Alþýðublaðið - 01.02.1958, Blaðsíða 3
A 1 þ ý8 n b 1 a 8 1 •
3
Laugardagur 1. febr. 1958
r ......... ..... ■1 .....- ---- 111 '>
Aiþýöublaöiö
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjáimarsson.
Auglýsingastjóri: Emilia Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsín:ar: 14901 og 14902.
Auglýsingasími: 14 9 0 6.
Afgreiðslusími: 14 9 0 0.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Prentsmiðja Alþýðublað3ins, Hverfisgötu 8—10.
Aróður íhaldsins
MOR'GUiNBLAÐIÐ læzt vita ráð við öllu þessa dagana.
kunna á öllum vandamálum skil og þekkia lausn á öllum
erfiðleikum. Þar eru nú ekki maðkarnir í mysunni. Kampa-
kát't og steigurlátt ber það sér á brjóst og æpir í miklum
ofíátungstón: Mitt er orðið, ég sé, veit og ski'l. — Og hvert
er svo ráð Morgunblaðsins? Hver er allra meina bót í þjóð-
félaginu? Hver er hin einstæða, bráðsnjalla lausn Morg-
unblaðsins á öl'lum aðsteðjandi vandkvæðum og örðug-
leikum?
Lausnin er býsna einföld. Vinstrí ríkisstjórn má ekki
vera við völd í landinu. Það er allt og sumt. Ef vinstri
stjórnin væri ekki len-gur við völd, gufuðu allir efnahags-
örðugleikar upp eins og dögg fyrir sólu. Ef vinstri stjórn-
in segði af sér, tækj óðar að veiðast meiri fiskur, útgerð
fiskiskipanna yrði stórum ódýrari, gjaldeyrir yxi á trjám
borgarstjórans í Heiðmörk og kaupendur erlendis keppt-
ust við að kaupa af okkur framleiðsluna við uppsprengdu
verði. Ef vinstri stjórnin vildi aðeins víkja, drypi smjör
af hverju strái, afkomendur Ingólfs Arnarsonar settust
að völdum á ný og stráðu lífsmagni í gildum sjóðum
yfir landslýðinn, en afkomendur þræla og ambátta þok-
uðu í skugga dýrlegra Morgunblaðshalla, ráðhúsa og
Faxaverksmiðja. Þá yrði fyrst líft á þessu landi.
Þannig er áróður Morgunblaðsins. Allt illt er vinstn
stjcrninni að kenna. Fólk þarf ekki lengur að hugsa, skilja
né álykta: vinstri stiórnin á sök á hveriu böli landsmanna.
Einstaklingur ber ekki ábyrgð á sjálfum sér lengur, ekki
bæjarfélög, ekki þjóðin sem haild; allt er vinstri stjórninni
að kenna, enda segir svo í erlendum blöðum (og hvaðan
skyldu heimjídir vera!?).
Þessi skefjalausi og ábyrgðarlausi áróður Morgunblaðs-
ins, sem rekinn er af sjúklegum ákaía og miskunnarlausri
hörku, 'kann að hafa nokkur áhrif í bili. Það sýna úrslit
bæjarstjórnarkosninganna að nokkru. Því miður er sumt
fóik auðveitt í margslungið áróðursnet. Um það eru mörg
dæmi, og er saga nazistanna í Þýzkalandi aug'jósasta sönn-
unin.
En áróður Morgunblaðsins mun ekki hafa áhrif til
lengdar. tslendingar láta ekki til langframa glepjast hugs-
unarlaust af ábyrgðarlausu fieipri, jafnvel þótt það sé prent-
að daglega á öllum síðum Morgunblaðsins. Þetta ir.unu þeir
Morgunblaðsherrar reyna, þótt síðar verði.
Satt er það, að vinstri mönnum urðu úrslit bæjar-
stjórnarkosninganna nokkur vonbrigði. En þeir munu
samt ekki láta áróðursgambur Morgunblaðsins hafa áhrif
á gerðu' sínar eða áiyktanir. Vinstri stiórnin hefur mest
þurff að glíma við óreiðuarf ríkisstjórnar Olafs Tbors, og'
sá arfur var bæði illur og furðulegur. Engin stjórn nema
vinstri stjórn hefðj getað fleytt atvinnuvegunum yt'ir
Ólafsólágið, hvað þá beitt í vindinn. Það er á allra vit-
orði, sem nokkuð vilia hugsa um landsmál, að engin rík-
isstjórn, sem ekki nýtur trausts vinnustéttanna, gæti
setið stundinni lengur við völd í landinu. Morgunblaðs-
stjórn væri því dauðadæmd, áður en liún scttist að völd-
um.
Um andróður Morgunblaðsins gegn Moskvumönnum er
það að segja, að hann er látalætin helber, aðeins dulbúin
stjórnarandstaða, búin í þetta form til að veiða sanna and-
stæðinga Mos'kvukommúnismans. En menn munu líka sjá
í gegnum þá gjörningaþoku, því að Sjálfstæðismenn hat'a
allta'f unnið mþð kommúnistum, ef þeir sáu sér hag í því.
