Alþýðublaðið - 24.11.1928, Blaðsíða 2

i
B
ALÞÝDUBLAÐIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
: Aígreiönla i Alpýöuhúsinu við
Hverlisgötu 8 opin frá k!. 9 árd.
til kl. 7 siöd.
; Sfertlstofa á sama staö opin kl.
9*/s—10‘/j árd. og kl. 8—9 síðd.
; Simars 988 (afgreiösian) og 2394
(skrifstofan).
; Verðlag: Áskriftarverö kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
: Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiöjan
(í sama húsi, simi 1294).
Reynslanerólýgnnst.
„En það er annað, sem verka-
menn eiga eð geta treyst, pað
er að vinnan sé nokkurn vegin
örugg“ . . . „enn þá erum við að
miklu leyti lausir við stærsta
bölið, . . . en það er atvinnu-
leysið.“
Svo segir máltól útgerðar-
manna, „Mgbl..‘‘, í gær.
Er þetfa rétt ? Erum við Islend-
ingar svo lánsamir að vera laus-
ir við atvitmuleysið ?
Spyrjið verkamennina feér í
Reykjavík,.
Á hverju einasta ári ganga
hraustir og verkfúsir verkamenn
svo hundruðum skiftir atvinnu-
lausir mánuðum saman hér í
Reykjavík, Þeir vilja fegnir vinna,
en enginn fæst tii að kaupa vinnu
þeirra. Morgun eftir morgun
koma hópar verkamanm niður á
hafnarbakkann í von um hlaupa-
vinnu, sumir bíða þar fram til
kvölds árangurslaust. Um 700
atvinnulausir verkamenn létu skrá
sig hér í bænum á fáum dögum
haustið 1926. Meðaltekjur þeirra í
10—1) mánuði höfðu verið 1100
—1400 krónur og urn helmingur
þess för til að greiða húsaleiguna
eina saman.
Þetta er að eins eitt lítið sýn:;s-
horn af ástandinu, en það ætíi að
nægja til að sannfæra jafnvel rit-
stjóra „MgbL“ um, að við höfum
ekki verið og erum ekki „lausir
▼ið atvinnuleysið“.
Verkamenn eiga að geta treyst ‘
þvi, að vinnan sé nokkurn veg-
inn örugg, segir „Mgbl.“
Heíir verkamönnum verfð óhætt
að treysta því ?
Nei.
Haustið 1925 sömdu sjómenn
við útgerðarmenn um kaup og
kjör til þriggja ára. Alflan þann
tima voru kaupdeilur útilokabjar.
Atvinna sjömanna hefði því átt
að vera örugg þessi þrjú ár,
En hivað skeður? -
Á næsta vóri lögðu útgerðar-
menn skipunum við land löngu
fyrir venjuleg vertiðarlok og
sögðu sjómönnum upp atvlnn-
’unni. Sex — 6 — mánuðir var
meðal atvinnutími háseta á tpg-
UTum það ár, en sumra ekki nema
2—4 mánuðir, Meðaltekjur háseta
uröu það ár 1800—1900 krónur
auk fæðis, en sumra langí um
minni.
ALÞÝÐUbLAÐIÐ
Svona „örugg“ reyndist sjó-
mönnum atvinnan þá — og var
þó engri kaupdeilu til að dreáffa.
Hún yrði engu öruggari nú þött
gengið væri að tilboð'i útgerðar-
manna.
Það þarf rneira en mieðal brjóst-
Leilindi til þess að ætía sér að
telja verkamönnum. til sjós og
lands, sem búa við stopula at-
vinnu eðft atvinnuleysi, trú um,
að við séum „lausir við atvinnu-
leysi'* og atvinna sé örugg þegar
ekki er deilt um kaup.
Aliir vita að þetta eru helber
ósannindi,
„Mgbl.“ býsnast yfir því, að
formaður Sjöman nafélagsins hafi
jí haust í bréfi til stéttarfélaga lál-
ið þess getið að búast mætti við
ikaupdeilu í haust og að hún gæti
jafnvel feitt til þess, ,,að vinnu-
stöðvun verði um lengri eða
skemmri tima“. Af þessu læzt svo
blaðið draga þá ályktun, að Sig-
jön hafi þá þegar ákveðið, auð/-
vitað í eigin h'igsmunaskyni, að
„stofna hér til allsherjar sjó-
mannaverkfalls frá næstu ára-
mótum.“ (Leturbr. „Mgbl.“
Hvernig formaður Sjömannafé-
lagsins getur hagnast á því, að
til vinnustöðvunar komi, er vist
flestum ráðgáta. En það var bein.
skylda hans að tilkynna sjómönn-
um um land alt, að til kaupdeilu
gæti komið og benda á, hverjar
afleiðingar hennar kýntnu að
verða. Styrkur sjómanna er all-
ur í því, að þeir séu samtaka,
fylgist vel með í því, sem gerist,
og að enginn skerist úr leik,,
Þetta hafa útgerðarmenn sjálfir
kent þeim í undanförnium kaup-
deilum. Þeir uppskera eftir því,
sem þeir hafa sáð,
Engum er það ljösara en sjó-
möiínum, hve alvarfegtimál stöðv-
un togaraflotans er, Þeir þekkja af
eigin reynd atvinnuleysið og af-
leiðjingar þess. En þeim er hitt
engu síður Ijóst, að kauphæðin,
sem samið er um í ár, ;hefir einn-
ig áhrif á kaupgjald- næstu ára.
