Morgunblaðið - 23.08.1914, Síða 2

MORGUNBLAÐIÐ
lohs. Hartvedt
Bergen
Norge.
Selur: Tunnur, salt og niðursoðnar vörur
lægsta verði.
Kaupir: Síld og allar íslenzkar afurðir
bæði í reikning1 og umboðssölu.
Símnefni: ,Brisling‘.
Gullmaðurinn.
Það kon. maður til mín í gær. Hann
bar allstóran poka í vinstri hendinni
og studdist við digurt gönguprik með
hinni. Mér fanst vera vínþefur að
honum en er samt ekki viss um það.
Maður íinnur þessa lykt orðið svo
sjaldan. En eldrauður var hann í
framan og ekki meir en svo sikker á
fótunum.
»Þú ert Ingimundur?«
»Það sem er eftir af honum, kæri
herra. Sumum finst það nú ekki
mikið . . .«
»Enga kurteisi hér. Eg er blátt
áfram maður og þoli engar kurteisis-
tiktúrur. Skilurðu það . . .« Hann
keyrði prikið upp að nefinu á mér,
slengdi pokanum á borðið svo fast að
brakaði í því og hlassaði sjálfum sér
niður í hægindastólinn.
»Bevares . . . en hvert var annars
erindið . . . ?«
»Eg er ekki vanalegur maður, Ingi-
mundur, og eg á ekki vanalegt erindi.
Hvað heldurðu að bó 1 pokanum?«
Hann gaut til mín augunum og fekk
sér skraatölu. Svo spýtti hann eftir
flugu sem sat á veggnum og drekti
henni. Eg flutti mig ögn og angaði:
»Þú fyrirgefur . . . skattefrit Wisky
kanske . . . .«
Hann brosti. »Romm er minn drykk-
ur. Kröftugt, ósvikið tólf gráðu romm
. . . það er minn matur«. Svínið
smjattaði.
»Ósvikið , . . ?«
»Svikið inn — auð'vitað. Eg er blátt
áfram maður og er ekki með neinar
tiktúrur. Vilji eg svíkja þá geri eg
það og spyr engan að. Ekki kjapt —
En hver fjárlnn heldurðu að só í
pokanum ?«
Eg hristi höfuðið.
»Það er (hann laut að mér og lægði
róminn) hvorki raeira né minna en
gull, Ingimundur. Skíra, hreina,
rauða gull — peningar af fínuatu
sort----------«.
«Gull elsk........«
»Þegiðu. Já, 563 kringlóttir, skín-
andi 20 kr. peningar. Skrattinn eigi
þá . . .«
»Þú átt við . . . ?«
»Skrattinn eigi þá. Það vill þá
enginn. Allir vilja silfur, allir vilja
seðla en engir gull. Eyvi vill silfur,
Siggi vill seðla . . . fari þeir hopp-
andi .... Eg er blátt áfram mað-
ur og segi það sem eg meina . . . fari
þeir hoppandi —---------«.
»Eg hefi ekkert á móti gullinu,
herra minn, ekki hið allraminsta . . .
. .«
»Enga kurteisi hér. Gullið er falt«.
»En eg hefi ekki nema fáeina seðla.«
»Hvað marga?«
»300 kr.«
»Það er nóg. Eg get fengið hitt
seinna, þegar stríðið er búið.«
Eg neri saman höndunum og hneygði
mig fyrir dónanum.
»Svona manni hefir mig lengi lang-
að til að kynnast. Má eg kalla á
Tobbu bvo henni veitist einnig sú
ánægja að sjá einu sinni séntilmann?«
»Ekkert kvennastuss. Má ekki vera
að því núna. Getur verið seinna —
---------en hvar heldurðu annars eg
hafi fengið það. Sem séntilmaður fer
eg ekkert dult með það sem eg geri.
Allir mega vita það — lika pólitíið.. .«
»Opinn peningaskápur . . . ?«
Séntilmaðurinn hvesti á mig augun,
krepti hnefann um prikið og spurði
bystur:
Segirðn þetta í gríni eða alvöru
bölvaður ræfillinn þinn ?«
»Eg er spaugsamur stundum . . .«
»Veit það. Viltu sopa ? «
Hann rétti mér rommflöskuna. Eg
þoriii ekki annað en að fá mér slurk.
»Fínn metalk, sagði eg.
»Á var svo . . . ekki í penlngaskáp,
en sama sem. í gömlum sokkbolum,
Ingimundur, eldgömlum, margstoppuð-
um helvítis sokkbolum fann eg rauða
gullið. Gamall karlskratti í næsta húsi,
sem hafði legið í kör í 30 ár, dó á
meðan eg var þar, sneri honum við og
fann bolina. Hann hafði sofið á rauða-
gullinu alla heilu tiðina«.
»Legusár ?«
. »Aldrei vent . . . en nú er gullið
hór og komdu svo með seðlana. Láttu
ganga raskt !«
Eg flýtti mór að telja honum út
þessi 300 áður en hann sæi eftir öllu
saman. Svo leysti hann frá pokanum
og helti öllum peningunum út á borð-
ið. Eg velti gullinu milli handanna.