Þetta veit Morgunblaðið vel, þótt það flí'kj öðru.
Allir sannir vinstri menn munu því iáta áróðurs'hróp
Morgunblaðsins sem vind um eyru þjóta og þjappa sér sam-
an um þá vinstri stefnu, sem ein getur leyst vanda þjóðfé-
lagsins. Þótt hátt láti í áróðurskvörninni þessa stundina,
mega vinstri menn ekki láta það villa um fyrir sér.
Auglýsið í Alþýðithlaðinu
( Utan úr heimi )
Kommúnistar ðhrifalausir á Indlandi
KONGRESSMAÐUR í ÓSLÓ
M.G. REDDY, — Indveriinn.
brosmildi, —er einn af helztu
iramámönnum kongressþing-
flokksins í Nýja Dehli. Hann
var á ferðinni í Osló núna um
helgina, og flutti þar fyrirlest-
ur um „Afvopnunarmál og al-
þjóðlega samvinnu". Hann
hafði setið þing Asíu-Afríku-
bandalagsins í Kairó, og skrapp
til Vestur-Evrópu í leiðinni.
Norskir blaðamenn áttu tal
við Iiann um ráðstefnuna, og
var-Reddy hinn ánægðasti, og
kvað hana mundu stuðla m.jög
að því að auka samheldni með
þjóðum Afríku og Asíu. Og
enda þótt Sovétveldin sendu
fjölmenna fulltrúanefnd á ráð-
stefnuna, telur hann, að kom-
múnistar hafi þar ekki neinu
ráðið.
Er blaðamenn spurðu hann
hvort ekki væru sannar þær
fregnir að ekki væri lengur
neinn efnahagslegur grundvöll-
ur undir framkvæmd fimm ára
áætlunarinnar indversku, svar-
aði hann:
—- Jú, því miður hefur það
sýnt sig, að það er ekki nokkur
leið til að fá lán erlendis með
viðhlítandi kjörum, nema þá að
sá böggull fylgi þar skammrifi
að ekki samrýmist sjálfstæði
landsins. Við höfum orðið að
skera allan innflutning við
nögl, þyngja skattana og draga
úr öllum þeim framkvæmdum,
sem ekki geta talizt lífsnauðsyn
legar. En þó munum við Ijúka
öllum helztu og mikilvægustu
framkvæmdum við áætlunina,
ef ekki á fimm, þá að minnsta
kosti sex árum.
Jawaharlal Nehru.
En þið hafið þó ekki skorið
útgjöldin við landvarnirnar við
nögl?
— Nei, — við höfum orðið
að auka hernaðarútgjöldin að
miklum mun, svaraði Reddy,
og það svo um munar, eða úr
28 % upp í 40% af ríkistekjun-
um. Því miður komumst við
|ekki hjá því, þegar við eigurn
álíka nágranna og Pakistan.
Aðspurður kvaðst Reddy ekki
sjá neina leið til þess að bæta
samkomulagið á milli þessara
tveggja ríkja. Hann heldur því
hiklaust fram að Pakistan hafi
ekki staðið við neina af sínum
fjárhagsiegu skuldbindingum
: samkvæmt samningunum um
jhina örlagaríku og þunghæru
jskiptingu indverska landsvæð-
isins 1947, og hann er með öllu
j ósamþykkur framkomu ind-
versku stjórnarinnar í garð
Pakistan, telur st.jórnina allt of
eftirgefanlega og göfuglynda.
j Hvernig gefst stjórn kom-
■ múnista í fylkinu Kerala?
| — Hún hefur unnið gott
starf og varast allan uppsteit
gegn ríkisstjórninni. segir ind-
verski kongressmaðurinn, —
en hún fellur nú samt við
næstu kosningar. Þá verður
kongressflokkurinn endurskipu
lagður til fulls í fylkinu, en
forysta hans þar áður var rotin
og duglaus. Fólkið í fylkinu
hefur líka snúizt gegn þeim,
þar sem þeim hefur að vonum
ekki reynst kleift að standa við
nema sáralítið af hinum gegnd-
arlausu kosningaloforðum sín-
um. Auk þess hafa þeir æst
verkamenn gegn sér, með því
að beita þvingunum þau verka-
lýrðsfélög, sem þeir ekki réðu í
lögum og lofum.
Ný viðhorf í Kýpurdeilunni ?
KÝPURDEILAN er komin á
nýtt stig. Áður voru grískir
Kýpurbúar einhuga í barátt-1
unni við Englendinga. Tyrkir :
voru á bandi Breta og uppþot
þeirra voru ekki ósjaldan gerð
að undirlagi ensku herstjórnar-
innar á eynni. Nú er svo komið
að Grikkir deila innbyrðis og
enska lögreglan verndar Grikki
fyrir Tyrkjum. Stefna sú, sem j
hinn nýi landstjóri Kýpur, Sir j
Hugh Foot, hefur fylgt, virðist
hafa haft mikil áhrif á hina j
grískumælandi íbúa eyjarinn-!
