Vísir - 06.09.1958, Qupperneq 7

Laugardaginn 6. september 1958
V í S I R
75 ára:
Jón Guðmundsson
gestgjafi á Þingvölium.

Jón Gjðmundsson er fæddur
og uppalinn í Hörgsholti í
Hrunamannahreppi í Árnes-
sýslu 7. september 1883. Jón
gerðist bóndi árið 1908 á Heiða-
bæ í Þingvallasvit á þessum bæ
bjó Jón í 12 ár og undi vel hag
sínum þó ekki væri búslóð hans
meiri en á 1 hest er hann flutti
á Heiðabæ.
Árið 1917 keypti Jón gisti-
húsið Valhöll á Þingvöllum af
Trvggva bankastjóra og með-
■eieendum hans, en Tryggvi
hafði látið byggja húsið árið
1898, árið eftir að Danaprins
siðar Noregskonungur heim-
sótti þingstaðinn 1897. Jón
Guðmundsson hefur ætíð síðan
séð, eins og Tryggvi bankastóri,
nauðsyn þess að sem bezt sé
búið í haginn til að taka á móti
Frá fréttaritara Vísis. —
Akureyri í morgun.
Síðastliðinn sunnudag syntu
fyrir fleiri hundruð þúSuhd ’
krónur,“ sagði Jón.
Jón Guðmundsson er einn af
þeim þjóðræknustu mönnum
sem kunnugt er um og eru
mörg hans áhugamál í þjóðfé-
laginu og er víst um að honum
er Þingvallasveitin kærari eftir
sína 50 ára veru þar en hans
eigin hagsmunir. Fáir íslend-
ingar hafa verið eins stórtækir
í sínum gjöf eins og Jón Guð-
mundsson. Á fullveldishátíSdnni íveil' unglingspiltar frá Akur-
1944 ánafnaði Jón Skógrækt e-vli >’fir Oddeyrarál og synti
ríkisins 300 þús. kr. gjöf til annal' l>eilra til baka aftur og
skógræktar og fegrunar þjóð- l>a aiia ieið UPP aii Torfunefs-
ar að skógrækt þar, en þar i>ry8SÍu-
garðinum á Þingvöllum og Annar þessara pilta, Vern-
vinnur Jón stöðugt hvert sum- harður Jónsson, lagðist til sunds
hefur verið plantað um 20 þús.1 fra Oddeyrartanga á sunnudag-
trjám á 27 árum. Það er margt inn °§ synii austur yfir fjörð-
og margvíslegt sem Jón mundi inn a i71/2 mínútu, sem er betri
vilja gera ef tími endist og fími en vitað er um að hafi
margar eru þær tillögurnar sem naðzt áður á sundi yfir Eyja-
hann mundi óska að kæmust í fj°rð.
framkvæmd til dæmis eins og Þegar Vernharður kom að
i að fá rafmagn frá Soginu um iandi austan fjarðarins sneri
við móttöku hinna mörgu tignu sveitina og fátt hefur glatt hann við og lagðist þá til sunds
gesta á Þingvöllum og minnist hann eins og þegar forsætis- með honum 15 ára g'amall pilt-
gestum sem stöðugt fer fjölg-'hann meðal margra annarra ráðherrann Hermann Jónasson ur fra Akureyri Björn Har-
Uitgur maður syndir fram og
aftur yfir Eyjafjörð.
Annai' I,> ára ijaiiiail. svbbíí
hoiiiicii aðra leíðina.
andi á hinum helga stað þjóð-
arinnar.
nokkur ár rekið Valhöll þótti
honum hagkvæmara að búa á
jörðinni Brúsastöðum sem hann
sem greiddu götu hans, Björns komst svo að orði að fallegt aicisson nafni
Ólafssonar fyrrv. ráðherra og yrði í Þingvallasveitinni ef raf- i Létu þeir sér ekki nægja að
Eftir að Jón gestgjafi hafði í Magnúsar Kjaran svo ein- .lýst yrði meðfram og' kringum synda að Oddeyrinni, heldur
hverjir séu nefndir. Það hefur allt vatnið. beygðu .yxii hana og lentu hjá
að sjálfsögðu oft verið erfitt að I Margir unglingar hafa vei’ið Torfunefsbryggjunni, og er það
halda í horfinu með stöðugt, í sveit hjá Jóni sem nú eru,fy.rir bi'agðið mun lengra sund.