Verði nú samið um, lágt kaup,
miða útgerðarmenn við það, þeg-
ar næst verður gengið til samn-
inga og nota það sem ástæðu til
að halda kaupinu niðri þá.
Þetta hefir reynslan kenit sjó-
mönnunum, dýrkeypt reynisla,
sem þeir ekki gleyma,
Sæsiminn slitnaði
árdegjs í gær á rr»ilti Færeyja
og Hjaltlands.
Um daginn og vegiaii.
Næturlæknír
er í nött Halldór Stefánsson,
Vonarstræti 12, sími 2221, I stað
Katrínar Tharoddsen, og aðra
nótt Níels P» Dungal, Aðalstræti
11, sími 1518 (eða Thoryaldsens-
stræti 4,' sími 1580).
Alþýðnblaðið
kemur næst út á mánudag,
Sjömannafélag Reykjavikur.
Fundur í kvöld kL 8V2 í Bár-
unnt Áríðandi félagsmál á dag-
skrá. Einnig flytur Ólafur Frið-
riksson fyrirlestur um karl-
menskuafrek eins Islendings og
verða skuggamyndir -sýndar til
skýringar.
! áldarfjóðrung
hefir Meulenberg, prefekt, í
Landakoti dvalið hér á landi.
Hann flutti hingað þenna dag ár-
iÖ 1903,
Eldur
> varð laus í nótt kl. að byrja að
ganga 12 á Hverfisgötu 45, hjá
norska ræðismanninum. Ókunnugt
um apptök eldsins. Varð dálít-
511 logi i stofu, sem snýr fram að
götunni. Nokkrar skemdir urðu
á húsi og húsmunum,
r.
Dómsmálaráðherrann
. för utan í gær með „Goðafossi'L
Á málverkasýngu
Höskulds Bjöirnssonar höfðiu um
hádegi í dag verið keyptar alls
15 myndir, Síðasti sýningardag-
urinn er á morgun.
Jón Lárusson
iOg börn hans kveða kl. 3 á
moirgun í Gamla Bíö, en ekki i
Nýja Bíö, eins ogáður varauglýst.
Togararnir.
„Njörður“ kom í morgun frá
Englandi. Viðeyjartogarinn „Þor-
geir skorargeir“, áður „Ýmiir“,
kom af veíðum í gærkveldi með
400 kassa. Hann er einnig farinn
til Englands,
Veðrið.
i Ki. 8 í morgun var ko-min norð-
anátt um alt land, en hvergi
hvassviöri, nema á Hesteyri, Þar
var snarpur norðaustanvindur og
bleytuihríð. — Nýtt óveður virð-
ist vera að nálgast suðvestan úr
hafi, þött fregnir séu óljósar e.nn
þá. En útlitið bendir helzt tiil aðt
uinhleypingur haldist enn þá fyrst
um sinn. Veðurútlit í kvöld og
nótt: Fáxaflöi: Minkandi norðan-
kaldi. Orkomulítið. — Á morgun
hvessir sennilega aftur á austan,
Vestfirðir: Norbaustan-átt, frem-
ur hæg á Suðurf jörðunum, én all-
hvass og hríðarveður morður und-
an,
Glimufélagið ,Ármann‘
hefir ásamt öðrum íþröttafélög^
um hér í bæ unnið kappsamlega
að því að safna dagsverkagjöf-
um meðal félaga sinna til sund-
hallarinnar (sjólaugargerðarinnar)*
Hafa nú þegar safniast um 140
dagsverk. Hefir Alþýðublaðið ver-
ið beðið að minna þá Ármenninga
á, sem ekki hafa enn séð listana,
að gefa sig fram við formannt
félagsins, Jens Guðbjörnsson, eða
einhvern annan úr stjóminni hið
allra fyrsta-
Bíó- og leikfélags-auglýsingar,
svo og aðrar, sem venjulega em
á 1. síðu, eru á 6. síðu í blaðinu
í dag.
Sfúkan Sbjaldbreið
heldur kvöldskemtun annaö
kvöld kl. 9. Þar kveÖur Jön Lár-
usson og börn hans. Verður það
líklega- síðasta tækifærið til a'ö
Jilusta á þau í vetur., — Sjá aug-
lýsingu!
Hlutaveltu
heldur Verzlunarmimnafélag
Reykjavíkur á morgun á Þor-
möðsstöðum, er byrjar kl. 2 e.
m. VerÖa þar mairgir ágætir mun-
ir á boðstölum, t. d. klukka, sem
kostar á fjörða hundrað kr., ö-
keypis ferð til Kaupmannahafnar
í 1. farrými, 100 kr. í peningum,
fjölritari, föt alls konar, ko'l, fisk-
ur o. m. fl. Hljóinsveit skemtir
á meðan gestirnir söpa að sér
dráttunum, veitingar verða eimkg
á staðnum og fölk verður flutt
Ökeypis suður eftir, Ýmsir af
mununum verða til sýnis í glugg-
um Landstjörnunnar.