Vísir - 04.01.1958, Síða 4
*r
VÍSIR
Laugardaginn 4. janúar 1958
WÍSXBS.
DAGBLAÐ
Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3.
Ritstjómaxskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00.
Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00.
Sími: 11660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Vísir kostar kr. 20,00 í áskrift á nánuði,
kr. 1,50 eintakið í lausasölu.
Félagsprentsmiðjan b.f.
kirkjfa ot/ trwímái:
Svo lengi kostur er.
er su
fæðing.
Þegar þetta er ritað, er búið
að leggja fram alla listana
til bæjarstjórnarkosning-
anna nema einn — komm-
únistalistinn hefir ekki enn
' séð dagsins ljós, og verönr
þó ekki beðið lengi með
i það. Annars er það vitað
mál, að kommúnistar hafa
verið í mjög miklum vand-
ræðum með að koma lista
; sínum saman, því að þeir
i verða meðal annars að gæta
! þess, að hvorki verði af hon-
um of mikil kommúnista-
1 lykt né of lítil, því að hið
fyrrnefnda mundi fæla
i marga kjósendur frá hon-
um, en hið síðarnefnda
T mundi vekja gremju manna
á æðstu stöðum, sem gera
þarf til geðs.
Hér skal ekki farið út í að spá
neinu um það, hvernig
[ kommúnistalistinn verður
skipaður. Hinu verður spáð
hiklaust, að hvernig sVo
sem hann verður skipaður,
mun hann tapa fylgi. Hann
mun meðal annars tapa
fylgi af því, að komniúnist-
ar í bæjarstjórn hafa jafnan
komið með óraunhæfar yf-
irboðstillögur á undanförn-
um árum, svo að menn hafa
fengið að sjá fagra loft-
kastala fyrir tilstilli þeirra
og fátt annað. Og svo verð-
ur hann líka dæmdur á
verkum ríkisstjórnarinnar,
því að kommúnistar ráða
mestu um skattpíningar-
stefnu hennar.
Ríkisstjórnin hefði aldrei
treyst sér til að. gera allt
það, sem hún hefir gripið
til — eða til þess að svíkja
eins mörg loforð og hún
hefir gert, ef hún hefði ekki
siglt með vinnufrið komm-
Únista í lestinni. Kommún-
istar eru oft harðskeyttir,
og þeir hika ekki við að
beita þeim miskunarlaust,
sem þeir hafa náð tökum á.
Þess vegna hika þeir ekki
við að láta Dagsbrúnarmenn
og aðra horfa aðgerðarlausa
á það, að sumum stéttum sé
bókstaflega boðnar nokkrar
hækkanir, eins og gert hefir
verið gagnvart sjómönnum
nú síðustu daga.
Bændur fá nokkra tugi mill-
jóna vegna hækkunar á
rekstrargrundvelli búanna, [
eins og krafizt var á síðasta1
hausti. Útvegsmenn og sjó-í
menn fá einnig milljóna-'
tuga hækkun, af því að
kostnaður allur hefir hækk-
að, og fjölmargar atvinnu-
stéttir hafa einnig fengið
ýmiskonar hækkanir og
bætur á kjörum sínum. Á
meðan verða verkamenn í
Dagsbrún, sem mest og bezt
hafa barizt fyrir kommún-
istaforingjana að láta sér
nægja fáeinna aura hækk-
un, er vísitalan hækkar.
Þannig fórna kommúnistar
vinum sínum innan Dags-
brúnar og finnst sjálfsagt.
Það er harla lítil von til þess,
að kommúnistar geti komizt
hjá tapi á hundruðum at-
kvæða ef ekk'i þúsundum.
Þess vegna verður að skipa
á lista þeirra af sérstakri
list og varfærni, og þess
.vegna hefur það tekið svo
lang'an tíma. En jafnvel þótt
kommúnistar fengju marga
daga í viðbót til að koma
listanum saman, mundi
þeim ekki takast að búa
hann svo úr garði, að hann
gæti komizt hjá stórkostleg-
um óförum. Þess vegna ríkir
uggur og kvíði hjá hinum
fjarstýrða flokki, og það
mun koma á daginn, að ugg-
urinn og kvíðinn eru ekki
ástæðulaus.