flutti á árið 1920. Það eru aðjnýjum kröfum um bættan að-|Orðnir fullorðnir merkis boi’g-1 í fylgd með sundmönnunum
sjálfsögðu fjöldi manns inn- búnað í hótelhaldinu þegar arar þjóðfélagsins og mörgum voru bátar.
lendir og erlendir, sem Jón hef-*ekki er hægt að hafa opið nema einum er persónulega hlýtt til
ur tekið á móti í þessi 40 ár, 2 mánuði á árinu sem eiga að Jóns fyrir hans góðvild og
sem hann hefur haft með hótel- greiða allan kostnaðinn. ,,En eg hjartagæði. Á þessum tímamót-
i’eksturinn að gera á Þingvöll- hefi jafnan verið heppinn með um ævi hans streymir til hans
um, og þar á meðal mörg erlend samstarfsmenn og fyrir Full- hlýhugur fjölmargra víða að,
stói’menni og má sjálfsagt segja veldishátíðina 1944 gei’ðum við með kæi’ri þökk fyrir hans
að fáir hafi kynnt betur ís- Hótel Valhö.ll að sameignafé- langa og góða ævistarf, með
lenzka gestrisni en Jón í Val- lagi og bættust mér þá við innilegum óskum um góða
'höll. Stórviðburðir eins og Al- margir dugnaðarmenn á mörg- heilsu og margra ára áfram-
Báðir piltai’nir, sem syntu yf-
þingishátíðin 1930 er séi’stak- um sviðum og þá sérstaklega
lega minnisstæður Jóni en brytar og matsveinar — fag-
menn í hóteli’ekstri en þá var
eldhúsið og hótelið endurbætt
hadlandi störf
lagsins.
þágu þjóðfé-
ir fjöi’ðinn eru meðlimir x
Knattspyrnufélagi Akureyrai*
og eru taldir beztir sundmenix
þess félags.
E.t.v. þarf ú athuga
teaigsBm vi5 BreJa.
Vísi var í ®ær send eftirfar-
andi r.Iyktun x>m landlielgis-
málið.
Stjói’n Sambands ungra'
Framsóknarmanna lýsir yfir
ánægju sinni með þá ráðstöfun
í’íkisstjórnarinnar að færa ís-
lenzku fiskveiðilandhelgina út
í tólf sjómílur.
Sambandsstjórnin harmar og
átelur harðlega ofbeldisverk
hei’skipa brezku ríkisstjórnar-
innar innan ísl. landhelgi,
sem miða einungis að því að
geragera veiðiþjófum kleift að
stunda iðju sína. Stjói’nin telur
þetta hátterni brezka flotans
jafngilda árás á fullveldi lands-
ins, þar sem íslenzka ríkinu er
meinað að halda uppi löggæzlu;
á stórum hlut yfii’ráðasvæðis
síns.
Berjatínsla á
Vestfjörðum.
Frá fréttaritai-a Vísis.
Isafirði í gær.
Berjaferðir eru nú í algleym-
ingi. í gær fóru 3—4 hundruð
A. J.
Bréf um háttvísi gagnvart
útlendingum —
hann hafði þá eins og endra-
nær marga góða menn við hlið
sér til að framkvæma hið mikla
:starf sem af honum var krafist
beimili. En samhugur er mikill
um málið. Margir leggja hér
hönd að vsrki. Mér var sagt t. d.,
að samskotalisti hefði gengið s.l.
vor um sveitina, til þess að afla
fjar til húsbúnaðar, en nú mun
langt komið að smíða stóla og
annað í húsið. Á nokkrum vikum
söfnuðust yfir 100 þús. kr.
