Vísir - 20.12.1957, Blaðsíða 6

6
VlSIB
Föstudaginn 20. desember 1957

DAGBLAÐ
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á nánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Skreytingar á jólum
örfa viðskiptin
Tekizt hefur ai sanna þaft í Þýzkalandi
Bítið á jaxiinn — og þagað.
Enginn vafi leikur á því, að
mönnum víða um heim leik-
ur mikill hugur á að vita
gerla um afstöðu íslenzkra
stjórnarvalda til Atlants-
hafsbandalagsins og varna
íslands í því sambandi. Rík-
isstjórnin — eða a. m. k.
skorinort, að hann líti svo á,
að hann telji ályktunina al-
veg úr sögunni, svo að ekki
verði framar eftir henni far-
ið, hvað sem mönnum þvki
um það. Ekkert liggur fyrir
um það, hvort meirihluti
stjórnarinnar lítur svo á.
fjórir af sex ráðherrum — j>ag er því ekki nema eðlilegt
láta svo sem þeir sé hlynnt-
ir vestrænu samstarfi, enda
þótt meirihluti hennar hafi
Það er mjög algengt í öllum
stærri borgnm nágrannalanda
' okkar, að kaupmenn láti skreyta
' helztu verzlunargötur fyrir jól-
in.
Slíkar skreytingar eru til mik-
illar ánægju fyrir viðskiptavini
og þá ekki sízt í skammdeginu
i
j hér hjá okkur. I Þýzkalandi hef-
ur tekizt að sanna, að verziun
eykst í þeim götum sem skreytt
ar eru fyrir jólin.
Eins og viðast í nágranna-
löndunum hefur sú tilhögun ver-
ið höfð á hér, að fyrirtækin
greiða ákveðið gjald fyrir hvern
metra með götu.
Eftirtalin fyrirtæki kosta jóla
skreytingu Austu.rstrætis, Hafn
j arstrætis og Laugavegar:
I Austurstræti:
Árni B. Björnsson. Síld & Fisk-
ur. Haraldarbúð. Hressingárskál
inn. Nýja Bíó. Týli. Kjartan Ól-
afsson. Bókav. Sigf. Eymundss.
Reykjav. Apótek. Tóbaksv. Lond
on. Raftækjav. Iíelkla. Hattav.
á sínum tíma verið á móti
aðild að bandalaginu og þar
af leiðandi vörnum hér á
lanrU. Enginn vafi leikur
heldur á því, að þátttakend-
ur NATO-fundarins í París,
sem rú er lokið, hefir lang-
að til íð kynnast skoðunum
forsæ'visráðherra íslands og
búizt við að það mætti tak-
ast r. þessari ráðstefnu.
Forsætisráðherrg íslands, sem
nú er, tilkynnti á sínum tíma
með klökkva í röddinni, að
betra væri að vanta brauð
en hafa her í landinu. Síðan
tók hann höndum saman við
kommúnista, og er óþarft að
rekja það, að samþykkt var
ályktun um brottför varnar-
liðsins. En á skammri stundu
skipast veður í lofti og að-
eins nokkrum mánuðum
eftir að brottförin var sam-
þykkt, var ákveðið, að engin
breyting skyldi gerð á hög-
um varnarliðsins, það skyldi
vera hér áfram.
Ekkert er tekið fram um það,
hvort stjórnarflokkarnir —
eða meirihluti stjórnarinn-
ar — ætla að leyfa varnar-
liðinu að vera hér á landi
um visst árabil. Ekkert er
heldur vitað um það, hvaða
augum stjórnin lítur nú á-
lyktun Alþingis, sem gerð
var 28. marz 1956. Einn af
stuðningsmönnum stjórnar-
innar hefir sagt skýrt og
að menn gerfa ráð fyrir því,
að forsætisráðherra íslands ísafoldar. Valborg. Kjörbúð SÍS.
tæki til máls^ í París. Þess Feldur. Parisarbúðin. Flóra &
væntu bæði íslendingar cg ^ Orlof. Bókav. Isafoldar. Reme-
útlendingar. Þess var ekki j día. Hrátt & Soðið. Thorvaldsens
krafizt af honum, að hami Bazar. Mælifell. Sápuhúsið. Ás-
segði bandalaginu, hvernig geir G. Gunnl. & Co. Leðurv.
