Morgunblaðið - 20.09.1914, Page 1

Sunmidag
1. argangr
316.
tölublad
Ritstjórnarsími nr. 500 j Ritstjóri: VilhjAlmaT Finsen. |ísafoldarprentsmiðja j Afgreiðslusimi nr. 140
Eríeúdar símfregnir
London 18. sept. kl. 6 síðd.
Orusta geysar enn við Aisnefljótið, án þess að úrslit hafi orðið.
Bandamenn virðast hafa góða aðstöðu.
Skýrsla frá French marskálki lýsir bardögunum frá 9.—13.
september. Sýnir skýrslan að barist hefir verið mjög ákaft.
Þrátt fyrir megna mótspyrnu Þjóðverja, sem komið höfðu fyrir
Howitzersbyssum á leynistöðum og eytt höfðu brýr, hepnaðist þó
bandamönnum að komast yfir fljótið, þ. 12. og 13. september, gegn
ákafri stórskotahríð Þjóðverja.
í hellirigningu halda Rússar áfram göngu sinni til Przemysl
og Jaroslaw.
Úrslitaorusta er í aðsigi við Przemysl.
Austurríkismenn vonast til að geta varist Rússum þangað til
þeim berst hið mikla þýzka hjálparlið.
Sagt er að Serbar og Svartfellingar nálgist Sarajevo.
Bretakonungur hélt ræðu í þinginu, daginn áður en því var
frestað. Sagði hann að Bretar berðust fyrir góðum málstað og
kvað Breta eigi leggja niður vopn fyr en þeim málstað væri með
öllu borgið.
R e u t e r .
Jaroslaw er lítill bær við járnbrautina milli Lemberg og Krakau. Eru
þar 25 þús. íbúar, mest Pólverjar. Verzlun er þar töluverð með korn
og klæði.
Pegar Skúii fógefi fórsí.
Trásögn skipsljóra.
BÍOj EeTtr. |BÍO
Tals. 475
Mirzi.
(vonda stjúpan) leikrit i 3 þáttum
Stór, fögur og áhrifamikil mynd.
Leikin af alþektum dönskum leikurum,
þar á meðal:
Systrunum Sannom.
E Ji. J». !■!. J».
[ Bio-Kafé er bezt.
[ Sími 349. Hartvig Nielsen. ’
Skrifsfofa
Eimskipaféíags ístands
Landsbankanum (uppi).
Opin kl. 5—7. Tals. 409.
Hjörtur H.jartarson yfirdóms
lögmaður. Bókhl.stíg 10. Sími 28.
Venjul. heima 12^/2—2 og 4—5'/g.
Notið sendisvein frá
Sendisveinastödinni
(Söluturninum).
Sími 444.
Hlð margeftirspurða
Zephyr hálstau
er mi komið aftur í
Vöruhúsið.
Nýja verziunin
— Hverfisgötn 34 (áður 4 B) —
Plestalt (utast og inst) til kvenfatnaðar
og barna og margt fleira.
Góðar vörur! — Odýrar vörur!
Kjólasaumastofa byrjaði 1. sept.
Fastar »Bíl«-ferðirmilli Hafn-
arfjarðar og Reykjavikur hefjast þ. 18.
þ. m. Frá Reykjavik: kl. 10, 1, 3,
6 og 9. — Burtfararstaður í Rvík:
Hafnarstr. 8.
Reykjavík 17. sept. 1914.
Gunnar Gunnarsson.
cFunóié ^Jf
Tapast hefir kvenhanzki á leið frá
Hafnarstræti 10 að Þingholtsstræti. Skil-
ist i Þingholtsstræti 3.
Biðjið ætið um hina
heimsfrægu
Muslad öngla.
Búnir til at
0. Mustad & Sön.
Kristjaníu.
Það var 26. ágúst, fyrri hluta
dags, að við lögðum á stað frá
Grimsby á leið til íslands. Alt gekk
sinn vana gang. Út fljótið fengum
við að fara óáreittir, en þegar við
yfirgáfum skipakvina, voru skjöl
skipsins skoðuð, og merkisveifu urð-
um við að hafa á framsiglu og þjóð-
arfána í afturstafni (auðvitað danska
fánann). Við héldum svo sem leið
liggur með og framhjá skipum af
öllum tegundum, stórum og smá-
um. Veður var hið bezta, sléttur
sjór og logn.
Sa’ma dag, kl. 10 e. m. vorum
við staddir 25 sjómílur A. t. N. af
Tyne. Eg var háttaður og sofnað-
ur, en stýrimaður var á stjórnpalli.
Alt i einu hrekk eg upp við hark
mikið, og lyftist eg upp úr rúminu
og hafði nærri kastast fram úr því.
