Alþýðublaðið - 30.03.1958, Page 7

Sunnudagur 30. marz 1958
& I þ ý 5 u b I a 5 i 8
7
Hátíðarnar þenjasí út.
'KRISTNAR stórhátíðar eru
brjár, jól, páskar og hvíta-
sunna. Hverri þeirra eru í al-
manaki kirkjunnar ætlaðir
tveir dagar helgir, og auk þess
aðfangadagskvöld. — Aðfanga
dagur páska og hvítasunnu er
ekki helgur heldinn með tíða-
gjörð, en klukkum er hringt
í mörgum kirkjum. Nú hefur
raunar orðið sú þróun á síð-
ustu áratugum, að jólin eru
stöðugt að þenjast meira og
meira út. Jólahaldið, svo sem
jólaskreytingar og jólasöngv-
ar fara að setja svip á bæinn
í byrjun jólaföstu, og sam-
komur og skemmtanir, sem
tengdar eru við jólin, teygja
sig fram í febrúar. Jólin fara
senn að taka fulla tvo mán-
uði ársins. ■— Nú virðist sama
þenslan ætla að fara að koma
í páskana. Á miðri langafostu
uaglýsa ílenzkir einsöhgvarar
„syngjandi páska“, sem síðan
halda áfram með dægurlaga-
söng og skemmtiatriðum tölu-
vert lengí, eftir að páskar
Mrkjuársins eru um gaxð
geiignjr. Ég hef ekkert á móti
dægurlagasöngvum eða létt-
um skemmtisöngvum yfirleitt,
og ég ber auðvitað mikla virð
ingu fyrir íslenzkum einsöngv
urum. Þeir eiga sannarlega
ekki nema gott eitt skilið af
„mér og mínum“, en þó er
bezt að segja eins og er, að
þetta uppátæki þeirra særir
tilfinningar mínar ■— og
smekk. -— Mér létti því stór-
um, þegar ég heyrði auglýst,
að súkkulaðikaupmenn ætl-
uðu þó ekki að fara að selja
páskaegg fyrr en tveim vik-
um fyrir páska.
Þó er að þrengjast um
hátíðarnar. s jálf ar.
Þrátt fyrir útþensluna er
að verða þrengra og þrengra
úm. hátíðamar sjálfar sem
kristna og kirkjulega helgi-
daga. Ég kann að móðga ein-
■ hvern með þeirri samlíkingu,
sem mér virðist lýsa þéssu
foezt, en samt- get ég ekki stillt
mig um að setja hana fram.
—- Hugsum oss konu, sem á
fallegt hús. Hún getur séð af
nokkrum herbergjum handa
oðrum, Óg jafnvel hvetur þá
til að hagnýta sér þau. En
gestrisni hennar er misnotuð.
Aðkomufólkið leggur undir
sig meira og meira af bygg-
ingunni, unz konan sjálf verð
ur að hrökklast ofan í kjallara
og hýrast í kolakompunni. —
Þ-annig hefur farið fyrir kirkj
unni. — Það er kirkjan, sem
veitt hefur þjóðinni helgi —
og hvíldardaginn, og hún hef-
ur aldrei séð eftir því, þótt
nokkrar stundir hans væru
notaðar til skemmtana, í-
þrótta, félagsstarfsemi, heim-
sókna, skemmtiferða o.s.frv.
En nú hafa gestirnir orðíð svo
ágengir, að kirkjan er orðin
hornreka á sínum eigin helgi-
dösurn, og nú eru jafnvel stór
hátíðirnar að fara sömu leið.
Þróunin hefur þokazt í þessa
átt með undraverðum hraða
síðustu árin.
,;Fyrst muna kaupmennirnir
eftir þeim“,
sagði séra Bjarni um jólin,
er hann predikaði í Dómkirkj
unni á jólaföstu árið 1921. —
En kaupmennirnir hafa ekki
gleymt hinum hátíðunum
heldur, — og kaupmennirnir
tákna í þessu sambandi mörg-
um sinnum fleira fólk en
verzlunarstéttina. — Séra Jó-
hann Hannesson minntist á
þetta nýleg í ágætri blaða-
grein, og nefndi það ,,kaup-
væðingu". Með því átti hann
við þetta, hvernig f jöldi
manns reynir að græða pen-
inga á t.d. skemmtunum, há-
tíðum, —?r ekki aðeins beinlín-
is, heldur einnig óbeinlínis,
t.d. eigendur samgöngutækja,
útvarpið o. fl. Og auglýsing-
arnar, áróðurstækin, svo sem
blöð og útvarp, eru orðin svo
sterk, að þau hafa sefjandi á-
hrif á fjöldann. Einmitt í þvi
er gildi þeirra fólgið, frá sjón
ar.miði auglýsenda. — Þetta
er einföld staðreynd, sem allir
geta gert sér Ijósa. Og nú er
samkeppnin um fólkið orðin
svo hörð, ekki sízt á helgidög-
um, að áróðurinn verður allt-
af háværari og háværari. —
Maður fær ekki að borða mat
sinn í friði fyrir þessum ósköp
um.
Kirkjan þarf sterkari
áróður.