það ætti að haga málum sín-
um — til slíks hefir víst
engin ætlazt af honum — en
hins hafa menn vænzt, að
hann léti í ljós skoðanir sín ■
ar, svo að menn g'ætu gert,
sér grein fyrir hugsunurn
þeirrar stjórnar, sem hefir
kommúnista innan vébanda
sinna að þriðjungi og hefir
flokk þeirra fyrir stærsta
stuðningsmannahóp.
Forsætisráíherra íslands kaus
hinsvegar að þegja. Það er
ekki í fyrsta sinn, að íslenzk-
ur ráðherra þegir, þegar
vænta rnátti, að hann léti
einmitt til sín heyra um af-
stöðu íslenzkra stjórnarvalda
og skoðanir. Við því mátti
að vísu búast um þann síð-
asta, að hann þegði, því að
hann hafði í rauninni alls
Jóns Brynjólfss. Café Höll. Bún-
aðarbankinn. Ocolus. Egill Jac-
obsen. Landsbankinn. Pósthúsið.
Tóbakshúsið. Örkin L. H. Mull-
er. Útvegsbankinn.
Hafnarstrætl:
Bókab. Braga Brynjólfss. Veiði-
maðurinn. Sveinn Björnsson &
Ásgeirsson. Hekla (húseignin).
Optik. Penninn. Lögreglustöðin.
Landsbankinn. Edinborg. Ás-
geir Sigurðsso. Páll Arason,
F erðaskrif stof a. Búnaðarbank-
inn. Bókabúð Norðra. Sigurþór
Jcnsson & Co. Eros. Steindór.
Verzlunarsparisjóður. Raftækja-
deild. O. Johnsson &. Kaaber
Ulla Winblad
í Þjóðleikhúsinu
Jólaleikrit ÞjóMeikhússins að
ekkert til brunns að bera í 'hessu sinni verður Ulla Win-
embætti utanríkisráðherra, j blad, eftir Carl Zuckmayer.
en skörin fer að færast upp Leikstjóri er Indriði Waage.
í bekkinn, þegar forsætis-
ráðherrann þegir alla stund,
Aðalhlutverk leika Herdís
Þorvaldsdóttir og Róbert Arn-
eins og honurn hafi ekki finnsson.
hlotnazt sú náðargáfa að
geta orðað skoðanir sínar.
Og þó — ef til vill er það
eðlilegt, að hinn forni and-
Aðrir leikarar eru: Harald-
ur Björnsson, Baldvin Hall-
dórsson, Guðbjörg Þorbjarnar-
dóttir, Helgi Skúlason og Klem
stæðingur A-bandalag'sins ens Jónsson. Jón Aðils, Inga
þegi á fundum þess.
Markaðurinn, Haínarst. 5. Blóm
& Ávextir. Matardeildin. Pétur
Pétursson. Glerv. ' Steindór.
Markaðurinn Hafn. 11 Hvann-
bergsbræður. O. Ellingsen. Cafe-
teria, Hvoll. Rammagerðin Sæl-
gætisverzlun. Helgi Magnúss. &
Co. Boi-garbílstöðin. Jes Zimsen.
Orlofsbúðin. Dráttarvélar h.f.
Sparisjóður SÍS.
Laugavegur:
Bragi Brynjólfss. Klæðsk. Matt-
hildur Björnsd. Verzlunin SÍF.
Hfvmborg. Matarbúðin. Sokka-
búðin. Iðunnar Apótek. Vesta.
Skóbúð Reykjavíkur. Tízku-
skemman. Verzl. Glugginn.
Mjólkurísb. Laugav. 28. Verzlun
Kristín Sig.d. Skóbúð Rvíkur.
Liverpool. Skóv. Péturs Andréss.
Tízkan. Brynja. Marteinn Ein-
arss. & Co. Sóley. Kápan. Faco.