Brú á Litlu Laxá,
Hrunamannahreppur er falleg revnt af fremsta megni, að ala ^ slikir menn hefðu fengið að ráða Vestfjarðaklerkar nema Grím-
sveit og gaman að aka þar um 1
1 góðu veðri. Víða blasir hin i . -
aS færi latið ónotuð til þess að gera þegar Islendingar eru beittir sira Jon Isfeld, Bildudal, sira
Stjórnin vekur athygli á
þeirri staðreynd, að verði ekki
skjótur endir á ofbeldisaðgerð-
um Bi’eta hér við land, sé full
nauðsyn á að taka tengsl ís-
lendinga og Breta til gagn-
gerrar endurskoðunar.
. . Stjórn S. U. F. treystir því,
j bæjarbuar í berjaferðir víðs- ig ríkisstjórnin beiti ÖUum til_
vegar umhverfis Djúp og ná- |tækum ráðum
grenni bæjarins. Berjaspretta
talsverð en ber almennt
smærri en venjulega. Valda þvf
þurkar og kuklar.
Sigurður Thoroddsen verk-
fræðingur er hér staddur til að
leggja ráð á hvei’nig helzt verði
bætt úr vatnsskorti í bænum,
en vatnsskortur má nú heita
athúifftysenisl s?£@$ §s$z&.
Það er ekki einleikið hvernig einst;iklega mikið um háttvísi her hvert sumar og vetur
íslenzk blöð haga sér gagnvart' gagnvart útlendu valdi og má
öðrum þjóðum, ef einhver stjórn
arvöld gei’a okkur ski’áveifu.
Vísir hefur t.d. um langt skeið
til að vekja
athygli á málstað okkar og afla
honum fullrar viðurkenningar,
en telur óhugsandi, að nokkrir
samningar eigi sér stað um ský-
lausan rétt íslendinga.
Piæstafélag Vestfjarða hélt
gei’a sér í hugarlund, hversu iler aðaiful'1(i sinn í gær. Síra
langt Islendingar væru komnir Eiríkur Eiríksson, Núpi, pré-
á brautinni til sjálfstæðis, ef dikaði. Fundinn sátu allir
fengið að r
á úlfúð í garð Dana og fá tæki- j stefnu hennar og baráttu. Nei, ur Grímsson, Sauðlauksdal,
fagra Iðubrú við. Búið er
stevpa brú á Litlu-Laxá (á Auð
þeim einhverja skapraun — oft-
vopriuðu ofbeldi, þá þýðir ekki að Þórarinn Þór, Reykhólum og sr.
beygja kné, eins og herra S. G. Baidur Vilhelmsson, Vatns-
holtsvegi), en Auðholt telst til ast að tUefnislausu, ef frá eru
Biskupstungna, en til þess að taldar hinar ævagömlu erfða-1 virðist telja sjálfsagt til þess að fii’ði. Síra Jóhannes Pálmason
komast i Auðholt hefur verið synd'r. i kaupa okkur frið og kanske flutti framsöguræðu um helgi-
yíir tvö straumvötn að fara Núna síðustu ciagana i'efur I mýkri vönd, þegar kurteisi okk- hald og guðsþjónustur. Var
(Hvitá og Litlu-Laxá), en með blaðinu gefist órðlð tilefni t'l ■ rr kefur tryggt þoim sigur, en það rætt talsvert. — Stjórn
branni yf;r Litlu-Laxá hefur þess ag snf;a geiri sínum al) s.'tja yfii rétti okkar. Og herra prestafélagsins skipa nú Sig-
lajög komi.-t á dagskrá, að Auð- protum 0g sru engar skapraun'r S. G. finnst íyr.'r neðan allar urður Kristjánsson, ísafii’ði,
v,Tiði fiamveSis 1 Hruna- SP..ragar — Flotinn óslgrandi, hellur, að sagt skuli að „ósigur- formaðui’, Jón K. ísfeld, Bíldu-
mannahrepp!, vegna hinna nánu ... „ ,, ... .
tilraun — — —meö nfmn nn blas;r v>ð þeim“, þ.e. Bretum. dal ritari, Johannes Palmason
tengsla við þann hrepp, eftir •. ’ ’
þessa. samgöngubót belg, „ósigurinn blasir við þemn , Atti Vísir heldur að segja „Is- Stað, Súgandafirði, Gialdkeri
■ o s.frv. — óti’úlegt safn af spjátr- lendingar geta ekki sigrað — ----------------------------
Ný leið.