Eg kallaði þá samstundis til stýri-
mannsins og spyr, hvort það sé ásigl-
ing. »Nei, það er sprenging*, svar-
aði hann. Eg snaraðist þegar á fæt-
ur, en um leið og eg fór fram úr
rúminu, kemur á móti mér borðið,
sem hentist aftur i þilvegginn, einn-
ig þvottaborðið og lenti það í ljósa-
hjálminum og braut hann. Á leið-
inni upp stigann fékk eg nóg af sjó
yfir mig.
Skipsfólkið fór þegar í stað að
koma út bátnum, og gekk það greið-
lega, því bæði hafði eg verið við
því búinn að losa þyrfti hann fljót-
lega, og svo var ekkert fát á skip-
verjum, bara viss og fljót handtök,
eins og sjómönnum sæmir. Þegar
báturinn var á leið í sjóinn, sagði
eg nokkrum að fara að hásetaklefan-
um og vita hvort nokkur væri þar
lífs, og voru skipverjar ekki seinir
á sér, jafnt vélamenn sem aðrir. Alt
í hásetaklefanum var brotið og fult
af sjó, svo ilt var aðstöðu, þar
sem stiginn eins og aðrir hlutir var
burtu. Hið eina sem hjálpaði var
spítnaruslið sem var svo þykt, að
hægt var með aðgæzlu að standa á
því. Við sprenginguna höfðu öll
Ijósáhöld eyðilagst, svo ekkert var
til að • lýsa með eftir félögum okkar,
nema tvistur sem vættur vai í oliu.
Fljótlega sást á mannshöfuð upp úr
viðarruslinu, og var maðurinn dreginn
upp og komið í bátinn, en dauðan
héldum við hann fyrst. Þetta var
Bjarni Brandsson. Einnig heyrðust
stunur skamt þaðan, og flaut þar
uppi Einar Eiríksson, meðvitundar-
laus líka. Því miður var ekki hægt
að finna fleiri, og höfðu 4 látið þar
líf sitt. Nöfn þeirra hafa áður ver-
ið birt í blöðunum, því er þeim
NÝJA BÍÓ
Háskaleg ritvilla.
Fallegur amerískur sjónleikur.
Aðalhlutv. leikur M. Costello.
Skókreppan.
Mjög semtilegur gamanleikur
um skóhvarf og ráðagóðan ungan
mann.
slept hér. Þeir tveir er meiddust
mega nú teljast alheilir.
Nánar um sprenginguna.
Skúli fógeti hefir rekið stefnið í
sprengiduflið, en meiri hluti sprengi-
efnisins hefir komið undir bakborða
kinnung skipsins, því til stjórnborða
sveigðist það, og það svo mikið, að
stór beigla var miðskips og mynd-
aði hún hvast horn i öldustokkinn.
Við sprenginguna lyftist skipið
upp að framan, og þegar það féll
niður aftur, steyptist yfir það mikill
sjór, er gekk aftur yfir það alt og
fór niður i vélarúm og viðar. Þar
með var skipið algerlega kyrt, ekk-
ert framskrið, svo var mikill kraftur
í þessari vítisvél, að hún stöðvaði
Skúla á augnabliki.
Stýrimaður lýsir þvi svo, að þeg-
ar sprengingin varð, með dimmum,
allháum hvelli, hafi gosið undan báð-
um kinnungum skipsins blossar,
reykur og sjór og stigið hátt í loft
upp. Skúli steyptist, eins og fyr
segir, niður að framan eftir spreng-
inguna og féll næstum allur í sjó
aftur að stjórnpalli, en hann er um
mitt skip, og aftari hluti skipsins
reis svo mikið upp, að skrúfan var
upp úr sjó, og var þó skipið mjög
þungt, hafði um 250 tonn af kolum
og is, og auk þess ýmislegt annað
sem þungi var í. Allir hafa því
vafalaust búist við, þó enginn talaði
um það, að Skúli steyptist niður
fyrir fult og alt á augabragði, en
það var eins og hann legði sitt til
að hjálpa okkur til að bjarga lífinu.
Hinar sterku og vatnsheldu milli-
gerðir hans og trausti og nýi búkur
var það sem varnaði því, að hann
steyptist óðfluga niður.
Þannig skildum við þá við Skúla
fógeta þegar hann var að sökkva.
Það sorglegasta var að við vorum
ekki allir.
Við lögðum svo á stað og voru
þá frá sprengingunni liðnar um
7—10 mín.
Illa vorum við útbúnir, ef við hefð-
um þurft að dvelja lengi í skips-
bátnum. Sumir voru berfættir, skó-
lausir og fáklæddir mjög, en verst
voru þeir staddir sem veikir voru
og nú voru komnir til meðvitundar
og kvörtuðu um kuida. En reynt
var að hláa að þeim eftir föngum.