Alþýðublaðið - 14.02.1958, Qupperneq 3

Föstudagur 14, febrúar 1958
A 1 þ ý 8 u b 1 a 8 I 6
S
—\
■■ Aíþýöubloöió
Otgeíandi. Aipyöufiokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Auglýsinga st j ór i: Emilia Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 14901 o-g 1490 2.
Auglýsingasími: 14 9 0 6.
Afgreiðsluslmi: 14 9 0 0.
Aðsetur: Alþýðuhúslð.
Prentsmiðja Alþýðublaðsins, Hverfisgötu 8—10.
Brosað í atisturátt
NÚ lætur Sj'átfstæðisflokkurinn í veðri vaka, að hlut-
leysisksnning Bulganins eigi mikið erindi við í'slend-
inga, en Hermann Jónasson vísaðí henni á bug í bréfi
sínu eins og kunnugt er. Þair aðilar íslenzkra stj órnmála,
siem þótzt haifa andiyígastir Rússum, brosa allt í einu breitt
í auisturátt. Hvað kemur til? Er þetta alvara eða hvað?
Hingað til hafur ekliert fram kotmið um stefnubreyt
ingu Sjélfstæðismanna í utanríkismálum. Þvert á móti.
En bréf Hermanns Jónassonar til Bulganins vekur þeim þó
von, að unnt muni að ala á ósamlyndi stjórnarflokkanna.
Alþýðubandalagið aðhyllist aðra stefnu í utanríkismólum
en Alþýðuflokkurinn og Framsóknarflokkurinn. Sjiálfstæð
ismenn hafa farið hörðuim orðum um stefnu Alþýðubanda
lagsin.s í bsssu efni, taiið hana ólábyrga og þjóðhættulega.
En nú gafa þéir Möskvukommúnistunum íslenzku undir
fótinn.í því skyni að reyna að spiila samstarfi stjórnar-
flokkanna.
Færi ekki vel á því, að Ólafur Thors og Bjarni Benie-
diktsson lýstu því vfir, að þeir séu reiðubúnh að taka
höndum saman við kommúnista um framkvæmd þeirrar
utanríkisstefna, sem Bulganin og félagar hans í Kreml hafa
velþóknun ó? Staérsti flokkur landsins á ekki að með-
höndia utanríkismélin með' þeim hætti, sem Sjélfstæðis-
mlenn nú gejra,- Hann hlýtúr að vita hvað hann vill og það
á hann að segja þjóðinni afdráttarlaust. Óskar SjálfstæðiS
flokkurin.n þess. að taka höndum saman við komimúnista
undir verkstjórn Bulganins? Með því móti getur hann ef*®
til vill buiidið enda á núverandi stjórnarsamivinnu. En til
þess munu Ólafúr og Bjarni verða að dansa við Brynjólf
Bjarnason og Einar Olgeirsson í næstu alþingiskosningum.
iÞetta vill þióðin flá að vita. Og þetta á hún skilyrðte- .
laulst að fó að vita.
Viðhorfin í Bretlandi
FRAM hafa farið aukakosningar á Bretlandi, og lauk
þeiim með glæsilegum sigri Alþýðuílokksins. Sanna þær
enn á ný, að íhaldsmenn standi svo höllum fæti þar í landi, ,
að valdaskeiði. þeirra hlióti að liúka v.ið næstu þingkosn-
ingar. Ailir, sem fylgjast með viðhonfu.m brezkra stjórn- ‘
mála, munu ganga aö því nokkurn veginn vísu, að Alþýöu
flokkurinn sigri í næstu viðureign. Þau úrslit kunna að
hatfa mikil állirif utan Bretiands og setja sinn s.vip á heims
stjórnmélin.
Fulltrúar jafnaðarstefnunnar reyna að vera þriðja afl
ið í hejminum í dag. Hiutverk þeirra er að leggja grund
völT að varaniegum fri.ði og bættri samfoúð þióðanna, er
sannist í verki. Nú fraista þeir þessa í umboði smáríkja, og'
Norðuríandaiþjóðirnar koma mjög við þá sögu. Þessi að
staða- jafnaðarmanna hlyti að eflast ,mjög við valdatöku
Ai.þýðuflokksins í Bretlandi. Þeir eru vel til forUstu fallnir
um ný.ja stefnu í heimsstiórnmálunum. Þeim var það að
þakka, að milljónaþjóðir í nýiendunum öðluðust frelsi og
sjélfstæði. Engum sanngjörnum. manni dettur í hug að
ætla bnezkum iafnaðarmönnum árésarvilja eða styrjaldár
undirbúning. Heimurinn getur trevst þeim.
Sigurhorfur Alþýðuflokksins í Bretlandi skipta íslend
inga mikiu máli. Við erum smáþjóð, og framtið okkar
er kannski undir því komin, að þriðja afl jatfnaðarmanna
mlegi sín mikils í veraldarsögu samtíðarinnar. Þess vegna
fylgjumst við af athyglj með stjórnmélaviðburðunum í
Bretland-i, því að þaðan er fulltingis o,g forustu að vænta.
Slíks er ærin þörf í heiimi, sem á sér enga ósk æðrí en
draumurinn um frið verði að veruleika, en hefur dauðann
og tortíminguna í farangri sínum.
AlþýSublaðið vantar unglinga
til að bera blaðið til áskrifenöa í þessum hveríum:
SLaugavcgi.
. VogaJiverfi
I Talið við afgreiðsiuna - Sími 14900
ÍliiíÍii:
: ■