»Laglegur skildingur, sjentilmaður«,
sagði eg.
»Ekki ólaglegur«, ansaði sjentilmað-
urinn, sigtaði á flugu, sem flaug um
herbergið og veitti henni árangurslaust
banatilræði. Eg þurkaði af mér. »En
vertu nú sæll Ingimundur og svíktu
mig nú ekki um afganginn þegar strið-
ið er búið«.
Eg lofaði því hátíðlega og kvaddi
hann. Þegar hann var kominn út
kallaði eg á Tobbu til þess að sýna
henni hvað eg ’nefði dregið til hússins
á þe88um ófriðartimum og monta mig
af því.
»En maður . . . mikill þó voðalegur
asni geturðu altaf verið. Sórðu ekkl
að öll heila hrúgan er ekkert annað
en eintómir svona líka vemmilegir
spilapeningar.........O, að vera gift
svona fjolsi — — það er ekki til að
úthalda !«
Eg leit betur á. Það var rótt sem
Tobba sagði. Tómir nauðaómerkilegir
spilapeningar.
Eg sentist út að glugganum til að
vlta hvort eg sæi ekki sjentilmanninn.
Hann var þá til allrar blessunar ekki
kominn lengra, en var að tala við
pólitíið úti á götunni fyrir framan
húsið. Ógurlegt blótsyrði hraut af
vörum mér og eg kallaði ljótt út um
gluggann til sjentilmannsins. Hann
brosti góðmótlega.
»Nú þú ert þá búinn að taka eftir
því. Þetta var í ógáti. Hver and-
skotinn á að vara sig á svona djöfuls
peningum . . . eg skal senda þórseðl-
ana aftur«.
Eg vona að hann geri það. En
annars langar mig til að gefa honum
ósköp litla ókeypis lögfræðislega leið-
beining. Ekki svo að eg efist um að
sjentilmaðurinn hafi gert þetta í ógáti
og eg tel víst að hann só einstaklega
spaugsamur náungi í verunni. En samt
— eg mundi ekki bjóða fleirum pen-
ingana. Það er nú einusinni svona, að
við höfum paragraffa. Það hefir kanske
enginn athugað að segja honum það.
Þess vegna geri eg það hór með. Mór
er í raun og veru vel við sjentilmann-
inn og þætti leiðinlegt ef það kæmi
flfttt upp á hann að vera settur í
»Steininn«. Ef til villj steinliði þá
yfir hann . . . manngreyið.
Ingimundur.
■ '■ .. ----------
KvikmyndaleikhúsÍD.
Nýja Bió. »Fortíðin« segir frá
frægri söngkonu, Fanny Haarlöv,
sem ásetur sér að hverfa fiá fyrri
starfsemi sinni og eyða þvi sem eftir
er æfinnar í kyrð og ró og verða að
nýjum og betri manni. En fortíðin
eða fyrri æfi er fylgispök og Fanny
breytir ekki eðli sínu, þó að lifskjör-
in breytist. Hún heíir alt af verið
ör til ásta og gefin fyrir að láta pilt-
unum lítast á sig og það hefnir sín
nú, en oflangt mál yrði að rekja hér,
hvernig það atvikaðist. Góð og göf-
uglynd er hún líka, það sýna úrslit
leiksins, og er sá kafli einkum átak-
anlegur. — Aðalhlutverkið leikur
norska leikkonan Ragna Wettergreen,
sem talin er meðal beztu leikkvenna>
á Norðurlöndum og rómuð mjög.
Hún hefir meðal annars leikið Höllu
í Fjalla-Eyvindi og kvað hafa tekist
það hlutverk með afbrigðum vel. —
Mynd úr dýragarðinum í Cincinati
er sýnd aukreitis í þetta sinn. Þykir
dýragarður sá mjög merkilegur og
hefir haldið á lofti nafni bæjarþessa,.
sem eitt sinn var talinn meðal helztu
bæja í Vesturheimi. Er myndin bæði-
falleg og lærdómsrík. Z.
Gamla Bíó sýnir þessa dag--
ana ágæta mynd sem heitir »Svörtu
bófarnir« og er hún i 3 þáttum.
Af myndinni að dæma lítur út fyrir
að púður og sprengiefni séu ekki
mjög dýr, því ekki er það sparað fs
útbúnaðinum.
Orusta er háð milli hermanna
miljónamæringsins Parkers og svörtu
bófanna, vegna þess að bófarnir hafa
stolið og flutt á brott dóttur Park-
ers. Krefjast þeir mikils lausnar-
gjalds fyrir stúlkuna. Harris, ungur
oghraustur, maður-sem er í þjónustu
bófanna, fær ást á dóttur miljóna-
mæringsins, en dóttir bófaforingjans
ann einnig Harris hugástum, og
hjálpar hún loks Harris til þess að
frelsa sjálfan sig og ungfrú Parker.
Réttlætið sigrar og bófarnir eru
drepnir, og óþarft mun vera að geta1
um hver fékk miljónastúlkuna.
Myndin er ágaet og mjög hríf-
andi. Að auk er sýnt lifandi frétta-
blað, og þykir mörgum það góðurf
viðbaetir. X.