Morgunblaðið - 22.11.1913, Page 1

Laugard.
1. árgangr
22.
nóv. 1913
HORGUNBLADIÐ
21.
tölublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen.
ísafoldarprentsmiðja
Afgreiðslusími nr. 48
I. O. O. P. 9511219
Bio
Biografteater
Reykjavíkur.
,Hinn‘
eftir hina nafnkunna loikriti Panl Lindaus,
í þrem þílttum.
Sýningin er 2 klukkustundir. ASalhlutyerkift leikur frægasti leikari Þjóhyerja
Albert Bassermann.
Aðgöngumihar kosta: Beztu sœti 0.70, önnur sœti 0.60. almenn sæti f ,30.
Ahgöngumiöar fyrir börn yerða ekki seldir'
Bio~kaffif)úsið
(inngangur frá Bröttugötu) mælir með
sínum á la carte réttum, smurðu
brauði og miðdegismat,
Nokkrir menn geta fengið
fult fæði.
Tíarfvig Jlieísen
Talsimi 349.
NýjaBíó
Stökk-kafarinn.
Norræn listmynd í 2 þáttum.
Stribolt.
Undrabarn. — Hlægilegt.
Orkester sunnudag kl. 7—9.
Heykið
Godfrey Phillips tókbak og cigarettur
sem fyrir gæði sín hlaut á sýningu
í London 1908
sjö gullmedaliur
og tvær silfurmedalíur.
Fæst í tóbaksverzlun
H. P. Leví.
n
=1 L
L
Sælgætis- og tóbaksbúOin
LANDSTJARNAN
á Hótel Island.
)in
J
SArifsfofa
Eimskipaféíags tsíands
Austurstræti 7
)pin kl. 5—7.Talsimi 409.
JLIXLLLIlJtlIlJllTrilLLLL
a
H. Benediktsson.
Umboðsverzlun. — Heildsala.
Það er
óhrek-
jandi
að alt
er
V ör uhúsinu.
Bæjarstjórnarfnndnr
20. nóv. 1913.
Framh.
Kl. 9 átti fundur aftur að vera i
bæjarstjórninni, til þess að ræða um
fjárhaqsáœtlunina. Varð að sækja
einn fulltrúanna, til þess að fundur
yrði lögmætur.
Borqarstjóri hóf þá máls. Sagðist
naumast þurfa að athuga eða gera
gleggri grein fyrir hverjum einstök-
um lið, heldur en gert væri í at-
hugasemdum fjárhagsnefndar. En af
því að breytingartillögur hefðu komið
frá þeim Kr. Ó. Þ. og Tryggva, þá
ætlaði hann að gefa nokkru ítarlegri
skýringar á því, hver væri orsök þess,
að breytingartillögurnar væru að
eins fálm út i loftið. Hið eina, sem
gera mætti til þess að lækka niður-
jöfnun aukaútsvara, væri það, að
skifta niður á tvö ár þeim 10 þús.
kr., sem fátækraframfærið fór fram
úr áætlun 1912.
Tryqgva þótti nefndin ærið bruðl-
unarsöm á bæjarfé. Nefndi sem
dæmi, að óþarfi væri að launa eins
marga lögregluþjóna, eins og gert
væri. Það væri á allra vitorði að
þeir hefðu ekkert að gera, þegar þeir
væru ekki í sendiferðum fyrir bæjar-
fógeta. Vildi ekki að bæjarverkfræð-
ing væri veitt 300 kr. launaviðbót i
skrifstofukostnað. (Borgarstjóri: Það
er ekki launaviðbót, heldur til þess
að greiða kostnað við Ijós, hita og
pappirskaup, og hrekkur varla til).
Svo er varzla bæjarlandsins. Það
er einkennilegt, að eftir því sem
meira er lagt í kostnað til þess að
verja það, þá hækkar umsjón þess
að sama skapi. Umsjón með þvotta-
laugunum væri einnig borguð of
háu verði. (Borgarstj.: Það er
umsamið 35 kr. á mánuði). Um-
samið, segir borgarstj. En er þá
ekki hægt að semja um lægri fjár-
hæð? Hafa laugarnar verið boðn-
ar út?
Sv. Bjórnsson talaði á við og dreif
am málið; hvað fyrirkomulaginu, sem
nú er,væri ábótavant, og hverjarbreyt-
ingar mundi hægt að gera á því í
framtíðinni. Vildi að betra skipu-
lagi yrði komið á lögreglu bæjarins,
Taldi heppilegra að leigja lóðir og
erfðafestulönd, heldur en selja þau
Svo væri gasið; til þess væri veitt
of fjár og þó væri það altaf í arg-
asta ólagi. Einkennilegt væri það
einnig, að ekki gyldust aftur nema
tæp 3°/0 af veittum sveitarstyrk.
Beindi þeirri spurningu til borgar-
stjóra, hvort gengið væri eftir greiðslu
skulda. Sagðist álíta, að margir kæm-
ust í svo góð efni aftur, að þeir gætu
borgað þann styrk, er þeir hefðu
þegið í veikindum eða öðrum örð-
ugum kringumstæðum.
Kr. O. Þ. sagði að bæjarverkfræð-
ingur væri ekki fær um að gegna
embætti sínu, ef hann væri svo kul-
vís, að hann þyrfti að brenna kol-
um fyrir 300 kr. Ekki sagðist hann
sjálfur brenna svo miklum kolum.