Andersen & Laught. Frank Mic-
helsen. Silli & Valdi. Framtíðin.
Magnús Sigurjónsson úrsmiður.
Bókhlaðan. Sig. Þ. Skjaldberg.
Gissur Pálsson rafvirkja-
meistai'i sér um lýsingu, Raf-
magnsveita Reykjavíkur leggur
til rafmagn og sér um tenging-
ar, og Alaska gróðrastöðin stend
ur fyrir skreytingunum.
Jón H. B.jörnsson.
Skapar það traust ?
Fyrir næsturn tveim árum
gerði Alþingi samþykkt um
brottför varnarliðsins. Það
hafði ekki talið ástæðu til
að ráðgast við bandalags-
þjóðir sínar um heimsástand
ið, þegar það rauk upp til
handa og fóta. Með írafári
sínu aflaði það íslandi þess
orðs, að því væri ekki hægt
að treysta, það væri reiðu-
búið til að gerast liðhlaupi,
þegar Kreml kallaði til vina
sinna hér á landi.
Þegar foringi „herhlaupsins" í
marz 1956 kom á fund A-
bandalagsins í fyrsta sinn,
Þórðardóttir og Valdimar
Helgason. Auk þess eru nokk-
ur smærri hlutverk.
Leikurinn fer fram í Stokk-
hólmi í kringum 1790. Fjallar
hefði honum verið í iófa. hann að miklu leyti um sögu-
lagið að skýra bandalags-' legar persónur. Var hann
þjóðunum frá afstöðu ís- sýndur í Wien 1953, en hefir
lendinga til að eyða tor-
tryggni þeirra. Hann kaus að
þegja, og með því móti mun
hann verða til þess að auka
á tortryggnina. Þagði hann,
af því að hann glúpnaði í
viðurvist annara fundar-
manna? Eða þagði hann, af
því að hann er enn sama
sinnis og forðum — fjand-
maður bandalagsins. Það
kann að vera, og er þá gott
fyrir aðrar bandalagsþjóðir
að hafa fengið nokkra vís-
ekki ennþá verið sýndur á
Norðui'löndum.
Höfundurinn, Carl Zuck-
rnayer, er Þjóðvei'ji.
Næsta viðíangsefni Þjóðleik-
hússins er Dagbók Önhu Frank
í þýðingu Sveins Vikings, Leik-
stjóri er Baldvin Halldórsson.
Verður Dagbók Önnu Frank
frumsýnd í janúar.
bendingu um, að þéssum
manni og stjórn hans rnegi
ekki treysta.
Sagan krafin
skaðabóta.
Franskur blaðamaður, Heuri
Jolyet, stefndi í s.l. viku skáld
konunni Francoise Sagan og
krefst miUjónar franka (um
45,000 kr.) í skaðabætur.
Heldur Jolet því fram, að
maður með sama nafni og
Iiann kcmi fram í síðustu
bólí Sagan „Eftir ár og daga“
(sem komin er út hér á
landi), og er sá hinn sami
kynvillingur. Og þaðvill svo
til, að kærandi er jafngamall
og á margan hátt aiveg eins
og sá, sem skáldsagan Iýsir,
og' ioks er iiann eini maður-
inn París, sem ritar nafn sitt
Jolyet (ekki Joliet) samkv.
simskrá borgarinnar. Auk
skaðabótanna krefst hann
þess, að nafn sitt verði feilt
úr skáldsögunni.
90 þús. kr. söfnun
— 700 beiðnir.
Söfmm Vetrarhjálparinnar
virðist ætla að verða allmiklu
minni í ár en síðastliðið ár. AIls
hefir söfnunin nú afgreitt 700
beiðnir og safnast hafa um 90
þús. kr. og töluvert af fatnaði.
í fyrra nam söfnunin alls um
155.000 kr. og er því um þriðj-
ungi minni en í fyrra enn sem
komið er. Af þessái'i upphæð
söfnuðu skátar um 100 þús. kr.,
en í'úml. 72 þús. kr. í ár. Nú
hefir Vetrarhjálpin afgi’eitt 700
fceiðnir og búast má við að
beiðnum fjölgi enn fyrir jólin.
