Alþýðublaðið - 18.02.1958, Blaðsíða 9

Þriðjudagur 18. febrúar 1958
AlþýSublaSIB
9
ig yfir landaleitan til að finna
ný lönd, og eru þá höfð í huga
nýfundin lönd í vestri (Vínland
og það svæði yfirleitt.). Græn-
land var numið frá íslandi og
var samkvæmt alþjóðalögum
nýlenda íslands. í Frostaþings-
lögum eru tilsvarandi fyrir-
mæli, þar sem sagt er beinum
og berum orðum, að taka arfs
skuli fara að íslenzkum lögum
þegar eigandinn deyi „fyrir
vestan mitt haf eða á íslandi
út“ (Ngl. I, 210, gr. 6). Það virð
ist vera útkljáð mál eftir beztu
heimildum, að Grænland var
numið af íslendingum, og land-
námið byrjaði .985 eða 986 e.
Kr. í íslendingabók, er rituð
var 1130, segir Ari fróði, að
þetta hafi verið svo (kap. 5).
Haukur frægur lögmaður dá-
inn 1334, fuliyrðir hið sama', og
höfundar Historia Norvegiae
(ca. 1220—1230) segja, að Græn
land hafi verið numið af ís-
landi (Hauksbók, bls. 155, og
Monumenta historica Nor-
vegiae, útg. G. Stoims 1880, bls.
76 frh.). Sagnfræðingar hafa
nokkuo breitt yfir þessa sögu-
legu staðrevnd er þeir hafa í
almeimum orðum sagt nám
rudd til Vesturheims. Eiríkur j
gaf nafn landinu. Kannaði það
á þremur árum áður en hann
héldi aftur heim til íslands til
þess að safna mönnum til land-
náms vestur þar. (982 til 986).
Risu þar síðan undir forustu
hans blómlegar byggðir undir
íslenzkum lögum. Stóð sú
byggð nærfellt 5 aldir. En er-
lendir konungar létu niður
falla siglingar til þessara
merkilegu nýlendu íslendinga
á 14. öld, svo að landið týndist
og þóðin glataðist. Er það harm-
saga mikil.
Eiríkur rauði má sannlega
kallast einhver stórráðasti og
harðfengnasti siglingamaður og
landicönnuður heimsins, svo
sem merlcir menn erú nú farnir
að viðurkenna.
Leifur hinn heppni sonur Ei-
ríks, fann síðan Vínland hið
góðá, Markland og Helluland
árið 1000. Verður nú ekki leng
ur dregin fjöður yfir þann
sannleika.
Þorfinnur Karlsefni, Skag-
firðingur, ætlaði fyrstur að
nema land í Vínlandi. Fór hann
þangað með búslóð sína og
margt manna. En fékkst ekki
c
(Þróttir
Græniands vera „norrænt“ | haldist þar við sakir ófriðar
norskt, eða' skandinaviskt, allt þeirrar þjóðar, er fyrir var í
saman þó rétt ef þessi orð höf-
undanna merkja „íslenzkt“.
Þessi eru orð þessa stórmerka
vísindamanns oalanda vors hr.
Sveinbjarnar Johnsons.
Það ætti að vera öllum ljóst
að bar sem svæði bað, er íslend
ingar fundu og byggðu, var
bóðfélagslaust, en hinir ís
landinu. ; í
Þar í Vínlandi fæddist Snorri
sonur hans, . langfyrst allra
hvítra manna, svo að vitað sé.
Snorri bjó seinna á Reynisstað
í Skagafirði'. Er mikil ætt af
honum komin. Þessi eru orð
hins stórmerka ræðuskörungs,
sem varð fyrstur.manna til að
lenzku landsnámsmenn og eftir 1 fþátt í því að draga að hún
komendur þeirra fóru lögum þ.i°öiana íslendinga, á þeim ar-
samkvæmt meö alla þætti ís-
enzks þjóðfélagsvalds yfir því,
én engin önnur þjóð gerði ki'öfu
til yfirráðaréttar yfir því, er
allt komið, sem þarf til þess, að
skapa fullgildan íslenzkan yfir
ráðarétt yfir svæðinu. En þessi
eru ummæli þeirra stórmerku
vísindamanna, sem hér voru
taldir og hafa allir aflað þekk-
ingar sinnar úr hinum stór-
merku heimildum, sem er að
finna í áðurnefndum lögbókum.