.
ar. Þeir vonast nú eftir bráðri
lausn á vandamálunum, en
hættan fyrir Breta er sú, að
beir geti ekki uppfvllt bær von-
ir, sem Foot hefur vakið.
Eins og stendur er ekki lík- ■
legt að Bretar leyfi Makarios
erkibiskup, að flytjast til Kýp- 1
ur, en það er aðalkrafa Grikkja.
Önnur krafa þeirra er sú, að
samið verði við Enosis, en það
gera Bretar ekki fyrr en í ó-
efni er komið. Reyndar er mál-
um nú svo komið, að einföld
lausn á Kýpurdeilunni er ekki
til. Hin einfalda, lýðræðislega
lausn, að veita Kýpur sjálf-
stjórn, og síðar þjóðaratkvæði
um stöðu eyjarinnar mundi að-
eins leiða til borgarastyrjaldar,
miklu alvarlegri en þeiri’ar sem
EOKA hóf fvrir tveimur árum.
Tyrkir krefjast nú skiptingar
Kýpur til jafns við Grikki, og
munu vafalaust eiga eftir að
láta til sín taka, ef ey.jah hlyti
sjálfsstjórn.
En hvernig er mögulegt að
skipta eynni milli Grikkja og
Tvrkja? Hvar er hægt að draga
línu, sem báðir gætu sætt sig
við? Tyrkir krefjast norðaust-
urhluta Kýþur, en beir byggja
þá kröfu sína ekki á neinum
sögulegum staðre.yndum, þeir
eru þar í minnihluta eins og
annars staðar á eynni. Af 623
þorpum á Kýpur eru 393 ein-
göngu byggð Grikkjum, 115
byggð Tyrkjum og 115, sem
byggð eru hvorum tveggja. Há-
lendi Kýpur er mestan part
byggt Grikkjum, en á láglend-
inu eru grísk og tyrknesk þorp
jafndreyfð.
Hvernig, sem Kýpur væri
skipt, yrðu Tyrkir í minnihluta
á hverju svæði. Tilfærsla íbúa
mundi ekki leiða til annars en
aukinna vandræða. Tyrkneskir
bændur, sem lifa í friðsamlegu
nábýli við gríska bændur sætta
sig áreiðanlega ekki við að vera
fluttir burt úr heimahögum
sínum, og sama gildir urn
Grikki. Skipting Kýpur yrði bvi
aðeins til þess, að auka enn á-
tökin, og revndar svíkja hags-
muni bæði Grikkja og Tyrkja.
Bretum ber nauðsyn til að
nota sér þann velvilja, sem Sir
Hugh Foot hefur tekizt að
vekja. Það er ekki hægt að
hefja samningaumleitanir fyrr
en Makarios erkibiskup fær
heimfararleyfi, og það er áreið
anlega hægara að semja við
Makarios en Grivas. Réttur
Kýpurbúa, til að ákveða fram-
tíð sína sjálfir er ómótmælan-
legur.
En það varðar miklu, hve-
nær þeir fá að láta í ljós vilja
sinn. Það eru mörg vandamál,
sem úriausnar bíða, áður en
svo geti orðið. Fyrst ber að
veita þeim hlutdeild í stjórn
eyjarinnar, og væri þá auðveld
ara að ákveða hvenær þeir fái
sjálfir að stýra málum sínum.
Tyrkir munu varla sætta sig
við, að Grikkjum verði falin
stjórn Kýpur. í stjórnarskrá
eyjarinnar yrðu að vera á-
kvæði, sem vernduðu þjóðem-
isminnihluta, og ekki er ólík-
legt að Bretar geti knúið stjórn
ina í Ankara til að íallast á
samkomulag við Grikki um þau
mál. Hálfvelgja Breta í þessurn
málum getur ekki orðið nema
til ills, þolinmæði er fyrsta boð
orðið, sem fygja þarf, ef lausn
á að finnast. Og Kýpurmálið er
þannig vaxið, að leggja þarf á-
ætlun langt fram í tímann, og
trygg.ia frið milli þjóðabrot-
anna. Fálm ensku stjórnarinn-
ar hingað til hefur orðið til ills
eins, og stjórnast frekar af póli-
tískum glæfrum en einlægum
vilja t.il að leysa deiluna.
Þetta verður að breytast, ef
smáríkin eiga að taka alvarlega
yfirlýsingar stórvelda um rétt
smáþjóða til þess að ráða sjálf-
ar málum sínum. Hernaðar-
bækistöðvapólitík er eitt ósvífn
asta meðal, sem nú er notað í
viðskiptum þjóða.
Alþýðubiaðið vanlar unglinga
til að bera blaðið til áskrifenaa í þessum hverfum:
Túngötu,
Kársnesliraut.
Talið við aiqreiðsluna - Sími 14900