Orðsending frá
Mæðrastyrksnefnd.
í dag er síðasti dagur fata-
úthlutunar í Iðnskólanum.
Gpið til kl. 10 í kvöld.
Landið mitt og
landið ykkar.
í seinasta Eimreiðarhefti var
birt ávarp, sem Einar Haugen,
prófessor við Wisconsin-háskóla,
sendi tímaritinu, og nefndir
hann það „Landið mitt og iand-
ið ykkar“. Einar Haugen er af
norskum ættum, sem kunnugt
er, dvaldist hann hér fyrir fáum
árum og flutti fyrirlestra við
Háskóla íslands, og nam ís-
lenzku til hiítar. Vert er að vekja
athygli manna á ávarpi þessa á-
gæta íslandsvinar, því að þar er
drepið á margt, sem íslending-
um má vera umhugsunarefni.
Við skulum taka til dæmis það,
sem hann segir um amerísk á-
hrif og þá Ameríku, ,,sem mörg
ykkar þekkið ekki“.
Amerísk áhrif.
Hann ræðir hin amerísku á-
hrif, „sem hér eru svo augljós"
.... „Já, það er hverju orði
sannara, að Reykjavík ber með
sér mjög augljós amerísk áhrif.
Þetta er ef til vill það, sem
Bandaríkjamaðui’inn rekur fyrst
augun í, þegar hann kemur
hingað. Ameriskar bifreiðar, mál
aðar skærum litum. þjóta fram
hjá. Dagblöðin auglýsa mikinn
fjölda af amerískum vörum.
Flestar kvikmyndii', sem sýndar
eru i kvikmyndahúsunum, erú
ameriskar. 1 bókaverzlunum ei'
fjöldi amerískra bóka, bæði á
frummálinu og í íslenzkri þýð-
ingu. Þar eru einnig amerísk
tímarit á boðstólum og efni
margra íslenzkra tímarita virð-
ist að mestu þýtt úr ensku. Á
dansleikjum er tónlistin að
mestu amerisk eða byggist á
ameriskum dægu.rlögum.“
Fordæiiiir inikið af
þessu lieima.
„Þetta er allt hreinasti sann-
leikur, og ég ætti að vera með
þeim fyrstu til að fordæma mik-
ið af þessum áhi'ifum. Eg íor-
dæmi mikið af þessu heima i
Bandarikjunum eins og í öðrum
löndum. Sá boðskapur sem þessi
áhrif flytja, er ekki boðskapur
þeirrar Ameríku, sem ég er full-
trúi fyrir og ég hef 4st á. Þessi
áhrif flytja mestmegnis boðskap
þeirrar Ameríku, sem hefur lært
að fulinægja draumum og leynd
um livötum andlega vanþrosk-
aðra manna svo milljónum
skiptir um allan lieim, Holly-
vvood er orðin tákn þessarar
Ameríku, en við megum ekki
gleyma þvi, að hún er ekki bara
amerísk. Kvikmyndirnar, sem
mér og ykkur geðjast ekki að
eru sýndar í Reykjavik og Hong-
kong, vegna einhverrar þving-
unar frá Bandarikjunum eða
vegna bandarískrar heimsyfir-
ráðastefnu, eins og það hefur
verið nefnt, heldur sökum þess
að unga fólkinu líkar þær og
vill greiða peninga fyrir að sjá
þær. Þessar kvikmyndir eru lé-
legar vegna þess, að það er
meira af andlega óþroskuðu en
þroskuðu fólki í heiminum, og
Hollywood hefur lært að fram-
leiða kvikmyndir fyrir fjöldann
eins og Henry Ford lærði að
framleiða bifreiðar fyrir fjöld-
ann.“
j Hættan.
Einar Haugen víkur að þvi, að
ísland standi nú á timamótum
mikilla umbreytinga „Það er að
skipta. um ham og tekur upp
nýja hætti fyrir gamla“ ....
„Hættan er auðvifað sú, að þeg-
ar gleypt er við hinu nýja, muni
hið bezta af því gamla glatast.
Það er von mín og margra hugs