Þá skulum við athuga um-
mæli nokkurra merkismanna,
sem starfað hafa hér heima á
meðal okkar. Þar á meðal má
minnast hr. Jóns Þoriákssonar
fvrrverandi forsætisráðherra,
hans hefur beg'ar verið minnst
af dr. jur. Ragnari Lundborg í
ritgerð hans hér að framan,
tímans vegna verð ég að láta
bað nægja. Ekki má heldur
gleyma hinum stórmerka
bændahöfðingja Pétri Ottesen,
sem á sínum langa þingmanns-
ferli hefur þing eftir þing flutt
þingsályktunartillögur um mál
ið eða komið því þar á fram-
færi á annan hátt. En því mið-
ur oft við daufar undirtektir.
Þá má minnast funda, sem I
haldnir voru í Stúdentafélagi:
um sem sjálfstæðisbaráttan var
hörðust. En sem þjóðskjalavörð
ur hafði hann öruggan aðgang
að öllum heimildarritum, um
réttarstöðu Grænlands. Og las
úr þeim eins og sanntrúaður
maður Biþlíuna, en eklci eins og
sagt er að óvinurinn lesi hana.
Að lokum kemur hér umsögn
hins merka manns hr. Magnús-
ar Sigurðssonar fyrrverandi
þóðbankastjóra, sem gegndi
flestum trúnaðarstöðum í fjár-
málasviðinu sem mest á reið
fyrir hið unga íslenzka ríki, á
meðan hans naut við. Einnig
var hann einn af bankastjórum
Alþjóðabankans í New York
eftir að hann var stofnaður. Ég
geri ekki ráð fyrir að neinn
leyfi sér að halda því fram, að
á orðum slíks manns sé ekki
mark takandi. En smágrein í
í Vísi, 4. nóv. árið 1946 segir
hann svo, en þá grein nefnir
hann: Nú er komið að skulda-
dögunum:
Þegar sendimann íslands fara
nú út á UNO-fundinn, þá munu
þeir eins og venja er til, þegar
menn fara út frá íslandi, fá fáar
leiðbeiningar gefnar, en það eru
þrjú verkefni, sem þessi nefnd
s. að minnsta kosti, að leysa.
Reykjavíkur undir forustu I r. ^rfta laP að fá S^eiddar
hinna glæsilegu mælskumanna skaðabótarkröfur, sem slend-
og baráttumanna fyrir endur-
heimt sjálfstæðis íslenzku þjóð-
arinnar, en það eru þeir Bjarni
frá Vogi og hinn stórmerki
mælskumaður Benedikt Sveins-
son þjóðskjalavörður, sem hélt
hina afburðasnjöllu ræðu á Lög
bergi á 1000 ára hátíð Alþingis,
á Þingvöllum 1930. Tímans
vegna verð ég að sleppa henni
á stúdentafélagsfundinum, en
bæti hér inn í því sem hann
sagði um Grænland í þeirri
ræðu. En honum fórust orð á
þessa leið: Annað höfuðafrek
íslendinga voru hinir miklu
landafundir. Eiríkur ’inn rauði
Þorvaldsson frá Dröngum, Ás-
valdssonar, Öxna-Þórissonar,
vann það mikla framaverk að
leggja vestur um Atlantshaf í
landaleitan á opnu skipi. Með
fundj Grænlands er brautin
ingar hafa gert á hendur Þjóð-
verjum, vegna hins milcla mann
tións og skipatjóns, sem þeir
(íslendingar) hafa orðið fyrir
á stríðsárunum, og fáist greiðsl
an ekki, þá að fá viðurkenningu
fyrir skuldinni og skuldabréf.
I öðru lagi, að gerð sé loka-
skuldaskifti milli Dana og ís-
lendinga, án þvingunar, því að
fyrra samkomulag, það sem við
stóðum ekki jafn réttháir og
Danir, var gert undir nauðung
og því ógilt. Tel ég fyrir mitt
leyti rétt, að Danir greiði okk-
ur 300 milljónir króna. og 2%
vexti af upphæðinni, frá því.
Stöðuíögin voru sett, 2. jan.
1871.