Með Iðubrúnni er í rauninni
komin ný leið austur í Hi-eppa,
unskgum skrifum, þegar verst: hættum þetssu?“ Er það þetta, nokkurs manns? Nei, sjálfstæð'
Ný IjóBabók efiir
Hei5rek frá Sandl.
Eftir Heiðrek Giiðmundsson
skáld fi’á Sandi er nýlega komin
út endurútgáfa af Ijóðabck hans,
Voi’draumar og veírarkvíði.
Fyrri útgáfá þessarar sörp.u
bókar kom einiiig út á þessu f ri,
var prentuð í 500 tölusettum eln-
tökum og kom ekki i bókaverzl-
um Grímsnes og Iðubrú, eða — erlendra þjóða og spilla öllum | útvörðum þjóðarinnar á hafinu? mót Vícis til Dana, getur blaðið anir.
F.afi rnenn t. d. ekið úr Rvik, sem samskiptum við þær, gæti þeim i Og hvað á heri-a S. G. við með bent á, að afstaðan hefur ef til í bókinni eru 40 kvæð’, löng
le:0 liggur austur, og um Skeið eflaust orðið talsvert ágengt með þvi, að blöðunum sé áhugamál vill önnur sjónarmið. — Og að stutt og yrkisefnin mörg exns
c>" Hr ?ppa þá aka menn gvona skrifum. að ti yggja okkur fiandskap cr- endingu þetta: Sjálfra sín vegna °g gerist og gengur.
Skrlholtsveg heim og um Gríms-1 S. G. lendra þjcða“? Fjandskapinn ættu menn .eins og herra S. G. j Vordraumar 0„ V3tra. kvíði er
Eg vil um leið oh ég siæ botn 1 AthS' Visis: Af Hifð við herra sýndu þær okkur’ þótt blöðin að hafa siS lítf 1 frammi á tim' þriðja bók Heiðreks. Áður hefur
inn 1 þetta rabb lýsa ánægju I S' G' ætlar VÍSÍP ekki að naf"' haíÍ einmitt °ft talað Um það' f um eins °g nÚ’ en Wóðarinnar komið út „Arfur tregans“, er
gegmr.
Ef blöðunum væri það áhuga-
sem herra S. G. vill sjá i islenzk- barátta vinnst ekki með eintómr''
um blöðum nú, þegar bryndrek- hæversku eða bukki og beygjum.
þvi að margir aka þangað nú mál, að tryggja okkur fjandskap ar með gapandi byssukjafta ógna heíra S. G. — Hvað snertir við-
Að lokum lýsir stjórnin yfir
aðdáun sinni á hinum fáu, hug-
prúðu sjómönnum íslenzku
landhelgisgæzlunnar, sem gegn
ofurefli hinna brezku ofbeldis-
manna hafa sýnt þá festu og
prúðmennsku, sem er miklu
heilladrýgri til að þoka rétt-
lætismálum áleiðis en máttur
hins sterka en málaefna-
snauðu."
i ,Treina hann — að sinni
Bretar væru gömul vinaþjóð Is- vegna er sjálfsagt að birta bréf kQm ú(. ig47> ^ Af heiðarbr
un
minni yfir að sjá þann mann- ! . ___ . , , . .
dóms- og framfarabrag, sem er|bla8inu finnst rétt að leiða hann lendinga og framferði Þeirra eins og hans, svoað hun viti, að sem kom úf 1950
á öllu í þessari sveit, mikiili 1 aiian sann’sika um ýmis atriði. hörmulegra af þeim sökum. til eru menn meðal hennar, sem | útgefandi þessarar siðustu
gestrisni og frjálsmannlegu við-| í fyrsta iagi má henda á, að á I-Ieldur herra S. G. að hann muni vilja taka öllu ofríki útlendinga bókar gr Bókabúð Rikku á Ak_
rnóti fólksins. cllum öldum hafa verið til hér geta öðlast vinfengi Breta. með án andmæla — að því er virðist
Ferðalang'iu’. á landi menn, sem hafa hugsað undlrlægjuhætti? EOa virðingu — og kalla lQfsverða háttvísi.
ureyn.