„Og aldrei það kemur til
baka“. Ennþá eitt árið hefur
verið kvatt með þessum orðum
meðan það hné í aldanna skaut
og tifið í klukkunni þokaði nýju
ártali yfir okkur. Við kunnum
vel að telja timann, nútíðar-
menn, eigum gangvissar klukk-
ur og nákvæm almanök. Við
þurfum ekki að fara dagavillt,
eins og fyrir kom áður, og ára-
mót eru ekki svo hljóðlát, að
þau fari framhjá neinum. Og þá
þurfum við ekki að ruglast í
tölu aldursára, svo er afmælis-
haldi nýtímans fyrir að þakka.
Daga og stundir ber að og aft-
ur frá með jöfnum, ómótstæði-
legum straumi. Við merkjum
vissa áfanga, „mælum af“ þann
feril, sem er að baki, þvi að hann
þekkjum við, vitum, hvað er lið-
ið hjá og aldrei kemur til baka.
En hitt yitum við ekki, hvað
framundan er, höfum enga hug-
mynd um, hvað það er, sem við
erum að ,.mæla af“, hvort sem
við höldum til áramóta eða af-
mælis. Við erum aðeins að
kveð.ja það, sem er hörfið í ald-
anna skaut, þá gleði og þraut,
kveður — og kemur aldrei til
baka.
Ef jörðin stæði allt í einu kyrr,
hætti að hverfast um möndul
sinn og sólina? Hvað yrði þá um
„afmælin"? En þótt það lögmál,
sem við jarðarbúar miðum við
um tímatal, væri numið úr gildi,
værum við eftir sem áður undir
öðru lögmáli: Lífið „liði“, við
héldum áfram að sogast fjær
vöggunni og nær gröfinni, við
héldum áfram að skynja tilveru
okkar sem síkvikan straum
augnablika, er hvert um sig
gengur úr greipum um leið og
það heilsar, við héldum áfram
að eldast. Því er það næsta vill-
andi að tala um „framhaldslíf"
eftir dauðann. Og það er eins
skynsamlegt að hugsa út í það,
að eilift lif er tilvera, sem við
tímans börn getum ekki gert
okkur grein fyrir. Það veit Bibl-
■ían. Þess vegna talar hún um
eilífðina fyrst og fremst í því
skyni að minna á gildi lífsins
nú; ábyrgð þess og fyrirheit.
Lífið er annað en tími. Það
vissi skáldið forna, sem bað:
„Kenn oss að telja daga vora, að
sem er gengin, horfin, runnin út} V®r æegum öðlast viturt hjarta
(90, sálm. Davíðs). I vísu, sem
allir kunna, segir: „Lifsgleði
i eilífðarsæinn, segja skilið við
hluta af lífi okkar, án þess að
hafa minnstu vitneskju um,
hversu rífflegur sá hluti er að
tiltölu. Við kveðjum hið liðna
og eina kunna, en vitum ekki,
•hverju við heilsum.
Þessi mörk í tímans rás minna
aðeins á það, sem er sí og æ að
gerast, án þess við gefum því
gaum. „Stundin deyr og dvínar
burt sem dropi í straumaniðinn.
Öll vor sæla er annað hvurt ó-
séð eða liðin", ségir Einar Bene-
diktsson. Á síkvikri röst tímans
fáum við aldrei staðar numið.
