Morgunblaðið - 24.05.1914, Blaðsíða 4

9^6
Sannar sagnir af
Titanic.
Eftir
Archibald Gracie ofursta.
Frh. 7
III. Kapítuli.
Titanic sekkur.
Áður en lengra er haldið sögunni
um það hvernig eg komst af, verð
eg að minnast á ýms atriði, er
ósamþykki veldur meðal þeirra, er
lífs komust af.
I jyrsta lagi: Sprungu katlarnir ?
Svo held eg að eigi hafi verið, því
þá mundi eg hafa orðið þess var.
Meðan eg var á skipinu mundi eg
hafa heyrt það og orðið þess var,
en svo var þó eigi. Hugsanir mínar
voru svo æstar og næmar fyrir allri
hættu er að kynni að steðja, að eg álít
það ómögulegt að nokkur sprenging
hafi orðið án þess eg yrði hennar
var. Þegar skipið sökk, og ég með
því, heyrði eg ekkert er bent gæti til
sprengingar, og er mér aftur skaut
upp, var skipið algerlega horfið. Auk
þess var þá enginn ólgusjór, — en
svo mundi þó hafa verið ef ein-
hver sprenging hefði orðið.
Eftir það að eg' var kominn heilu
og höldnu á skipsfjöl »Carpatia«,
átti eg daglega tal við fyrirliðana er
lífs komust af, og voru það þeir
Lightoller, annar fyrirliði og Pitman,
þriðji fyrirliði. Voru þeir mér sam-
mála í því, að katlarnir mundu ekki
hafa sprungið. Við Líghtoller höfð-
um að mestu leyti veitt sömu at-
burðum eftirtekt, enda hefi eg þeg-
ar sagt svo mikið, að menn munu
sjá að við vorum ekki óhandgengnir
hvor öðrum þessa voðanótt. Hið
eina, er okkur skildi, var það á hvern
hátt við losnuðum við skipið og
náðum Engelhardt-bátnum, sem barg
lífi okkar beggja. Samkvæmt vitnis-
burði hans, stóð hann á þakinu á
fyrirliðakáetunni framan við fremsta
reykháfinn og sneri sér fram þegar
skipið sökk. En eg hélt mér enn
föstum í járngrindurnar hjá næsta
reykháf og hvarf niður í djúpið með
skipinu. Vegalengdin á milli okkar
mun hafa verið hér um bil 15
stikur.
Það hafa svo mörg blöð og aðr-
ar opinberar fregnir staðhæft það,
eftir sögusögn ýmsra þeirra er lífs
komust af, að katlarnir hafi sprungið
og halda því fiestir ókunnugir að
svo hafi verið. Meðal þeirra farþega,
er samkvæmt fregnum blaðanna hafa
átt að halda þessu fram (eg hefi
fengið bréf frá ýmsum þeirra er
neita því að þeim hafi farist þannig
orð í viðræðu við blaðamennina),
hefi eg heyrt þessa nefnda: jungfrú
Cornelia Andrews frá Hudson N. Y.,
frú W. Carter frá Philadelphiu, frú
John Pilsbury Snyder frá Minnea-
polis, Minnesota, jungfrú Minahan
frá Fond du Lac í Wisconsin og
Lady Duff Gordon frá Englandi.
Eftir öllum þessum konum herma
MORGUNBLAÐIÐ
blöðin það hvar þær voru staddar
og hvernig þær heyrðu eða sáu
»skipið springa í loft upp« eða
»katlana springa« — annaðhvort í
einni sprengingu eða tveimur áður
en skipið sökk og hvarf að fullu.
En á hinn bóginn sagði Mr. Hugh
Woolner mér það á »Carpatia«, að
frá þeim báti er hann var í, og sem
eftir hans eigin sögusögn var næst
skipinu er það sökk, hafi heyrst
voðalegur hávaði frá skipinu er það
stakst á framstafninn. Hann sagði
að það hefði verið líkast því eins
og margar miljónir diska hefðu hrap-
að og brotnað í senn. Eins og fyr
er að vikið, bygðum við Woolner
sama klefa á »Carpatia« og heim-
sóttu þeir okkur þar fyrirliðarnir
Lightoller og Pitman. Mintumst við
á þetta atriði og kom okkur öllum
ásamt um það, af hverju sá hávaði
hefði stafað. Seinna var og Light-
oller yfirheyrður af rannsóknarnefnd-
unum í Bandaríkjunum og á Eng-
landi og hefir hann auk þess borið
málið’'undir dóm þeirra er vit höfðu
á, bæði þeirra er gert höfðu uppdrátt-
inn af Titanic og hinna er smíðuðu
skipið. ’ Hafa allir fallist á tilgátu
hans. Hann fullyrðir að katlarnir
hafi ekki sprungið, en hávaði sá
hinn mikli muni hafa átt rót sína
að rekja til þess, að katlarnir færð-
ust úr skorðum á E-þilfari, þegar
skipið stakst á stefnið, og sökum
hins geysilega þunga hafi þeir rutt
sér braut fram eftir hinu dauða-
dæmda skipi og mölvað alt er á
vegi þeirra hafi orðið. Pitman bar
og vitni þessu viðvíkjandi. Hann
sagði rannsóknarnefndinni: »Skipið
hófst upp að aftan og stakk sér
beint á stefnið. En það brotnaði
ekki í sundur. Eg heyrði eins og
fallbyssu hljóð í fjarska. Mér datt
þegar í hug að það mundu vera
skilrúmin, sem moluðust sundur.«
Samuel Rule káetuþjónn sagði: »Eg
álit, að dunur þær sem við heyrð-
um, hafi komið af því að vélarnar
og katlarnir hafi færst úr skorðum
og rutt sér braut gegnum skilrúmin
í framanverðu skipinu. Skipið stóð
þá hér um bil beint upp á end-
ann.«
Farþegí nokkur af öðru farrými,
Mr. Lawrence Beesly frá háskólan-
um í Cambridge, hefir ritað ágæta
bók um Titanic-slysið og þó einkum
það er læra mætti af þvi. Frásögn
hans er blöðin herma, lýsir því mjög
nákvæmlega hvernig skipið var til
að sjá frá björgunarbátunum áður
en það hvarf i djúpið. »Við vorum
eina eða tvær mílur frá því,« segir
hann »þegar ræðararnir lögðu upp
árarnar, en allir sátu hljóðir. Flestir
horfðu á skipið, en sumir sneru sér
undan og vildu ekki sjá þá sjón.
Óttinn læsti sig í huga allra. Þá
hófst skipið nokkuð og steyptist
síðan eins og þungamiðjan væri
nokkuð aftar en miðskipa. Þannig
stóð það upp á endann nokkra stund,
alveg hreyfingarlaust. Ljósin, sem
höfðu logað alla nóttina, hurfu skyndi-
lega svo blossuðu þau upp aftur
sem allra snöggvast og hurfu svo.
Og í sama mund heyrðum við hávaða
U
o
£h