Altof mikið væri borgað fyrir að
semja manntalsskýrslur. Sagðist geta
fengið áreiðanlegan mann til þess að
gera það fyrir miklu lægra verð.
Sagði það einkennilegt, að tekjur af
bæjarlandifyrir ferðamannahestahefðu
ekki numið nema 60 kr. í fyrra.
Kn. Zimsen sagði að altof litið
væri veitt af fé til gatnanna. (Tryggvi:
Hvaðan á að taka fé?) Betra að
taka lán og koma götunum í sæmi-
legt horf, heldur en eyða miklu fé
á hverju ári til þess að aka mold
ofan á þær. Væri það sama og
kasta því fé í sjóinn. Svo væri
barnaskólinn. Engin ástæða væri til
þess að kenna krökkum meira en
það, sem skipað væri fyrir. Eða
væri nokkurt réttlæti í því, að láta
fátæklingana greiða kenslukostnað
barna þeirra, sem auðugri eru. Dönsku
ætti t. d. alls ekki að kenna nema
í efstu bekkjunum. Svo væri veitt
fé til lesstofu handa börnum. Hvaða
gagn væri að því? Engin skýrsla
hefði komið um fyrra árs árangur.
Svo væri veitt fé til þess að mæla
vatnsmagn í Elliðaánum. Þessi upp-
hæð hefði staðið ár eftir ár, en aldrei
verið gert neitt síðan í nóv. 1910.
F.n þessar 10.000 kr., sem fátækra-
framfærið hefði farið fram úr áætlun
1912, væri sjálfsagt að jafna niður
nú, því það mættu menn reiða sig
á, að 19x3 kæmu aðrar 10 þús. kr.
til aukaniðurjöfnunar næsta ár. Ann-
að en þetta væri ómögulegt að spara.
(Tryggvi: Það er ekki réttl) Bæjar-
stjórnarmaðurinn hefir ekki komið
með neina skynsamlega tillögu í þá
átt.
Guðrún Lárusdóttir gat þess, að
lesstofa barna bæri mjög góðan árang-
ur og sér virtist ekki rétt að bæjar-
stjórn skæri niður þá fjárveitingu.
En af þvi að allip~v£a»a að tala um
að spara, þá vildi hún benda mönn-
um á, að gjarnan mætti svifta Leik-
félagið þeim styrk, er það hefði.
Borgarstjóri gaf þá skýringu, að
landsjóðsstyrkur væri bundinn því
skilyrði, að bæjarsjóður léti þetta af
mörkum.
Guðrún svaraði, að Leikfélagið
mundi bezt að þeim aurum komið,
sem það fengi hjá fátæklingum fyrir
sýningar sínar.
Leikíélag Reykjavíknr
Laugardaginn 22. nóv. 1913
kl. 8^/2 siðdegis:
Trú og heimili
eftir
Karl Schönherr,
sjónleikur i 3 þáttum.
Aðgöngumiðar verða seldir í
Iðnaðarmannahúsinu í dag.
Yerzlunarmannafélag Reykjavíknr
heldur fund i Bárubúð
í kvöld kl 9.
Skemtifundinum frestað,
mun auglýstur síðar. Stjórnin.
Jarðarför móður minnar, Guðrúnar S.
Guðmundsdóttur,ferfram miðvikudag-
i n n 2 6. þ. m. frá heimili hinnar látnu,
Laugaveg, 76, og hefst með húskveðju
kl. II1/,.
Borgarstjóri sagði, að margur mundi
þykjast eiga um sárt að binda, ef
Leikfélagið hætti störfum.
Síðan var málinu frestað til næsta
fimtudags.
Leikhúsið.
Trú og heimili heitir hið nýja
leikrit, sem Leikfél. Rvíkur sýnir
fyrsta sinni í kvöld.
Það gerist i Alpahéraði í Austur-
riki um það leyti, sem mestar voru
ofsóknir af hálfu kaþólskra manna
gegn lúterstrúarmönnum á and-sið-
bótartímunum.
Rotts-bændafólkið hefir flest alt
kastað trúnni, hinni fornu kaþólsku
og refsivöndurinn lætur eigi lengi
bíða sín. I útlegð! Svo hljóðar
úrskurður keisara. Öllum hugar-
kvölunum, öllu sálarstríðinu hjá fóik-
inu er mjög vel lýst.
Rott bónda leikur Jens B. Waage,
konu hans, sem eigi hefir tekið upp
hinn nýja sið, leikur Emilia Indriða-
dóttir, föður hans, sem inst inni er
lúterskur, Helgi Helgason, Refsivönd-
inn, riddara keisarans, sanntrúað dýr
í mannsmynd, þann sem er »frum-
kveði flærðanna«, sem er böðull
fólksins, leikur Jakob Möller. Son
Rotts bónda, sem á að halda aftur
er faðir hans fer í útlegð, i von um
að hægt verði að beygja »hið unga
tréð«, leikur Guðrún Indriðadóttir.
Meiriháttar hlutverk í leiknum hafa
ennfremur Arni Eiríksson, Friðfinn-
ur og Herbert Sigmundsson.
Við lestur leikritsins (að vísu fljót-
legan) verður eigi annað séð, en að
mikið efni sé í hlutverkunum fyrir
hvern leikanda úr að vinna. Og
þar sem nú allir beztu leikaramir
leika, má vafalaust gera ráð fyrir
efnisriku leikkvöldi.
Comes.