Það, sem við erum að lifa nú, er
óðar horfið hjá og orðið minn-
ing og næsta andrá er óséð, ó-
ráðin gáta, allsendis hulið, yfir
hverju hún býr. Tíminn gerir
aldrei annað en að ganga okkur
úr greipum. Við berumst mót
framtíð, sem virðist fljúga upp
í fang okkar en svo hendist hún
aðeins hjá og er orðin fortíð á
augabragði. Ef við hugsum út í
njóttu, svo lengi kostur er,
fríða les blómrós fyrr en hún
þver.“ Það má lesa meiri sann-
leik úr þessum orðum en oftast
mun í þau lagður, sama sann-
leik og hinn helgi höfundur var
að tjá í bæn sinni. Þegar hann
biður um, að okkur megi lærast
að telja dagana, á hann ekki við
þann hversdagsleik, að við meg-
um fylgjast með aldri okkar,
daga- og áratölu. Hann er að
biðja um þá vizku hjartans, að
við munum eftir því eina lífx
sem við eigum: Stundinni, sent
er að líða, að við njótum hennar'
og neytum hennar meðan kost-
ur er. Okkur hættir til að
gleyma þessu og hugsa aðeins
um þá gleði, sem er annað hvort
óséð eða liðin, meðan líðandi
stundir deyja án þess við gefum
um gleðiefni þeirra og tækifæri
fyrr en þær eru að baki. Svo
söknum við þess, sem kemuf
aldrei til baka og reynum að
bæta upp söknuðinn með draurrx
um um það, sem er ókomið og
óséð — eða við blöndum beiskju
í hann með kvíðboga fyrir því.
Eitt dæmi: Þú ert að hugsa um
framtíð barnsins þíns, þú minn-
ist með gleði tilhugalífsins við
maka þinn. En hvað er barnið
þitt þér nú, hvernig býrðu við
maka þinn á þessari stundu?
Skamma stund er barnið þitt
barn, upp á þig komið, þakklátt
fyrir hverja stund, sem þú hef-
ur aflögu handa því, opið
og næmt á allt fagurt og gott,
sem þú vilt tala við það um. En
þú gefur þér ef til vill ekki mik-
inn tíma til þess að ræða við
það, leika þér við það? En vís-
ast kemur sú stund, að þú upp-
götvar með trega, að það er
vaxið frá þér, hefur enga stund
aflögu handa þér. Þá er of seint
að harma þau tækifæri og þau
yndisefni, sem hraðfleygar
bernskustundir þess buðu þér.
Og þegar dauðinp (eða annar
kuldi verri) skilur á milli þín og
maka þíns, þá kanntu að sjá, að
það var ekki tilhugalífið eitt,
sem bauð þér „blómrósir", þú
gafst þeim aðeins ekki gaum af
því að þú gleymdir þvi, sem þú
áttir —-líðandi stund, meðan þú
áttir hana,.
Aramót voru róleg í Reykja-
vík, og engin óliöpp eða slys
að því er lögreglan tjáði Vísi
þetta og reynum að festa hug- * morgun
Hamrafeilslistinn.
Þegar framsóknarmaður nokk-
ur sá, hvernig listi flokks
hans' átti að vera skipaður
við bæjarstjórnarkosning-
arnar eftir þrjár vikur, varð
honum að oxði: „Það á þá
að heyja kosningabaráttuna
á þiljum Hamrafells!11 Óg
hann bætti því við, að oft
hefðu flokksbræðrum hans
verið mislagðar hendur við
framboð hér í Reykjavík, en
aldrei eins og að þessu sinni,
í fyrsta sæti á listanum er
nefnilega sá ötuli baráttu-
| maður, sem einn lagði bless-
í un sína yfir Hamrafells-
^ okrið, sem stóð einmitt hvað-
hæst, þegar menn ganga nú
að kjörborðinu. Og í síðasta
sæti listans er maður, sem
hafði geð til að tilkynna
landsmönnum, að Hamra-
fellið væri að. borga olíuna
niður með því að taka 100
shillingum meira fyrir að
flytja hvert tonn til landsins,
en talið hafði verið nægilegt
til að firra rekstur skipsins
töpum.