iO
•rH
©
ÍH
01
01
^ A
0
*o
• rH
©
S-t
c*—1
0
öo
ffi
co
>0
ctí
03
t-i
cö
tí
tí
ctí
©
03
s s
nokkurn, sem margir hafa haldið að
stafað hafi af sprengingu. En eg get
ekki verið þar á sama máli. Mér
fanst það þá þegar og eg hefi ætíð
litið svo á síðan, að það mundu
vélarnar, sem losnuðu úr skorðum
sínum og ryddu sér braut gegnum
skilrúmin, sem mölbrotnuðu undan
þeim ógurlega þunga. Það var líkara
þrumu eða brothljóði, en ekki hvelli
þeim er ætíð verður af gprengingu.
Það liðu nokkrar sekundur, líklega
cd
p
S-i
<^H
ffi
A
©
03
*H
cá
r—H
M
-p
4h
Ctí
Vh
M
ÖO
o
fH
ctí
-P>
03
0
<0
Ph
ccí
a
0
£h
©
tí
©
•s
tí
«0
c3
•1—1
iO
©
>
íO
cð
M
M
o ^
^ öo
O
O
tí
rcí
ö tf
u
©
>0
• rH
©
P
o
rtí
g
©
C+H
©
rtí
'O
c>H

1 á
*3>
J
# ^
B
'2t
51
5
N
5:
l
5:
5;
§
•R §

1
1
*
£
5» «0
s
ca 5
d;
f
I
!
6:
'Q 6
S4
c j
K|<
I

•5* sj
O <3
1*5

•Ö _
A o
^ o
_ o
§> *»
^ -o
55 s;
fimtán eða tuttugu áður en vélarnar
voru komnar alla leið í stafn skips-
ins. Eg álít að þær hafi og rutt sér
braut gegnum stafninn og sokkið á
undan skipinu. Ýmsar líkur mæla
með þessu og þó einkum rekald það
er var á floti á þeim stöðvum, eftir
að skipið sökk. En annan eins
skarkala hafði enginu okkar heyrt
fyr og langar víst engan til að heyra
hann aftur. Það var eins og ótelj-
andi þungum hlutum væri velt ofan