í þriðja lagi, að Danir viður-
lcenni rétt okkar til Grænlands,
eins og hann ber okkur að lög-
um, og eins og dr. Jón Dúason
Á LAU GARDAGINN fór
fram 5. umferð bikarkeppninn-
ar, og voru leiknir 7 leikir af
8, en leikurinn ManCh. Utd,-
Sheff. Wed. verður leikinn á
miðvikudag undii- ljósum. Bolt-!
on lék gegn Stoke, og hafði yí- j
irhöndina fná byrjun. Lofthouse |
Stevens og Parry skoruðu fyi'- I
ir Bolton, en fyrir Stoke skoraði j
Kairns úr vítaspyrnu seint i
leiknum. Sheffield Utd. iék
gegn W. Bromwich og varð jatfn
tefli 1:1. Eftir 17 mín. stóð 1:0
fyrir W. Bromwich er Kevan
lék laglega í gegn, og gaf fyrir
til Allens, sem skoraði með
þrumuskoti. Pace, sem Shef-
field keypti nýlega frá Aston
Villa átti mjög góðan leik og
skapaði markið, sem Lewis
tryggði jafntefli með. West
Ham lék gegn Fuliham og end-
aði leikurinn með sigri Fulham
3:2. Strax í upphafi varð v
bakvörður Fuliham, Langley á
mistök og skoraðj Grace fyrir
W. Ham, en Dwiglht, Haynes og
Hiil bættu fljótlega þau mis-
tök, og stóð 3:1 þar til Bond
skoraði úr vítaspyrnu seint í
leiknum. Wolves lék sér að Darl
ington þó Clamp „brenndi af“
vítaspyrnu og sigraði með 6:1.
Mörkin skoruðu Murray 3
Broadbent 2 og Mason, en í hálf
leik stóð 3:0. „Derby“ leikur-
inn Bristol City-Briston Roves
var eins og venjan er um slíka
leki fjörugur og venjan er um
slíka leki, fjörugur og skemmti
legur, og fyrir ,fullu húsi“ 40.
000 áhorfendur. City skoraði
fyrst 1:0 en í háJfleik stóð 3:1
fyrir Rovers. City jafnaði 3:3.
og stóð þannig þar til Ward skor
hefur svo skilmerkilega sett
fram í ritum sínum um Græn-
land. Auk þess ber Dönum auð
vitað að skila okkur aftur öll-
um íslenzkum handritum og
öðrum skjölum, sem Island
snerta, og þeir hafa í sínum
vörzlum, svo og ýmsum grip-
um sem þeir, gegnum aldir,
hafa fengið héðan.
Þegar öllu þessu er lokið eru
fyrst komin full fiárskipti milli
landanna, •— en skvldu Danir
elcki verða við þessurn
kröfum vorum, er aðeins einn
vegur fvrir ísland, í þessum
málum og það er að skjóta þeim
fyrir alþjóðadómstól og láta
hann skera úr um þau.
Þessi eru orð hins merka
manns Magnúsar Sigurðssonar.
Ekki læt ég mér detta í hug að
nokkur maður leyfi sér að
halda því fram að hann fari
með marldaust fleipur í þeim
málum, sem hann drepur hér á,
en þetta eru einmitt þau mál-
efni sem hér eru til umræðu
og háttvirtur síðasti ræðumað-
ur lét sér sæma að fara um hin
um háðulegustu orðum. Sam-
kvæmt kenningu hans, er þetta
víst imperialismi í sinni verstu
mvnd. En vegna hinna mjög
svo ómaklegu og óverðskuld-
uðu ummæla hans á ævistarf
hr. Jóns Dúasonar skora ég ’ á
háttvirta fundarmenn, að
standa upp og taka undir þakk-
ir til hans fyrir öll hans störf
í þágu hins íslenzka málstaðar,
með því að hrópa ferfalt húrra
fyrir honum. Jón Dúason lengi
lifi! Undir þetta var næstum
einhuga tekið af fundarmönn-
um.
Þorkell Sigurðsson,
aði sgurmarkið fyrir Rovers,
vétt fyrir leikslok. Leikurinn
Scunthorpe-Liverpool var lé-
legur og tókst Liverpool ekki
að skora sigurmarkið fyrr en
15 mín. fyrir leikslok. Cardiff-
Blackburn leikurinn var
skemmtilegur og tvísýnn, og
endaði með jafntefli 0:0.
í I. deild voru leiknir 6 leik-
ir, en leiknum Manch. Citi-
Bunningham var hætt eftir 40
mín. og stóð þá 1:1. Aðrir leik-
ir: Burnley 1, Luton 2. — Ever
ton 2 - Lecester 2 — Notth.
Forest 1 - Totteníham 2. ---
Sheffield Wed. 2 - Chelsea 3 —
Sunderland 1 - Blackpool 4. -—
í II. dsild voru leiknir 4 leik-
ir: Charlton 6 - MiddieSbro 2. —
Derby C. 2 - Notts C. 1. ---
Rotherham 2 - Grimsby 0.