Og'svo halda þessir menn því
fram, að þeir sé ekki fjand-
menn Reykjavíkur. Þeir eru
fjandmenn allrar þjóðarinn-
ar, því að þeir eru blóðsugur
á atvinnulífi og -alþýðu.
ann við þetta sístreymi tímans,
þá finnum við, að lífið er í raun-
inni eitt svipult andartak, ein
hverful andrá, ómælanleg á
hverja klukku. Við skipurn þess-
um sviplegu, .hljóðlátu deplum á
þeim' fleti, sem við köllum tima,
saman í eyktír og daga og ár
og árabil og miðufn um það við
hringsnúning hnattarins, sem
við búum á. Með því móti sköp-
um við okkur hugtök yfir þetta
dularfulla fyrirbæiú, sem við
köllum tíma. En sú hlið tímans',
sem snýr að okkur sjálfum, er
eitthvað annað en áfangar jarð-
ar í snúni'ngum hennar um sjálfa
sig og sólina. Lögmál þeirrar
hreyfingar var í gildi löngu áð-
ur en mannleg vitund vaknaði
og væri hið sama, þótt engin'
væri skynjun, ekkert almanak,
engin klukka. Við gerum ráð
fyrir gildi þess lögmáls um ó-
kominn tima og megum gera
það. En þann tíma, sem er lif
okkar sjálfra, þekkjum við að-
eins, þegar hann er liðinn. Það
er fyrst um leið og hún er liðin
sem andráin raðast á það band,
sem við mælum. Hún heilsar og
Róleg áramót í Reykjavík.
/í«///n óhöpp eða sitjs á t/tintlár.s-
kvöltl - t*n hrotizt hia á fhitnt
stöðunt-
Kveikt var í 60—70 brenn-
um -víðsvegar á opnum svæð-
um í bænum og dreifði það
mannfjöldanum til muna og
dró hann út úr miðbænum. —
Mest safnaðist af fólki að stóru
brennunni í. Laugardalnum og
þó einkum á. Háskólavellinum,
en þær tvæ'r brennur voru
miklu stærri en aðrar brenn-
ur á gamlárskvöld.
' Nokkurs beygs gætti hjá
íbúum húsa, . sem næst voru
sumurn brennunum, að neista-
flug frá þeim gæti valdið í-
verið minni en flest undanfar-
in gamlárskvöld. Það var helzt
um fjögurleytið um nóttina
þegar dansleikjum lauk, aS
lögreglan hafði nokkuð að
gera í þessum efnum.
Innbrot.
Það helzta, sem tíðindumí
sætti í sambandi við lögreglu-
mál á gamlárskvöld og aðfara-
nótt nýársdags voru innbrot,
en alls var brotizt inn á
fimm stöðum þá um nóttina,
en litlu stolið. Brotizt var inn
í Grænmetisverzlun ríkisins við
Sölvhólsgötu, 1 Sanítas við
Lindargötu, slú’ifstofúr Loft-
leiða á Reykjanesbraut, í hús
kveikju, • en sá ótti reyndist (hafnarvigtarinnar við Ægis-
með öllu ástæðulaus. | götu og í kaffivagninn á Æg-
Umferð u'm sumar götur var, isgarði. Mest var stolið 50 krón
gífurleg á gamlárskvöld, eink-1 um í peningum á innbrotsstað
um meðan á brennunum stóð, 0g hafðist því furðu lítið upp
en umferðin var hæg og án úr krafsinu.
þess að til nokkurra óhappa eða
árekstra kæmi.
í miðbænum tók lögreglan
nokkra pilta með heimatilbún-
ar sprengjur og' hafði þá í
vörzlu sinni fram yfir mið-
nættið, en flutti þá siðan heim
til þeirra. Af sprengjum varð
hvergi slys svo til hafL SQurzt.
Ölvun “telui' lögreglan hafa
Slys.
. Á nýársdag datt maður á
Lækjartorgi og meiddist. Var
jafnvel búizt við að hann hafi
fótbrotnað.
í gær varð slys á Grensás-
vegi er drengur á sleða rakst
á bifreið og meiddist litils-
háttar .á höfði. .._,