetta gerast
undir væng stjórnmálalegra og
heimspekilegra kenninga, sem
af leiðir frestun á frestun ofan
á þvi heiti til sérhvers manns, að
hann fái að vera frjáls einstakl-
ingur og njóta ávaxtanna af erf-
iði sínu.
Vér höfum fyi’ir löngu fengið
sannanir fyrir — og nú mjög á-
hrifaríkar sannanir fyrir .—
hvað hægt er að afreka, þar sem
slíkt kei’fi er. Þegar slík skiiyrði
eru fyrir hendi, sem verkfæri i
höndum leiðtoga, sem bei’a litla
virðingu fyrir því mannlega, en
ers. Hinn frjálsí hélmur verður
að vera vel á verði ....
Forsétinn -kvað Bandaríkja-
menn hafa varið 211 milljörðiim
dollara undangengin 5 fjárhags-
ár til öryggis — 42 milljarða
dollai-a árlega að meðaltali. I
ræðulok gerði hann grein fyrir
þvi mikla átaki, sem fram undan
væri, sbr. það sem segir i upp-
hafi þessarar fréttar.
ráða yfir heimsveldi, er hætta á
mikið skrifað um Island í ítölsk- .__..
, ,..v _____. . ferðum fyrir frjalsa menn hvai--
vetna.
Sú er ástæðan fyrir þvi, að
bandaríska þjóðin hefur vaknað
blöð og gætti þar margskoriar
misskilnings. Ég leiði’étti mestu
vitleysurnar. Og þegar ég kem
til Italíu fer ég beint til Róma-
borgar til að kynna ísland.
Zukov í „leyfi"
segir Krúsév!
„Zhukov er enn f leyfi“,
sagði Krúsév í gær, í móttöku
í egypzka sendiráðinu.
Hann talaði frjálslega, stund-
um í léttum tón. Macmillan
virðist ekki eiga heimangengt,“
sagði hann, en „við getum beð-
ið.“ Hann kvartaði undan því,
er hann var í Bretlandi, „dauð-
leiður á að tala við Eden“, að
fá ekki tækifæri til að tala við
alþýðuna.
Um Zhukov sagði hann, að
hann hefði unnið afrek sem her-
maður, en honum hefði gengið
miður á vettvangi stjórnmál-
anna.
Múraraverklærl j
Múrskeiðar margar 4eg» . jj-
Múrbreíti síór og lítil. |
Múrhamrar. Múrfílt, : ]
Hallamál. Tommustokkár j
Slípisteinar.. 4, j