' t.
’ ’ •• •
líliii
■ ■

. -
-
I ónef og leidir
r
SUNNARLEGA í Nýju-
Mexikó, einu af syðstu ríkj-
um Bandaríkjanna, er sér-
kennileg dalkvos eða slétta
fjöllum íukt á alla vegu. Nefn
ist hún Tularosa kvos. Hún
er víða um þrjátíu mílur á
breidd og miklu lengri en hún
er breið. Vestan hennar eru
San Andresfjöll, en í austri
Sacramentofjöll. Stofnaður
hefur verið þjóðgarður í kvos
þessari, og sækir þangað mik-
ill fjöldi ferðamanna árlega.
Orsök þess, að stofnaður var
þarna þjóðgarður er sú, að
stórir flákar kvosarinnar eru
huldir örfínum og silkimjúk-
um hvítum sandi, og ber stað
urinn nafn þar af og nefnist
Hvítu sandar.
STÆRSTI GIPSSANDUR
HEIMSINS.
ur botninn á kvosinni, er ör-
fínt giptduft. Hann liggur
þarna í stórum sköflum og
haugum, skafinn í gára og rák
ir af golunni. Magnið er óskap
legt, þó að sandlagið sé ekki
sérlega þvkkt. Hvergi í heim-
inum er eins mikið af gips-
sandi saman komið og þarna
Töluvert er þó í Utah og einn-
ig í Ástralíu, en þarna í Tula-
rosa kvosinni þekur sandur-
inn 275 fermílur og ef öllu
sandmagninu ætti að skipa á
bíla samtímis þyrfti 214 mill-
jónir vörubíia, en þeir mynda
svo langa lest, að hún næði
57 sinnum umhverfis jörðina.
GRUNNT Á VATNI.
Það þarf ekki að grafa néma
örlítið ofan í sandinn sums
staðar til þess að komast ofan
í vatn. En gipsið leysist upp
i vatni, svo að það er heldur
um of steinefnaríkt og óhæft
drykkjarvatn. Sandurinn hef-
ur líka safnazt saman í kvos-
inni með því móti, að rigning-
arvatn og leysingar iírífa með
sér. uppleyst gipsið úr fjöll-
unum í kring, en kvosin er
afrennslislaus eins og Dauða-
hafið, og allt gipsið setzt því
að á botninum. Bergið í fjöll
unum í kring er gert úr set-
lögum. Enn er stöðuvatn í
kvosinni, en það er mjög lítið
miðað við stærð kvosarinnar.
Heitir vatnið Lucero vatn og
liggur vestur undir fjallshlíð
unum, einmitt þar sem þjóð-
garðurinn er.
MARGT BER FYRIR
AUGU.
Þjóðgarðurinn var stofnað-
ur 1933, og nær hann aðeins
yfir um þriðjung af gipseyði-
Framhald á J). síðu.
Þessi hvíti sandur, sem þek
Q Ufan ur heimi )
HINN 10 febrúar lýstu
nokkrir 'stjórnarandstæðingar
og skæruliðar ytfir stofnun
hin „Frjálsa iýðveldis Indó
nesíu“. Atburðir síðustu viku
benda til þess, að hinni hálf
kommúnistísku rikisstjórn
Sókarnós hafi verið steypt,
meðan hann var á ferðalagi
um Asíulöndin og að Warúma
öfursti, hernaðanfulltrúi Indó
nesí.u í Peking, hafi s.l. föstu
dag afhent stjórninni í Dja
karta úrslitakosti, þar sem
þess er krafizt að Sókarno
skipi Mohammeð Hatta for
sætisráðiherra og banni kcmm
únistaflokk landsins. Engin
svör virðast hafa komið frá
Sókarno, og samkvæmt út-
varpsfréttum frá Hollatidi
bendir margt til, að allar evjar
í Indónesíska hafinu hafi Jýst
yfir sjélfstæði sínu, en bar-
dagar eru enn í fulfum gangi
á Sumatra ög á Syðri Mol-
ukkaeyjunum.
Uppreisnir hafa verið tiðar
í Indónesíu uindanfarin ár. Lýð
veldi Molukkaeyja hefur í
rauninni alltaf verið til og
er varla hægt að saka það
uim „uppreisn“.
Lingad j atiráðs tef nan, sem
haldin var að írumkvæði Sam
einuðu þjóðanna 1947, ákvað
um; stofnun „Bandaríkja Indó
nesíu“, samsett úr mörguim
ríkjum, sem voru einráð um
eigin málefni. Hið Malayiska
heiti Lýðveldisins er R. I. S.,
Republik Indónesia Serikat.
Enda þótt „höfuðborg“ lýð-
veldisins væri Djakarta, fóru
fliest rí’kin sínu fram í innan
ríkismáium og voru blynnt
Hollendingum, enda. var • mik
ill skortur á tæknifræðingum,
fjármálasérfræðingum og
landibúnaðarráðunautum. Að
eins á Java braust út óviid á
útlendingum, ekki aðeins Hoi-
lendingum, heldur einnig hvit
um mönnum yfirleitt. Hoi lend
ingar sættu ægilegri nieðferð,
og eftir að nokkrir Indónesísk
ir hermenn ristu þuhgaða
konu á hol, til þess að sjá
hvor Ihún bæri dreng eða
stúlku undir beltí, misstu Hol
lendingar alla trú á því, að
um friðsamlega sambúð gæti
veriö að ræða. Fyrrverandi
kafteinn í hollenzka hernum,
ákvað að hefja baráttu gegn
Indónesíumönnum og sýna
þeim fram. á að þeim leyfðist
ekki' óhefnt að halda áfram að
fremja glæpi á hollenzkum al
menningi. Kaftinn þessi,
Westerling að natfni, vakti
Framhald á 8. síðu.