Swansea 0 - Ipswich ú.
I. DEILD:
Wolves 28 18
Preston 29 17
Luton 30 17
W. Brom. 29 13
Manch. U. 28 15
6 4 68-34 42
5 7 71-39-30
4 9 56-39 38
110 68-51 37
6 7 73-47 36
Leeds 28
Leicester 30
Newcastle 28
Sunderl. 30
Sheff. W. 29
8 6 14 36-49 22
9 4 17 60-77 22
8 5 15 45-50 21
6 9 15 36-75 21
7 4 18 53-74 18

Gonfsjarenko
heimsmeisfari.
Á HEIMSMEISTARAMÓT-
INU í skautahlaupi, sem laulc
í Helsingfors s.I. sunnudag sigr
aði Rússinn Oleg Gontsjarenko
crugglega og er hann nxi bæði
Evrópumeistari og Heimsmeist
ari. Gontsjarenko hlaut 193,-
905 stig, annar varð Rússinn
Shijlkovskij með 194.105 stig,
og þriðji Norðmaðurinn Roald
Aas með 157,750 stig.
Knut Johannessen, sem varð
Heimsmeistari í fyrra tókst
ekki vel upp nú, en sigraði
naumlega í 10 km hlaupinu á
17:08,3 mín., annar í því varð
Thorstein Seierstein á 17:10,8
jmín. Gontsjarenko sigraði í
11500 m á 2:17,7 mín.
II. DEILD:
Charlton 30 17 5 8 73-50 39
W. Ham. 29 14 9 6 67-42 37
Blackb. 29 13 10 6 49-36 38
Liverp. 30 15 6 9 58-44 30
I J
Notts C. 29 8 5 16 34-58 21
Swansea 30 7 6 17 47-78 2®
Bristol C. 28 6 7 15 36-62 1@
Lincoln 28 5 9 14 33-58 19
Skíðaméf ‘ Rvíkur.
SKÍÐAMÓT Reykjavíkur
hófst s.l. sunnudag og var keppt
í stökki, göngu og norrænni tvi
keppni, bæði í ffokki fullorð-
inna og unglinga 17—19 ára.
Veður var dásamlegt og all-
ar aðstæður til keppni mjög
góðar, en áhorfendur voru frels
ar fáir. Keppni var þó býsná
skemmtileg í hinum ýmsu greira
um, en gekk samt ekki nógu
hratt. Flestir beztu skíðamenn
Reykjavíkur voru með x mót-
inu, nema Eysteiim Þórðarson
og Úlfar Skæringsson, sem enn
eru erlendis.
Verður nú skýrt frá úrslitum
í hinum ýmsu greinum:
Skíðaganga (vegal. c.a. 7 km):
1. Haraldur Pálsson, ÍR, 25:03,0
2. Ásgeir Úlfarsson, KR, 27:50,0
3. Ólafur Nilsson, KR, 27:58,0
4. Guðni Sigfússon, ÍR, 30:25,0
j Unglingar (17—19 ára):
1. Svanb. Þórðarson, ÍR, 28:33,0
2. Bogi Nilsson, KR, 29:20,0 j
3. Ágúst Björnsson, ÍR, 33:21.0
Skíðastökk:
1. Ólafur Nilsson, KR, 216.5 st.
stökk 25,5 og 26,5 m. .
2 Valdimar Örnólfss., ÍR, 208
stökk 26,0 og 26,5 m.
3. Jóhann Magnússon, Á, 207 st,
stökk 25,0 og 25,5 m.
Unglingar 17—19 ára:
1. Svanb. Þórðarson, ÍR, 212,0
2. Bogi Nilson, KR, 212,1 st. ;
■i r
Norræn tvíkeppni
(ganga-stökk):
1. Har. Pálsson, ÍR, 443,45 stig,
2. Ól. Nilsson, KR, 407,00 stig,
Unglingar 17—19 ára:
1. Svanb. Þórðarson, lR, 452,6,
2. Bogi Nilsson, KR, 438,6 stig.
Reykjavíkurmótið heldur á-
fram nú næstu helgar, en eftií
er að keppa í bruni. svigi og
stórsvigi.
Móðir okkar og tengdamóðir,
'INGA HANSEN,
andaðist að heimili sínu, Laufásvegi 61, sunnudaginn 16. þ.m,
Börn og tengdabörn.