&
JbEetmniíð tnttirxitenitens /
Uiigverskir rithöfundar
dæmdir í fastgeisf.
Fengu allt að 9 ára fangelsi fyrir
þáttöku í byltingunni.
Fregnir bárust í gærkvöldi um
fangelsisdóma yfir fjórum kunn-
ustu höfundum Ungverjalands
fyrir þátttöku í þjóðarbylting-
unni í fyrra.
Allir eru þessir menn „góðir og
gegnir kommúnistar", en snerust
á sveif■ með þjóð sinni; er hún
sitlaði að hrista af sér hlekkina.
Þeirra frægastur er Tibod Dery.
Hann hlaut harðastan dóm, 9 ára
eftir byltinguna hafi allt verið í
hörmungarástandi vonleysisins í
Ungverjalandi, jafnvel efnahags-
lega rétt aðeins skrimti allt af,
með aðstoð Rússa, en Kadar
sitji á broddum rússneski’a byssu
stingja.
Til viðbótar. er þess að geta, að
fyrir skömmu var birt bréf í
heimsblaðinu Times I London,
þar sem ýmsir mætir menn,
fangelsi enda hafði hann endur- heimskunnir, létu í ljós, að þeir
tekið fyrir réttirium, að hann
mundi koma eins fram og í bylt-
ingunni, ef þjóðin risi upp, og
hann hefði tækifæri til að styðja
málstað hennar, en í byltingunni
í fyrrahaust hefði verið þjóðar-
byiíing.
Gyula Hay hlaut 6 ára fang-
efsi, Zoltan Zclk og Tibor Tardos
hlutu 18 mánaða fangelsi
f brezkum blöðum, t. d. Man-
ehester Guardiari, er miniist á,
að allir þessir menn hafi verjð
kommúnistar og unnið kemmún-
ismanum um langt árabil, Dery
t. d. um 30 ára skeið, og hafi þeir
nú verið dæmdir fyrir skoðánir
sínar og sannfæringu og fyrir að
taka málstað þjóðarinnar.
É!it brezka blaðið segir, að
væru skelfingu lostnir vegna
framkomu Kadarstjórnarinnar
gagnvart kunnum ágætum rit-
höfundum ungverskum, er hún
hefur látið fangelsa og leitt fyrir
rétt, þar sem málflutningur fer
fram fyrir luktum dyrum.
Höfundar þeir, sem fangels-
aðir voru, og ekki höfðu annað
til saka unnið, en „að grípa til
pennans til stuðnings þeim mál-
stað, er þeir eru sannfærðir um
að sé réttur" — eru þessir: Tibor
Dery, Gyula Hay, Tibor Tardos
og Zoltan Zelk.
Meðal þeirra, sem rita undir
bréfið eru: Somerset Maugham,
T. S. Eliot, J. B. Priestley, Phyll-
is Bentley, Richard Church, E.
M. Fórsfer, John Lehmanti, C
til atiiafna, eftir að kunnugt varð
um geymförin rússnesku, til at-
hafna til að duga í baráttunni.
Að vissu marki verður að heyja
þessa- baráttu á þeim grundvelli,
sem kommúnistar hafa haslað
oss völl - verða þeim sterkarf
hernaðarlega og stajida þeim
framar tæknilega og vísindalega,
í sérmenntun og rannsóknum.
En þetta er ekki „öll sagán" —
heldur, að hinn raunverulegi
kraftur, sem hin sjálfstjórnandi,
lýðfrjálsu lönd ráða yfir og hafa
dugað þeim er að þrengdi og
mest á reyndi á liðnum tíma sög-
unnar-— er orka, sem einræðinu
er neitað um. Lindir þessarar
orku eru lífsvenjur vorar og hug
sjónir, hinn sivarandi og.furðu-
legi hæfileiki og vilji frjálsra
manna á öllum tímum til að
vinna hetjudáðir, til fórna og af-
reksverka.
Þetta eru vopnin, sem hafa
leitt til hruns og falls hvers ein-
ræðis af öðru. Enn heyrum vér
hótanir stjórnar, sem hefur út-
þennsluyfirráð að marki: „Vér
munum grafa yður“, og það
væru alvarleg mistök, að iíta
ekki alvöruaugum á slíkar hót-
anir..... En vær munum ekki
láta oss verða sömu mistö.k á og
er of margir trúðu orðum Hitl-
Day Lewis, John Masefield, Char
les-Morgan, S. P. Snow, Rebecca
West, Bertrand Russell og Angus
Wilson.
Öfsóknir Kadarstjórnarinnar
gegn rithöfundunum, segir i þréf
inu, hafa vakið antlúð,, mapna
um allan heim. -
9 Pólverjar segjast hafa fengið
770,000 lestir af hveiti frá
Sovétríkjunum á árinu. Eitt-
hvað liefir þá vantáð.
@ Á næsta ári verður 507 þús.
ðollumm varið til endurbóta
á aðalbækistöðvum SÞ. í New
York m. a. til húsgagnakaupa.
9 Þrjár brezkar freigátirr iiafa
imdanfarið verið í lieimsólín
í Gydynia í Póllandi.
9 Frá styrjaldarlokum liafa ver
ið smíðuð nærri 3 millj. iiús
í Bretlandi.
öMseic
reœ&iM0e*ii
BEY-K JftVfO
TrésmiBaverkfæri
STANLEY :Í
Stuttheflar, járn, í [
Langheílar, járn. |
Hamrar og sleggjus-
Klaufhamrar og sköft
Hallamál. Rissmát,
Vinklar. ! ]
Sporjárn, Eskilstuna.
Bittengur. ; |
Hefiltennur
Kíttisspaða 4
Skrúfjám fi. íeg. rj
Sagir. f f
Skrúflyklar í
og Inargt fleira nýkóinið
af vönduðustu verkfærum.

t? i r 3? j a v i«
Iezt ai auglýsa í Vssi
er þrungin skemmtilegheitum, ást, uppgptvunum.. ... Þafl
er yljandi og áhrifarík játning til þess fallin að lesa hana
aftur og aftur til þess að öðlast innsýn og sér íil skercmt-
unar....“. j
New York Times.

i
K & K útgáfan
Sími 17737.
Pósthóif 1249.
Tolivarðar- og ríkislögregiu-
þjónsstöður
í Ólafsvík,
Stykkishólmi,
Ólafsfirði og á
Patreksfirði
eru lausar. Laun samkvæmt íaunalögum.
T
m
Umsóknir ritaðar á eyðublöð, sem fást í • tollbúðioní ýS
Reykjavík, skulu hafa borizt dómsmálaráðuneytinu ‘ eða.
tollgæzlustjóra, Hafnarhúsinu. Reykjavík fyrir 10. desem-
ber næstk. i