Alþýðublaðið - 18.02.1958, Page 8

I
AlþýðnblaSiS
Þriðjudagur 18. febrúar 1958
Leiðir allra, sem ætla að
kaupa eða selja
B I L
liggja til okkar
Bílasalan
Klapparstíg 37. Sími 19032
Húseipndur
önnumst allskonar vatns-
og hitalagnir.
Hitalagnir s.f.
Símar: 33712 og 12899.
HúsnæSis-
miðlunin,
f
Vitastíg 8 A.
Sími 16205.
Sparið auglýsíngar og
hlaup. Leitið til okkar, ef
þár hafið húsnæði til
leigu eða ef yður vantar
'j i húsnæði.
Áki Jakobsson
og
Krislján Eiríksson
hæstaréttar- og héraðs
dómslögmenn.
Málflutningur, innheimta,
samningagerðir, fasteigna
og skipasala.
1
Laugaveg 27. Sími 1-14-53.
Samúðarkort
Slysavarnafélag tslands
kaupa flestir. Fást hjá slysa
varnadeildum um land allt.
í Reykjavík í Hanny ‘ðaverzl
uninni í Bankastr. 6, Verzl.
Gunnþórunnar Halldórsdótt
ur og í skrifstofu félagsins,
Grófin 1. Afgreidd í síma
14897. Heitið á Slysavarnafé
lagið. — Það bregst ekki. —
Frá Þýzkalandi:
Inlerloc
Kvennærföt — og
barnanærföt.
Barnanáttföt
Svartir
Krepnylon-sokkar
Ljósir
Perlonkrep-sokkar
og
nylonkrep-sokkar
Hagstætt verð.
Ásg. G. Gunn-
laugsson & Co.
Austurstræti 1
Enskar
velrar-
kápur
Mjög gott úrval.
KAUPUM
prjóratuskur og vað-
malstuskur
hæsta verði.
Álafoss,
Þingholtstræti 2.
SKINFAXI fí.f.
Klapparstíg 30
Sími 1-6484.
Tökum raflagnir og
breytingar á lögnum.
Mótorviðgerðir og við
geðir á öllum heimilis—
tækjum.
Útvarps-
viðgerðir
viðfækjasala
RADÍÓ
Veltusundi 1,
Sími 19 800.
FERÐAiyiEMN!
Útvegum gistiherbergi.
Seljum flugfarseðla til
allra landa.
Örugg fyrirgreiðsla.
Ný sending.
MARKAMJRINN
Hafnarstræti 5
Minningarspjöld
E>. A. S.
fást hjá Happdrættí DAS, |
Vesturveri, sími 17757 — j
Veiðarfæraverzl. Verðanda, 1
sími 13786 — Sjómannafé
lagi Reykjavikur, sími 11915
— Jónasi Bergmann, Háteigs
vegi 52, sími 14784 — Bóka
verzl. Fróða, Leifsgötu 4,
síml 12037 — Ólafi Jóhanns
Ísynl. Rauðagerði 15 sími
33096 — Nesbúð, Nesvegi 29
----Guðm. Andréssyni gull
smið. Laugavegj 50, sími
13769 — I Hafnarfirði f Póst
húsinu. sími 50267
FERÐASKRIFSTOFA
RÍKISINS.
Kaupið áfþfðublaðið
Þorvaldur Ari Arason, Ml
LÖGMANNSSKRIFSTOFA
Skóiavör5uatíg 38
c/o PdU Jóh. Þorleifsscn h.f. - Pósth. 621
Símar 15416 og 15417 - Simnéfai: Aii
Framhald af 6. síðu.
maður virðist leggia svo mikið
upp úr. Innskot frá mér. Þ.S.
Að vísu leit dómurinn í sam
ræmi við samhljóða staðhæf-
ingu beggja málsaðila svo á, að
Grænland hefði verið sjálfstætt
lýðveldi, sem gengið hefði und
ir Noreg, en hið sama hlýtur
einnig að gilda viðvíkjandi
landsyfirráðum yfir Grænlandi
í eiginleika þess sem íslenzkr-
ar nýlendu. Hvað gerði ísland
eftir að Grælandsmálinu hafði
verið skotið til Haags? Ekkert
oninbert! En að Grænlandsmál
ið var alls ekki gleymt á íslandi
má sjá á bví, að þegar deilan
milli Noregs og Danmerkur var
hafin, bar fyrrverandi forsæt-
isráðherra Jón Þorláksson fram
tillögu til dagskrár á Albingi
bess efnis, að þingið skoraði á
Iandsstiórnina að gæta hags-
muna Islands í gangi málsins,
milli Danmerkur og Noregs.
Hann hélt því fram að ísland
ætti bæði réttar og Hagsmuna
að gæta á Grænandi. Hér vil
ég ennbá skióta inn í þeirri
fvri’*snurn, að úr því að Jón
Þorláksson hélt þessu fram,
hvort nokkur sé hér til
staðar, sem vilii meina að Jón
Þorláksson hafi verið einhver
fáráðlingur, sem flutt hafi á Al-
bingi íslendinpa eitthvert mark
laust fleinur? Kannski að hátt-
virtur síðasti ræðumaður vilii
gefa bví nafnið .Jmnerialismi”.
Innskot frá mér. Þ.S. Eftir með
ferð í binginu var málið lagt
fvrir utanríkísnefnd. Síðar sam
b^kkti Albingi þingsályktunar
tillögu. bar sem skorað var á
Iandsstiórnina, að gæta hags-
muna íslands í Haag. Er ekkert
h°vrðist um gang málsins, kom
fvrirsnurn á Alþmgis til lands-
stiórnarinnar um, hvað gert
hefði verið í ruálinu. Þessari fyr
irfnurn var ekki svarað.