Ég er ófeiminn við að segja
þetta, þó að það þyki ef til vill
ekki viðfeldið. Og ég ætla
meira að segja að leyfa mér
að bæta því við, að til slíks
þarf peninga. Prestar auglýsa
að sjálfsögðu messur, og það
er þakkarvert út af fyrir sig,
að við eigum aðgang að blöð-
unum án nokkurs endur-
gjalds. En ég myndi ekki telja
það neitt hneyksli, þótt út-
varpið veitti prestunum sömu
hlunnindi, t.d. þannig, að það
birti í einu lagi messulista
allra presta, sem tilkynnt
hefðu í tæka tíð. — Þetta
væri ekki annað en stuðning-
ur einnar ríkisstofnunar við
aðra, og yrði vel þegið af mörg
um. — Kirkjan þarf ekki að
fyrirverða sig fyrir að „þrýsta
mönnum til að koma inn“.
Hún hefur sáluhjálplegan boð
skap að flytja. Þjónar hennar
eru vel menntaðir menn, sem
fylgast síður en svo ver með
menningu nútímans en aðrir,
og listrænar kröfur í sam-
bandi við söng og hljóðfæra-
slátt eru meiri en víðast hvár
annars staðar. — En þessu er
ekki veitt athygli, meðal ann
ars vegna þeirrar sefjunar,
sem fólkið er háð frá öðrum.
Takið hátíðina með.
Á vorri bíla- og ferðalagá
öld má heita, að stöðugt útfall
sé í Reykjavík á sunnudags-
morgnum, og aðfall á kvöld-
in. Það væri ánægjulegt til
þess að vita, ef ýmsir hópar,
svo sem skátar, íþróttamenn,
ferðaskrifstofan, og fleiri
tækju sunnudaginn með sér,
er þeir færu út úr bænum. —
Ég veit eitt dæmi þess, að fyr
ir nokkrum árum bjó einn af
prestum borgarinnar í hendur
skátastúlkum form fyrir
stuttri helgistund úti í guðs
grænni náttúrunni. — Þannig
væri hægt að fara að oftar.;
— Og því ekki að haga svo
ferðum ,að hópurinn gæti kom.
ið við í einhverri sveitakirkju
og verið þgr við messu? -—-
Fyrir all-mörgum árum höfðu
prestarnir við Hallgríms-
kirkju í Reykjavík guðsþjón-
ustur á páskum í skíðaskál-
unum, og nú sé ég mér til
mikillar gleði, að skíðamenn
óska eftir guðsþjónustu í
skíðaskálanum á föstudaginn
langa. — Það er erfitt fvrir
Reykjavíkurprestana að bæta
þessu á sig, en ýms önnur úr-
ræði er hægt að hafa. í öllu
þessu er æskilegt, að skipu-
lögð samvinna hefjist með
kirkjunni og forstöðumönn-
um ýmsra félagssamtaka, og
mér virðist það beinlínis sið-
ferðileg skylda þeirra, er hér
eiga hlut að máli að gæta þess,
að þessi þáttur úr menningu
þjóðarinnar fari ekki forgörð-
um.
Endurskipulagning.
Þjóðhættir hafa brevtzt, en
helgidagalöggjöfin er enn mið
uð við gamla hætti og gamalt
fyrirkomulag á kirkjulegu
starfi. Hér þarf endurskoðun-
ar við, en sú endurskoðun
þarf að gerast út frá ná-
kvæmri rannsókn á ýrnsum
félagslegum fyrirbærum, með
aðstoð vísindalega menntaðra
félagsfræðinga og samvinnu
við marga aðila. — Þótt frelsi
og lýðræði eigi að vera ríkj-
andi í landinu, er ekki þar
með sagt, að stjórnarvöld og
landslög eigi að þola fullkom
ið skipulagsleysi í þessum efn
um. Sá níhilismi, er nú ræður,
mun áður en varir leiða af
sér eitt -af tvennu, — nihil-
isma á öðrum sviðum eða harð
stjórn og einræði.
„Fóíkið myndi rækja hátíðir
og helgidaga kirkjunnar, e£
það hefði þess þörf,“
segja sumir, en þetta er-
,,frasi“ og þvættingur. — Það
Framhald á 8. síðu.
íþróttamyndasýning Vilhjáims Einarssonar
í Nýja Bíó í dag kl. 13.15.
Stórmeistaramótin 1957
MOSKVA — ATHENA
BUKAREST — WARSHAW
Myndirnar eru allar í eð’ilegum litum. Flestir frægustu
íþróttagarpar heimsins koma fram í' myndunum.
V
V
V
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Félag íslenzkra einsongvara
1S skemmtiatriði.
1
>IeðaI annars : Einsöngur — Tvísöngur — Kórsöngur —
Leikþáttur — ,,Söngkennsla“ — Nýr gamanþáttur — S
(Kari Guðmundsson). — Pokatfzkan — (Skopstæling).
Hljómsveit Björns R. Einarssonar. A
' 'i
verðiir í Austurbæiarbíói |
t kvöld klukkan 11,30- $
. . ■
5. sinn. n
Aðgöngumiðar í Austurbæjarbíói. — Sínii 11-384. >
... . •"•••’• ~ ' •'

Niðursoðnir ávextir |
Blandaðir ávextir í|
■ - •>«
Ferskjur f
Perur
Heimsþekkf gæðavara í