Þá kem ég að lokaorðunum
í ritgerð hr. Raanars Lund-.
borgs og b’ð ég háttvirta fund-
armenn að t.aka vel eftir beim,
bví bau vama einig liósi yfir
bað hvort við erum á réttri leið
með stofnun samtaka okkar.
eða ekki. En hann segir í þeim:
Ef íslenzka stjórnin skyldi
hér eftir taka upp samninga við
Danmörku um Grænland eða
réttarstöðu íslendinga þar, er
bað eftir minni skoðun nauð-
svnlegt. að ísland standi fast á
sínum sögulegu landsyfirráðum
vfir Grænlandi. Það er fastur
og öruggur grunnur til fram-
dráttar málstaðar íslads. Það er
mögulegt að við samninga á
beim grundvelli geti náðst sam-
kotnulag Þl gagns fvrir bæði
r’kin. En án fvi-irvara um sinti
söa-iilega ei"’"arétt til Grsen-
lands, má tsiand ekki bvria
nejna sam«inga viðkomandi
Grænlandi. t,,,í h«ð mundi vu's
hæat að sknJSa siíkt s«'m sH«n-
im fvrir bvf. að Tsland hefði gef
ið Grænland u«n og viður-
kennt la«dsvfírráð Dankmerk-
ul yfir bví. Tfvernicr dr. Jó-
muni baudieika Grænlands-
málið í áfm-mhaldi bókar sinn-
av er mér ókunnugt. Það skvld’
bó undra mig. ef ekki einnig
hann drægi sömu álvktanir o"
bær. sem éo hér á undan hef
P°rt nm áfromhaldandi lands-
vfirráð vfir Grænlandi. íslandi
t.il banda.' Allt sem hann hefur
ritað um 0’"s»hla'«fkmáh?i b°nd
ir- á l\T°ð rnikini effirvrænt
inpu bi'ða menn bess, að b°ssu
síðasta, um.fangsmikla og í vís-
irrtalep'll tillit.i. nviöo fubkomna
verki hans verði lokíð. Þ»ssi er
umsöou bins morka lögfraeðings
og bióðréttarfræðings, Ragnars
Lundborgs.
Þá skulum við athuga lítinn.
hluta þess sem hinn heimsfrægi
landi vor Vilhjálmur Finsen
segir um réttarstöðu Græn-
lands. í óprentuðu réttarsög-
unni víkur Vilhjálmur enn að
þessu sama efni á blaðsíðu 43
og ritar: Frá íslandi byggðist
Grænland 986. og þessi nýlenda
var talin tilheyra hinu íslenzka
réttarsvæði. Til þess vísa orð-
in í „várum lögum“. Það má
því teljast víst, að öll íslenzk
lög hafi að sjálfsögðu verið gild
andi á Grænlandi sem raunar
sést að hafi haft sérstakt þing,
Garðaþing, en virðist hafa ver-
ið skapþing (ekki eins og þau
norsku), en heíur raunar að-
eins verið dómþing, ekki lög-
gjafarþing. Getið er um bisk-
upsdæmi á Græmandi. Nokkru
síðar í réttarsögunni hefur Vil-
hjálmur ritað á rönd ritsins:
Hér ætti, ef til vill að tala um
landssvæði hins íslenzk-græn-
lenzka þjóðfélags. Danir hafa
neitað að lána handrit þetta eða
afrit þess á söfn í Reykjavík.
Tímans vegna get ég ekki tekið
meira eftir þennan heimsfræga
landa vorn og vísindamann, en
ljóst er að hann ér sannfærður
um_ nýlendustöðu Grænlands
til íslands.
Þá kemur röðin að hinum á-
gæta nýlega látna landa vorum
í Vesturheimi, prófessor Svein-
birni Johnson. Hann komst svo
að orði í lærðum formmála við
þýðingu sína á Grágás á ensku:
Veldi Noregskonungs náði vest
ur á mitt haf, í átt til íslands
(Gulaþingslög III, Ngf. I, 50).
ísland fór með yfirráðarétt
austur á mitt haf í átt tií Nor-
egs [sbr. m.a. La 142—143] ís-
lendingar töldu sig hafa yfir-
ráðarétt í vestur frá íslandi,
bar á meðal yfir Grænlandi
(Lb, 195—97, III. 463—66), einn
Frannhald af 3. síðu.
Tjöld og búninga hefur Lár-
us Ingóifsson gert, og tekizt á-
gætlega. Hildur Kalman hefur
þýtt leikritið á gott mól, — en
hefði þurft að stytta það tals-
vert að mínum dómi. Hún hef-
ur einnig leiksjórn með hönd-
um og leysir þá þraut prýðilega;
það skyldi enginn halda að það
sé áhlaupaverk að æfa og
stjórna barnaleikriti, en Hildur
hefur áður sýnt, bæði með leik
stjórn og framlagi sínu til barna
tíma útvarpsins, að hún kann
Prinsinn — Helgi Skúlason,
galdraþulurinn — Bessi Bjarna
son og Doddi litlj —■ Ásgeir
Friðstehisson.
vel að hagræða efni að barna
Iiæfi.
Það er áreiðanlegt að leikrit
þetta verður vel sótt. Og segja
mætti mér að fyrir það eign-
aðist Þjóðleikhúsið allmargq,
j framtíðargesti.
* Loftur G uðmundsson.